Ethologie van pluimvee
Leerstof: Chapter 11: behaviour of domestic birds (info over eenden, kalkoenen, struisvogels, etc. dient niet gekend
te zijn. En bekijken: https://www.youtube.com/watch?v=1c06xOF4uQ8
Evolutie en domesticatie: oorsprong
Ze zijn meer dan 8 000 jaar geleden gedomesticeerd. Het waren schuwe dieren die in bossen en in een dichte
begroeiing leefden. Het zijn omnivoren (herbivoor, insectivoor, carnivoor en graminivoor (graseter)).
Species: Gallus gallus (red junglefowl -rode boshoen). Subspecies: Gallus gallus bankiva (bankiva hoen) en de gallus
gallus domesticus.
Domesticatie van leghennen.
Lichte kippen zoals de white leghorn leggen witte eieren. Ze wegen tussen de 1.5 à 2.0 kg en worden in de
VS en in Mainland Europa gehouden.
De middelzware Rhode Island Reds leggen bruine eieren en wegen tussen de 1.8 à 2.2 kg. Ze worden in VK
gehouden.
De kippen werden geselecteerd op het aantal eieren en hun kwaliteit, vroegrijpheid en hun
voederconversie BCS en voeropname daalt.
En ze werden geselecteerd tegen verenpikken, het kan goed werken, maar in de praktijk is het moeilijk
door de multifactoriële redenen van verenpikken. Het heeft een negatieve effect op de productie.
Evolutie en domesticatie van leghennen
Als men kijkt naar de gedragsverschillen tussen de leghennen en de rode boshoen dan zijn er weinig
gedragskarakteristieken volledig verdwenen. Wel is de broedsheid in de meeste commerciële leglijnen
gedaald. Het is een onbedoeld neveneffect van selectie voor een hoge eiproductie.
Er zijn eerder verschillen in intensiteit en drempelwaarden om gedrag te uiten: ze zijn minder actief, intens
sociaal gedrag daalt en dus daalt ook de frequentie van sociale interacties en synchronisatie. Het
antiroofgedrag en angst voor de mens daalt.
Ze hebben een andere foerageerstrategie, ze verkennen veel minder onbekende voederbronnen. Hun
exploratie daalt en dus ook het vermogen om zich aan te passen aan een plotse omgeving daalt.
Ze hebben meer moeite om sociale relaties te vormen en te onthouden. Er is meer agressie na het
hergroeperen en het duurt ook langer -> mss is dat een gevolg voor selectie van
hanengevechten.
, Domesticatie van vleeskippen
De Ross groeit dagelijks 15-90g en weegt 2.7 kg op 43 dagen.
De Cobb groeit dagelijks 25-70g en weegt 2.8 kg op 43 dagen.
Deze kippen worden geselecteerd op groeisnelheid, vleesopbrengst, percentage van wit vlees
en de voederconversie (snelgroeiend, groot, inactief met een zeer hoog percentage van vlees).
Nota bene de moederdieren worden chronisch ondervoed.
Kalkoenen
Ze behoren tot de familie van de fazanten. Kalkoenen werden ongeveer 2000 jaar geleden
gedomesticeerd. Ze werden geselecteerd op groeisnelheid en hun eindgewicht (2x t.o.v. wilde
voorouders). Vaak zijn het grote dichtheden. De slachtleeftijd van hennen is 14-16 weken en van hanen
18-20 weken. De hanen zijn tegenwoordig te zwaar om te paren en daardoor wordt er AI gebruikt.
Sensorische systemen en basis communicatie
Zintuigen: geur
Geurzin bij pluimvee was lang onbekend, maar blijkbaar is het goed ontwikkeld en belangrijk. Ze hebben
het nodig voor voedsel te vinden en voor individuele herkenning. Als hun neusgaten geblokkeerd worden
dan vermageren ze.
Ze kunnen geur herinneren. Ze hebben een voorkeur voor strooisel uit hun eigen hok i.p.v. strooisel uit een
andere hok of proper strooisel. Kuikens die opgegroeid zijn bij aromatische oliën verkiezen nadien (en zijn
minder angstig voor) objecten en plaatsen die deze aroma’s hebben (en niet als de neusgaten geblokkeerd
waren).
Kuikens kunnen geuren ruiken tijdens de late incubatie en kort na het uitbroeden.
Ze vermijden een doek met de geur van kat, bloed van soortgenoten, etc. Angstrespons neemt sterk toe
indien de dieren getest waren in een kamer met lucht dat eerst over angstige kippen heeft gewaaid.
Neofoob voor voer: ze vermijden voer met een nieuwe geur.
De stuitklierwas van elke rode boshoen heeft een eigen geur.
