Examen
1. materialen (= woordenschat) + eigenschappen (zeer belangrijk)
2. korte theoretische vraag over basisprincipes (open of multiple choice) (multiple
choice: ja/nee/ik weet het niet, geen giscorrectie)
a. Wat is een warm dak?
b. Wat is warmtegeleidingscoëfficiënt?
3. berekening van U = warmtedoorgangscoëfficiënt (doorheen wand MAAR HIJ ZEI
DAT HIJ DIT JAAR MISSCHIEN DOORHEEN EEN VENSTER ZAL VRAGEN)
4. temperatuurverloop doorheen een wand tekenen (zie foto)
5. eigenschappen beglazing
weetje:
snelbouw in bxl/gent → snel en goedkoop
grote gebouwen → beton gebruiken om stevig te maken
,Inleiding (LES 1)
Kwalitatieve eisen voor gebouw
1. Comfort gebruiker
a. Thermisch, akoestisch en visueel (licht) comfort
2. Gezondheidsnoden gebruiker
a. Psychologisch: veel lawaai, dummy ramen (geen gevolg op
thermische huishouding → vaak in kantoren)
b. Fysiek
i. accumulatie microben (schimmel) oplossing: ventilatie
1. Nadelige gevolgen ventilatie : De ventilatie verzwakt de
isolatie van het gebouw (ventilatie vormt 20% van de
stookkosten), Afzwakking van de akoestische isolatie door de
opening
ii. oververhitting → glas in ZW in zomer
3. Duurzaamheid bouwconstructies
a. ecologische gegevens
i. acties/bouwen krijgen beoordelingen
ii. materialen schaden natuur niet
b. economische randvoorwaarden (budget)
i. efficiëntie bvb: goedkope woning, duur onderhoud → gebouw moet
ctu functie uitoefenen (olympisch dorp na de spelen niet rendabel
door onderhoudskosten, glazen gebouw in londen kostelijk om ramen
te kuisen)
c. sociologisch
i. impact op directe omgeving
1. verbinding twee buurten (brug, plein -> new activities)
2. breuk/eenheid omgeving (verhoging of verlaging tewerstelling)
3. impuls voor stad (landmark)
→ cijfers om duurzaamheid te scoren, BREEAM: excelsheet met aftoetsing van 50-tal
criteria
Passief wonen Actief wonen
- geen actie voor warmteproductie - gas
(geen kachel) - fotovoltaïsche cellen
- dikke isolatie (meer kleren, warmer)
40cm
- mens geeft Q
- licht geeft Q
Spouwmuur
functie isolatie = warmte blijft binnen (wet van behoud van energie)
,vroeger nu
massa stenen als thermische isolatie spouwmuren met opvulling = isolatie
(glaswol, rotswol)
Integraal bouwfysisch
- Integrale aanpak: gebouw benaderen vanuit verschillende principes
- geluid, licht, warmte, koude, ventilatie
- compromis sluitend (nooit 100 % voldoen aan alle eisen van disciplines)
Integrale aanpak: gevel
Gebouwschil (tekening cursus) van bi naar bui
○ Luchtscherm / dampscherm
■ Zelfde folie, andere locatie
● Dampscherm: over volledige oppervlakte geplaatst
○ houtskelet: dampscherm op regels met minerale wol
ertussen
● Luchtscherm: lokale luchtdichting
○ Naad, rand, rond een raam, betonnen muur met
stopcontact
■ Dampscherm is altijd luchtdicht
■ Luchtscherm niet altijd dampdicht
○ Akoestische isolatie (gelinkt aan structuur)
○ Thermische isolatie
○ Akoestische isolatie
○ Windscherm
■ Folie tegen koude wind in structuur van exterieur
■ Belangrijk bij zadeldak (lichte houten constructies in general)
● Balken → naden, kieren
○ Waterscherm (regen, freatisch water)
■ Folie rondom rond (constructie beschermen)
■ Dak → combinatie met windscherm in 1 folie = onderdakfolie
■ Dakpannen bieden ook waterbescherming
Integrale aanpak: gevel -AKOESTIEK- (zie cursus, vooral zwakke plekken)
● Geluid van bui naar bi tegenhouden
● Parameter R: geluidsverzwakkingsindex
● Massa: hoe zwaarder structuur → beter akoestisch comfort (brand!)
