Samenvatting diëtetiek S4: Diabetes deel 6

DIABETES DEEL 6: AANDACHTSPUNTEN – EXTRA INFO
ZWANGERSCHAPSDIABETES
Richtwaarden:
 Nuchter < 95 mg/dl
 1u postprandiaal < 140 mg/dl
 2u postprandiaal < 120 mg/dl

WAT IS ZWANGERSCHAPSDIABETES?
Zwangerschapsdiabetes betekent dat er tijdens de zwangerschap voor het eerst abnormale hoge
bloedsuikerwaarden worden vastgesteld.

OPSPOREN - SCREENING
Opsporing gebeurt tussen de 24e en 28 e week van de zwangerschap. Er wordt een OGTT gedaan op 24 weken
zwangerschap. Er is een tweestapsscreeningsstrategie:
50 g GCT (Glucose challenge test)  resultaat > 130 mg/dl
=> 75 g OGTT
 Nuchter > 92 mg/dl
 1 u > 180 mg/dl
 2 u > 153 mg/dl

BEHANDELING
4 pijlers:
 Gezonde voeding: adhv een voedingsanamnese -> voedingsschema
- Voldoende energie  adequate gewichtstoename
- Optimale bloedglucosewaarden na te streven
o Regelmatige spreiding van koolhydraten over de dag
o Indien nodig: min of meer vaste hoeveelheid koolhydraten per maaltijdmoment.
o Optimale postprandiale bloedsuiker: hoeveelheid en soort KH een belangrijke rol
- Inname geraffineerde koolhydraten beperken
- Ongeraffineerde koolhydraten voorkeur: volkoren graanproducten, peulvruchten, groenten en fruit
o Vezelinname  vezelrijke maaltijden en/of snacks sterk aanbevolen.
o Voeding met laag glycemische index is geassocieerd met minder frequent gebruik van insuline en een
lager geboortegewicht.
o Zelfcontrole is de enige manier om mogelijke bloedsuikerpiekwaarden op te sporten en om te gaan met
min of meer vaste hoeveelheden KH per maaltijdmoment.
o Een eerder klein ontbijt kan aangewezen zijn aangezien de bloedglucosewaarden vooral in de ochtend
kunnen oplopen.
o ADA: minimaal 175g koolhydraten/dag
 Beweging
 Insuline
 Zelfmonitoring, adhv capillaire meting (vingerprik)
o Voor de maaltijd < 95 mg/dl
o 1u postprandiaal < 140 mg/dl
o 2u postprandiaal < 120 mg/dl

NA DE BEVALLING
30-50% meer kans om binnen 5-10 jaar DMT2 te ontwikkelen
 jaarlijkse controle van de nuchtere bloedglucosewaarden
 blijvende leefstijlaanpassingen (& gewichtsreductie)

ALCOHOL
Alcoholafbraak krijgt voorrang op de vrijstelling van glucose
Dus minder glucose vanuit de lever naar de bloedbaan  verhoogd risico op hypo
Het verschil tussen een hypoglycemie en een dronken persoon

RICHTLIJNEN ALCOHOL ALGEMEEN

1

, Bij voorkeur geen alcohol consumeren. Indien toch alcohol beperken tot 20 g (man) of 10 g (vrouw), met een
maximum aan 10 consumpties per week. Levert enkel energie (7 kcal/g) en geen voedingsstoffen.
Bij overgewicht, obesitas en/of hypertensie wordt aangeraden om alcoholinname te beperken.

ALCOHOL IN DE PRAKTIJK
Algemeen afgeraden.
Individueel aangepast in overleg met arts/diëtist
Verschil in alcohol%
Soort mixdrank (bv. fruitsap, energiedrank, (light) frisdrank)
Maaltijdssamenstelling of snacks voor/tijdens en na de alcoholinname
Bloedglucosewaarde op dat moment controleren
Eventuele (fysieke) activiteit

INSULINE/SULFONYLUREA
Risico op (laattijdige) hypo kan toenemen gezien alcohol een bloedglucose verlagend effect heeft.
De gluconeogenese in de lever wordt geremd, dus de bloedglucose moet regelmatig gemeten worden.
Eventuele extra KH met een lage glycemische index worden bij voorkeur ingenomen tijdens of na het drinken
van alcohol.

RICHTLIJNEN BIJ GEBRUIK VAN SULFONYLUREA EN/OF INSULINE
Kies voor alcohol met een laag KH-gehalte zoals droge champagne, droge schuimwijn of droge wijn.
Bieren bevallen standaard een bepaalde hoeveelheid koolhydraten. Hierdoor kan de noodzaak voor een KH-
houdende snack wegvallen. Let zeker op met zware bieren!
Alcopops zijn afgeraden net zoals sterke dranken. Voor cocktails moet er geweten zijn hoe ze gemixt zijn, bv.
met fruitsap of dergelijke
Extra KH met een lage glycemische index worden bij voorkeur ingenomen tijdens of na het drinken van alcohol.
Drink je alcohol voor het slapengaan, controleer dan de bloedsuikerwaarde zodat je eventueel nog een snack
moet nemen of niet. Meet zowel voor het slapengaan als de volgende ochtend!
Bij het drinken van alcohol verkies je meervoudige koolhydraten. Houd steeds KH bij de hand om een hypo te
voorkomen.

BEWEGING
VOORDELEN VAN EEN ACTIEVE LEVENSSTIJL
Een actieve levensstijl helpt om:
 Gewicht onder controle te houden
 Verbetert de fysieke conditie
 Is goed voor de bloeddruk en cholesterol (HDL)
 Verbetert het algemeen welbevinden
 Door voldoende te bewegen kan het risico op hart-en vaatziekten, osteoporose, sommige kankers en stress
verminderen.
 Voldoende bewegen verbetert de gemoedstoestand en heeft ook een positieve weerslag op
bloedsuikerregeling.




2