Q1 ⇒ laagste inkomens
Q5 ⇒ hoogste inkomens
● 90% eigenaar.
We spreken vooral over Q1,2 en 3
Wonen is een sociaal grondrecht!
Mensenrechten/grondrechten Een verzameling van subjectieve rechten die tot
voorwerp hebben de wezenlijke voorwaarden te
waarborgen om als persoon in waardigheid te
leven en zich in vrijheid te ontplooien.
Sociale grondrechten zijn ontastbaar en levensnoodzakelijk:
➢ Ze zijn noodzakelijk voor fysieke en psychische ontwikkeling.
➢ Ze zijn opgenomen in internationale verdragen en grondwetten.
➢ Ze staan boven de wet.
➢ Ze dragen een project in zich.
➢ Ze willen een doel realiseren.
De overheid staat in voor het beschermen en verwerkelijken van de voorwaarden opdat
een persoon vrij en in waardigheid kan leven.
➢ De grondrechten moeten institutioneel worden verankerd.
➢ De overheid mag de grondrechten van de burgers niet aantasten.
➢ Rechten betekent plichten.
1
,1ste generatie grondrechten ⇒ burgerlijk en politiek
2e generatie grondrechten ⇒ sociaal-economisch
Wat is het uiteindelijke doel van de sociale grondrechten?
➢ Komen tot een volledig mens-zijn.
➢ Geïnstitutionaliseerd via de overheid.
Wat is het uiteindelijke resultaat van burgerlijke, politieke, sociale, economische en
culturele grondrechten?
➢ Een menswaardig leven.
➢ Volledig mens-zijn.
➢ Toegepast en gehandhaafd via de overheid.
Dankzij de overheid hebben wij een woning en de grondrechten waar wij recht op
hebben die ten alle tijden niet geschonden mogen worden.
De Universele Verklaring voor de rechten van de mens
Start in 1948, zij hebben een sterke basis nodig want zonder de politieke en burgerlijke
rechten kunnen de economische, sociale en culturele rechten er niet zijn.
❖ Art. 3 - 21: politieke en burgerlijke rechten.
❖ Art. 22 - 27: economische, sociale en culturele rechten.
Verdrag vs. verklaring:
Verdrag = heeft een bindende kracht.
Verklaring = is niet-bindend.
❖ Art. 23 van de Belgische grondwet
➢ Ieder heeft het recht een menswaardig leven te leiden.
➢ Iedereen heeft recht op een behoorlijke huisvesting.
➢ Een behoorlijke huisvesting maakt een essentieel deel uit van het recht
een menswaardig leven te leiden.
Huisjesmelkerij Het verhuren van een verkrot pand voor een te hoge prijs aan
personen die in een zwakkere positie zitten.
Huisjesmelkers schenden de grondwet doordat zij geen panden verhuren die een
menswaardig leven en behoorlijke huisvesting bevatten.
De vlaamse Codex Wonen is de basis voor het vlaamse woonbeleid (sinds 2021)
2
, ❖ Art. 5.1: “Iedereen heeft recht op wonen. Daartoe moet de beschikking over een
aangepaste woning, van goede kwaliteit, in een behoorlijke woonomgeving, tegen
een betaalbare prijs en met woonzekerheid worden bevorderd.”
➢ De onschendbaarheid van de woning.
○ Art. 15 van de Grondwet.
○ Art. 439 - 442 van het strafwetboek.
➢ De bescherming van privé- en gezinsleven.
○ Art. 22 van de Grondwet.
○ Art. 8 van het EVRM (= Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens).
➢ De sociale zekerheid en recht op sociale bijstand.
○ Art. 12 van het herzien ESH (= Europees Sociaal Handvest).
➢ Recht op maatschappelijke dienstverlening.
○ Art. 1 van de OCMW-wet.
Universele Verklaring voor de Rechten van de Mens
❖ Art. 25: recht op een levensstandaard, die hoog genoeg is voor de gezondheid en
het welzijn van zichzelf en zijn gezin, inclusief huisvesting.
Ecosoc verdrag
❖ Art. 11: “De staten die partij zijn bij dit verdrag erkennen het recht van eenieder op
een behoorlijke levensstandaard voor zichzelf en zijn gezin, daarbij inbegrepen
behoorlijke voeding, kleding en huisvesting.”
