1
Automatisering
1 DEEL 1
1.1 WISSELSPANNING
Wisselspanning is geschikter dan gelijkspanning om elektrische energie over een lange
afstand te transporteren. Ook veiliger wanneer je in aanraking komt met de elektriciteit
omdat deze telkens hoog en laag (bij gelijkstroom verkrampen spieren en blijf je eraan
hangen).
50 Hz betekent dat de wisselstroom 50 keer per seconde verandert van richting. In EU
standaard 50 Hz, in Amerika standaard 60 Hz.
DC gelijkstroom
AC wisselstroom
1.2 ELEKTRISCHE SPANNING U
De elektrische spanning wordt gemeten in Volt en voorgesteld met
symbool U. Elektrische spanning wordt parallel over de verbruiker
gemeten.
Bij batterijen die in serie (achter elkaar) geplaatst worden, worden de
Voltages opgesteld. Vier batterijen van 1,5V achter elkaar geven
samen een stroom van 6V.
1.3 WEERSTAND R
Geeft aan hoe groot de weerstand is die een materiaal biedt aan de
elektrische stroomdoorgang. Wordt uitgedrukt in Ohm (Ω) en
voorgesteld door symbool R.
Algemene formule: U = I * R
1.4 STROOMSTERKTE I
De hoeveelheid elektriciteit die in 1 seconde door de elektrische
leiding vloeit. Uitgedrukt in ampère met symbool I.
Stroom meet je door de verbruiker en dus schakel je de
ampèremeter in serie.
De spanningsbron (spanning U) zorgt in de stroomkring voor een
stroomsterkte I.
, 2
1.5 ELEKTRISCH VERMOGEN
De hoeveelheid energie die per seconde wordt omgezet. Vermogen =
spanning * stroom P = U * I
Vermogen wordt uitgedrukt in Watt (W).
1.6 SERIESCHAKELING
Bij een serieschakeling geldt:
De stroom (I) is overal hetzelfde.
De bronspanning (U) wordt verdeeld.
De vervangingsweerstand (Rv) som van alle weerstanden R1 + R2 + R3 …
1.7 PARALLELSCHAKELING
Bij de parallelschakeling geldt:
De spanning (U) over elke weerstand is hetzelfde.
De hoofdstroom (I) wordt verdeeld.
1 1 1
De vervangingsweerstand Rv = +
Rv R1 R2
1.8 ENERGIEVERBRUIK
Energieverbruik (E) bekomt men door het vermogen te vermenigvuldigen met de tijd waarop
de verbruiker werkt.
E=P*t
Bv. lamp van 60 W brandt 50 h E = 60 W * 50 h 3000 Wh 3 kWh
Elektriciteit kost momenteel tussen 25 en 30 cent per kWh.
2 DEEL 2
2.1 ALGEMEENHEDEN
Al het elektrisch handgereedschap moet bestand zijn tegen een spanning (U) van 1000
V.
Draadhulzen worden altijd gebruikt bij soepele, losse kabels en nooit bij vaste kabels.
, 3
2.2 SOORTEN KABELS
Elke soort kabel heeft een eigen code waarvan de letters het volgende betekenen:
De eerste letter wijst op de aard van de isolatie van de kern.
o C rubber
o V vinyl
o X vernet polyethyleen
De eindletter B geeft aan dat het een Belgisch genormaliseerd type betreft.
De tussenletters hebben een bijkomende betekenis die je terugvindt in een tabel.
Voorbeeld onderstaande foto:
Het eerste getal staat voor het aantal geleiders in de kabel.
De X betekent dat de kabel niet geaard is (zal waarschijnlijk een zwarte mantel hebben
buitengebruik)
De G betekent dat de kabel wel geaard is (zal waarschijnlijk een grijze mantel hebben
binnengebruik)
De S wordt vervangen door de draaddiameter (1,5 mm², 2,5 mm², 4 mm², 6mm² …)
2.2.1 VOB
De gewone (losse) isolatiedraad met mantel in PVC voor nominale
spanning van 750 V.
Toegepast bij montage van industriële en residentiële installaties.
Bedrading van schakelborden, kabelgoten en verlichtingstoestellen.
Kern bestaande uit één (1,5 – 6 mm²) of meerdere draden van zacht
koper.
2.2.2 XVB-F2
Meeraderige, niet brandverspreidende kabel voor spanning
van 600 – 1000 V.
Aantal geleiders is 1, 2, 3, 4, 5 of 7.
Bij geleidersdoorsneden groter dan 10 mm² is de nulgeleider
kleiner dan de andere geleiders.
Zowel in huishoudelijke als industriële installaties.
Buitenmantel uit grijze PVC, draden zijn VOB-kabels.
2.2.3 EXVB
Vergelijkbaar met de XVB, maar heeft versterkte buitenmantel.
Gebruikt bij ondergrondse aansluiting van woningen.
