Leer van de accountantscontrole 3
Compendium 1A: Hoofdstuk 1
Paragraaf 1.2
De opdrachten van openbare accountants zijn in te delen in de volgende
categorieën:
1) Wettelijke controles = assuranceopdracht
2) Andere assuranceopdrachten = assuranceopdracht
3) Aan assurance verwante opdrachten = non-assuranceopdracht
4) Overige opdrachten waaronder adviesdiensten = non-
assuranceopdracht
Assuranceopdrachten zijn opdrachten waarbij de accountant als
onafhankelijke derde zekerheid toevoegt aan informatie. De bekendste
vorm is de jaarrekening controle. De accountant geeft dan een oordeel of
de jaarrekening volgens hem een getrouw beeld geeft. De
controleverklaring beoogt hierover geen absolute zekerheid te geven,
maar wel een redelijke mate van zekerheid (betrouwbaarheid van 90 a 95
procent).
Assuranceopdrachten bij historische informatie worden controle- of
beoordelings-opdrachten genoemd.
Controleopdrachten geven een redelijke mate van zekerheid.
Beoordelingsopdrachten geven een beperkte mate van zekerheid.
Je kunt ook assurance geven bij toekomstgerichte financiële informatie
(bv: prognoses) of bij niet-financiële informatie (bv: interne beheersing).
Dit heet ‘new assurance services’.
Wettelijke controles mogen alleen worden uitgevoerd door kantoren die
een vergunning van de AFM hebben. De wet noemt dit
accountantsorganisaties of Wta-kantoren.
Met wettelijke controles worden alleen de wettelijke controles bedoeld van
jaarrekeningen en soortgelijke cijfers, dus geen bijzondere controles. De
belangrijkste wettelijke controle is de jaarrekeningcontrole ex art. 393 lid 1
BW2. De controle mag alleen worden uitgevoerd door een extern
accountant van een Wta-kantoor.
De COS is de belangrijkste en meest uitgebreide set regelgeving voor
accountants.
Aan assurance verwante opdrachten zijn:
1) Overeengekomen specifieke werkzaamheden (OSW’s)
2) Samenstellingsopdrachten
,De OSW’s zijn de werkzaamheden die de accountant en de opdrachtgever
specifiek zijn overeengekomen en die uitmonden in een rapport van
feitelijke bevindingen.
Voorbeeld van een OSW: fraudeonderzoeken.
Samenstellingsopdrachten zijn de opdrachten waarbij de accountant
bedrijfsmatig voor een opdrachtgever een jaarrekening of een
vergelijkbaar overzicht opstelt.
De overige opdrachten vallen niet onder de Cos, behalve de transactie
gerelateerde adviesdiensten zoals overname-onderzoeken,
waardebepalingen, corporate finance en hulp bij kredietaanvragen. Deze
diensten vallen onder COS 5500N.
Veel controlestaandaarden zijn in 2010 herschreven, waarbij de
toelichtingen niet meer zijn opgenomen in de hoofdtekst, maar in een
bijlage bij de standaard. Dit heet de Clarity COS.
Paragraaf 1.3
De regelgeving onderscheidt de volgende soorten accountants:
1) Extern accountant
2) Openbaar accountant
3) Intern accountant
4) Overheidsaccountant
5) Accountant in business
Externe accountants zijn de accountants die bevoegd zijn om wettelijke
controles uit te voeren. Elk Wta-kantoor wijst hiervoor medewerkers aan
en laat die inschrijven bij de AFM.
Openbare accountants zijn de RA’s en AA’s die werken bij een
accountantspraktijk. Een accountantspraktijk is een organisatorische
eenheid die voor klanten bedrijfsmatig assuranceopdrachten en aan
assurance verwante opdrachten uitvoert.
Interne accountants zijn de RA’s en AA’s die werken bij een IAD (interne
accountantsdienst).
Een IAD is een interne accountantsdienst die verbijzonderde toetsende
activiteiten uitvoert bijvoorbeeld financial auditors en onderzoeken naar
de werking van de interne beheersing.
Overheidsaccountants zijn de RA’s en AA’s die werken bij een
accountantsdienst van de overheid. Bijvoorbeeld accountants die
werkzaam zijn bij de Belastingdienst of Rekenkamer.
Accountants in business vormen een restcategorie. Hierin vallen alle
RA’s en AA’s die een andere functie vervullen dan die van accountant
bijvoorbeeld de functie van CFO, interim-manager, toezichthouder of
docent.
