Samenvatting De Vroedvrouw Als Wetenschapper

Robyn Thomas 1 Vroedkunde 2022-2023
Alle ppt’s & leertekst

VV als wetenschapper
Inhoudsopgave
1. Algemene farmacologie............................................................................................................................. 2
Inleiding................................................................................................................................................................2
Definitie................................................................................................................................................................2
Herkomst..............................................................................................................................................................2
Indeling van de geneesmiddelen..........................................................................................................................2
Farmacodynamiek................................................................................................................................................6
Farmacokinetiek...................................................................................................................................................6
Geneesmiddelen in zwangerschap/lactatie.......................................................................................................18
Verpakking.........................................................................................................................................................21
Voorschrift..........................................................................................................................................................21
Generische geneesmiddelen...............................................................................................................................21
Antibiotica..........................................................................................................................................................22
Zetpillen tegen hoest (lezen, komt niet op examen)..........................................................................................23
Domperidon (lezen, komt niet op examen)........................................................................................................23

2. Medisch rekenen...................................................................................................................................... 23
Inleiding..............................................................................................................................................................23
Procenten...........................................................................................................................................................24
Volume...............................................................................................................................................................24
Gewichten..........................................................................................................................................................24
Concentraties en oplossingen............................................................................................................................24
Internationale eenheden....................................................................................................................................24
Injecteren............................................................................................................................................................24
Zuurstofcilinders.................................................................................................................................................25

3. Inspuitingen............................................................................................................................................. 25
Inleiding..............................................................................................................................................................25
Basisbenodigdheden..........................................................................................................................................26
Injectieplaats bepalen........................................................................................................................................28
Klaarmaken injectie............................................................................................................................................29
Subcutane injectie (SC).......................................................................................................................................29
Intradermale injectie (ID)...................................................................................................................................32
Intramusculaire injectie (IM)..............................................................................................................................32




1

,Robyn Thomas 1 Vroedkunde 2022-2023
Alle ppt’s & leertekst
1. Algemene farmacologie
Inleiding
Voorschrijfrecht vroedvrouwen sinds 14/01/2014
Definitie
Geneesmiddel = preparaat van
– Synthetische
– Plantaardige
– Dierlijke oorsprong (vb insuline)
met als doel :
- Ziekten
§ Voorkomen (vb vaccinaties)
§ Genezen (vb antibiotica)
§ Verzachten (alle andere geneesmiddelen buiten AB en vaccinaties)
– Stellen medische diagnose
Herkomst
• Overlevering
– Generatie op generatie
– Nog steeds gebruikt (Morfine)
• Toevallige ontdekking
– Penicilline door Britse arts-bacterioloog Alexander Fleming
• Gericht onderzoek
– Synthese nieuwe chemische substanties
– Menselijk materiaal in bacteriën  productie hormonen
– Bestaande geneesmiddelen aanpassen  andere of sterkere werking
alle GM die je inneemt komen op de markt, blijven een tijdje in omloop en
verdwijnen daarna weer, krijgen een aanpassing en komen weer terug
In verloskamer gebruiken ze vaak Adalat: GM om bloeddruk te verlagen, maar
heeft ook nevenwerking, nl. doet contracties ook verdwijnen
• Alternatieve geneesmiddelen
– Bv homeopathie (zou energetische component van molecule bevatten)
§ Samuel Hahnemann
§ Extreme verdunningen die zelfde symptomen oproepen als de te
bestrijden ziekte
§ Pseudowetenschap  niet EB (evidence-based)
§ ≠ fytotherapie (plantenextracten) vb bakbloesems, camillethee
Indeling van de geneesmiddelen
 Naar aard van therapie (verschillen goed kennen!)
Causale therapie: gaat oorzaak bestrijden vb antibiotica
Symptomatische therapie: gaat symptoom bestrijden vb neusspray
Substitutietherapie: geneesmiddel toedienen omdat lichaam het zelf niet kan
aanmaken vb insuline, schildklierhormoon
Profylactische therapie: alles wat je preventief kan geven om ziektes in de toekomst
te vermijden vb vaccin, vitamines
Diagnostisch: geneesmiddelen die je gebruikt om een diagnose te stellen vb
contrastvloeistoffen zoals bariumpapje => nemen voor beeldvorming, licht op bij bv
een aneurisma (adervernauwing)


