Construeren = betrekking op opvangen van mechanische belastingen.
Afbouw = behelst afsluiten met ramen en deuren, en de invulling van dak, gevel, trappen en
scheidingswaren.
Afwerken omvat het plaatsen van dakbedekking, tegelwerk en isolatie.
Indeling bouwmaterialen:
Steenachtige
Metalen
Hout en houtproducten
Kunststoffen
Andere materialen bv glas & bitumen.
Functies van constructies
Fundering : Verdeelt belasting van bovenbouw op de ondergrond. Belangrijke eigenschappen
zoals druksterkte, neiging tot vervorming en weerstand tegen grondwater.
o Gewapend beton, Metselwerk, Palen van hout of beton.
Buitenmuren: “gevels”, kunnen zelf dragen of functioneren als vulling in skelet van
kolommen en balken. Moet ook werken op het in en uittreden van licht, warmte, geluid en
waterdamp.
o Baksteen, betonblokken, kalkzandsteen, natuursteen, platen van aluminium,
kunststoffen, glas of beton.
Daken: Regulatie van het in- en uittreden van licht, warmte geluid en waterdamp.
o Platte daken Bitumineuze banen of kunststoffolies.
o Schuine daken pannen of platen
Vloeren: Dragende en isolerende functie
o Beton (gewapend of voorgespannen)
o Stalen/ houten balken.
Binnenmuren: Scheidende functie-> Binnenshuis ruimtes opdelen, geen dragende functie
tenzij het om woning scheidende muren gaat.
o Elementen uit gips en cellen beton
o Sandwichelementen met gipsplaten
,Cement
Afgeleid van Latijnse term Caementum.
18e eeuw eerste hydraulische kalk geproduceerd.
1817, Louis Vicat ontdekt de chemische principes van cement en bepaald fabricatieregels voor
hydraulisch cement.
Portlandcement: Product van het branden van kalksteen en klei in steenkoolovens.
Eind 19e eeuw wordt beton op basis van portlandcement gebruikt.
Definitie cement
Cement is een zeer fijn mineraal poeder dat als hydraulisch bindmiddel wordt gebruikt.
Het is een bindmiddel omdat het samen met water een pasta vormt die diverse granulaten doet
samenkitten tot mortel of beton.
Het is een hydraulisch bindmiddel -> het zal uitharden na contact met water (door hydratatiereacties
en hydratatieprocessen).
Toepassing cement
Uitvoeren funderingen en verhardingen (ook dekvloeren(chapes)).
Uitvoeren van structuren zoals elementen in gewapend beton.
Maken van Mortels (=homogeen mengsel van cement, water en zand). Om bv te metselen,
voegmortel, buitenpleisters.
Bestanddelen
Bestaat altijd uit een portlandcementklinker, evt. aangevuld met een van de hoofdbestanddelen: een
puzzolaan bestanddeel
Bestanddeel Samengevat Samengevat
Portlandklinker Basisbestanddeel van cement. K
Wordt o.a. geproduceerd uit
kalk van kalksteen
Hoogovenslak Een restproduct van de S
staalindustrie
Puzzolaan bestanddeel Onder te verdelen in
natuurlijke en kunstmatige
puzzolanen:
Natuurlijke puzzolanen P of Q
P: Natuurlijke puzzolanen
Q: Gebrande natuurlijke
puzzolanen.
Kunstmatige puzzolanen V of W
Vliegas: restproduct van V: Siliciumhoudende vliegas
kolengestookte W: Calciumhoudende vliegas
elektriciteitscentrales
Silica fume D
, Kalksteen Kalksteen is een natuursteen L of LL (Afhankelijk van het
ofwel CaCO3 gehalte organische koolstof)
Fabricatie
De bestanddelen worden gedoseerd, vermengd en vermaalt in een molen/ maalmachine tot de
gewenste fijnheid. Zo verkrijgt men in de cementfabriek een kant-en-klaar poeder dat voldoet aan de
eisen in de cementnorm.
