samenvatting dementie

DEMENTIE
DEMENTIE

DEFINITIE

Dementie = Syndroom ten gevolge van een hersenaandoening, meestal chronisch of progressief van aard,
waarbij er een verstoring is van multiple corticale hersenfuncties, zoals geheugen, begrips-
vermogen, denken, oriëntatie, rekenen, taal en beoordelingsvermogen, … Er is geen
verminderde bewustzijnstoestand. Verlies van verstandelijke functies gaat gepaard met, of
in mindere mate voorafgegaan door, een deterioratie van emotionele controle, sociaal
gedrag en motivatie.

 Een invaliderende ziekte met cognitieve, gedragsmatige, affectieve en functionele symptomen.

RISICOFACTOREN

Oorzaak: multifactoriële aandoeningen
 samenspel van genetische gevoeligheid en omgevingsfactoren

DETERMINANTEN MET VEEL BEWIJSLAST DETERMINANTEN MET MINDER BEWIJSLAST
 Leeftijd  Geslacht
 Erfelijke aanleg  Opleiding
 Risicofactoren voor hart- en vaatziekten  Geneesmiddelen, hormonen en vitamines
 Bepaalde aandoeningen  Ernstig hoofdletsel
 Boksen (en andere sporten)  Overige factoren

DIAGNOSE

DSM-IV: Criteria van het dementiesyndroom: cognitief

- Geheugenstoornissen (amnesie): kort en lang
o Eén of meerdere van de volgende cognitieve stoornissen
 Afasie (stoornis taalgebruik)
 Apraxie (stoornis handelen)
 Agnosie (stoornis herkennen)
 Stoornissen in uitvoerende functies (vb. planning, consecutief handelen, organisatie)
- Significante verstoring van het sociaal en beroepsmatig functioneren
- Progressief verloop van de ziekte en significante beperking ten opzichte van het vroegere niveau
- Stoornissen komen niet voor tijdens delirium
- Symptomen kunnen niet verklaard worden door een andere psychische ziekte (vb. schizofrenie)

, Andere dingen uitsluiten: - labo onderzoek: - algemeen nazicht
- vitamine B12, foliumzuur en ferritine
- schildklierfunctie (hypo-thyreas kan dementie geven)
- EKG: tekens van ischaemie of oud infarct
- RX – Thorax: tekens van infectie
- CT – schedel: - atrofie van de hersencortex
- multiple kleine infarcten
- functionele MRI (hersenen)

Diagnose stellen via: - gedragsobservatie, neuropsychologische evaluatie
- heteroanamnese: gegevens van de patiënt en de familie
- familiale anamnese
- observatieschalen: MMSE
- DSM-IV

SYMPTOMEN/VERSCHIJNSELEN

NEUROPSYCHOLOGISCH/COGNITIEF

- Oriëntatie in tijd, ruimte en plaats
- Geheugen: - korte termijngeheugen
- vergeten van feiten/inprenting
- lange termijngeheugen
- Afasie
o Woordvinding: juiste woord vinden
o Begrip: begrijpt niet wat gevraagd wordt/letterlijk opvatten
o Persevereren: herhalen, hetzelfde vragen/zeggen
o Taalverarming
o Woordwisseling
- Agnosie
o Herkenning van voorwerpen, zintuigelijke waarnemingen, personen
o Ervaart zijn omgeving (in latere fase ook eigen lichaam) als ‘vreemd’
- Apraxie
o Uitvoering van doelgerichte handelingen
o Onhandig
o Vergeten van handelingen
- Abstract denken en oordelen
o Verbanden leggen
o Plannen, organiseren, problemen oplossen
o Handelingsschema

NEUROPSYCHIATRISCHE

Psychotische symptomen (niet altijd, pas in gevorderd stadium)

- Hallucinatie: zien, horen wat er niet is
- Waan: verkeerde gedachtegang over de werkelijkheid
- Misidentificaties
- Paranoïde gedachtegang