ZSO 3: BLOED EN BEENMERG
ACHTERGROND
Klinische toepassing:
Beenmergtransplantatie => intraveneus transfereren van beenmerg aan van een gezonde
donor naar een ontvanger1
bij kankerpatiiënten => aangetaste rode beenmerg moet bestraald en vernietigd worden
=> geslaagde transplantatie, donorstamcellen kunnen terug groeien in beenmergholtes
beenmergtransplantatie wordt gebruikt ter behandeling van:
anaplastische anemie
bepaalde leukemiën
ernstige immuun aandoeningen
borstkanker
ovariële kanker
hemolytische anemie
ZELFTOETS
BLOED
1. WAT BETEKENT HEMATOCRIETWAARDE?
= het volume van het bloed dat door de rode bloedcellen (erytrocyten) wordt ingenomen,
weergegeven als een fractie van het totale bloedvolume
2. WAT IS DE SAMENSTELLING VAN PLASMA?
Water 91-92%
Eiwit 7-8%
Gassen
Elektrolyten
Voedingsstoffen
Afvalstoffen
Regulatoren
3. WAT ZIJN DE BELANGRIJKSTE FUNCTIES VAN HET BLOED?
bloed heeft vier elementen:
- Rode bloedcellen => zuurstof transport van longen naar perifere weefsels
1
Bedoeling hiervan is om een normale hemopoëse en normaal aantal bloedcellen te krijgen
, - Witte bloedcellen => defensieve rol, vernietigen infecterende organismen en helpen
bij het verwijderen van dode of beschadigde weefsels
- Bloedplaatjes => eerste verdediging bij schade aan bloedvaten
- Plasma => eiwitachtige oplossing waarin cellen en voedingsstoffen, metabolieten,
antilichamen, hormonen etc. circuleren en vervoerd worden doorheen het lichaam
4. BESCHRIJF DE STRUCTUUR VAN DE RODE BLOEDCEL
diameter van 6,5-8,5 µm
biconcave vorm
donkere rand en licht midden
geen kern => gaat verloren tijdens de vorming
5. WAARAAN IS DE RODE KLEUR VAN DE BLOEDCEL TE WIJTEN?
felrode kleur is te wijten aan het gehalte van hemoglobine => bindt zure eosinofiele
kleurstof die bij kleuring gebruikt wordt
6. HOEVEEL BEDRAAGT DE GEMIDDELDE LEVENSDUUR VAN RODE BLOEDCELLEN?
rode bloedcellen hebben een levensduur van 100-120 dagen in bloedsomloop
volwassen RBC kan geen enzymen synthetiseren om enzymen te vervangen die
verloren zijn gegaan bij metabole processen
verminderde efficiëntie van ionenpompmechanisme = belangrijkste factor bij
verouderen van rode bloedcellen
cellen worden minder vervormbaar => passen niet meer door de miltcirculatie =>
verwijderd door fagocytose
7. IN WELKE ORGANEN GEBEURT ERYTROFAGOCYTOSE?
afbraak gebeurt in milt, lever en beenmerg => milt is het meest actief
HEMATOPOËSE
1. WAAR WORDEN TIJDENS DE FOETALE ONTWIKKELING DE BLOEDCELLEN
GEVORMD? GEEF EEN GEDETAILLEERD OVERZICHT
bloedcelvorming = hematopoëse
=> verandert tijdens ontwikkeling van foetus:
Dooierzak
Lever
Milt
derde embryonale week => ontstaan bloedcellen in mesoderm (dooierzak)
ACHTERGROND
Klinische toepassing:
Beenmergtransplantatie => intraveneus transfereren van beenmerg aan van een gezonde
donor naar een ontvanger1
bij kankerpatiiënten => aangetaste rode beenmerg moet bestraald en vernietigd worden
=> geslaagde transplantatie, donorstamcellen kunnen terug groeien in beenmergholtes
beenmergtransplantatie wordt gebruikt ter behandeling van:
anaplastische anemie
bepaalde leukemiën
ernstige immuun aandoeningen
borstkanker
ovariële kanker
hemolytische anemie
ZELFTOETS
BLOED
1. WAT BETEKENT HEMATOCRIETWAARDE?
= het volume van het bloed dat door de rode bloedcellen (erytrocyten) wordt ingenomen,
weergegeven als een fractie van het totale bloedvolume
2. WAT IS DE SAMENSTELLING VAN PLASMA?
Water 91-92%
Eiwit 7-8%
Gassen
Elektrolyten
Voedingsstoffen
Afvalstoffen
Regulatoren
3. WAT ZIJN DE BELANGRIJKSTE FUNCTIES VAN HET BLOED?
bloed heeft vier elementen:
- Rode bloedcellen => zuurstof transport van longen naar perifere weefsels
1
Bedoeling hiervan is om een normale hemopoëse en normaal aantal bloedcellen te krijgen
, - Witte bloedcellen => defensieve rol, vernietigen infecterende organismen en helpen
bij het verwijderen van dode of beschadigde weefsels
- Bloedplaatjes => eerste verdediging bij schade aan bloedvaten
- Plasma => eiwitachtige oplossing waarin cellen en voedingsstoffen, metabolieten,
antilichamen, hormonen etc. circuleren en vervoerd worden doorheen het lichaam
4. BESCHRIJF DE STRUCTUUR VAN DE RODE BLOEDCEL
diameter van 6,5-8,5 µm
biconcave vorm
donkere rand en licht midden
geen kern => gaat verloren tijdens de vorming
5. WAARAAN IS DE RODE KLEUR VAN DE BLOEDCEL TE WIJTEN?
felrode kleur is te wijten aan het gehalte van hemoglobine => bindt zure eosinofiele
kleurstof die bij kleuring gebruikt wordt
6. HOEVEEL BEDRAAGT DE GEMIDDELDE LEVENSDUUR VAN RODE BLOEDCELLEN?
rode bloedcellen hebben een levensduur van 100-120 dagen in bloedsomloop
volwassen RBC kan geen enzymen synthetiseren om enzymen te vervangen die
verloren zijn gegaan bij metabole processen
verminderde efficiëntie van ionenpompmechanisme = belangrijkste factor bij
verouderen van rode bloedcellen
cellen worden minder vervormbaar => passen niet meer door de miltcirculatie =>
verwijderd door fagocytose
7. IN WELKE ORGANEN GEBEURT ERYTROFAGOCYTOSE?
afbraak gebeurt in milt, lever en beenmerg => milt is het meest actief
HEMATOPOËSE
1. WAAR WORDEN TIJDENS DE FOETALE ONTWIKKELING DE BLOEDCELLEN
GEVORMD? GEEF EEN GEDETAILLEERD OVERZICHT
bloedcelvorming = hematopoëse
=> verandert tijdens ontwikkeling van foetus:
Dooierzak
Lever
Milt
derde embryonale week => ontstaan bloedcellen in mesoderm (dooierzak)
