PEDIATRISCHE ZORG 1
2de bachelor Verpleegkunde - HOGENT
Academiejaar 2022-2023
, Partim Engels Sara
Pediatrische zorg 1
Inhoud pediatrische zorg 1 – Partim Sara Engels
• Basispediatrie
• Eerste stage op een perifere pediatrie
• Gelinkt aan:
- vaardigheden,
- communicatie,
- farmacologie
- geïntegreerde casuïstiek
Vakinhoud
• Parameters:
- Normaalwaarden kind
- Temperatuur
- Pijn
- PEWS
• Procedureel leed – pijn – angst
• NKO
• Pneumologie
• Dermatologie – kinderziektes
• Endocrinologie basis
1. Parameters kind
1.1. Normaalwaarden kind
- Kind met koorts: altijd tachycardie (verhoogde pols)
- 3 jaar: angstig, huilen
- Saturatie: 96% → Beweegt hij veel? Is de meting wel correct?
- BD: niet altijd moeten nemen, behalve bv. bij kind met nierproblematiek
- AH: zorgen dat kind rustig is, vaak moeilijk
o Terwijl je de pols controleert, de AH tellen, zonder dat kind het weet
Tabel kennen
,- Afhankelijk van de leeftijd
- Kind in rust!
- Angst, koorts, koude, onrustig, ...?
- Kind is geen kleine volwassene!
- Instellen grenzen monitor volgens leeftijd!
- BD lager bij kind dan bij volwassene
- AH en pols hoger dan bij volwassene
- Bij baby: hand op de borstkas leggen om AH te tellen
Rode licht saturatiemeter: aan de dunste kant (kleine teen, pink)
Probe (voor saturatiemeting) veranderen van plek
1.2. Lichaamstemperatuur
• Lars, een jongen van 3 jaar is opgenomen op een pediatrische afdeling omwille van een
aanhoudende hoest, braken en koorts. Je hebt de opdracht gekregen om zijn parameters
te controleren.
• Je komt tot volgende parameters:
• Pols: 175/min
,• AH: / niet gelukt
• T°: 37,5°C
• BD: 95/60 mmHg
- Vragen aan mama: Heeft die al medicatie tegen koorts gekregen? Want reden opname is
koorts, maar heeft nu geen koorts.
Wijze van temperatuurmeting
- Axillair: onder arm. Op neonatologie: vaak wel, nooit rectaal
- Rectaal
- Voorhoofd: kind zonder koorts, die moesten doorslapen
o Kind met hoge pols: zal koorts hebben
- Oorthermometer: thuis
- Over voorhoofd schuiven, tot aan de slaap, en dan achter het oor
Tabel kennen
,- Koortswerend middel: vanaf 38,5 °C
- Het is niet omdat een kind koorts heeft, dat je een antipyreticum moet geven
o Als kind er ziek uit ziet → wel
o Als kind normaal is → niet
o Ouders die zeggen dat kind niet oke is → belangrijke info
Koorts
• Zuigeling van 3M of jonger met koorts = ZH-OPNAME
• Geef regelmatig extra hoeveelheden vocht
• Kleed een kind met koorts luchtig maar toch comfortabel
• Indicatie anti-pyretica: koorts en onwel
• Antipyretica: siroop eerste keuze boven suppo!
1.3. Pijn bij kinderen
Een goed pijnbeleid is een recht voor iedereen en kan o.a. het genezingsproces positief
beïnvloeden!
- Orale medicatie is betrouwbaarder en nauwkeuriger dan een suppo
Een goed pijnbeleid
• Goede herkenning nodig van pijn bij een kind = belangrijke taak van een verpleegkundige
Hoe jonger het kind, hoe uitdagender
• Pijn is niet acceptabel!
• Optimale bestrijding is noodzakelijk!
• Een goede pijnbestrijding = PREVENTIE VAN PIJN
Pijnevaluatieschalen
• Het evaluatiemiddel moet gekozen worden o.b.v.:
- de situatie
o bv. operatie
- leeftijd van het kind
o mentale leeftijd
- capaciteit tot communicatie
,- de beheersing van het evaluatiemiddel
Vanaf welke leeftijd kan je de pijn bevragen?