,Alle accountants moeten voldoen aan dezelfde fundamentele
gedragsregels:
- Integriteit
- Deskundigheid
- Objectiviteit
- Professionaliteit
- Vertrouwdheid
Paragraaf 1.4.1
Accountants kunnen drie soorten verklaringen afgeven:
1) Controleverklaring --> redelijke mate van zekerheid
2) Beoordelingsverklaring --> beperkte mate van zekerheid
3) Samenstellingsverklaring --> geen zekerheid
De mate van zekerheid slaat op de betrouwbaarheid van de verklaring.
Paragraaf 1.4.2
Er zijn vier soorten controleverklaringen:
1) Goedkeurende verklaring --> jaarrekening geeft een getrouw beeld
2) Verklaring met beperking --> jaarrekening geeft een getrouw beeld,
uitgezonderd ...
3) Oordeelsonthouding --> geen oordeel omtrent de
getrouwheid
4) Afkeurende verklaring --> jaarrekening geeft geen getrouw beeld
De soort controleverklaring blijkt uit de oordeelsparagraaf.
De jaarrekening wordt geacht een getrouw beeld te geven als die geen
materiële afwijkingen bevat. Dat wil zeggen, als de jaarrekening geen
afwijkingen bevat waarvan je redelijkerwijs zou kunnen verwachten dat die
fouten de beslissingen van de gebruikers beïnvloeden.
Een oordeel met beperking bevat altijd de woorden ‘uitgezonderd het
mogelijke effect van..’. Bij een materiële onzekerheid in de controle spreek
je van ‘uitgezonderd het mogelijke effect...’ omdat je daar de aard en
omvang van het effect niet precies kent. In de onderbouwingsparagraaf
wordt beschreven welke materiële bedenkingen of onzekerheden tot dat
oordeel hebben geleid.
Paragraaf 1.4.3
De volgende situaties kunnen gevolgen hebben voor de
controleverklaring:
1) Bedenking tegen de jaarrekening
2) Onzekerheid in de controle
3) Subjectieve verhindering
4) Onzekerheid in de jaarrekening
5) Tekortkoming in het directieverslag en/of de Overige Gegevens.
Bedenking tegen de jaarrekening
, Er is een bedenking tegen de jaarrekening als die een of meer
afwijkingen bevat. Afwijkingen in de jaarrekening hebben pas gevolgen als
ze materieel zijn. De volgende toelichtingen in de jaarrekening zijn altijd
materieel ex art. 363 lid 3 BW2:
- Verloopstaat EV
- Gemiddeld aantal werknemers
- De beloningen en leningen van bestuurders en commissarissen.
Als een of meer van de hier bovenstaande toelichtingen ontbreken, moet
je altijd een oordeel met beperking afgeven. Als een verplichte toelichting
ontbreekt in de jaarrekening, moet je die informatie opnemen in de
verklaring. Bekend voorbeeld: beloning bestuurders.
Onzekerheid in de controle
Een onzekerheid in de controle houdt in dat je onvoldoende zekerheid
kunt krijgen over een of meer posten in de jaarrekening, zonder dat die
onzekerheid zich in de toekomst vanzelf oplost. Voorbeelden zijn:
- Ontoereikende functiescheidingen
- Geen respons op saldobevestigingen van debiteuren
Onzekerheden in de jaarrekening hebben lang niet altijd gevolgen voor de
controleverklaring omdat ze vaak zijn te beperken of op te lossen met
alternatieve werkzaamheden. Bv: geen respons op saldobevestigingen zijn
op te lossen door een afloop- of ontstaanscontrole.
Subjectieve verhindering
Een subjectieve verhindering is een onzekerheid in de controle die is
veroorzaakt door onwil van de klant. Voorbeelden zijn:
- De klant wil niet dat de voorraden worden geïnventariseerd
- De klant wil geen toelichting geven op grote contant uitgaven
- De klant geeft bij aanwijzingen voor fraude geen toestemming tot
nader onderzoek
Het governance-orgaan is het orgaan dat toezicht houdt op het
management (bv. RvC).
