Inhoudsopgave
1. Visie van mijn vak...................................................................................................................................... 3
2. De consument in de maatschappij.............................................................................................................. 3
2.1. Het keuzeprobleem.......................................................................................................................................3
2.2. Optimale keuzegedrag..................................................................................................................................3
2.3. De vraagcurve...............................................................................................................................................3
2.4. Elasticiteit van de vraag................................................................................................................................3
2.4.1. Oefeningen handboek Economie Vandaag...........................................................................................9
2.5. De inkomensbronnen van de consument....................................................................................................16
2.5.1. Arbeid..................................................................................................................................................16
2.5.2. Sociale vergoedingen...........................................................................................................................16
2.5.3. Vermogen............................................................................................................................................17
2.5.4. opdracht 3 – kasbon............................................................................................................................20
2.5.5. Opdracht 4...........................................................................................................................................20
2.5.6. Opdracht 5 – Spaarbon........................................................................................................................21
2.5.8. Opdracht 6...........................................................................................................................................21
2.5.9. Opdracht 7...........................................................................................................................................21
2.5.10. Opdracht 8.........................................................................................................................................21
2.5.11. Spaar- en termijnrekening.................................................................................................................22
2.5.12. Duurzaam en maatschappelijk verantwoord investeren..................................................................26
2.5.13. Beleggen en religieuze overtuigingen...............................................................................................26
2.6. Bestedingspatroon – budgettaire keuzes....................................................................................................26
2.6.1. Gezinsuitgaven.....................................................................................................................................26
2.6.2. Betaalmiddelen....................................................................................................................................26
2.6.3. Grote aankopen...................................................................................................................................28
2.6.4. Budget beheren...................................................................................................................................28
2.7. Kredieten voor particulieren........................................................................................................................28
2.7.1. Kopen op afbetaling.............................................................................................................................28
2.7.2. Lening op afbetaling............................................................................................................................28
2.7.3. Huurkoop of leasing.............................................................................................................................28
2.7.4. Kredietopening....................................................................................................................................29
2.7.5. Hypothecaire lening.............................................................................................................................29
2.7.6. Schuldbemiddeling..............................................................................................................................29
2.8. Inflatie en indexcijfer...................................................................................................................................30
2.8.1. CPI = consumptieprijsindex.................................................................................................................30
2.8.2. Automatische loonindexering.............................................................................................................30
2.8.3. Soorten indexcijfers.............................................................................................................................30
2.9. Verzekeringen..............................................................................................................................................30
2.9.1. Verzekeringsovereenkomst/polis........................................................................................................30
2.9.2. Soorten verzekeringen.........................................................................................................................31
2.9.3. Makelaar vs. Agent..............................................................................................................................31
3. Werken in een onderneming.................................................................................................................... 31
3.1. Arbeidsmotivatie.........................................................................................................................................31
3.1.1. MASLOW..............................................................................................................................................32
3.2. Arbeidsmarkt...............................................................................................................................................33
3.3. Arbeidsovereenkomst..................................................................................................................................36
1
, 3.4. Arbeidsreglement........................................................................................................................................36
2
, Economische competenties
1. Visie van mijn vak
2. De consument in de maatschappij
2.1. Het keuzeprobleem
Behoeften = iets wat we nodig hebben
- Primaire: levensnoodzakelijk
- Secundaire:
- Tertiaire: luxe
Primaire + secundaire = reële behoeftes nodig om volwaardig aan de maatschappij deel te
nemen
Tertiaire = gecreëerde behoeftes
Bevredigen door kopen van goederen (gsm) en diensten (provider) met een beperkt budget
Materiële behoeften (goederen en diensten) immateriële behoeften (liefde,
vriendschap, …)
2.2. Optimale keuzegedrag
Preferentiecurve: zie syllabus
2.3. De vraagcurve
= verband tussen de prijs Qvx (x-as) en de gevraagde hoeveelheid Px (y-as) negatief
verband dus is een dalende curve
OPGELET BIJ ECONOMIE X EN Y AS STAAN OMGEKEERD DAN IN WISKUNDE (IN EXCEL NIET
VOOR LIJNGRAFIEK KIEZEN MAAR VOOR SPREIDINGSDIAGRAM)
2.4. Elasticiteit van de vraag
Prijselasticiteit van de vraag Ev
= de procentuele verandering van de gevraagde hoeveelheid gedeeld door de procentuele
verandering van de prijs
Formule: Ev = (QV1 – QV0) / QV0
(P1 – P2) / P0
Of
∆Qv = (Qv1 – Qv0)
∆P = (P1 – P2)
Concreet voorbeeld (pg 28):
3
, Een auto kostte oorspronkelijk 10.000 euro. Ze verkopen en in totaal 50.000 per maand.