○ massa veer massa systeem, dubbele muur, veer = minerale wol
● Conflict met ventilatiesysteem a, b en C (ventilatierooster in gevel = perforatie
waardoor geluid kan) (natuurlijke toevoer)
, ● Ventilatiesysteem D: mechanische in- en afvoer (controle van warmteverliezen)
Integrale aanpak: gevel -WINDDICHTING- (zie cursus, vooral zwakke plekken)
● tegen stroming van bui naar bi
● geen koude wind in structuur
● niet vochtig worden en afkoelen thermische isolatie
● zie ‘wit blad’
Integrale aanpak: gevel -WATERDICHTING- (zie cursus, vooral zwakke plekken)
● verhindering vochtig worden constructie
● grondwater, regenwater, opstijgend vocht
○ Dak
■ Onderdak
○ Gevel
■ Buitenspouwblad
○ Bij opbouw
■ Extra waterdichting voor regen → rubberachtige folies
● aan kimblok
● bovenaan vensters
● folie met open stootvoegen
○ Bitumineuze verf
■ thv kelder (ook al waterdichte betonnen wand)
■ hoge druk
○ stootvoeg = waterafvoer naar buiten
● voorbeeld zwembad
○ hoe tegen grondwater kunnen en water er in hebben
■ hogere 𝜌 door beton x siliconen → poriën van beton geraken dichter
Integrale aanpak: gevel -THERMISCH- (zie cursus, vooral zwakke plekken)
● Parameter: warmtegeleidingscoëfficiënt λ
● zo dik mogelijk pak isolatie (en lage λ)
● conflict met ventilatie/akoestiek bij foute materiaalkeuze
● zie tekening pagina 8 !
○ cellenbeton of cellenglas gebruiken als thermische onderbreking als
continuüm van de isolatie (moeilijk voor hoge gebouwen →
accepteer de koudebrug in beton)
● zie foto p. 9 !!
Integrale aanpak: gevel -LUCHTDICHTING- (zie cursus, vooral zwakke plekken)
● Parameter: n50
○ ventilatievoud = aantal keer dat gebouw geventileerd wordt bij drukverschil
van 50 Pa = hoeveelheid luchtwisselingen = hoe dikwijls het totale
1. materialen (= woordenschat) + eigenschappen (zeer belangrijk)
2. korte theoretische vraag over basisprincipes (open of multiple choice) (multiple
choice: ja/nee/ik weet het niet, geen giscorrectie)
a. Wat is een warm dak?
b. Wat is warmtegeleidingscoëfficiënt?
3. berekening van U = warmtedoorgangscoëfficiënt (doorheen wand MAAR HIJ ZEI
DAT HIJ DIT JAAR MISSCHIEN DOORHEEN EEN VENSTER ZAL VRAGEN)
4. temperatuurverloop doorheen een wand tekenen (zie foto)
5. eigenschappen beglazing
weetje:
snelbouw in bxl/gent → snel en goedkoop
grote gebouwen → beton gebruiken om stevig te maken
,Inleiding (LES 1)
Kwalitatieve eisen voor gebouw
1. Comfort gebruiker
a. Thermisch, akoestisch en visueel (licht) comfort
2. Gezondheidsnoden gebruiker
a. Psychologisch: veel lawaai, dummy ramen (geen gevolg op
thermische huishouding → vaak in kantoren)
b. Fysiek
i. accumulatie microben (schimmel) oplossing: ventilatie
1. Nadelige gevolgen ventilatie : De ventilatie verzwakt de
isolatie van het gebouw (ventilatie vormt 20% van de
stookkosten), Afzwakking van de akoestische isolatie door de
opening
ii. oververhitting → glas in ZW in zomer
3. Duurzaamheid bouwconstructies
a. ecologische gegevens
i. acties/bouwen krijgen beoordelingen
ii. materialen schaden natuur niet
b. economische randvoorwaarden (budget)
i. efficiëntie bvb: goedkope woning, duur onderhoud → gebouw moet
ctu functie uitoefenen (olympisch dorp na de spelen niet rendabel
door onderhoudskosten, glazen gebouw in londen kostelijk om ramen
te kuisen)
c. sociologisch
i. impact op directe omgeving
1. verbinding twee buurten (brug, plein -> new activities)
2. breuk/eenheid omgeving (verhoging of verlaging tewerstelling)
3. impuls voor stad (landmark)