Indeling
cementtypes
Verschillende types cement met elk een sub-verdeling in drukte-sterkte-klassen.
Totaal 27 cementtypes, met 5 Hoofdtypes.
Cementsoorten aangeduid met CEM, gevolgd door romeinse cijfer (geeft nummer van hoofdsoort
aan), gevolgd door schuine streep ‘/’ en daarachter A, B of C (verwijst naar afnemend klinkergehalte).
Kan nog gevolgd worden door horizontale streep ’-’ en een hoofdletter die aangeeft welk
bestanddeel naast de portlandcementklinker is gebruikt
- Soms verplicht:
Portlandcomposietcement CEM II/A-M en CEM II/B-M
Puzzolaancement CEM IV/A en CEM IV/B
Composietcement CEM V/A en CEM V/B
Hoofdtypes cement
Hooftype Samengevat Toelichting
CEM I Portlandcement Portlandcement met max 5%
andere stoffen
CEM II Mengvormen van Bestaande mengvormen zijn:
portlandcement met minimaal Portland-slakcement
65% Portland Portland-
microsilicacement
Portland-
puzzolaancement
Portland-
vliegascement
Portland-
leisteencement
Portland-
kalksteencement
Portland-
composietcement
CEM III Hoogoven (portland) 3 klassen: A, B, C.
cementmengsel Waarbij CEM III/A de minste
(40%) en CEM III/C de meeste
(90%) hoogovenslak bevat.
CEM IV Puzzolaancement Puzzolaancementsoorten,
worden in België niet
geproduceerd.
CEM V Composietcement Composietcementen, met
, mengsels van portlandcement,
hoogovenslak en puzzolanen
Druksterkteklassen cement
Druksterkte: Weerstand tegen externe drukbelasting.
Uitgedrukt in N/mm²
wordt gemeten d.m.v. genormaliseerde drukproef. Op een periode van 28 dagen, dan bekomt
men een van de 3 druksterkteklassen: 32,5 42,5 52,5.
3 subklassen:
L: Lage beginsterkte (enkel bij CEM II)
N: Normale beginsterkte.
R: Hoge beginsterkte.
Benaming: CEM I 52,5 N CEM I staat voor portlandcement, 52,5 voor druksterkteklasse & N voor
normale beginsterkte.
Metselcement
Aangeduid als MC .
Bevat klinker en hoog gehalte toevoegsels en hulpstoffen. zo ontstaat smeuïg mengsel
voor metselen van muren in baksteen of beton, pleisteren en plaatsen van tegels.
Verschil cement, mortel, specie en beton
Cement lijm-/pasta: Mengsel dat bestaat uit cement en water.
Mortel: Homogeen mengsel van cement, zand en water. Gebruikt bij metselwerk,
bepleistering en dekvloeren.
Beton: Homogeen mengsel van cement, granulaten (grind of steenslag), zand & water.
o Stort-klaar of als prefab product.
Betonspecie: Beton in de plastische fase. Zo wordt het op de bouwplaats geleverd, pas als
het verhard is spreken we van beton.
Kwaliteitsgarantie van cement
Cement in België geproduceerd voldoen aan eisen van Europese norm NVN En 197-1.
Overheid erkende organisatie reikt CE certificaat uit.
stap verder BENOR-merk
Best passende cementtoepassingen
Fundering: Courant CEM II/B-M 32,5 N.
Verhardingen in beton: Courant CEM II/B-M 32,5 N.
Dekvloeren: Courant CEM II/B-M 32,5 N.
Elementen in gewapend beton (bv balken, kolommen, vloerplaten): Courant CEM I 52,5 N
Metselmortel: Courant CEM II/B-M 32,5 N.
Voegmortel: Courant CEM I 52,5 N
Buitenpleisters: Courant CEM II/B-M 32,5 N
Vloertegels plaatsen: Courant CEM II/B-M 32,5 N
Duurzaamheid van cement
Belangrijkste bijdrage van CO² kont door portlandklinkers (K).