België ratificeerde dit in 1983 met een publiciteit in het Belgisch Staatsblad.
➢ Vanaf iets is gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad (BS), wordt elke burger
verondersteld dit te weten en dus ook op te volgen.
Herzien Europees Sociaal Handvest
(⇒ een belangrijke rol voor het grondrecht op wonen.)
❖ Art. 16: verplicht steun te verlenen aan het gezin, inclusief het verschaffen van
gezinshuisvesting.
Artikel 31 van het HESH maakte onder voorbehoud door België ⇒ het artikel is
financieel niet mogelijk haalbaar.
3
, Europees Verdrag tot bescherming van de mens en de fundamentele vrijheden
(EVRM)
Het EVRM is gecentreerd op de burgerlijke en politieke vrijheidsrechten.
❖ Art. 3: Verbod op foltering en onmenselijke behandeling.
❖ Art. 8: Bescherming van het privé- en gezinsleven en de woonst.
❖ Art. 6: Recht op toegang tot de rechter.
❖ Art. 14: Verbod op discriminatie.
❖ Art. 2: Recht op leven.
Het gaat vooral om een indirect verband tussen de grondrechten op wonen en het
EVRM.
Handvest van de grondrechten van de EU
Een inbreuk van het handvest is gelijk aan een inbreuk van het EU-recht.
De Woonzaak is een zaak tegen België over het inadequaat woonbeleid. De woonzaak
gaat over het fundamentele rechtvaardig woonbeleid dat geschonden is.
Woonbehoefte vanuit recht op wonen
➢ Meer vraag dan aanbod
○ De overheid moet zorgen dat schaal in evenwicht is.
➢ Iedereen doet beroep op de vrije markt.
➢ Betaalbaarheid en toegankelijkheid
○ Heel belangrijk ⇒ er is een link tussen betaalbaarheid en toegankelijkheid
➢ Woonbonus = bonus die je kreeg bij kopen van een woning ⇒ afgeschaft.
4
Q5 ⇒ hoogste inkomens
● 90% eigenaar.
We spreken vooral over Q1,2 en 3
Wonen is een sociaal grondrecht!
Mensenrechten/grondrechten Een verzameling van subjectieve rechten die tot
voorwerp hebben de wezenlijke voorwaarden te
waarborgen om als persoon in waardigheid te
leven en zich in vrijheid te ontplooien.
Sociale grondrechten zijn ontastbaar en levensnoodzakelijk:
➢ Ze zijn noodzakelijk voor fysieke en psychische ontwikkeling.
➢ Ze zijn opgenomen in internationale verdragen en grondwetten.
➢ Ze staan boven de wet.
➢ Ze dragen een project in zich.
➢ Ze willen een doel realiseren.
De overheid staat in voor het beschermen en verwerkelijken van de voorwaarden opdat
een persoon vrij en in waardigheid kan leven.
➢ De grondrechten moeten institutioneel worden verankerd.
➢ De overheid mag de grondrechten van de burgers niet aantasten.
➢ Rechten betekent plichten.
1
,1ste generatie grondrechten ⇒ burgerlijk en politiek
2e generatie grondrechten ⇒ sociaal-economisch
Wat is het uiteindelijke doel van de sociale grondrechten?
➢ Komen tot een volledig mens-zijn.
➢ Geïnstitutionaliseerd via de overheid.
Wat is het uiteindelijke resultaat van burgerlijke, politieke, sociale, economische en
culturele grondrechten?
➢ Een menswaardig leven.
➢ Volledig mens-zijn.
➢ Toegepast en gehandhaafd via de overheid.
Dankzij de overheid hebben wij een woning en de grondrechten waar wij recht op
hebben die ten alle tijden niet geschonden mogen worden.
De Universele Verklaring voor de rechten van de mens
Start in 1948, zij hebben een sterke basis nodig want zonder de politieke en burgerlijke
rechten kunnen de economische, sociale en culturele rechten er niet zijn.
❖ Art. 3 - 21: politieke en burgerlijke rechten.