Leerstof: Chapter 11: behaviour of domestic birds (info over eenden, kalkoenen, struisvogels, etc. dient niet gekend
te zijn. En bekijken: https://www.youtube.com/watch?v=1c06xOF4uQ8
Evolutie en domesticatie: oorsprong
Ze zijn meer dan 8 000 jaar geleden gedomesticeerd. Het waren schuwe dieren die in bossen en in een dichte
begroeiing leefden. Het zijn omnivoren (herbivoor, insectivoor, carnivoor en graminivoor (graseter)).
Species: Gallus gallus (red junglefowl -rode boshoen). Subspecies: Gallus gallus bankiva (bankiva hoen) en de gallus
gallus domesticus.
Domesticatie van leghennen.
Lichte kippen zoals de white leghorn leggen witte eieren. Ze wegen tussen de 1.5 à 2.0 kg en worden in de
VS en in Mainland Europa gehouden.
De middelzware Rhode Island Reds leggen bruine eieren en wegen tussen de 1.8 à 2.2 kg. Ze worden in VK
gehouden.
De kippen werden geselecteerd op het aantal eieren en hun kwaliteit, vroegrijpheid en hun
voederconversie BCS en voeropname daalt.
En ze werden geselecteerd tegen verenpikken, het kan goed werken, maar in de praktijk is het moeilijk
door de multifactoriële redenen van verenpikken. Het heeft een negatieve effect op de productie.
Evolutie en domesticatie van leghennen
Als men kijkt naar de gedragsverschillen tussen de leghennen en de rode boshoen dan zijn er weinig
gedragskarakteristieken volledig verdwenen. Wel is de broedsheid in de meeste commerciële leglijnen
gedaald. Het is een onbedoeld neveneffect van selectie voor een hoge eiproductie.
Er zijn eerder verschillen in intensiteit en drempelwaarden om gedrag te uiten: ze zijn minder actief, intens
sociaal gedrag daalt en dus daalt ook de frequentie van sociale interacties en synchronisatie. Het
antiroofgedrag en angst voor de mens daalt.
Ze hebben een andere foerageerstrategie, ze verkennen veel minder onbekende voederbronnen. Hun
exploratie daalt en dus ook het vermogen om zich aan te passen aan een plotse omgeving daalt.
Ze hebben meer moeite om sociale relaties te vormen en te onthouden. Er is meer agressie na het
hergroeperen en het duurt ook langer -> mss is dat een gevolg voor selectie van
hanengevechten.
, Domesticatie van vleeskippen
De Ross groeit dagelijks 15-90g en weegt 2.7 kg op 43 dagen.
De Cobb groeit dagelijks 25-70g en weegt 2.8 kg op 43 dagen.
Deze kippen worden geselecteerd op groeisnelheid, vleesopbrengst, percentage van wit vlees
en de voederconversie (snelgroeiend, groot, inactief met een zeer hoog percentage van vlees).
Nota bene de moederdieren worden chronisch ondervoed.
Kalkoenen
Ze behoren tot de familie van de fazanten. Kalkoenen werden ongeveer 2000 jaar geleden
gedomesticeerd. Ze werden geselecteerd op groeisnelheid en hun eindgewicht (2x t.o.v. wilde
voorouders). Vaak zijn het grote dichtheden. De slachtleeftijd van hennen is 14-16 weken en van hanen
18-20 weken. De hanen zijn tegenwoordig te zwaar om te paren en daardoor wordt er AI gebruikt.
Sensorische systemen en basis communicatie
Zintuigen: geur
Geurzin bij pluimvee was lang onbekend, maar blijkbaar is het goed ontwikkeld en belangrijk. Ze hebben
het nodig voor voedsel te vinden en voor individuele herkenning. Als hun neusgaten geblokkeerd worden
dan vermageren ze.
Ze kunnen geur herinneren. Ze hebben een voorkeur voor strooisel uit hun eigen hok i.p.v. strooisel uit een
andere hok of proper strooisel. Kuikens die opgegroeid zijn bij aromatische oliën verkiezen nadien (en zijn
minder angstig voor) objecten en plaatsen die deze aroma’s hebben (en niet als de neusgaten geblokkeerd
waren).
Kuikens kunnen geuren ruiken tijdens de late incubatie en kort na het uitbroeden.
Ze vermijden een doek met de geur van kat, bloed van soortgenoten, etc. Angstrespons neemt sterk toe
indien de dieren getest waren in een kamer met lucht dat eerst over angstige kippen heeft gewaaid.
Neofoob voor voer: ze vermijden voer met een nieuwe geur.
De stuitklierwas van elke rode boshoen heeft een eigen geur.