Als de subjectieve verhindering niet wordt opgelost, heeft dat de volgende
consequenties:
- Materiële verhindering --> oordeel met beperking
- Wezenlijke verhindering --> controleopdracht teruggeven
Onzekerheid in de jaarrekening
Een onzekerheid in de jaarrekening is een onzekerheid die zich in de
toekomst niet vanzelf oplost. Voorbeelden zijn:
- Ernstige onzekerheid over de continuïteit
Compendium 1A: Hoofdstuk 1
Paragraaf 1.2
De opdrachten van openbare accountants zijn in te delen in de volgende
categorieën:
1) Wettelijke controles = assuranceopdracht
2) Andere assuranceopdrachten = assuranceopdracht
3) Aan assurance verwante opdrachten = non-assuranceopdracht
4) Overige opdrachten waaronder adviesdiensten = non-
assuranceopdracht
Assuranceopdrachten zijn opdrachten waarbij de accountant als
onafhankelijke derde zekerheid toevoegt aan informatie. De bekendste
vorm is de jaarrekening controle. De accountant geeft dan een oordeel of
de jaarrekening volgens hem een getrouw beeld geeft. De
controleverklaring beoogt hierover geen absolute zekerheid te geven,
maar wel een redelijke mate van zekerheid (betrouwbaarheid van 90 a 95
procent).
Assuranceopdrachten bij historische informatie worden controle- of
beoordelings-opdrachten genoemd.
Controleopdrachten geven een redelijke mate van zekerheid.
Beoordelingsopdrachten geven een beperkte mate van zekerheid.
Je kunt ook assurance geven bij toekomstgerichte financiële informatie
(bv: prognoses) of bij niet-financiële informatie (bv: interne beheersing).
Dit heet ‘new assurance services’.
Wettelijke controles mogen alleen worden uitgevoerd door kantoren die
een vergunning van de AFM hebben. De wet noemt dit
accountantsorganisaties of Wta-kantoren.
Met wettelijke controles worden alleen de wettelijke controles bedoeld van
jaarrekeningen en soortgelijke cijfers, dus geen bijzondere controles. De
belangrijkste wettelijke controle is de jaarrekeningcontrole ex art. 393 lid 1
BW2. De controle mag alleen worden uitgevoerd door een extern
accountant van een Wta-kantoor.
De COS is de belangrijkste en meest uitgebreide set regelgeving voor
accountants.
Aan assurance verwante opdrachten zijn:
1) Overeengekomen specifieke werkzaamheden (OSW’s)
2) Samenstellingsopdrachten
,De OSW’s zijn de werkzaamheden die de accountant en de opdrachtgever
specifiek zijn overeengekomen en die uitmonden in een rapport van
feitelijke bevindingen.
Voorbeeld van een OSW: fraudeonderzoeken.
Samenstellingsopdrachten zijn de opdrachten waarbij de accountant
bedrijfsmatig voor een opdrachtgever een jaarrekening of een
vergelijkbaar overzicht opstelt.
De overige opdrachten vallen niet onder de Cos, behalve de transactie
gerelateerde adviesdiensten zoals overname-onderzoeken,
waardebepalingen, corporate finance en hulp bij kredietaanvragen. Deze
diensten vallen onder COS 5500N.
Veel controlestaandaarden zijn in 2010 herschreven, waarbij de
toelichtingen niet meer zijn opgenomen in de hoofdtekst, maar in een
bijlage bij de standaard. Dit heet de Clarity COS.
Paragraaf 1.3
De regelgeving onderscheidt de volgende soorten accountants:
1) Extern accountant
2) Openbaar accountant
3) Intern accountant
4) Overheidsaccountant
5) Accountant in business
Externe accountants zijn de accountants die bevoegd zijn om wettelijke
controles uit te voeren. Elk Wta-kantoor wijst hiervoor medewerkers aan
en laat die inschrijven bij de AFM.
Openbare accountants zijn de RA’s en AA’s die werken bij een
accountantspraktijk. Een accountantspraktijk is een organisatorische
eenheid die voor klanten bedrijfsmatig assuranceopdrachten en aan
assurance verwante opdrachten uitvoert.
Interne accountants zijn de RA’s en AA’s die werken bij een IAD (interne
accountantsdienst).
Een IAD is een interne accountantsdienst die verbijzonderde toetsende
activiteiten uitvoert bijvoorbeeld financial auditors en onderzoeken naar
de werking van de interne beheersing.
Overheidsaccountants zijn de RA’s en AA’s die werken bij een
accountantsdienst van de overheid. Bijvoorbeeld accountants die
werkzaam zijn bij de Belastingdienst of Rekenkamer.
Accountants in business vormen een restcategorie. Hierin vallen alle
RA’s en AA’s die een andere functie vervullen dan die van accountant
bijvoorbeeld de functie van CFO, interim-manager, toezichthouder of
docent.