❖ Art. 22 - 27: economische, sociale en culturele rechten.
Verdrag vs. verklaring:
Verdrag = heeft een bindende kracht.
Verklaring = is niet-bindend.
❖ Art. 23 van de Belgische grondwet
➢ Ieder heeft het recht een menswaardig leven te leiden.
➢ Iedereen heeft recht op een behoorlijke huisvesting.
➢ Een behoorlijke huisvesting maakt een essentieel deel uit van het recht
een menswaardig leven te leiden.
Huisjesmelkerij Het verhuren van een verkrot pand voor een te hoge prijs aan
personen die in een zwakkere positie zitten.
Huisjesmelkers schenden de grondwet doordat zij geen panden verhuren die een
menswaardig leven en behoorlijke huisvesting bevatten.
De vlaamse Codex Wonen is de basis voor het vlaamse woonbeleid (sinds 2021)
2
, ❖ Art. 5.1: “Iedereen heeft recht op wonen. Daartoe moet de beschikking over een
aangepaste woning, van goede kwaliteit, in een behoorlijke woonomgeving, tegen
een betaalbare prijs en met woonzekerheid worden bevorderd.”
➢ De onschendbaarheid van de woning.
○ Art. 15 van de Grondwet.
○ Art. 439 - 442 van het strafwetboek.
➢ De bescherming van privé- en gezinsleven.
○ Art. 22 van de Grondwet.
○ Art. 8 van het EVRM (= Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens).
➢ De sociale zekerheid en recht op sociale bijstand.
○ Art. 12 van het herzien ESH (= Europees Sociaal Handvest).
➢ Recht op maatschappelijke dienstverlening.
○ Art. 1 van de OCMW-wet.
Universele Verklaring voor de Rechten van de Mens
❖ Art. 25: recht op een levensstandaard, die hoog genoeg is voor de gezondheid en
het welzijn van zichzelf en zijn gezin, inclusief huisvesting.
Ecosoc verdrag
❖ Art. 11: “De staten die partij zijn bij dit verdrag erkennen het recht van eenieder op
een behoorlijke levensstandaard voor zichzelf en zijn gezin, daarbij inbegrepen
behoorlijke voeding, kleding en huisvesting.”
België ratificeerde dit in 1983 met een publiciteit in het Belgisch Staatsblad.
➢ Vanaf iets is gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad (BS), wordt elke burger
verondersteld dit te weten en dus ook op te volgen.
Herzien Europees Sociaal Handvest
(⇒ een belangrijke rol voor het grondrecht op wonen.)
❖ Art. 16: verplicht steun te verlenen aan het gezin, inclusief het verschaffen van
gezinshuisvesting.
Artikel 31 van het HESH maakte onder voorbehoud door België ⇒ het artikel is
financieel niet mogelijk haalbaar.
3
, Europees Verdrag tot bescherming van de mens en de fundamentele vrijheden
(EVRM)
Het EVRM is gecentreerd op de burgerlijke en politieke vrijheidsrechten.
❖ Art. 3: Verbod op foltering en onmenselijke behandeling.
❖ Art. 8: Bescherming van het privé- en gezinsleven en de woonst.
❖ Art. 6: Recht op toegang tot de rechter.
❖ Art. 14: Verbod op discriminatie.
❖ Art. 2: Recht op leven.
Het gaat vooral om een indirect verband tussen de grondrechten op wonen en het
EVRM.
Handvest van de grondrechten van de EU
Een inbreuk van het handvest is gelijk aan een inbreuk van het EU-recht.
De Woonzaak is een zaak tegen België over het inadequaat woonbeleid. De woonzaak
gaat over het fundamentele rechtvaardig woonbeleid dat geschonden is.
Woonbehoefte vanuit recht op wonen
➢ Meer vraag dan aanbod
○ De overheid moet zorgen dat schaal in evenwicht is.
➢ Iedereen doet beroep op de vrije markt.
➢ Betaalbaarheid en toegankelijkheid
○ Heel belangrijk ⇒ er is een link tussen betaalbaarheid en toegankelijkheid
➢ Woonbonus = bonus die je kreeg bij kopen van een woning ⇒ afgeschaft.
4
