Historisch onderzoek notities
Inhoudsopgave
Les 1: Inleiding........................................................................................................................................2
1.1 Wat is geschiedenis?.....................................................................................................................2
“What is history?” van Edward Hallett Carr (1892-1982)...............................................................2
A) Connotaties(percepties): 3 groepen...........................................................................................2
B) Conclusie....................................................................................................................................2
C) Definities....................................................................................................................................3
1.2 Is geschiedenis een wetenschap?.................................................................................................4
1. Rankeaanse revolutie.................................................................................................................4
2. Neo-Rankeaanse evolutie...........................................................................................................4
3. De postmoderne uitdaging.........................................................................................................5
Les 2: Vragen..........................................................................................................................................6
2.1 Inleiding: vaardigheden................................................................................................................6
1) Technische vaardigheden...........................................................................................................6
2) Brongebaseerde vaardigheden...................................................................................................7
3) Interpretatieve vaardigheden.....................................................................................................7
2.2 Case study.....................................................................................................................................7
Stap 1: Je gaat je inlezen.................................................................................................................7
1. Raadplegen van werken............................................................................................................10
2. Raadplegen van bronnen..........................................................................................................11
3. Historische methode.................................................................................................................12
4. Verslag schrijven.......................................................................................................................12
5. Communiceren van het verhaal................................................................................................13
2.3 Historische vragen......................................................................................................................14
1. Probleemgericht.......................................................................................................................14
2. Afgebakend...............................................................................................................................15
3. Falsifieerbaar............................................................................................................................16
,Les 1: Inleiding
1.1 Wat is geschiedenis?
“What is history?” van Edward Hallett Carr (1892-1982)
→ Stelde zich bovenstaande vraag tijdens een lezingenreeks aan Cambridge
→ Bezat geen diploma geschiedenis, ging de vooroordelen van het historisch onderzoek op
journalistieke wijze weerleggen
→ Zijn achteraf uitgebrachte boek ‘What is history’ werd een referentiewerk op het domein van de
geschiedschrijving.
→ Uiteindelijk geen consensus
A) Connotaties(percepties): 3 groepen
1. Pejoratief
Heeft een negatieve bijklank
Enkele voorbeelden: “Geschiedenis is saai”, “Geschiedenis is irrelevant”, “Geschiedenis is verleden
tijd”.
2. Positief
Geschiedenis is tof en nuttig
Soms kan een voorval als iets ‘historisch’ gezien worden, hiermee bedoeld men dan een belangrijke
gebeurtenis binnen een bepaalde discipline.
Voorbeeld: dat Messi op zijn 35ste een nog een wereldbeker wint, is historisch
3. Moraliserend
Uit deze visie wordt er verwacht dat je lessen trekt, of iets leert uit de geschiedenis.
Legt conclusies op wat goed en fout is → wat goed is moer herhaalt worden, wat fout is moet
vermeden worden.
B) Conclusie
1. Pejoratieve connotatie
Men moet de relevantie van het verleden aantonen.
Het heden is een samenspel tussen continuïteit en verandering.
2. Positieve connotatie
We moeten niet gaan overdrijven.
→ Geschiedenis is maar één onderdeel van de samenleving.
De context is hier ook een belangrijke factor.
, 3. Moraliserende connotatie
Geschiedenis kan de toekomst niet voorspellen, maar we kunnen er wel uit leren.
C) Definities
Twee aforismen als verduidelijking
Betekenis aforisme: een korte, bondige uitspraak.
The past is a foreign country, they do things differently. – L.P. Hatley, The Go-Between 1953
Geschiedenis is het verleden, het is voorbij
History is an account mostly false, of events unimportant, brought about by rulers mostly knaves and
soldiers mostly fools. Ambrose Bierce, The Devils Dictionary 1911
Geschiedenis is een verhaal over het verleden
Etymologie → wijst op een fundamenteel onderscheid.
Etymologie is de leer naar de herkomst van de woorden.
→ Etymologisch Onderscheid
1. Geschiedenis als verleden
Wat geschied is -> verleden
2. Geschiedenis als verhaal over het verleden
De geschiedschrijving
→ Het ontologisch onderscheid
1. Geschiedenis als het verleden
Bestaat / is niet (meer).
2. Geschiedenis als verhaal over het verleden
Bestaat / is wel
Consensus: geschiedenis is één woord voor erg andere betekenissen.