- Ouders erbij betrekken bij invullen pijnschaal
- Als je 1 evaluatieschaal kiest, blijf je die gebruiken
1.3.1. Auto-evaluatieschalen
• Visueel analoge schaal (VAS)
o Vanaf 8 jaar (eventueel vanaf 6 jaar)
o Behandelingsdrempel: 3/10
• De 6 – gezichtenschaal
o Vanaf 4 jaar (gecombineerd met hetero-evaluatieschaal)
o Aanduiden wat hij/zij werkelijk voelt, niet wat hij/zij aan de omgeving toont
o Blij, bedroefd, verdrietig, bang vermijden
o Behandelingsdrempel: 4/10
1.3.2. Hetero-evaluatieschalen
‘Behandelingsdrempel .../… ‘ niet kennen
• Doelgroep
o Kinderen jonger dan 4j OF
o Kinderen met een neuromotorische beperking
• VPK-e vult de schaal in aan de hand van observaties
• Observatie van 2 tot 5 minuten noodzakelijk!
FLACC (Face legs activity cry) → acute pijn
- Doelgroep: geboorte tot adolescentie
- 5 items worden gescoord (van 0 tot 2)
, o Gelaat
o Benen
o Activiteit
o Roepen
o Troostbaarheid
- Behandelingsdrempel: 4/10
EVENDOL (Evaluation enfant douleur) → acute en langdurige pijn
- Evaluatie van zowel acute als langdurige pijn
- Context
o Spoed en
o Postoperatief
- Evalueren in rust en in beweging
- Behandelingsdrempel: 4/15
De Comfort-B-schaal
- Doelgroep
o Geboorte tot adolescentie
o Evaluatie pijn bij reanimatie
o Evaluatie postop pijn
o Communicatie niet mogelijk
- Alternatief voor EVENDOL en FLACC
- Observatie op basis van
o Alertheid
o Kalmte
o Ademhalingsreactie/huilen
o Lichaamsbeweging, spier- en gelaatsspanning
- Behandelingsgrens: 17/30
- Pijn?
o Geen pijn → evaluatie / 3u
o Pijn → analgeticum + herevaluatie na 1u
1.4. PEWS: pediatric early warning system
- Pediatric Early Warning System
- Scoresysteem
- Leeftijdsspecifiek
- DOEL:
o Rapporteren van trends doorheen de tijd → tijdig herkennen van (kleine)
wijzigingen in vitale parameters
o Betere communicatie & multidisciplinaire samenwerking
o Biedt een houvast voor onervaren arts/VPK
2de bachelor Verpleegkunde - HOGENT
Academiejaar 2022-2023
, Partim Engels Sara
Pediatrische zorg 1
Inhoud pediatrische zorg 1 – Partim Sara Engels
• Basispediatrie
• Eerste stage op een perifere pediatrie
• Gelinkt aan:
- vaardigheden,
- communicatie,
- farmacologie
- geïntegreerde casuïstiek
Vakinhoud
• Parameters:
- Normaalwaarden kind
- Temperatuur
- Pijn
- PEWS
• Procedureel leed – pijn – angst
• NKO
• Pneumologie
• Dermatologie – kinderziektes
• Endocrinologie basis
1. Parameters kind
1.1. Normaalwaarden kind
- Kind met koorts: altijd tachycardie (verhoogde pols)
- 3 jaar: angstig, huilen
- Saturatie: 96% → Beweegt hij veel? Is de meting wel correct?
- BD: niet altijd moeten nemen, behalve bv. bij kind met nierproblematiek
- AH: zorgen dat kind rustig is, vaak moeilijk
o Terwijl je de pols controleert, de AH tellen, zonder dat kind het weet
Tabel kennen
,- Afhankelijk van de leeftijd
- Kind in rust!
- Angst, koorts, koude, onrustig, ...?
- Kind is geen kleine volwassene!
- Instellen grenzen monitor volgens leeftijd!
- BD lager bij kind dan bij volwassene
- AH en pols hoger dan bij volwassene
- Bij baby: hand op de borstkas leggen om AH te tellen
Rode licht saturatiemeter: aan de dunste kant (kleine teen, pink)
Probe (voor saturatiemeting) veranderen van plek
1.2. Lichaamstemperatuur
• Lars, een jongen van 3 jaar is opgenomen op een pediatrische afdeling omwille van een
aanhoudende hoest, braken en koorts. Je hebt de opdracht gekregen om zijn parameters
te controleren.
• Je komt tot volgende parameters:
• Pols: 175/min
,• AH: / niet gelukt
• T°: 37,5°C
• BD: 95/60 mmHg
- Vragen aan mama: Heeft die al medicatie tegen koorts gekregen? Want reden opname is
koorts, maar heeft nu geen koorts.