Automatisering
1 DEEL 1
1.1 WISSELSPANNING
Wisselspanning is geschikter dan gelijkspanning om elektrische energie over een lange
afstand te transporteren. Ook veiliger wanneer je in aanraking komt met de elektriciteit
omdat deze telkens hoog en laag (bij gelijkstroom verkrampen spieren en blijf je eraan
hangen).
50 Hz betekent dat de wisselstroom 50 keer per seconde verandert van richting. In EU
standaard 50 Hz, in Amerika standaard 60 Hz.
DC gelijkstroom
AC wisselstroom
1.2 ELEKTRISCHE SPANNING U
De elektrische spanning wordt gemeten in Volt en voorgesteld met
symbool U. Elektrische spanning wordt parallel over de verbruiker
gemeten.
Bij batterijen die in serie (achter elkaar) geplaatst worden, worden de
Voltages opgesteld. Vier batterijen van 1,5V achter elkaar geven
samen een stroom van 6V.
1.3 WEERSTAND R
Geeft aan hoe groot de weerstand is die een materiaal biedt aan de
elektrische stroomdoorgang. Wordt uitgedrukt in Ohm (Ω) en
voorgesteld door symbool R.
Algemene formule: U = I * R
1.4 STROOMSTERKTE I
De hoeveelheid elektriciteit die in 1 seconde door de elektrische
leiding vloeit. Uitgedrukt in ampère met symbool I.
Stroom meet je door de verbruiker en dus schakel je de
ampèremeter in serie.
De spanningsbron (spanning U) zorgt in de stroomkring voor een
stroomsterkte I.
, 2
1.5 ELEKTRISCH VERMOGEN
De hoeveelheid energie die per seconde wordt omgezet. Vermogen =
spanning * stroom P = U * I
Vermogen wordt uitgedrukt in Watt (W).
1.6 SERIESCHAKELING
Bij een serieschakeling geldt:
De stroom (I) is overal hetzelfde.
De bronspanning (U) wordt verdeeld.
De vervangingsweerstand (Rv) som van alle weerstanden R1 + R2 + R3 …
1.7 PARALLELSCHAKELING
Bij de parallelschakeling geldt:
De spanning (U) over elke weerstand is hetzelfde.
De hoofdstroom (I) wordt verdeeld.
1 1 1
De vervangingsweerstand Rv = +
Rv R1 R2
1.8 ENERGIEVERBRUIK
Energieverbruik (E) bekomt men door het vermogen te vermenigvuldigen met de tijd waarop
de verbruiker werkt.
E=P*t
Bv. lamp van 60 W brandt 50 h E = 60 W * 50 h 3000 Wh 3 kWh
Elektriciteit kost momenteel tussen 25 en 30 cent per kWh.
2 DEEL 2
2.1 ALGEMEENHEDEN
Al het elektrisch handgereedschap moet bestand zijn tegen een spanning (U) van 1000
V.
Draadhulzen worden altijd gebruikt bij soepele, losse kabels en nooit bij vaste kabels.
, 3
2.2 SOORTEN KABELS
Elke soort kabel heeft een eigen code waarvan de letters het volgende betekenen:
De eerste letter wijst op de aard van de isolatie van de kern.
o C rubber
o V vinyl
o X vernet polyethyleen
De eindletter B geeft aan dat het een Belgisch genormaliseerd type betreft.
De tussenletters hebben een bijkomende betekenis die je terugvindt in een tabel.
Voorbeeld onderstaande foto:
Het eerste getal staat voor het aantal geleiders in de kabel.
De X betekent dat de kabel niet geaard is (zal waarschijnlijk een zwarte mantel hebben
buitengebruik)
De G betekent dat de kabel wel geaard is (zal waarschijnlijk een grijze mantel hebben
binnengebruik)
De S wordt vervangen door de draaddiameter (1,5 mm², 2,5 mm², 4 mm², 6mm² …)
2.2.1 VOB
De gewone (losse) isolatiedraad met mantel in PVC voor nominale
spanning van 750 V.
Toegepast bij montage van industriële en residentiële installaties.
Bedrading van schakelborden, kabelgoten en verlichtingstoestellen.
Kern bestaande uit één (1,5 – 6 mm²) of meerdere draden van zacht
koper.
2.2.2 XVB-F2
Meeraderige, niet brandverspreidende kabel voor spanning
van 600 – 1000 V.
Aantal geleiders is 1, 2, 3, 4, 5 of 7.
Bij geleidersdoorsneden groter dan 10 mm² is de nulgeleider
kleiner dan de andere geleiders.
Zowel in huishoudelijke als industriële installaties.
Buitenmantel uit grijze PVC, draden zijn VOB-kabels.
2.2.3 EXVB
Vergelijkbaar met de XVB, maar heeft versterkte buitenmantel.
Gebruikt bij ondergrondse aansluiting van woningen.
