Master TSP: B&C
Hoorcollege 1
Behavior
- Defenition: Wetenschappelijk gebied dat vooral de relaties tussen hersenen en gedrag
bestudeert de klinische toepasbaarheid van beoordeling, behandeling en zorg voor
personen met (vermoedelijk) cognitief (dys)functioneren als gevolg van
ontwikkelingsstoornissen, neurologische aandoeningen (hersenziekten of schade), of
psychiatrische aandoeningen.
- Behavioural symptoms:
o Latent variables that objectively can be assessed through tests
▪ Memory, language, intellegents
o That subjectively can be observed by the patiënt and significant others
▪ Opinion patient. Complaints in daily life, hoeft niet hetzelfde te zijn als wat uit
de testen komt
Neuroimaging
- Late 1960, vroege 1970: ontstaan neuroimaging
- Middle 19th century:
o Behavioral aspects functioneren apart van
over all gedag
o Ideology has nothing to do with sublimity
▪ Nu: wel related
o Localisation was indepently
▪ Part ideology heeft niets te maken met
part constructiveness
o Functional analysis
▪ Ze konden niet in het brein kijken, dus
ze meten de schedel.
• Ongelijkheden in de schedel (dents (deuken) en bumps (stoten))
leidde tot hypothesen over assets & deficits (tekorten) van gedrag
o Patientstudies
▪ Broca: schade aan de left frontal lobe. Patient Tan: kon alleen Tan zeggen
▪ Phineas Gage: frontal lobe region aangedaan door een buis door zijn hoofd.
Persoonlijkheidsverandering na buisincident.
▪ Wernicke
▪ Korsakov: geheugen aangedaan, Korsakov Syndrome
▪ Patient HM: epilepsie, ontstaan door fietsongeluk. Om dit te bestrijden zijn
beide hypocampi weggehaald. Daarna kreeg hij ernstige
geheugenproblemen (anterogade amnesie, nieuwe dingen opslaan gaat niet
meer)
▪ Heel belangrijk geweest voor het ontstaan van neuropsychologie
Ontstaan testen
- 20th century: Neuropsychologie kan helpen bij ontwikkelen van verschillende testen op het
gebied van gedrag. Enige manier om meer informatie te krijgen over breinfunctioneren.
o Halstead Reitan Battery (1940)
▪ a set of tests used to diagnose and localize brain damage by providing a
comprehensive assessment of cognitive functioning.
• Using complex figure of rey Is misschien indicatief voor
breindysfunctie of breinschade.
, o Daarmee worden de visueel-ruimtelijke vaardigheden en het
visueel-ruimtelijk geheugen gemeten
▪ Eerste stap in de wetenschappelijke benadering van assessments nu in
neuropsychologie.
o Development of theories on brain-behaviour relationships
o “Organicity”; “Is there a hole in the brain?”
▪ Score lijkt indicatief voor brain damage. Slechte score doet je denken dat je
in dat gebied van de hersenen (orgaan) is aangedaan
o Tot 20 th: Focus neuropsychologie: op zoek naar gat in het brein. Waar in het brein
is er iets aangedaan, is er organisity
Development neuropsychologie
- Daarna: Meer theoretisch
- Hypothese door alexander luria 20th: testen van theorieën over cognitief functioneren
o Observe behavior in plaats van testen, want die waren in de tijd van de tweede
wereldoorlog niet altijd voorhanden.
o Combine volgens theoretisch perspectief: subjectief en objectief
- Neuropsychologisch onderzoek:
o Luria-Nebraska neuropsychology battery
- Focus neuropsychologie veranderde door neuroimaging: Wat er van de hersenen is
overgebleven is het meest interessant. Wat kan iemand nog wel? Dus niet kijken naar
localisatie brain damage. Het gaat om wat de patient nog kan: treatment, assessment en
zorg voor mensen met disfuncties door hersenschade
Klinische neuropsychologie
- Nu belangrijk voor heathcare. Deze visie was belangrijk voor ontwikkelingen van defenities
van diagnoses
- Nu veel mensen met hersenproblemen
o Minder mensen gaan dood omdat de zorg verbetert
▪ Deze mensen worden beter gemaakt waardoor neurologische problemen
blijven en mensen neuropsychologische zorg nodig hebben.
o Mensen worden in het algemeen ouder
o Meer interests in quality of life
- Prevalentie en incidentie zijn hoog bij braindamage
- Cost van brain damage: we spend a lot of money for taking care
o You have to take care of them, dus een challenge
- Aging, betere heathcare en quality of life zorgt ervoor dat wij een betere klinische scientists
zijn → de focus ligt op het gedrag en cognitie
- Een neuropsycholoog is geen brain researcher
- Second aspect: modern. Brein (dis)functie is ineens fancy geworden. In het nieuws komt
veel informatie. Zorgt voor veel aandacht voor ADHD, dementie, headinjury’s. Zorgt voor
ontwikkeling van neuropsychologie
o Brein heeft overtuigingskracht,
Educational trajectory in clinical neuropsychologie
- Educational program neuropsychology
-
, - Er zijn best wat mensen psycholoog, maar weinig neuropsycholoog.
