Klinische bewegingsanalyse
De heupregio
Er moet voldoende mobiliteit voorzien zijn om het gehele onderbeen te voorzien van voldoende
bewegingsmogelijkheden. Vooral de stabiliteit is hier belangrijk maar vooral het stabiliseren v.d.
romp. heup dislocaties komen weinig voor
Art. coxae
. art. sphaeroidea (kogelgewricht)
. 3 vrijheidgraden
de transversale as, waaromheen flexie/extensie mogelijk is
de sagittale as, voor de abductie/adductie-bewegingen
de verticale as, voor de exo-- en de endoratatie.
. MCPP: maximale extensie en endorotatie
Kapsel en ligamenten zijn op spanning gebracht
Meer extensie= meer spanning op anterieure gedeelte v.h. kapsel
Ligamenten van heup zijn allen intra-articulair dus verstevigingen van kapsel
Deze spanning zorgt voor effectief gewrichtscontact
. Ruststand: ± 30° flexie, ± 30° abductie en beetje exorotatie
. Flexie: ligamenten zijn ontspannen
caput femoris wordt niet meer krachtig in acetabelum getrokken
= Onstabiele stand
Als gecombineerd met adductie: nog minder stabiliteit
- contactoppervlak tss caput en acetabelum verkleint: komt overeen met persoon
met ene been gekruist over het andere= dashboard trauma
- na plaatsen nieuwe heup, zijn anteflexie boven 90° en adductie verboden =
preventie van reluxatie
1. Hellingshoek collum femoralis
Oriëntatie acetabelum: naar lateraal, caudaal en ventraal
As collum femoris: craniaal, mediaal en ventraal
Hellingshoek tussen collum femoris en femurschacht = 125° = inclinatiehoek
Declinatiehoek = anteversiehoek hoek tussen as van cullum en frontale vlak
bij geboorte : 35° en neemt af naarmate je ouder wordt : 10 a 15°
groter bij vrouwen dan mannen (8 a 10°)
hoe groter AVH, hoe groter mobiliteit in endorotatierichting
hoe beperkter mobiliteit in exorotatieriching
grote AVH = grote anterieure
luxatieneiging.
. Hoek van Wiberg: maat voor
hoeveelheid van caput femoris dat
bedekt wordt door acetabelum = 30°
1
, Klinische bewegingsanalyse
Kleinere de hoek : kans op craniaalwaartse luxatie stijgt
Grotere hoek : grotere stabiliteit maar minder mobiliteit.
ava : acetabuum anteversie
Grotere hoek : meer anteversiemogelijkheid.
Deze hoek verkleint naar mate het ouder worden .
Hoeken worden gemeten door RX-opname, CT-scan, MRI, …
2.Belasting thv bot
Belasting van bot heeft inwendige spanning tot gevolg neiging tot vervorming ( enkel
elektronenmicroscopisch zichtbaar)
Om bot en kraakbenige structuren in gezonde toestand te behouden is het van levensbelang deze
voldoende te belasten!!!
- Onderbelasting: osteoporose bij langdurig verblijf in de ruimte.
- overbelasting kan zorgen voor veranderingen in de morfologie van gewrichten
Belasting visualiseren door spanningslijnen
. Foto-elastische methode
. Verticale doorsnede van opgedroogd bot
De spanningslijnen geven richting van belasting aan en hun concentratie is maat voor grootte van
belasting.
A: is minder belast dan B .
kleinere hoek tusse collum en corpus
= Grote spanningslijn : kritiek punt
Beenweefsel = anisotroop materiaal bot heeft in de
verschillende richtingen ook verschillende
eigenschappen
In matrix zit:
Collageenvezels: opvangen rekspanning
Calciumhydroxyapatitekristallen: compressiekrachten weerstaan
osteoporosepatiënten hebben lage concentratie
Bij te weinig belasten verlaagt de concentratie van kristallen in beenweefsel
de
3 type belasting = buigspanning deze wordt opgevangen door holle structuur van bot
- Op proximale einde femur heeft bot een speciale structuur om fracturen te voorkomen
2
De heupregio
Er moet voldoende mobiliteit voorzien zijn om het gehele onderbeen te voorzien van voldoende
bewegingsmogelijkheden. Vooral de stabiliteit is hier belangrijk maar vooral het stabiliseren v.d.
romp. heup dislocaties komen weinig voor
Art. coxae
. art. sphaeroidea (kogelgewricht)
. 3 vrijheidgraden
de transversale as, waaromheen flexie/extensie mogelijk is
de sagittale as, voor de abductie/adductie-bewegingen
de verticale as, voor de exo-- en de endoratatie.
