Les 10: Het counsellingsmodel: aanmelding tot afscheid (HB H7 p. 267 – 287)
10.1 Stadia van verandering (Proschaska)
1. Precontemplatiestadium Struisvogelfase:
Het probleem bestaat niet
Cliënten onderschatten de voordelen van veranderen
Cliënten overschatten de investering om te veranderen
Meestal zijn cliënten in het precontemplatie-stadium degenen die door iemand anders naar
de counsellor worden gestuurd.
2. Contemplatiefase Kat-uit-de-boom-kijk-fase:
1. Wikken en wegen
2. Weerstand wordt geuit
3. Oplossingen worden weggewimpeld
4. Er wordt tegen de investering opgekeken
Dit soort cliënten weet wel dat er iets aan de hand is, maar wil nog niet veranderen.
3. Voorbereidingsstadium
1. Cliënten willen aanpakken
2. Zij weten nog niet precies hoe
3. Zij bereiden zich voor op verandering
4. Valkuil = overenthousiasme
Dit soort cliënten is gemotiveerd om te veranderen
In dit stadium ervaren de cliënten iets als een probleem en zijn ze zover dat ze er iets willen aan doen.
, In dit stadium hoef je de cliënten nauwelijks nog gaan motiveren. Het is meer een kwestie van doseren,
want cliënten kunnen vergalloperen door over-enthousiasme. Als counselor zorg je dat er kleine
stappen worden gezet, stappen die leiden tot een gevoel van overwinnen. Kleine succeservaringen dus.
Motiverende gespreksvoering is een techniek die in deze fase vaak wordt gehanteerd.
4. Actiestadium 1. Cliënten gaan hun gedrag daadwerkelijk veranderen (gaan experimenteren)
2. Het veranderde gedrag is echter nog niet verankerd
3. Valkuil: honeymoon-effect
Cliënten in dit stadium hebben hulp nodig om door te zetten
5. Onderhoudsstadium 1. De veranderingen zijn een feit
2. Er vindt finetuning plaats
3. Er is sprake van terugvalpreventie
Cliënten in dit stadium worden voorbereid op het afscheid: zij gaan zelfstandig verder.
10.2 Het counsellingsmodel
10.2.1 Dynamisch model
• Steeds evalueren en op basis daarvan bijsturen
• Cliënten kunnen terugvallen naar een vorige fase
• Grenzen tussen fasen zijn niet scherp te trekken
• Dit vraagt om sensitiviteit van de counsellor
= Monitoring
10.1 Stadia van verandering (Proschaska)
1. Precontemplatiestadium Struisvogelfase:
Het probleem bestaat niet
Cliënten onderschatten de voordelen van veranderen
Cliënten overschatten de investering om te veranderen
Meestal zijn cliënten in het precontemplatie-stadium degenen die door iemand anders naar
de counsellor worden gestuurd.
2. Contemplatiefase Kat-uit-de-boom-kijk-fase:
1. Wikken en wegen
2. Weerstand wordt geuit
3. Oplossingen worden weggewimpeld
4. Er wordt tegen de investering opgekeken
Dit soort cliënten weet wel dat er iets aan de hand is, maar wil nog niet veranderen.
3. Voorbereidingsstadium
1. Cliënten willen aanpakken
2. Zij weten nog niet precies hoe
3. Zij bereiden zich voor op verandering
4. Valkuil = overenthousiasme
Dit soort cliënten is gemotiveerd om te veranderen
In dit stadium ervaren de cliënten iets als een probleem en zijn ze zover dat ze er iets willen aan doen.
, In dit stadium hoef je de cliënten nauwelijks nog gaan motiveren. Het is meer een kwestie van doseren,
want cliënten kunnen vergalloperen door over-enthousiasme. Als counselor zorg je dat er kleine
stappen worden gezet, stappen die leiden tot een gevoel van overwinnen. Kleine succeservaringen dus.
Motiverende gespreksvoering is een techniek die in deze fase vaak wordt gehanteerd.
4. Actiestadium 1. Cliënten gaan hun gedrag daadwerkelijk veranderen (gaan experimenteren)
2. Het veranderde gedrag is echter nog niet verankerd
3. Valkuil: honeymoon-effect
Cliënten in dit stadium hebben hulp nodig om door te zetten
5. Onderhoudsstadium 1. De veranderingen zijn een feit
2. Er vindt finetuning plaats
3. Er is sprake van terugvalpreventie
Cliënten in dit stadium worden voorbereid op het afscheid: zij gaan zelfstandig verder.
10.2 Het counsellingsmodel
10.2.1 Dynamisch model
• Steeds evalueren en op basis daarvan bijsturen
• Cliënten kunnen terugvallen naar een vorige fase
• Grenzen tussen fasen zijn niet scherp te trekken
• Dit vraagt om sensitiviteit van de counsellor
= Monitoring
