Inleiding tot het Recht...................................................................................................................................... 3
Wat is recht? ................................................................................................................................................ 3
Indeling v/h Nationaal Recht ........................................................................................................................ 3
Indeling v/h Internationaal Recht.................................................................................................................. 4
Publiek Recht ................................................................................................................................................... 4
Begrippen..................................................................................................................................................... 4
Supranationale Rechtsorders (EU)................................................................................................................. 4
Internationale Rechtsordes ........................................................................................................................... 7
Verenigde Naties (VN).............................................................................................................................. 7
Raad v/ Europa ........................................................................................................................................ 7
Nationale Rechtsorde ................................................................................................................................... 7
Federaal Niveau....................................................................................................................................... 7
Gemeenschappen en Gewesten ............................................................................................................... 8
Lokaal niveau........................................................................................................................................... 9
Bronnen v/h Recht ........................................................................................................................................... 9
Wetsbegrip .................................................................................................................................................. 9
Rechtspraak ............................................................................................................................................... 10
Gewoonterecht .......................................................................................................................................... 10
Algemene Rechtsbeginselen ....................................................................................................................... 10
Rechtsleer .................................................................................................................................................. 10
Grondwettelijke Hoven .................................................................................................................................. 10
Internationale Hoven .................................................................................................................................. 10
Belgische Hoven ......................................................................................................................................... 11
Indeling v/ Rechten ........................................................................................................................................ 11
Rechtsfeiten ............................................................................................................................................... 12
Rechtshandelingen ..................................................................................................................................... 12
Gerechtelijk recht........................................................................................................................................... 12
Algemene beginselen.................................................................................................................................. 12
Bevoegdheid.......................................................................................................................................... 12
Recht op hoger beroep .......................................................................................................................... 12
Zetelende i. rechtscolleges ..................................................................................................................... 12
Eenheid v/ rechtspraak .......................................................................................................................... 12
Taak rechter .......................................................................................................................................... 12
Openbaar ministerie/parket................................................................................................................... 13
De rechtscolleges........................................................................................................................................ 13
Gerechtelijke procedure .............................................................................................................................. 14
Bewijsrecht .................................................................................................................................................... 16
1
, Bewijslast ................................................................................................................................................... 16
Goederen- en zakenrecht ............................................................................................................................... 18
Indeling v/d goederen................................................................................................................................. 18
Zelfstandige zakelijke rechten ..................................................................................................................... 18
Kenmerken ............................................................................................................................................ 18
Eigendomsrecht..................................................................................................................................... 18
Vruchtgebruik........................................................................................................................................ 19
Recht v/ Opstal ...................................................................................................................................... 19
Zakelijke zekerheden .................................................................................................................................. 19
Verbintenissen ............................................................................................................................................... 19
Overeenkomstenrecht ................................................................................................................................ 20
Uitvoering.............................................................................................................................................. 22
Ontbinding ............................................................................................................................................ 23
Exoneratieclausule/vrijwaringsbeding .................................................................................................... 23
Derden en de overeenkomst ....................................................................................................................... 23
Tenietgaan ................................................................................................................................................. 23
Bijzondere overeenkomsten .......................................................................................................................... 23
Onrechtmatige daad ...................................................................................................................................... 24
Hoofdstuk 1: Algemene Regels i. zake ondernemingsrecht ............................................................................ 25
Onderneming ............................................................................................................................................. 25
Handelszaak/Handelsfonds ........................................................................................................................ 25
Verschilpunten tss BurgerlijkR en OndernemingsR....................................................................................... 26
Verplichtingen bij start ondernemingsactiviteit ........................................................................................... 27
Sluikwerk.................................................................................................................................................... 28
Onbeslagbaarheid v/d gezinswoning .......................................................................................................... 29
Hoofdstuk 3: Handelsovereenkomsten .......................................................................................................... 29
Handelstussenpersonen en distributiecontracten ........................................................................................ 29
Overenkomsten ivm handelszaak/handelsfonds .......................................................................................... 31
Insolventiewetgeving/faillissementswetgeving.............................................................................................. 31
Geschiedenis .............................................................................................................................................. 31
Faillissementswetgeving ............................................................................................................................. 32
Verdachte periode: probleem?.................................................................................................................... 33
Gevolgen .................................................................................................................................................... 33
Reorganisatie v/ onderneming i. moeilijkheden ........................................................................................... 35
2
,Recht en Onderneming
Inleiding tot het Recht
Wat is recht?