Geschiedschrijving
De eerste man die aan geschiedschrijving deed was Herodotos. Hij deed dit tijdens zijn vele reizen
om op zoek te gaan naar de kern van de Perzische oorlogen. Hetgeen wat hem onderscheidde van
andere ‘Reizigers’ was zijn visie over bronnen. Volgens hem moest er kritisch omgegaan worden met
de bronnen. De romeinse filosoof Cicero noemde hem de ‘vader van de geschiedschrijving’, maar
Inhoudsopgave
Les 1: Inleiding........................................................................................................................................2
1.1 Wat is geschiedenis?.....................................................................................................................2
“What is history?” van Edward Hallett Carr (1892-1982)...............................................................2
A) Connotaties(percepties): 3 groepen...........................................................................................2
B) Conclusie....................................................................................................................................2
C) Definities....................................................................................................................................3
1.2 Is geschiedenis een wetenschap?.................................................................................................4
1. Rankeaanse revolutie.................................................................................................................4
2. Neo-Rankeaanse evolutie...........................................................................................................4
3. De postmoderne uitdaging.........................................................................................................5
Les 2: Vragen..........................................................................................................................................6
2.1 Inleiding: vaardigheden................................................................................................................6
1) Technische vaardigheden...........................................................................................................6
2) Brongebaseerde vaardigheden...................................................................................................7
3) Interpretatieve vaardigheden.....................................................................................................7
2.2 Case study.....................................................................................................................................7
Stap 1: Je gaat je inlezen.................................................................................................................7
1. Raadplegen van werken............................................................................................................10
2. Raadplegen van bronnen..........................................................................................................11
3. Historische methode.................................................................................................................12
4. Verslag schrijven.......................................................................................................................12
5. Communiceren van het verhaal................................................................................................13
2.3 Historische vragen......................................................................................................................14
1. Probleemgericht.......................................................................................................................14
2. Afgebakend...............................................................................................................................15
3. Falsifieerbaar............................................................................................................................16
,Les 1: Inleiding
1.1 Wat is geschiedenis?
“What is history?” van Edward Hallett Carr (1892-1982)
→ Stelde zich bovenstaande vraag tijdens een lezingenreeks aan Cambridge
→ Bezat geen diploma geschiedenis, ging de vooroordelen van het historisch onderzoek op
journalistieke wijze weerleggen
→ Zijn achteraf uitgebrachte boek ‘What is history’ werd een referentiewerk op het domein van de
geschiedschrijving.
→ Uiteindelijk geen consensus
A) Connotaties(percepties): 3 groepen
1. Pejoratief
Heeft een negatieve bijklank
Enkele voorbeelden: “Geschiedenis is saai”, “Geschiedenis is irrelevant”, “Geschiedenis is verleden
tijd”.
2. Positief
Geschiedenis is tof en nuttig
Soms kan een voorval als iets ‘historisch’ gezien worden, hiermee bedoeld men dan een belangrijke
gebeurtenis binnen een bepaalde discipline.
Voorbeeld: dat Messi op zijn 35ste een nog een wereldbeker wint, is historisch
3. Moraliserend
Uit deze visie wordt er verwacht dat je lessen trekt, of iets leert uit de geschiedenis.
Legt conclusies op wat goed en fout is → wat goed is moer herhaalt worden, wat fout is moet
vermeden worden.
B) Conclusie
1. Pejoratieve connotatie
Men moet de relevantie van het verleden aantonen.
Het heden is een samenspel tussen continuïteit en verandering.
2. Positieve connotatie
We moeten niet gaan overdrijven.
→ Geschiedenis is maar één onderdeel van de samenleving.
De context is hier ook een belangrijke factor.
, 3. Moraliserende connotatie
Geschiedenis kan de toekomst niet voorspellen, maar we kunnen er wel uit leren.
C) Definities
Twee aforismen als verduidelijking
Betekenis aforisme: een korte, bondige uitspraak.
The past is a foreign country, they do things differently. – L.P. Hatley, The Go-Between 1953
Geschiedenis is het verleden, het is voorbij
History is an account mostly false, of events unimportant, brought about by rulers mostly knaves and
soldiers mostly fools. Ambrose Bierce, The Devils Dictionary 1911
Geschiedenis is een verhaal over het verleden
Etymologie → wijst op een fundamenteel onderscheid.
Etymologie is de leer naar de herkomst van de woorden.
→ Etymologisch Onderscheid
1. Geschiedenis als verleden
Wat geschied is -> verleden
2. Geschiedenis als verhaal over het verleden
De geschiedschrijving
→ Het ontologisch onderscheid
1. Geschiedenis als het verleden
Bestaat / is niet (meer).
2. Geschiedenis als verhaal over het verleden
Bestaat / is wel
Consensus: geschiedenis is één woord voor erg andere betekenissen.
Geschiedschrijving
De eerste man die aan geschiedschrijving deed was Herodotos. Hij deed dit tijdens zijn vele reizen
om op zoek te gaan naar de kern van de Perzische oorlogen. Hetgeen wat hem onderscheidde van
andere ‘Reizigers’ was zijn visie over bronnen. Volgens hem moest er kritisch omgegaan worden met
de bronnen. De romeinse filosoof Cicero noemde hem de ‘vader van de geschiedschrijving’, maar