2

,Robyn Thomas 1 Vroedkunde 2022-2023
Alle ppt’s & leertekst
Placebo-effect: neppil, pijn wegdoen zonder medicatie, iemand een spuitje geven met
fysiologisch water (zit niks in) maar je geeft de patiënt ‘aandacht’ waardoor ze denken
dat de pijn weg gaat

 Naar toedieningsvorm vb pleister, spuit, pil
 Orale preparaten (PO = per os, per oraal)
o Indeling o.b.v. galenische vorm
 Vaste vorm
 Tablet
 Dragee (vieze smaak als er geen ‘jasje’
rond zit)
 Capsule
 Zakje vb movicol (om stoelgang week te maken)

 Vloeibare vorm
 Oplossingen
 Suspensies vb vloeibare AB (schudden vr gebruik want bezinksel)
 Emulsies (zelfde als suspensies maar hier is een emulgator aan
toegevoegd waardoor het wel een homogene oplossing is)
 Druppels
o Indeling o.b.v. vrijstelling
 Gewone vrijstelling
 Gecontroleerde/ gereguleerde vrijstelling
 Reden
 Bescherming geneesmiddel
 Bescherming maag
 Colon targetting (soort ‘jasje’/coating zodat pil tot in de darm
geraakt en niet al in de maag wordt afgebroken)
 Enteric coated tablet
 Controlled release
 Retard, slow, CR, ER, Forte, OROS




 Rectale en vaginale preparaten
– Rectaal
§ Zetpil/ suppositorium
§ Klysma
§ Zalf/ crème vb gynodactarin creme
vooral voor scheurtjes of aambeien




3

, Robyn Thomas 1 Vroedkunde 2022-2023
Alle ppt’s & leertekst
– Vaginaal
§ Ovule (maakt BM-hals soepeler)
§ Gel
§ Crème
§ Tablet
§ Andere

 Dermale preparaten (aanbrengen op huid)
- Vaste preparaten vb poederproducten zoals talkpoeder, make-up
- Half vaste preparaten
 Gel vb Flamigel (geneesmiddel zit ingewikkeld in vette gel)
 Crème
 Zalf
 Pasta (vormt dikke laag, bv als babybilletjes wondjes heeft en je wilt niet dat
er stoelgang of urine in de wondjes komt)
- Vloeibare preparaten
 Lotion
 Oplossing (vb alcohol)

 Transdermale preparaten
- Pleister: niet op dikke huid (voetzool, handpalm) kleven -> geneesmiddel wordt
opgenomen via fijne haarvaatjes en getransporteerd naar de bloedbaan

 Preparaten voor slijmvliezen
- Neus (nasaal)
 Druppels
 Spray
 Gel/ zalf
- Oog (ocaal)/ oftalmologische
 Druppels
 Zalf
- Oor (auriculair)
Deze oplossingen moeten isotoon zijn
Links een hypotone oplossing <-> rechts een hypertone oplossing.
Isotoon (letterlijk gelijke druk) verwijst naar een oplossing waarvan het aantal opgeloste
deeltjes per liter gelijk is aan die van een andere oplossing.
Gerelateerde termen zijn hypotoon (lagere druk) en hypertoon (hogere druk).
De druk waarnaar deze termen verwijzen is de osmotische druk.
Isotone oplossingen worden in ziekenhuizen gebruikt als infuus. Zo is een infuus waarmee
water en zout in het lichaam worden aangevuld een isotone zoutoplossing = fysiologisch
zout (0,9% bij gewicht). Geeft men hiervan echter meer dan een liter per dag, dan treedt een
zoutoverbelasting op (meer dan 9 gram NaCl per dag). Met een isotone suikeroplossing
(glucose) kan effectief alleen water worden gegeven, omdat de suiker door het lichaam
wordt gemetaboliseerd
1% = 1gram per 100 ml
0,9% = 0,9gram per 100 ml
0,9% = 9 gram per 1000 ml/ 1L

4