Door een productiestijging vermeerderd de waarde naar 12.500 euro. Hierdoor is de
verkoop gedaald naar 40.000 per maand.
Formule: Ev = (40.000 – 50.000) / 50.000
(12.500 – 10.000) / 10.000
= -0.,25
= -0,80
De elasticiteitscoëfficiënt van -0,8
Conclusie: als de prijs stijgt met 1% dan daalt de vraag met 0,8% de prijs veranderd het
meest
Algemeen: de prijselasticiteit zal negatied zijn want invers verband (dalende curve).
2 mogelijkheden:
1. Getal < 1 > -1 = prijsongevoelige / prijsinelastische vraag (-0,8) vraagcurve steiler
2. Getal > 1 < -1 = prijsgevoelige / prijselastische vraag (-4) vraagcurve veel vlakker
3. Getal = 1 = unitaire vraag
Ev1 = als de prijs stijgt met 10% dan daalt de vraag met 20%
Ev2 = als de prijs stijgt met 10% dan daalt de vraag met 5%
Factoren ivm prijselasticiteit:
4
1. Visie van mijn vak...................................................................................................................................... 3
2. De consument in de maatschappij.............................................................................................................. 3
2.1. Het keuzeprobleem.......................................................................................................................................3
2.2. Optimale keuzegedrag..................................................................................................................................3
2.3. De vraagcurve...............................................................................................................................................3
2.4. Elasticiteit van de vraag................................................................................................................................3
2.4.1. Oefeningen handboek Economie Vandaag...........................................................................................9
2.5. De inkomensbronnen van de consument....................................................................................................16
2.5.1. Arbeid..................................................................................................................................................16
2.5.2. Sociale vergoedingen...........................................................................................................................16
2.5.3. Vermogen............................................................................................................................................17
2.5.4. opdracht 3 – kasbon............................................................................................................................20
2.5.5. Opdracht 4...........................................................................................................................................20
2.5.6. Opdracht 5 – Spaarbon........................................................................................................................21
2.5.8. Opdracht 6...........................................................................................................................................21
2.5.9. Opdracht 7...........................................................................................................................................21
2.5.10. Opdracht 8.........................................................................................................................................21
2.5.11. Spaar- en termijnrekening.................................................................................................................22
2.5.12. Duurzaam en maatschappelijk verantwoord investeren..................................................................26
2.5.13. Beleggen en religieuze overtuigingen...............................................................................................26
2.6. Bestedingspatroon – budgettaire keuzes....................................................................................................26
2.6.1. Gezinsuitgaven.....................................................................................................................................26
2.6.2. Betaalmiddelen....................................................................................................................................26
2.6.3. Grote aankopen...................................................................................................................................28
2.6.4. Budget beheren...................................................................................................................................28
2.7. Kredieten voor particulieren........................................................................................................................28
2.7.1. Kopen op afbetaling.............................................................................................................................28
