Samenvatting Huwelijksvermogensrecht AP Hogeschool

Familiaal Vermogensrecht
“Relatie”-vermogens-recht fundamenteel onderscheid
tussen
Huwelijk

 Huwelijksvermogensrecht: vermogensrechtelijke aanspraken tussen GEHUWDEN.
Samenwonenden

- Wettelijk samenwonend
o Enkele regels specifiek voor wettelijk samenwonenden + gemeenrecht:
verbintenissen- en contractenrecht.
- Feitelijk samenwonend
o Gemeen recht: verbintenissen- en contractenrecht

Huwelijksvermogensrecht biedt bescherming terwijl samenwoningsrecht nauwelijks enige
bescherming biedt voor partners, zeker na de ontbinding van de relatie. Samenwoners
moeten de bescherming ‘zelf inbouwen’.

Huwelijksvermogensrecht: definitie
- Regelt de vermogensrechtelijke aanspraken tussen gehuwden
- Zowel tussen de echtgenoten als tegenover derder
- Tijdens het huwelijk als bij de ontbinding

 Lex specialis:
- Vòòr andere wetgeving toe te passen (=ze primeert)
- Pas als het HVR niets voerziet, is het gemeen recht (verbintenissen- en
contractenrecht) van toepassing.
- Het HVR wijkt voor vele aspecten af van het gemeen recht.

Bronnen

1. Burgerlijk wetboek
a. Het primair stelsel
b. Het secundair HVR
2. Bijzondere wetgeving
Ger. W & IPR

Het primair stelsel
 Regelt de minimale rechten en verplichtingen van echtgenoten zowel tussen hen
onderling als in verhouding tot derden.

Kenmerken primair stelsel:

, 1. = “minimum minimorum” voor alle gehuwden  afwijken in huwcontract =
onmogelijk.
2. = Dwingend
3. = Wederkerige verplichtingen op grond van de wet
 Gevolg: Dit is na te leven en het is niet omdat de ene echtgenoot er zich niet aan
houdt, dat de andere echtgenoot het recht heeft om de eigen verplichtingen op te
schorten.

Op wie van toepassing?
 alle gehuwden door het enkele feit van het huwelijk

Hoelang?
 Gedurende de hele duur van het huwelijk
 Ook tijdens feitelijke scheiding
 Ook tijdens echtscheidingsprocedure

Krachtlijnen: GAS

G: Gelijkheid van de echtgenoten
A: Behoud van Autonomie van elk der echtgenoten
S: Minimale Solidariteit tussen de echtgenoten – bescherming gezinsbelang

Gelijkheid van de echtgenoten

- Elkeen identiek dezelfde rechten en verplichtingen.
- Elkeen handelsbekwaam = principe
! MAAR gehuwden kunnen niet alles alleen doen! Vb.: Gezinswoning kan niet
verkocht worden zonder de instemming van de andere echtgenoot zelfs al is de ene
echtgenoot enige eigenaar.

Autonomie van elkeen

= Behoud van de zelfstandigheid

3 facetten:
1. Vrijheid van beroepsuitoefening
2. Inning en besteding van de inkomsten
3. Opening bankrekening of kluis huren

Facet 1: vrijheid van beroepsuitoefening

- Elke echtgenoot recht (g)een beroep te kiezen ! zonder instemming van de andere
echtgenoot
- Verzet mogelijk door de andere echtgenoot via procedure voor familierechtbank als
die meent dat aan de uitoefening van dit beroep een “ernstig nadeel verbonden
voor de belangen van het gezin en de kinderen”.
- Er zijn geen sancties voorzien… Beslissing van rechter niet afdwingbaar!

, - Gebruik naam van andere echtgenoot in beroepsuitoefening? Instemming nodig van
de andere echtgenoot.

Facet 2: inning en besteding van de inkomsten

1. Elkeen mag zijn inkomsten innen.
2. Vrij besteden van de inkomsten? Nee, de wet geeft volgorde op: eerst bijdrage in de
lasten van het huwelijk, dan voor aankoop van goederen verantwoord voor de
uitoefening beroep, dan overschot.

Minimale solidariteit tussen de echtgenoten –
bescherming van het gezinsleven
3 facetten:
1. Hulp en bijdrage verplichting
2. Bescherming van de gezinswoning
3. Hoofdelijk voor de huishoudelijke schulden

Facet 1: Hulp en bijdrage verplichting

- Hulpplicht
o Levensstandaard
- Bijdrage in de lasten van het huwelijk
o Inkomsten  voor de kosten van het huwelijk en samenleven
o ‘Lasten van het huwelijk’ = ruim begrip
 Eten en kleren, onderdak, onderwijs, verzekeringen, vervoer, sporten,
nutsvoorszieningen, vakantie, bijdragen van een kot

Facet 2: Bescherming van de gezinswoning

‘Bescherming van de gezinswoning en de huisraad.

Doel van de bescherming?
Beschermen van de ene echtgenoot tegen rechtshandelingen gesteld door de andere
echtgenoot.

!Geen bescherming tegenover derden – gezinswoning in principe beslagbaar!
Mogelijkheid verklaring van onbeslagbaarheid van de GW bij notariële akte.

Hoelang?
Voor de hele duurtijd van het huwelijk. Dus van begin van huwelijk tot aan de ontbinding
(overlijden, echtscheiding).

De bescherming van de gezinswoning is groot maar er zijn beperkingen!

 Als de woning van 1 echtgenoot is, wordt de andere geen mede-eigenaar. De wet vereist
instemming van de andere echtgenoot!