Klinisch neuropsychologen
- Werken met ouderen, volwassenen en kinderen
- Verschillende klinische settingen
o General hospitals • University hospitals • Specilized neurologic clinics - Alzheimer -
Epilepsy - Sleep et cetera • Mental health care • Specialized psychiatric clinics •
Rehablitation centres • Private practices • Schools
- Multidisciplinair
o Neurologie, neurofysiologist, neurochirurg, neuroradioloog, psychiater, rehabilitation
psychian → ICF
o Mental heath care → DSM
▪ Wordt meer gebruikt bij Health psychologist Clinical psychologist
Psychological technician Nurse Speech therapist Fysiotherapist Teacher
Klinische neuropsychologie
- Defenitie: “Applied science that studies the relationship between brain (dys)functions and
behaviour in patients and the application in assessment and treatment”
o Breindisfunctie
o Contextuele factoren, psychosociaal, ontwikkeling, somatisch (pijn) en performance
validity
o Alledaags functioneren: Thuis, sociaal, werk/studie, familie, vrienden
- Klachten kunnen komen vanuit deze 3 categorieën. Objectieve uitslagen uit testen hangen
op deze categorieën
ICF
- International classification of functioning: problemen van de patient in dagelijks leven
- Heath conduction: body structure and functioning
- Help van familie, sociaal netwerk (environmental factors)
- Coping met problemen daily life, persoonlijkheid (persoonlijke factoren)
- Way zoals breindisfunctie word beschreven is in deze vlakken verdeeld.
- Is goed te gebruiken als neuropsycholoog want geeft een consequentie van wat er gebeurt
door breinschade op 3 levels: Impairment - limitation en restriction(beperking)(handicap)
o Inpairment: tumor, bijvoorbeeld limitation: memory disfunction/executieve functie –
handicap in daily life: probleem tijdens werk of andere activiteiten.
o Heel individueel bepaald: dus goed in kaart brengen. Neem ook premorbide mee.
Wat kon iemand hiervoor en hoe stond iemand hiervoor in het leven?
▪ Indentificeren van al deze factoren zijn belangrijk voor het geven van
behandeling of optimalisatie
Competenties
- Je moet kennis hebben van klinische neuropsychologie, psychiatry en neurologie,
breingedrag, functies binnen neuroanatomy
- Functionele competenties: skills over diagnostische competentie, communicatieve
competentie, competendie van diversity en cultuur, behandeling en revalidatie, resultaten
kunnen geven uit testen, interventietechniek
Professional associatie
- NVN: Nederlandse vereniging voor neuropsychologie
- Tijdschrift voor neuropsychologie: good overview van wat er gaande is in Nederland binnen
neuropsychologie
- Europa: FESN: Federation of the european societies of neuropsychologie.
, - Wereldwijd: INS → International neuropsychologie society & Journal JINS
Klinische neuropsychologie
- Focus op bio-psycho-social model om je hypothese te toetsen
- Assessment:
o mult-iinformed: Praten met patient en anderen
o Gebruik testen, vragenlijsten, klinische interviews en observaties
o Multiconceptioneel: neuropsychologie, persoonlijkheid, contextuele omgeving
Diagnostische cirkel
- Cause: is brain disfunction gepresenteerd in de
symptomen?
- Voorbeeld: Memory problemen
o Complaints: Names of family members •
Taking medicin • Farther Alzheimer disease •
Feels lonely
o Problems: Normal aging • Dementia • Depression
o Cause: Memory deficits • Alzheimer disease
o Indicatie: Caregiving • Medication
Assessment is meer dan testadministratie
-
- Knowledge: etiology, functies van het brein, neurologische en somatische ziekten, DSM
aspecten. → nodig voor: Interview, observation en medical record → leidt tot ideeën over
cognitie, ontwikkeling en lifespan aan de hand van resultaten → intergreren in assessment
- Dingen die je doet in het proces.
- VB: heb ik ADHD?
