samenvatting TAB 1.6 deel microbiologie

T.A.B 1.6: MICROBIOLOGIE
Multiple choice examen

1. ALGEMENE INLEIDING MICROBIOLOGIE

1.1 INLEIDING
 Definitie microbiologie
o  houdt zich bezig met de studie van en onderzoek naar micro-
organismen

1.2 EIGENSCHAPPEN MICRO-ORGANISMEN (MO)
 Cellen
o Elk organisme is opgebouwd uit één of meer cellen
o Grootste deel van de MO bestaan uit één cel  bv. bacteriën
 Organische stoffen
o In de natuur zijn de stoffen te verdelen in organische en
anorganische stoffen
o Organische  komen alleen in levende organismen en hun dode
resten voor
o Anorganische  zijn afkomstig uit de levenloze natuur bv. water,
ijzer, steenkool
 Stofwisseling
o In een organisme vinden vele chemische processen plaats. Al deze
chemische processen samen noemt men de stofwisseling
o Ook in de cel vinden stofwisselingsreacties plaats
 2 soorten
 Bouwstofwisseling  assimilatie (celmateriaal
opbouwen)
 Bedrijfsstofwisseling  dissimilatie (energie er uit te
halen)
 Voortplanting
o Ieder organisme kan nakomelingen krijgen, dit is een voorwaarde
voor het bestaan van de soort
 Prikkelbaarheid
o Organismen kunnen reageren op prikkels uit hun omgeving

1.3 PATHOGENE MICRO-ORGANISMEN
 Een bestemetting met een ziektekiem hoeft niet altijd te leiden tot een
ziekte. Pas wanneer de aanvalskracht en/of het aantal ziektekiemen groot
genoeg is en de verdediging te zwak is leidt de besmetting tot een infectie
 Pathogene MO worden als volgt verdeeld
o Virussen, bacteriën, schimmels en gisten, protozoën (ééncelligen)
 Deze ziektekiemen kunnen het lichaam op verschillende manieren
binnendringen



1

, o Via de lucht, spijsverteringskanaal, huid/ slijmvliezen, bloed




 Rechtstreekse schade
o Productie van gifstoffen  verstoren of schakelen lichaamsfuncties
uit, doen cellen afsterven
o Afvalstoffen van bacteriën  werken lokaal irriterend op slijmvliezen
o Beschadiging of vernietiging  MO dringen binnen in de cel en
beschadigd of vernietigd deze
o Verbruik van voedingsstoffen  alle bacteriën verbruiken
voedingstoffen
o Oplossen van weefsels  sommige bacteriën beschikken over
krachtige enzymen die lokale weefsels oplossen
 Onrechtstreekse
o Afweer van ons eigen lichaam  immuunsysteem gebruikt
chemische wapens
 Belangrijke begrippen
o Incubatietijd
 Tijd tussen besmetting en optreden van de symptomen of
ziekte
o Epidemie
 Plotseling veel personen in bepaald gebied ziek
o Pandemie
 Wereldwijde verspreiding
 DNA (desoxyribonucleïnezuur)
o Erfelijk materiaal
o 23 chromosomen
 RNA (ribonucleïnezuur)
o Ontstaat wanneer in de cel eiwitten moeten worden aangemaakt
 Microbe of MO
o 3 domeinen van het leven
 Bacteria  geen celkern
 Archaea  geen celkern
 Eukarya  wel celkern
o Microbe zijn goed aangepast  leven overal (lichaam, externe
plekken, waar voedsel is)
 Verwerkers infectieziekten
o Bacteriën
 Eencellige, kernloze, zelfstandig levende organisme
 Beschikken over een enorm aanpassingsvermogen
 Kunnen autotroof zijn  zelfstandig leven, geen organische
stoffen nodig, fotosynthese




2

,  Heterotrofie bacteriën  organische stoffen nodig van andere
organismen
o Commensalen
 Leven van afvalstoffen
 Nut  ze stimuleren ons afweersysteem voortdurend en dat
bouwt onze immuniteit op
 Opbouw bacterie
o Celmembraan, celwand, cytoplasma, robosomen, chromosomen,
flagellen (voortbewegen), pili (erfelijk materiaal uitwisselen), fimbria
(bacterieën kunnen zich vast hechten)



 Saprofieten
o Leven van afgestorven organisch materiaal zoals afgevallen
bladeren, mest, dode dieren
o Zetten afval om in mineralen  natuur kringloop
 Symbionten
o Samenleven met andere MO zodoende beiden er voordeel uit halen
 Parasieten
o Leven ten koste van andere organismen
o Ziekteverwekkers
 Antibiotica  bacterie doodt
 Streptokokken
o Bacterie die behoort tot geslacht streptococcus
o Verschillende soorten  ieder zijn eigen leefgebied en bezigheid
 Ketting  langgerekte ketens
 Van kaas tot tandplak  meest streptokokken zijn
ongevaarlijk
 Ontsnappen  meeste ongevaarlijk en zelf onmisbaar voor de
mens
 Staphylococcus aureus
o In luchtwegen en huid
o Normaal geen ziekte, maar wanneer de mogelijkheid = wel ziek
o Oppassen geblazen
 Groeit het beste in een aeroob milieu, maar kan ook zonder
zuurstof leven
o Wapens tegen S. aureus
 Regelmatig handen wassen, na hoesten, voor koken
 Geen overdosis zeep  verlaagt pH op je handen (leeft het
net beter)
o MRSA-bacterie
 Ziekenhuisbacterie
 Deze bacterie is resident/ongevoelig voor de meeste
antibiotica
 Staphylococcus epidermis




3