Wijze van temperatuurmeting
- Axillair: onder arm. Op neonatologie: vaak wel, nooit rectaal
- Rectaal
- Voorhoofd: kind zonder koorts, die moesten doorslapen
o Kind met hoge pols: zal koorts hebben
- Oorthermometer: thuis
- Over voorhoofd schuiven, tot aan de slaap, en dan achter het oor
Tabel kennen
,- Koortswerend middel: vanaf 38,5 °C
- Het is niet omdat een kind koorts heeft, dat je een antipyreticum moet geven
o Als kind er ziek uit ziet → wel
o Als kind normaal is → niet
o Ouders die zeggen dat kind niet oke is → belangrijke info
Koorts
• Zuigeling van 3M of jonger met koorts = ZH-OPNAME
• Geef regelmatig extra hoeveelheden vocht
• Kleed een kind met koorts luchtig maar toch comfortabel
• Indicatie anti-pyretica: koorts en onwel
• Antipyretica: siroop eerste keuze boven suppo!
1.3. Pijn bij kinderen
Een goed pijnbeleid is een recht voor iedereen en kan o.a. het genezingsproces positief
beïnvloeden!
- Orale medicatie is betrouwbaarder en nauwkeuriger dan een suppo
Een goed pijnbeleid
• Goede herkenning nodig van pijn bij een kind = belangrijke taak van een verpleegkundige
Hoe jonger het kind, hoe uitdagender
• Pijn is niet acceptabel!
• Optimale bestrijding is noodzakelijk!
• Een goede pijnbestrijding = PREVENTIE VAN PIJN
Pijnevaluatieschalen
• Het evaluatiemiddel moet gekozen worden o.b.v.:
- de situatie
o bv. operatie
- leeftijd van het kind
o mentale leeftijd
- capaciteit tot communicatie
,- de beheersing van het evaluatiemiddel
Vanaf welke leeftijd kan je de pijn bevragen?
- Ouders erbij betrekken bij invullen pijnschaal
- Als je 1 evaluatieschaal kiest, blijf je die gebruiken
1.3.1. Auto-evaluatieschalen
• Visueel analoge schaal (VAS)
o Vanaf 8 jaar (eventueel vanaf 6 jaar)
o Behandelingsdrempel: 3/10
• De 6 – gezichtenschaal
o Vanaf 4 jaar (gecombineerd met hetero-evaluatieschaal)
o Aanduiden wat hij/zij werkelijk voelt, niet wat hij/zij aan de omgeving toont
o Blij, bedroefd, verdrietig, bang vermijden
o Behandelingsdrempel: 4/10
1.3.2. Hetero-evaluatieschalen
‘Behandelingsdrempel .../… ‘ niet kennen
• Doelgroep
o Kinderen jonger dan 4j OF
o Kinderen met een neuromotorische beperking
• VPK-e vult de schaal in aan de hand van observaties
• Observatie van 2 tot 5 minuten noodzakelijk!
FLACC (Face legs activity cry) → acute pijn
- Doelgroep: geboorte tot adolescentie
- 5 items worden gescoord (van 0 tot 2)
, o Gelaat
o Benen
o Activiteit
o Roepen
o Troostbaarheid
- Behandelingsdrempel: 4/10
EVENDOL (Evaluation enfant douleur) → acute en langdurige pijn
- Evaluatie van zowel acute als langdurige pijn
- Context
o Spoed en
o Postoperatief
- Evalueren in rust en in beweging
- Behandelingsdrempel: 4/15
De Comfort-B-schaal
- Doelgroep
o Geboorte tot adolescentie
o Evaluatie pijn bij reanimatie
o Evaluatie postop pijn
o Communicatie niet mogelijk
- Alternatief voor EVENDOL en FLACC
- Observatie op basis van
o Alertheid
o Kalmte
o Ademhalingsreactie/huilen
o Lichaamsbeweging, spier- en gelaatsspanning
- Behandelingsgrens: 17/30
- Pijn?
o Geen pijn → evaluatie / 3u
o Pijn → analgeticum + herevaluatie na 1u
1.4. PEWS: pediatric early warning system
- Pediatric Early Warning System
- Scoresysteem
- Leeftijdsspecifiek
- DOEL:
o Rapporteren van trends doorheen de tijd → tijdig herkennen van (kleine)
wijzigingen in vitale parameters
o Betere communicatie & multidisciplinaire samenwerking
o Biedt een houvast voor onervaren arts/VPK
