Samenvatting Begrippenlijst Organisatiepsychologie

Begrippenlijst organisatie
Hoofdstuk 1: introductie in organisatiepsychologie
Wat is organisatiepsychologie? - Personeelsbeleid
 ‘human resources
management’
 Nadruk op technieken,
systemen, proceduren in
verband met
o Rekrutering
o Selectie
o Assessment
o Prestatiemanagement
o Functie-evaluatie
o Loopbaanmanagement
o Verloning
o Promotie, overplaatsing
- Organisatiepsychologie
 ‘organizational behavior’
 Nadruk op gedrag en
psychologische processen
o Motivatie en
tevredenheid
o Communicatie
o Leiderschap &
‘management skils’
o Groepsprocessen &
teamwork
o Conflicten &
onderhandelingen
o Stress
o Macht, beïnvloeding
o Veranderingsprocessen
geruchten in de wandelgangen: topics in - Gelukkige WN’s zijn productieve WN’s
organisatie  Klopt voor een groot stuk, maar
soms als je te goed
overeenkomt niet meer kritisch
- WN’s zijn het meest productief wnr hun
baas vriendelijk, informeel en
democratisch is
 Klopt in grote lijnen
- Ied. Wil uitdagend werk
- Effectieve teams zijn vrij v conflicten
 Klopt niet
topic in organisatie - Een leider w geboren, niet gemaakt
- De meeste mensen zijn veel > bezorg
om hun eigen loon dan dat v anderen
- 2 hoofden kunnen > dan 1
- Geld is de belangrijkste motivator

1

,wat is organisatiepsych? - DEFINITIE: Systematische studie vd
impact v individuen, groepen, en
structuren op gedrag binnen organisatie
 Individuen: microniveau
 Groepen: macroniveau
 Binnen organisatie: mesoniveau
- Stelselmatig bevragen vd werkelijkheid
(≠ intuïtieve mensenkennis)
- Experimenteel onderzoek, survey-
onderzoek, veldonderzoek
 Experimenteel onderzoek:
onafhankelijke variabel w
gemanipuleerd om op deze
wijze na te gaan hoe verschillen
in de afhankelijke variabelen
ontstaan in functie v variaties in
de onafhankelijke variabelen.
Op basis v dergelijke
experimentele opzet zijn we in
staat om causale relaties te
ontdekken
 Survey-onderzoek: onderzoeker
legt een vragenlijst voor aan de
respondenten, zonder dat
hierbij variabelen
gemanipuleerd worden.
Probleem  enkel samenhang
v variabelen vaststellen, zonder
dat we kunnen spreken v
causaliteit
wat is organisatiepsych? - Multidisciplinaire studie
 Sociale psych, algemene psych,
antropologie, sociologie,
politicologie
- Doel
 Verklaren
o Bv. hoe komt het dat
absenteïsme in
ziekenhuis X zo hoog
ligt? Hoge werkdruk,
conflicten, geen
vertrouwen?
 Voorspellen
o Bv. hoe zullen
medewerkers reageren
op
reorganisatieplannen?
Hoe kunnen we deze
veranderingen zo goed
mogelijk
communiceren?


2

,  Bijsturen
o Bv. cultuur innovatie en
creativiteit installeren
wat is organisatiepsych? - Deterministische uitspraken
 Het is altijd zo
 Bv. zwaartekracht (typisch voor
natuurwet.)
- probabilistische uitspraken (typisch
voor menswet.)
 het hangt ervan af
 frustratie leidt tot agressie in
geval v …
 meest efficiënte type leider is
afh vd omstandigheden
 belang v contigentievariabelen
o contigentie: mogelijkh,
toeval
o tegengestelde v
noodzakelijkh, causaal
verband
- ‘God gave all the easy problems to the
physicists … but social scientists have all
the fun’
wat is een organisatie? - DEFINTIE: ‘een organisatie is een
bewust gecoördineerde sociale eenheid
v 2/> personen die op een betrekkelijke
continue basis functioneert om een
gemeenschappelijk doel of serie v
doelen te realiseren. Zij w gekenmerkt
door formele rollen die het gedrag v
haar leden definiëren en vormgeven.
- Organisatie is bv. bedrijf, band,
jeugdbeweging
wat is een organisatie? 1. 2/> wensen werken samen
2. Gericht op realiseren v doelstellingen/
nastreven v waarden
 mission statement: hier worden
de doelstellingen vastgelegd
 geen consensus  disfuncties
3. Specifieke taakverdeling & structuur
 Coördinatie/ gezagsrelaties zijn
nodig
4. Gericht op continuïteit (Robbins &
Coulter)
 Organisatie richt zich op de
toekomst
organogram Stelt op een schematische wijze voor welke
divisies er zijn en welke hiërarchische
verhoudingen er bestaan in de organisatie
stakeholders - Zijn de groepen die belang hebben bij
de activiteiten vd organisatie

3

, - Deze groepen zijn afhankelijk vd
organisatie maar kunnen terzelfdertijd
ook invloed hierop uitoefenen
belanghebbende bij een organisatie - Aandeelhouders (shareholders),
medewerkers, management,
leveranciers, klanten, SL en
omwonenden
- Deze groepen hebben alle belang bij het
voortbestaan vd organisatie
corporate values de waarden die de organisatie nastreeft
wat is een organisatie? - Een organisatie is niet noodzakelijk een
bedrijf
- Groeiend belang en populariteit v
organisatie in ziekenhuizen, scholen,
sociale sector, stedelijke OVH’en,
hulpverlening, politie, psychiatrische
instellingen
- Inhaalbewegingen tov bedrijfsleven
door groeiende nood aan een ‘zich
georganiseerde SL’
- Bv. groep Ubuntu
 Organisatie die zich inzet voor
mensen met een beperking
 Denkt na over hoe ze mensen
selecteren, over systeem voor
evaluatie
organisaties & omgeving - Ze opereren in nauwe samenhang met
de omgeving
1) Impact op de omgeving
2) Afhankelijk vd omgeving
historiek v organisatie: voorgesch - Adam Smith
 The wealth of nations
 1ste industriële revolutie
 Grondlegger vrije markt denken
(‘de onzichtbare hand’)
 Comparatieve voordelen en
efficiëntiewinst door
samenwerking en
arbeidsverdeling
o Volgens Smith kan de
productie verbeterd
worden indien alle
medewerker een
beperkte taak moeten
uitvoeren 
vaardigheden voor deze
deeltaak kunnen sterk
ontwikkeld worden
o Laagste
oppurtiniteitskost
 door taken toe

4