,Alle accountants moeten voldoen aan dezelfde fundamentele
gedragsregels:
- Integriteit
- Deskundigheid
- Objectiviteit
- Professionaliteit
- Vertrouwdheid
Paragraaf 1.4.1
Accountants kunnen drie soorten verklaringen afgeven:
1) Controleverklaring --> redelijke mate van zekerheid
2) Beoordelingsverklaring --> beperkte mate van zekerheid
3) Samenstellingsverklaring --> geen zekerheid
De mate van zekerheid slaat op de betrouwbaarheid van de verklaring.
Paragraaf 1.4.2
Er zijn vier soorten controleverklaringen:
1) Goedkeurende verklaring --> jaarrekening geeft een getrouw beeld
2) Verklaring met beperking --> jaarrekening geeft een getrouw beeld,
uitgezonderd ...
3) Oordeelsonthouding --> geen oordeel omtrent de
getrouwheid
4) Afkeurende verklaring --> jaarrekening geeft geen getrouw beeld
De soort controleverklaring blijkt uit de oordeelsparagraaf.
De jaarrekening wordt geacht een getrouw beeld te geven als die geen
materiële afwijkingen bevat. Dat wil zeggen, als de jaarrekening geen
afwijkingen bevat waarvan je redelijkerwijs zou kunnen verwachten dat die
fouten de beslissingen van de gebruikers beïnvloeden.
Een oordeel met beperking bevat altijd de woorden ‘uitgezonderd het
mogelijke effect van..’. Bij een materiële onzekerheid in de controle spreek
je van ‘uitgezonderd het mogelijke effect...’ omdat je daar de aard en
omvang van het effect niet precies kent. In de onderbouwingsparagraaf
wordt beschreven welke materiële bedenkingen of onzekerheden tot dat
oordeel hebben geleid.
Paragraaf 1.4.3
De volgende situaties kunnen gevolgen hebben voor de
controleverklaring:
1) Bedenking tegen de jaarrekening
2) Onzekerheid in de controle
3) Subjectieve verhindering
4) Onzekerheid in de jaarrekening
5) Tekortkoming in het directieverslag en/of de Overige Gegevens.
Bedenking tegen de jaarrekening
, Er is een bedenking tegen de jaarrekening als die een of meer
afwijkingen bevat. Afwijkingen in de jaarrekening hebben pas gevolgen als
ze materieel zijn. De volgende toelichtingen in de jaarrekening zijn altijd
materieel ex art. 363 lid 3 BW2:
- Verloopstaat EV
- Gemiddeld aantal werknemers
- De beloningen en leningen van bestuurders en commissarissen.
Als een of meer van de hier bovenstaande toelichtingen ontbreken, moet
je altijd een oordeel met beperking afgeven. Als een verplichte toelichting
ontbreekt in de jaarrekening, moet je die informatie opnemen in de
verklaring. Bekend voorbeeld: beloning bestuurders.
Onzekerheid in de controle
Een onzekerheid in de controle houdt in dat je onvoldoende zekerheid
kunt krijgen over een of meer posten in de jaarrekening, zonder dat die
onzekerheid zich in de toekomst vanzelf oplost. Voorbeelden zijn:
- Ontoereikende functiescheidingen
- Geen respons op saldobevestigingen van debiteuren
Onzekerheden in de jaarrekening hebben lang niet altijd gevolgen voor de
controleverklaring omdat ze vaak zijn te beperken of op te lossen met
alternatieve werkzaamheden. Bv: geen respons op saldobevestigingen zijn
op te lossen door een afloop- of ontstaanscontrole.
Subjectieve verhindering
Een subjectieve verhindering is een onzekerheid in de controle die is
veroorzaakt door onwil van de klant. Voorbeelden zijn:
- De klant wil niet dat de voorraden worden geïnventariseerd
- De klant wil geen toelichting geven op grote contant uitgaven
- De klant geeft bij aanwijzingen voor fraude geen toestemming tot
nader onderzoek
Het governance-orgaan is het orgaan dat toezicht houdt op het
management (bv. RvC).
Als de subjectieve verhindering niet wordt opgelost, heeft dat de volgende
consequenties:
- Materiële verhindering --> oordeel met beperking
- Wezenlijke verhindering --> controleopdracht teruggeven
Onzekerheid in de jaarrekening
Een onzekerheid in de jaarrekening is een onzekerheid die zich in de
toekomst niet vanzelf oplost. Voorbeelden zijn:
- Ernstige onzekerheid over de continuïteit