Invloed op bestaan
In 3 delen omschrijven
1. Gedrag ordenen
2. Afdwingbaarheid (sancties)
3. Mogelijkheid regeling wijzigen/aanpassen recht evolueert
Objectief recht (= rechtsregels zoals het bestaat) <-> Subjectief recht (= rechten die
we ontlenen aan obj. Recht, die we kunnen afdwingen bv. Vrije mening)
wij = rechtssubject
Indeling v/h Nationaal Recht
Nationaal R (BE oorsprong) <-> Internationaal R (Europees R, etc.)
Privaatrecht (= relatie tss burgers) <-> Publiekrecht (= relatie burger + overheid EN tss
overheden)
Privaatrecht: traditie & vrijheid
1. Burgerlijk Recht bv. Huwelijk, erfenis, meerderjarig, overeenkomsten,..
i. Burgerlijk Wetboek BW (vernieuwd n. Nieuw BW = hervorming
oude delen oud boek bv. Vernieuwd bewijsrecht, zakenrecht)
2. Ondernemingsrecht: bestaan en functioneren onderneming bv.
Faillissement,…
i. Wetboek van Economisch Recht WER
3. Gerechterlijk Recht: bepaling hoven en rechtbanken, welke materie
welke rechtbank, procedures
i. Gerechtelijk Wetboek Ger. W.
Publiekrecht: overheidsbeslissingen
1. Grondwettelijk Recht: staatsstructuren (structuur v/ons land),
beginselen bv. Scheiding der machten, rechten en vrijheden
i. Grondwet GW
2. Bestuursrecht: organisatie uitvoerende macht
3. Fiscaalrecht: belastingen
4. Strafrecht: niet aanvaarde handelingen bv. Stelen, drugs, geweld
gesanctioneerd
i. Strafwetboek SW (ook straffen in a. wetboeken)
5. Strafprocesrecht: tegenhanger Ger. W., procedures straffen
Relevantie onderscheid?
PrivR: aanvullend/suppletief = kan v afwijken
Regels v dwingend recht = nt v afwijken (soms wel), beschermen private
belangen
PublR: regels v openbare orde = nt v afwijken, beschermen maatschappelijke
belangen
3
, Relativeren onderscheid?
1. Rechtstakken in beide
bv. Sociaalrecht = privaat (individueel arbeidsrecht) + publiek (collectief
arbeidsrecht)
bv. Economisch Recht = privaat (voor ondernemingen) + publiek (
organisatie markt)
2. Vele problemen zijn betrokken bij privaat + publiek
3. Europees Recht kent men onderscheid niet
4. Privaatsrechtelijke Technieken: overheid technieken van privR
bv. Ambtenaren krijgen werknemerscontract = privaat nt publiek
bv. Onteigeningen nt wel contract met eigenaren
Indeling v/h Internationaal Recht
Internationaal Privaatrecht: bepaling welk nationaal R toepassen rechtsverhouding
met een buitenlands element (bv. Accident NL + BE)
i. Wetboek Internationaal Privaat Recht W. IPR
Internationaal Publiekrecht/ volkerenrecht: relatie tss landen, landen + organisatie,
tss organisaties
i. Verdragen (onderhandelen, ondertekenen, goedkeuren nat. Parlement;
burger gn beroep doen)
Europees Recht:
- materie/bevoegdheden overdracht n. EU als lidstaat, beleidskeuzes en
reglementatie voor EU
- primauteit = voorrang op BE wetgeving
- rechtstreekse/directe werking; beroep doen als burger
Publiek Recht
Begrippen
Rechtsstaat = staat in belang van burgers, fundamentele rechten burgers beschermen
’50 Raad v/ Europa Europees Verdrag voor de Rechten v/d Mens
Eigendom, vrije vereniging, vrijheid godsdienst, vrije mening, etc.
Wetsstaat = ook sociaal-econ. grondrechten voor armen ipv enkel liberale rechten
Dwingende rechtsregels voor bescherming zwakken
Negatief: veel regulering deregulering
3 staatsmachten = wetgevende, uitvoerende, rechterlijke
Onafhankelijk, samenwerking, controle
Wisselwerking: WM controleert UM, RM gekozen dr UM
Hoge Raad voor Justitie = brugfunctie magistratuur + burgers/bestuurders
Zie p. 20 schema onderaan (Boek 1)
Democratisch beginsel = diegene die wetgevende macht hebben (parlement) rechtstreeks
door bevolking gekozen
Supranationale Rechtsorders (EU)
Historie
1. 1951-52: Europese gemeenschap voor kolen en staal EGKS
na WOII: controle op Duitse kolen en staal industrie
2. 1957: Europees Economisch Gemeenschap Verdrag EEG-V Spill over effect = hoop
na economisch samenwerken ook politiek
4