Hoorcollege 1
Behavior
- Defenition: Wetenschappelijk gebied dat vooral de relaties tussen hersenen en gedrag
bestudeert de klinische toepasbaarheid van beoordeling, behandeling en zorg voor
personen met (vermoedelijk) cognitief (dys)functioneren als gevolg van
ontwikkelingsstoornissen, neurologische aandoeningen (hersenziekten of schade), of
psychiatrische aandoeningen.
- Behavioural symptoms:
o Latent variables that objectively can be assessed through tests
▪ Memory, language, intellegents
o That subjectively can be observed by the patiënt and significant others
▪ Opinion patient. Complaints in daily life, hoeft niet hetzelfde te zijn als wat uit
de testen komt
Neuroimaging
- Late 1960, vroege 1970: ontstaan neuroimaging
- Middle 19th century:
o Behavioral aspects functioneren apart van
over all gedag
o Ideology has nothing to do with sublimity
▪ Nu: wel related
o Localisation was indepently
▪ Part ideology heeft niets te maken met
part constructiveness
o Functional analysis
▪ Ze konden niet in het brein kijken, dus
ze meten de schedel.
• Ongelijkheden in de schedel (dents (deuken) en bumps (stoten))
leidde tot hypothesen over assets & deficits (tekorten) van gedrag
o Patientstudies
▪ Broca: schade aan de left frontal lobe. Patient Tan: kon alleen Tan zeggen
▪ Phineas Gage: frontal lobe region aangedaan door een buis door zijn hoofd.
Persoonlijkheidsverandering na buisincident.
▪ Wernicke
▪ Korsakov: geheugen aangedaan, Korsakov Syndrome
▪ Patient HM: epilepsie, ontstaan door fietsongeluk. Om dit te bestrijden zijn
beide hypocampi weggehaald. Daarna kreeg hij ernstige
geheugenproblemen (anterogade amnesie, nieuwe dingen opslaan gaat niet
meer)
▪ Heel belangrijk geweest voor het ontstaan van neuropsychologie
Ontstaan testen
- 20th century: Neuropsychologie kan helpen bij ontwikkelen van verschillende testen op het
gebied van gedrag. Enige manier om meer informatie te krijgen over breinfunctioneren.
o Halstead Reitan Battery (1940)
▪ a set of tests used to diagnose and localize brain damage by providing a
comprehensive assessment of cognitive functioning.
• Using complex figure of rey Is misschien indicatief voor
breindysfunctie of breinschade.
, o Daarmee worden de visueel-ruimtelijke vaardigheden en het
visueel-ruimtelijk geheugen gemeten
▪ Eerste stap in de wetenschappelijke benadering van assessments nu in
neuropsychologie.
o Development of theories on brain-behaviour relationships
o “Organicity”; “Is there a hole in the brain?”
▪ Score lijkt indicatief voor brain damage. Slechte score doet je denken dat je
in dat gebied van de hersenen (orgaan) is aangedaan
o Tot 20 th: Focus neuropsychologie: op zoek naar gat in het brein. Waar in het brein
is er iets aangedaan, is er organisity
Development neuropsychologie
- Daarna: Meer theoretisch
- Hypothese door alexander luria 20th: testen van theorieën over cognitief functioneren
o Observe behavior in plaats van testen, want die waren in de tijd van de tweede
wereldoorlog niet altijd voorhanden.
o Combine volgens theoretisch perspectief: subjectief en objectief
- Neuropsychologisch onderzoek:
o Luria-Nebraska neuropsychology battery
- Focus neuropsychologie veranderde door neuroimaging: Wat er van de hersenen is
overgebleven is het meest interessant. Wat kan iemand nog wel? Dus niet kijken naar
localisatie brain damage. Het gaat om wat de patient nog kan: treatment, assessment en
zorg voor mensen met disfuncties door hersenschade
Klinische neuropsychologie
- Nu belangrijk voor heathcare. Deze visie was belangrijk voor ontwikkelingen van defenities
van diagnoses
- Nu veel mensen met hersenproblemen
o Minder mensen gaan dood omdat de zorg verbetert
▪ Deze mensen worden beter gemaakt waardoor neurologische problemen
blijven en mensen neuropsychologische zorg nodig hebben.
o Mensen worden in het algemeen ouder
o Meer interests in quality of life
- Prevalentie en incidentie zijn hoog bij braindamage
- Cost van brain damage: we spend a lot of money for taking care
o You have to take care of them, dus een challenge
- Aging, betere heathcare en quality of life zorgt ervoor dat wij een betere klinische scientists
zijn → de focus ligt op het gedrag en cognitie
- Een neuropsycholoog is geen brain researcher
- Second aspect: modern. Brein (dis)functie is ineens fancy geworden. In het nieuws komt
veel informatie. Zorgt voor veel aandacht voor ADHD, dementie, headinjury’s. Zorgt voor
ontwikkeling van neuropsychologie
o Brein heeft overtuigingskracht,
Educational trajectory in clinical neuropsychologie
- Educational program neuropsychology
-
, - Er zijn best wat mensen psycholoog, maar weinig neuropsycholoog.
