Samenvatting H4: somesthesie

4: SOMESTHESIE

4.1 INLEIDING


De somesthesie omvat meerdere somatosensoriële systemen
bv. tast-, pijn-, temperatuurzin en proprioceptie


Die systemen detecteren stimuli op bepaalde locatie, intensiteit en kwaliteit = discriminatieve tastzin
 daarnaast ook affectieve tast


Receptoren verspreid over lichaam
 Tast
 Pijn
 Jeuk
 Temperatuur
 Proprioceptie


DRG neuron = primire sensorische cel


Meerdere zintuigen
 Exteroceptie
 Interoceptie
 Proprioceptie




1

,4.2 TASTZIN

4.2.1 HUIDRECEPTOREN


De cutane (low threshold) mechanoreceptoren (LTM’s)
 Gevoelig voor vervorming via Piezo2-mechanosensitieve ionenkanalen




Figuur 4.1. Mechanosensitieve ionenkanalen (Piezo2) staan in voor tast en proprioceptie.




Figuur 4.2. Tactiele innervatie van de behaarde versus onbehaarde huid.




2

,Huid v hand bevat gespecialiseerde mechanoreceptoren
 Verbonden via primaire afferente axonen
 4 groepen
Ø RA = snel adapterend aan constante mechanische prikkel
 Reageren op ‘moving’ stimuli
Ø SA = traag (SA) aan constante mechanische prikkel
 Reageren op contante stimulatie.

Ø Type 1 = oppervlakkig
 Verbonden met lichaampjes v Meissner of schijfjes v Merkel
 Kleinste RV (paar mm)
Ø Type 2 = diep
 Verbonden met lichaampjes v Pacini of uiteinden v Ruffini
 Grootste RV, zowel spatiaal als temporaal




Figuur 4.3. Tast-mechanoreceptoren, hun receptieve velden (type 1, type 2) en mate van adaptatie (SA, RA).
3

, Lichaampjes v Pacini (RA2)
 Diep gelegen
 Tot > 1 mm groot
 Ajuinvormige lamellaire kapsel  snel adapterend en extreem gevoelig aan ∆ in mechanische
stimulatie
 RA2-vezels vuren bij hoogfrequente vibraties rond 300 Hz een selectiviteit die bepaald w door
de prereceptorstructuur
 Staan in voor vibratiezin (klinisch getest met stemvork)




Figuur 4.4. Rol van de prereceptorstructuur bij het detecteren van drukveranderingen.
Selectiviteit R bepaald door prereceptorstructuur.
Lichaampjes v Meissner (RA1)
4