Afbouw = behelst afsluiten met ramen en deuren, en de invulling van dak, gevel, trappen en
scheidingswaren.
Afwerken omvat het plaatsen van dakbedekking, tegelwerk en isolatie.
Indeling bouwmaterialen:
Steenachtige
Metalen
Hout en houtproducten
Kunststoffen
Andere materialen bv glas & bitumen.
Functies van constructies
Fundering : Verdeelt belasting van bovenbouw op de ondergrond. Belangrijke eigenschappen
zoals druksterkte, neiging tot vervorming en weerstand tegen grondwater.
o Gewapend beton, Metselwerk, Palen van hout of beton.
Buitenmuren: “gevels”, kunnen zelf dragen of functioneren als vulling in skelet van
kolommen en balken. Moet ook werken op het in en uittreden van licht, warmte, geluid en
waterdamp.
o Baksteen, betonblokken, kalkzandsteen, natuursteen, platen van aluminium,
kunststoffen, glas of beton.
Daken: Regulatie van het in- en uittreden van licht, warmte geluid en waterdamp.
o Platte daken Bitumineuze banen of kunststoffolies.
o Schuine daken pannen of platen
Vloeren: Dragende en isolerende functie
o Beton (gewapend of voorgespannen)
o Stalen/ houten balken.
Binnenmuren: Scheidende functie-> Binnenshuis ruimtes opdelen, geen dragende functie
tenzij het om woning scheidende muren gaat.
o Elementen uit gips en cellen beton
o Sandwichelementen met gipsplaten
,Cement
Afgeleid van Latijnse term Caementum.
18e eeuw eerste hydraulische kalk geproduceerd.
1817, Louis Vicat ontdekt de chemische principes van cement en bepaald fabricatieregels voor
hydraulisch cement.
Portlandcement: Product van het branden van kalksteen en klei in steenkoolovens.
Eind 19e eeuw wordt beton op basis van portlandcement gebruikt.
Definitie cement
Cement is een zeer fijn mineraal poeder dat als hydraulisch bindmiddel wordt gebruikt.
Het is een bindmiddel omdat het samen met water een pasta vormt die diverse granulaten doet
samenkitten tot mortel of beton.
Het is een hydraulisch bindmiddel -> het zal uitharden na contact met water (door hydratatiereacties
en hydratatieprocessen).
Toepassing cement
Uitvoeren funderingen en verhardingen (ook dekvloeren(chapes)).
Uitvoeren van structuren zoals elementen in gewapend beton.
Maken van Mortels (=homogeen mengsel van cement, water en zand). Om bv te metselen,
voegmortel, buitenpleisters.
Bestanddelen
Bestaat altijd uit een portlandcementklinker, evt. aangevuld met een van de hoofdbestanddelen: een
puzzolaan bestanddeel
Bestanddeel Samengevat Samengevat
Portlandklinker Basisbestanddeel van cement. K
Wordt o.a. geproduceerd uit
kalk van kalksteen
Hoogovenslak Een restproduct van de S
staalindustrie
Puzzolaan bestanddeel Onder te verdelen in
natuurlijke en kunstmatige
puzzolanen:
Natuurlijke puzzolanen P of Q
P: Natuurlijke puzzolanen
Q: Gebrande natuurlijke
puzzolanen.
Kunstmatige puzzolanen V of W
Vliegas: restproduct van V: Siliciumhoudende vliegas
kolengestookte W: Calciumhoudende vliegas
elektriciteitscentrales
Silica fume D
, Kalksteen Kalksteen is een natuursteen L of LL (Afhankelijk van het
ofwel CaCO3 gehalte organische koolstof)
Fabricatie
De bestanddelen worden gedoseerd, vermengd en vermaalt in een molen/ maalmachine tot de
gewenste fijnheid. Zo verkrijgt men in de cementfabriek een kant-en-klaar poeder dat voldoet aan de
eisen in de cementnorm.