Klinisch neuropsychologen
- Werken met ouderen, volwassenen en kinderen
- Verschillende klinische settingen
o General hospitals • University hospitals • Specilized neurologic clinics - Alzheimer -
Epilepsy - Sleep et cetera • Mental health care • Specialized psychiatric clinics •
Rehablitation centres • Private practices • Schools
- Multidisciplinair
o Neurologie, neurofysiologist, neurochirurg, neuroradioloog, psychiater, rehabilitation
psychian → ICF
o Mental heath care → DSM
▪ Wordt meer gebruikt bij Health psychologist Clinical psychologist
Psychological technician Nurse Speech therapist Fysiotherapist Teacher
Klinische neuropsychologie
- Defenitie: “Applied science that studies the relationship between brain (dys)functions and
behaviour in patients and the application in assessment and treatment”
o Breindisfunctie
o Contextuele factoren, psychosociaal, ontwikkeling, somatisch (pijn) en performance
validity
o Alledaags functioneren: Thuis, sociaal, werk/studie, familie, vrienden
- Klachten kunnen komen vanuit deze 3 categorieën. Objectieve uitslagen uit testen hangen
op deze categorieën
ICF
- International classification of functioning: problemen van de patient in dagelijks leven
- Heath conduction: body structure and functioning
- Help van familie, sociaal netwerk (environmental factors)
- Coping met problemen daily life, persoonlijkheid (persoonlijke factoren)
- Way zoals breindisfunctie word beschreven is in deze vlakken verdeeld.
- Is goed te gebruiken als neuropsycholoog want geeft een consequentie van wat er gebeurt
door breinschade op 3 levels: Impairment - limitation en restriction(beperking)(handicap)
o Inpairment: tumor, bijvoorbeeld limitation: memory disfunction/executieve functie –
handicap in daily life: probleem tijdens werk of andere activiteiten.
o Heel individueel bepaald: dus goed in kaart brengen. Neem ook premorbide mee.
Wat kon iemand hiervoor en hoe stond iemand hiervoor in het leven?
▪ Indentificeren van al deze factoren zijn belangrijk voor het geven van
behandeling of optimalisatie
Competenties
- Je moet kennis hebben van klinische neuropsychologie, psychiatry en neurologie,
breingedrag, functies binnen neuroanatomy
- Functionele competenties: skills over diagnostische competentie, communicatieve
competentie, competendie van diversity en cultuur, behandeling en revalidatie, resultaten
kunnen geven uit testen, interventietechniek
Professional associatie
- NVN: Nederlandse vereniging voor neuropsychologie
- Tijdschrift voor neuropsychologie: good overview van wat er gaande is in Nederland binnen
neuropsychologie
- Europa: FESN: Federation of the european societies of neuropsychologie.
, - Wereldwijd: INS → International neuropsychologie society & Journal JINS
Klinische neuropsychologie
- Focus op bio-psycho-social model om je hypothese te toetsen
- Assessment:
o mult-iinformed: Praten met patient en anderen
o Gebruik testen, vragenlijsten, klinische interviews en observaties
o Multiconceptioneel: neuropsychologie, persoonlijkheid, contextuele omgeving
Diagnostische cirkel
- Cause: is brain disfunction gepresenteerd in de
symptomen?
- Voorbeeld: Memory problemen
o Complaints: Names of family members •
Taking medicin • Farther Alzheimer disease •
Feels lonely
o Problems: Normal aging • Dementia • Depression
o Cause: Memory deficits • Alzheimer disease
o Indicatie: Caregiving • Medication
Assessment is meer dan testadministratie
-
- Knowledge: etiology, functies van het brein, neurologische en somatische ziekten, DSM
aspecten. → nodig voor: Interview, observation en medical record → leidt tot ideeën over
cognitie, ontwikkeling en lifespan aan de hand van resultaten → intergreren in assessment
- Dingen die je doet in het proces.
- VB: heb ik ADHD?