. MCPP: maximale extensie en endorotatie
Kapsel en ligamenten zijn op spanning gebracht
Meer extensie= meer spanning op anterieure gedeelte v.h. kapsel
Ligamenten van heup zijn allen intra-articulair dus verstevigingen van kapsel
Deze spanning zorgt voor effectief gewrichtscontact
. Ruststand: ± 30° flexie, ± 30° abductie en beetje exorotatie
. Flexie: ligamenten zijn ontspannen
caput femoris wordt niet meer krachtig in acetabelum getrokken
= Onstabiele stand
Als gecombineerd met adductie: nog minder stabiliteit
- contactoppervlak tss caput en acetabelum verkleint: komt overeen met persoon
met ene been gekruist over het andere= dashboard trauma
- na plaatsen nieuwe heup, zijn anteflexie boven 90° en adductie verboden =
preventie van reluxatie
1. Hellingshoek collum femoralis
Oriëntatie acetabelum: naar lateraal, caudaal en ventraal
As collum femoris: craniaal, mediaal en ventraal
Hellingshoek tussen collum femoris en femurschacht = 125° = inclinatiehoek
Declinatiehoek = anteversiehoek hoek tussen as van cullum en frontale vlak
bij geboorte : 35° en neemt af naarmate je ouder wordt : 10 a 15°
groter bij vrouwen dan mannen (8 a 10°)
hoe groter AVH, hoe groter mobiliteit in endorotatierichting
hoe beperkter mobiliteit in exorotatieriching
grote AVH = grote anterieure
luxatieneiging.
. Hoek van Wiberg: maat voor
hoeveelheid van caput femoris dat
bedekt wordt door acetabelum = 30°
1
, Klinische bewegingsanalyse
Kleinere de hoek : kans op craniaalwaartse luxatie stijgt
Grotere hoek : grotere stabiliteit maar minder mobiliteit.
ava : acetabuum anteversie
Grotere hoek : meer anteversiemogelijkheid.
Deze hoek verkleint naar mate het ouder worden .
Hoeken worden gemeten door RX-opname, CT-scan, MRI, …
2.Belasting thv bot
Belasting van bot heeft inwendige spanning tot gevolg neiging tot vervorming ( enkel
elektronenmicroscopisch zichtbaar)
Om bot en kraakbenige structuren in gezonde toestand te behouden is het van levensbelang deze
voldoende te belasten!!!
- Onderbelasting: osteoporose bij langdurig verblijf in de ruimte.
- overbelasting kan zorgen voor veranderingen in de morfologie van gewrichten
Belasting visualiseren door spanningslijnen
. Foto-elastische methode
. Verticale doorsnede van opgedroogd bot
De spanningslijnen geven richting van belasting aan en hun concentratie is maat voor grootte van
belasting.
A: is minder belast dan B .
kleinere hoek tusse collum en corpus
= Grote spanningslijn : kritiek punt
Beenweefsel = anisotroop materiaal bot heeft in de
verschillende richtingen ook verschillende
eigenschappen
In matrix zit:
Collageenvezels: opvangen rekspanning
Calciumhydroxyapatitekristallen: compressiekrachten weerstaan
osteoporosepatiënten hebben lage concentratie
Bij te weinig belasten verlaagt de concentratie van kristallen in beenweefsel
de
3 type belasting = buigspanning deze wordt opgevangen door holle structuur van bot
- Op proximale einde femur heeft bot een speciale structuur om fracturen te voorkomen
2