Indeling
cementtypes
Verschillende types cement met elk een sub-verdeling in drukte-sterkte-klassen.
Totaal 27 cementtypes, met 5 Hoofdtypes.
Cementsoorten aangeduid met CEM, gevolgd door romeinse cijfer (geeft nummer van hoofdsoort
aan), gevolgd door schuine streep ‘/’ en daarachter A, B of C (verwijst naar afnemend klinkergehalte).
Kan nog gevolgd worden door horizontale streep ’-’ en een hoofdletter die aangeeft welk
bestanddeel naast de portlandcementklinker is gebruikt
- Soms verplicht:
Portlandcomposietcement CEM II/A-M en CEM II/B-M
Puzzolaancement CEM IV/A en CEM IV/B
Composietcement CEM V/A en CEM V/B
Hoofdtypes cement
Hooftype Samengevat Toelichting
CEM I Portlandcement Portlandcement met max 5%
andere stoffen
CEM II Mengvormen van Bestaande mengvormen zijn:
portlandcement met minimaal Portland-slakcement
65% Portland Portland-
microsilicacement
Portland-
puzzolaancement
Portland-
vliegascement
Portland-
leisteencement
Portland-
kalksteencement
Portland-
composietcement
CEM III Hoogoven (portland) 3 klassen: A, B, C.
cementmengsel Waarbij CEM III/A de minste
(40%) en CEM III/C de meeste
(90%) hoogovenslak bevat.
CEM IV Puzzolaancement Puzzolaancementsoorten,
worden in België niet
geproduceerd.
CEM V Composietcement Composietcementen, met
, mengsels van portlandcement,
hoogovenslak en puzzolanen
Druksterkteklassen cement
Druksterkte: Weerstand tegen externe drukbelasting.
Uitgedrukt in N/mm²
wordt gemeten d.m.v. genormaliseerde drukproef. Op een periode van 28 dagen, dan bekomt
men een van de 3 druksterkteklassen: 32,5 42,5 52,5.
3 subklassen:
L: Lage beginsterkte (enkel bij CEM II)
N: Normale beginsterkte.
R: Hoge beginsterkte.
Benaming: CEM I 52,5 N CEM I staat voor portlandcement, 52,5 voor druksterkteklasse & N voor
normale beginsterkte.
Metselcement
Aangeduid als MC .
Bevat klinker en hoog gehalte toevoegsels en hulpstoffen. zo ontstaat smeuïg mengsel
voor metselen van muren in baksteen of beton, pleisteren en plaatsen van tegels.
Verschil cement, mortel, specie en beton
Cement lijm-/pasta: Mengsel dat bestaat uit cement en water.
Mortel: Homogeen mengsel van cement, zand en water. Gebruikt bij metselwerk,
bepleistering en dekvloeren.
Beton: Homogeen mengsel van cement, granulaten (grind of steenslag), zand & water.
o Stort-klaar of als prefab product.
Betonspecie: Beton in de plastische fase. Zo wordt het op de bouwplaats geleverd, pas als
het verhard is spreken we van beton.
Kwaliteitsgarantie van cement
Cement in België geproduceerd voldoen aan eisen van Europese norm NVN En 197-1.
Overheid erkende organisatie reikt CE certificaat uit.
stap verder BENOR-merk
Best passende cementtoepassingen
Fundering: Courant CEM II/B-M 32,5 N.
Verhardingen in beton: Courant CEM II/B-M 32,5 N.
Dekvloeren: Courant CEM II/B-M 32,5 N.
Elementen in gewapend beton (bv balken, kolommen, vloerplaten): Courant CEM I 52,5 N
Metselmortel: Courant CEM II/B-M 32,5 N.
Voegmortel: Courant CEM I 52,5 N
Buitenpleisters: Courant CEM II/B-M 32,5 N
Vloertegels plaatsen: Courant CEM II/B-M 32,5 N
Duurzaamheid van cement
Belangrijkste bijdrage van CO² kont door portlandklinkers (K).