→ cijfers om duurzaamheid te scoren, BREEAM: excelsheet met aftoetsing van 50-tal
criteria
Passief wonen Actief wonen
- geen actie voor warmteproductie - gas
(geen kachel) - fotovoltaïsche cellen
- dikke isolatie (meer kleren, warmer)
40cm
- mens geeft Q
- licht geeft Q
Spouwmuur
functie isolatie = warmte blijft binnen (wet van behoud van energie)
,vroeger nu
massa stenen als thermische isolatie spouwmuren met opvulling = isolatie
(glaswol, rotswol)
Integraal bouwfysisch
- Integrale aanpak: gebouw benaderen vanuit verschillende principes
- geluid, licht, warmte, koude, ventilatie
- compromis sluitend (nooit 100 % voldoen aan alle eisen van disciplines)
Integrale aanpak: gevel
Gebouwschil (tekening cursus) van bi naar bui
○ Luchtscherm / dampscherm
■ Zelfde folie, andere locatie
● Dampscherm: over volledige oppervlakte geplaatst
○ houtskelet: dampscherm op regels met minerale wol
ertussen
● Luchtscherm: lokale luchtdichting
○ Naad, rand, rond een raam, betonnen muur met
stopcontact
■ Dampscherm is altijd luchtdicht
■ Luchtscherm niet altijd dampdicht
○ Akoestische isolatie (gelinkt aan structuur)
○ Thermische isolatie
○ Akoestische isolatie
○ Windscherm
■ Folie tegen koude wind in structuur van exterieur
■ Belangrijk bij zadeldak (lichte houten constructies in general)
● Balken → naden, kieren
○ Waterscherm (regen, freatisch water)
■ Folie rondom rond (constructie beschermen)
■ Dak → combinatie met windscherm in 1 folie = onderdakfolie
■ Dakpannen bieden ook waterbescherming
Integrale aanpak: gevel -AKOESTIEK- (zie cursus, vooral zwakke plekken)
● Geluid van bui naar bi tegenhouden
● Parameter R: geluidsverzwakkingsindex
● Massa: hoe zwaarder structuur → beter akoestisch comfort (brand!)
○ massa veer massa systeem, dubbele muur, veer = minerale wol
● Conflict met ventilatiesysteem a, b en C (ventilatierooster in gevel = perforatie
waardoor geluid kan) (natuurlijke toevoer)
, ● Ventilatiesysteem D: mechanische in- en afvoer (controle van warmteverliezen)
Integrale aanpak: gevel -WINDDICHTING- (zie cursus, vooral zwakke plekken)
● tegen stroming van bui naar bi
● geen koude wind in structuur
● niet vochtig worden en afkoelen thermische isolatie
● zie ‘wit blad’
Integrale aanpak: gevel -WATERDICHTING- (zie cursus, vooral zwakke plekken)
● verhindering vochtig worden constructie
● grondwater, regenwater, opstijgend vocht
○ Dak
■ Onderdak
○ Gevel
■ Buitenspouwblad
○ Bij opbouw
■ Extra waterdichting voor regen → rubberachtige folies
● aan kimblok
● bovenaan vensters
● folie met open stootvoegen
○ Bitumineuze verf
■ thv kelder (ook al waterdichte betonnen wand)
■ hoge druk
○ stootvoeg = waterafvoer naar buiten
● voorbeeld zwembad
○ hoe tegen grondwater kunnen en water er in hebben
■ hogere 𝜌 door beton x siliconen → poriën van beton geraken dichter
Integrale aanpak: gevel -THERMISCH- (zie cursus, vooral zwakke plekken)
● Parameter: warmtegeleidingscoëfficiënt λ
● zo dik mogelijk pak isolatie (en lage λ)
● conflict met ventilatie/akoestiek bij foute materiaalkeuze
● zie tekening pagina 8 !
○ cellenbeton of cellenglas gebruiken als thermische onderbreking als
continuüm van de isolatie (moeilijk voor hoge gebouwen →
accepteer de koudebrug in beton)
● zie foto p. 9 !!
Integrale aanpak: gevel -LUCHTDICHTING- (zie cursus, vooral zwakke plekken)
● Parameter: n50
○ ventilatievoud = aantal keer dat gebouw geventileerd wordt bij drukverschil
van 50 Pa = hoeveelheid luchtwisselingen = hoe dikwijls het totale