2.7.2. Lening op afbetaling............................................................................................................................28
2.7.3. Huurkoop of leasing.............................................................................................................................28
2.7.4. Kredietopening....................................................................................................................................29
2.7.5. Hypothecaire lening.............................................................................................................................29
2.7.6. Schuldbemiddeling..............................................................................................................................29
2.8. Inflatie en indexcijfer...................................................................................................................................30
2.8.1. CPI = consumptieprijsindex.................................................................................................................30
2.8.2. Automatische loonindexering.............................................................................................................30
2.8.3. Soorten indexcijfers.............................................................................................................................30
2.9. Verzekeringen..............................................................................................................................................30
2.9.1. Verzekeringsovereenkomst/polis........................................................................................................30
2.9.2. Soorten verzekeringen.........................................................................................................................31
2.9.3. Makelaar vs. Agent..............................................................................................................................31
3. Werken in een onderneming.................................................................................................................... 31
3.1. Arbeidsmotivatie.........................................................................................................................................31
3.1.1. MASLOW..............................................................................................................................................32
3.2. Arbeidsmarkt...............................................................................................................................................33
3.3. Arbeidsovereenkomst..................................................................................................................................36
1
, 3.4. Arbeidsreglement........................................................................................................................................36
2
, Economische competenties
1. Visie van mijn vak
2. De consument in de maatschappij
2.1. Het keuzeprobleem
Behoeften = iets wat we nodig hebben
- Primaire: levensnoodzakelijk
- Secundaire:
- Tertiaire: luxe
Primaire + secundaire = reële behoeftes nodig om volwaardig aan de maatschappij deel te
nemen
Tertiaire = gecreëerde behoeftes
Bevredigen door kopen van goederen (gsm) en diensten (provider) met een beperkt budget
Materiële behoeften (goederen en diensten) immateriële behoeften (liefde,
vriendschap, …)
2.2. Optimale keuzegedrag
Preferentiecurve: zie syllabus
2.3. De vraagcurve
= verband tussen de prijs Qvx (x-as) en de gevraagde hoeveelheid Px (y-as) negatief
verband dus is een dalende curve
OPGELET BIJ ECONOMIE X EN Y AS STAAN OMGEKEERD DAN IN WISKUNDE (IN EXCEL NIET
VOOR LIJNGRAFIEK KIEZEN MAAR VOOR SPREIDINGSDIAGRAM)
2.4. Elasticiteit van de vraag
Prijselasticiteit van de vraag Ev
= de procentuele verandering van de gevraagde hoeveelheid gedeeld door de procentuele
verandering van de prijs
Formule: Ev = (QV1 – QV0) / QV0
(P1 – P2) / P0
Of
∆Qv = (Qv1 – Qv0)
∆P = (P1 – P2)
Concreet voorbeeld (pg 28):
3
, Een auto kostte oorspronkelijk 10.000 euro. Ze verkopen en in totaal 50.000 per maand.
Door een productiestijging vermeerderd de waarde naar 12.500 euro. Hierdoor is de
verkoop gedaald naar 40.000 per maand.
Formule: Ev = (40.000 – 50.000) / 50.000
(12.500 – 10.000) / 10.000
= -0.,25
= -0,80
De elasticiteitscoëfficiënt van -0,8
Conclusie: als de prijs stijgt met 1% dan daalt de vraag met 0,8% de prijs veranderd het
meest
Algemeen: de prijselasticiteit zal negatied zijn want invers verband (dalende curve).
2 mogelijkheden:
1. Getal < 1 > -1 = prijsongevoelige / prijsinelastische vraag (-0,8) vraagcurve steiler
2. Getal > 1 < -1 = prijsgevoelige / prijselastische vraag (-4) vraagcurve veel vlakker
3. Getal = 1 = unitaire vraag
Ev1 = als de prijs stijgt met 10% dan daalt de vraag met 20%
Ev2 = als de prijs stijgt met 10% dan daalt de vraag met 5%
Factoren ivm prijselasticiteit:
4
