Samenvatting Algemene Didactiek

1

, Les 1:




1. Wat is dictatiek?

Didactiek =
 Didaskien = Wetenschap/kunst van het onderwijzen


1.1 5 niveaus onderwijs:
 Supraniveau = Volledige maatschappij
 Iedereen

 Macroniveau = Onderwijsorganisatie

 Mesoniveau = Niveau van de school
 School mag beslissen Bv: Regelement, welke leerkrachten, …

 Microniveau = Niveau van de klas
Bv: Interactie tussen leerling en leerkracht.

 Nanoniveau = De individuele leerling


2. Macroniveau: De structuur van ondewijs anno 2020
2.1 Vlaams onderwijs

Officiceel onderwijs : 2 netten
 Het gemeenschapsonderwijs = GO

 Gesubsidieerd officieel onderwijs =De scholen van het stedelijk, gemeentelijk en provinciaal
onderwijs.  Verenigd in 2 koepels:
o OVSG: Onderwijsvereniging van Steden en Gemeenten
o POV: Provinciaal Onderwijs Vlaanderen, het vroegere CVPO


Gesubsidieerd VRIJ onderwijs : 1 net
 Verschillende koepels
o Katholiek onderwijs Vlaanderen (70%)
o Federatie van onafhankelijke Pluralistische emencipitorische methodescholen (FOPEM)
o Federatie van Steinerscholen
o Raad van inrichtende machten van het protestans-christelijk onderwijs (IPCO)
o Vlaamsonderwijs overlegplatform (VOOP)




2

,2.2 Sturctuur SO:




Duaal leren = Werken en naar school
Bv: Jules Selle


2.3 De keuzes bepalen de finaliteit:




Modernisering = 1B (bso) mocht je eerst niet direct naartoe vanaf het lager, NU WEL.

Termen:
 Doorstroomgericht = Na school verder studeren
 Arbeidsmarktgericht = Direct na school werken
 Se n se = Secundair-na-secundair
 DBSO= Deeltijds bso  Duaal leren




3

,2.4 Eerste graad




Basisvorming = Sleutelcompetenties  De vakken die iedereen heeft.

Differientatie uren = Lessen van de richting, die de andere niet hebben




4

, Les 2


1 Achterhalen van een beginsituatie
1.1 Hoe?

 Observeren
 Dossiers
 Vragen


2 Soorten beginsituaties

 Algemene beginsituatie
= Van toepassing op alle lessituaties.
o Aantal leerlingen, directe intresse, …

 Specifie beginsituatie
= Zaken die specifiek van toepassing zijn voor deze ene les.
o Veranderlijk
o Nieuwe les inhouden  Andere intresses, voorkennis, …


3 3 groepen
3.1 Leerlinggegevens

 Voorkennis

 Cognitieve vaardigheden

 Metacognitie
= Kennis van het cognitief functioneren.  Basis voor je studentenmethodiek.
o Declaritieve kennis = Weten wat iets is.
o Procedurele kennis = Kennis over hoe je iets moet doen.
o Situationele kennis = Kennis over situaties.


 Motivatie
o Intrinsieke motivaie
= Motivatie die van binnen in de leerling komt.
Bv: Het vak intresseert me

o Extrinsieke motivatie
= Motivatie die van buitenaf komt.
Bv: Geld krijgen bij een goed rapport




5

, o Pyramide Maslov




 Inzet
= Zelfdiscipline en zelfregulatie

 Zelfeffectiviteit
= in welke mate heeft de leerling het verwachtingspatroon en het geloof dat hij de te leren
kennis en vaardigheden zal kunnen verwerken?

 …


3.2 Situationele gegevens

 Onderwijsgegevens
o Leerprocessen

o Kenmerken van de klasgroep
– Homogene klasgroep = Iedereen hetzelfde.
Bv: Van latijn 1 naar 2.

– Heterogene klasgroep = Iedereen anders.
Bv: Van allemaal verschillende richting naar 2B.

o Materiaal ter beschikking.

o Onderwijsschikking.

 Omgevingskenmerken
o Plaats
o Tijdstip
o Omgevingsfactoren
o Sociaal – economische status van de buurt.


3.3 Beginsituatie van de leerkracht
 Eigen ervaringen
 Overtuigingen
 Zelfbeeld
 Ervaring in het onderwijs
 Attributie
 Wie ben jij vandaag?



6

, Les 3


1 Onderwijsdoelen
1.1 Wie bepaalt wat lerlingen leren?

De overheid maakt eindtermen (Eerste in 1997)
 2018 : Nieuwe eindtermen.
 September 2019 : Ingevoerd 1e graad.
 September 2020 : Heel het secundair ingevoerd.
 Juni 2022 : Eindtermen vernietigd in 2e en 3e graad.
 September 2022 : Akkoord om eindtermen als uitgangspunt.


1.2 Eindtermen : 16 sleutelcompetenties

Competentie = Als je bekwaam bent.

 Lichamelijke, geestelijke en emotioneel bewustzijn
 Nederlands
 Andere talen
 Digitale
 Sociaal-relationele
 Wiskunde, exacte wetenschappen en technologie
 Historisch bewustzijn
 Ruimtelijk bewustzijn
 Duurzaamheid
 Economische en financiële
 Juridische
 Leercompetenties
 Zelfbewustzijn en zelfexpressie, zelfsturing en wendbaarheid
 Ontwikkeling van initiatief, ambitie, ondernemingszin en loopbaan
 Cultureel bewustzijn.


2 Eindtermen en ontwikkelingsdoelen

Ontwikkelingsdoelen = Kleuteronderwijs, buso en bij problemen  Na te streven.

Eindtermen = Lager onderwijs tot en met einde secundair onderwijs.
Resultaatsverplichting  Behalve de Attudinale doelen = Inspanningsverplichting.
Doel = Volwaardig meedraaien in de samenleving.

Transversale eindtermen = Vak overschrijdende competenties.
 Identiek voor A en B stroom.
 Iedere les werkt hier aan.




7

, 2.1 Nieuwe eindtermen

 A stroom = 180 eindtermen. B-stroom = 152 eindtermen.
 Eindterm = Verplicht bereikt worden bij de leerlingengroep.


2.2 Gebruikt voor het maken van de eindtermen : De taxonomie van Bloom

6 Denkvaardigheden:
 Onthouden
 Begrijpen Lagere
 Toepassen
 Analyseren
 Evalueren Hogere
 Creëren.

 Bepaalt het beheersingsniveau.

4 soorten kenissen:
 Feitelijke kennis
= Kennis van feiten.
Kennis van onderdelen.

 Conceptuele kennis
= Kennis van concepten/structuren.
Bv: Kennis van een dictatuur.

 Procedurele kennis
Kennis over procedures die je moet volgen.
Kennis over hoe je iets uitvoert.
Bv: Een recept volgen

 Metacognitieve kennis
= De kennis over je leren.

 Bepaalt de conceptuele kennis.


EXAMEN !
Werkwoord bepaalt het beheersingsniveau (onthouden, begrijpen, toepassen, analyseren, evalueren
en creëren).

Het zelfstandig naamwoord bepaalt het kennisniveau (Feitelijke conceptuele, procedurele,
Metacognitieve) .




8