Samenvatting biogenie 6.2- HST 4 - voortplanting bij de mens

Thema 4: voortplanting bij de mens

1 PRIMAIRE EN SECUNDAIRE GESLACHTSKENMERKEN

1.1 Primaire geslachtskenmerken
Primaire geslachtskenmerken = geslachtskenmerken die al voor de geboorte aanwezig zijn.

Mannelijk Vrouwelijk
 Teelballen (= testes)  Eierstokken (=ovaria)
 Bijballen  Eileiders (=tubae)
 Balzak (=scrotum)  Baarmoeder (=uterus)
 Zaadleiders  Schede (=vagina)
 Zaadblaasjes  Schaamlippen
 Prostaatklier  Baarmoederslijmvlies
 Penis  baarmoederhals
 Klier van cowper
 Zwellichamen
 Urinebuis
 Urineblaas
 Eikel
 Voorhuid


- Mannelijke & vrouwelijke geslachtsorganen embryonaal uit eenzelfde basispatroon ontstaan
o Tot 6weken na bevruchting ongedifferentieerde geslachtsklieren
 Hieruit ontwikkeld testes ofwel ovaria
 = indifferente periode
 XY-embryo = jongen (vrouwelijke geslachtsorganen regressert
 XX- embryo = vrouwelijk

 Y-chromosoom verantwoordelijk voor richting van geslachtsdifferentiatie
 Op y-ch bevind Gen dat codeert voor TDF-factor (= testisdeterminerende
factor)
 Door TDF-gen te activeren ontwikkelen: teelballen & geen eierstokken

 Verdere uitbouw tot man/vrouw dmv hormonen (geproduceerd dr testis of ovaria)
 Testosteron zorgt voor verdere ontwikkeling mannelijke geslachtsorganen

1.2 Secundaire geslachtskenmerken
Secundaire geslachtskenmerken = tot uiting vanaf puberteit

- Dmv verhoogde productie van geslachtshormonen
o Mannen: dmv verhoogde testosteronproductie
o Vrouwen: dmv oestrogeentoename

Mannelijk Vrouwelijk
 Beharing (gezicht + lichaam)  Beharing (oksels + schaamstreek)
 Skelet(spieren) sterker  Rondere vormen (onderhuids vet)
 Bredere schouders  Breder bekken
 Stemverlaging  Grotere borsten
 Vergroting penis & balzak  menstruatiecyclus
 Zaadlozing




Biologie: thema 3: voortplanting bij de mens Pagina 1