Handelstussenpersonen en distributeurs
!!! Nieuwe wetgeving is er gekomen om de principaal te beschermen (tussenpersonen zijn de sterke partij)
-Groeiende onderneming moet kiezen hoe ze goederen aan de man wil brengen => handelstussenpersoon
Handelsagent = werkt voor 1 maatschappij
Handelsvertegenwoordiger
Makelaar = werkt voor verschillende verzekeringsmaatschappijen
Concessiehouder bv. garagist
Commissionair
Franchising = concept verkopen bv. MacDonalds
-Onderscheid kan gemaakt worden obv interne verhouding, externe verhouding en economische sector
• Intern: duurzaam of occasioneel + zelfstandig of werknemer
• Extern: in naam en voor rekening opdrachtgever of in eigen naam maar voor rekening opdrachtgever
• Economische sector: financiële dienstverlening of vervoersovereenkomsten
-Keuze is geen neutrale keuze => welke wetgeving van toepassing
Gedetailleerd dwingend kader (handelsagent, concessiehouder)
Summier wettelijk kader (commissionair),
Afwezigheid specifieke wetgeving (makelaar, franchise)
=> Vertegenwoordiging die in naam en voor => Opdrachtgever verkoopt aan distributeur, die
rekening van opdrachtgever handelt (onmiddellijk) voor eigen rekening en in eigen naam handelt
Makelaar Concessiehouder cfr. probleem met
Handelsagent sjoemelsoftware
Franchising
=> Apart geval: in eigen naam en voor rekening van opdrachtgever: commissie-overeenkomst (middelijk)
,Handelstussenpersonen in juridische zin
Makelaar Handelsagent
Intern: occasionele band Intern: duurzame band
Extern: optreden in naam en voor rekening principaal Extern: optreden in naam en voor rekening principaal
-Moet contractspartijen zoeken en evt. met lastgeving om contract te -Moet contractspartijen zoeken en eventueel met volmacht contract
sluiten (in naam & voor rekening P) sluiten (in naam & voor rekening P)
• Vooral bemiddelingsfunctie • Vooral bemiddelingsfunctie
• Geen permanente band • Permanente band vereist om OK te sluiten (bepalen door
• Geen ondergeschikt verband feitelijke elementen) zie casus p138
• Geen ondergeschikt verband
• Gedetailleerde, dwingende wetgeving boek X WER (interne
• Vooral gemeen recht (lastgeving en aanneming => verhouding)
absorptieleer)
• Algemene regels lastgeving bij afsluiten van OK
• Sectorspecifieke regels
• Consumentenrecht • In de externe verhouding geldt het gemeenrecht
-Wettelijk vermoeden ondergeschiktheid in art. 4, tweede lid WAO
-Makelaar aansprakelijk • Principaal moet vermoeden weerleggen met feitelijke
• Met Delcrederebeding: tussenpersoon staat in voor solvabiliteit omstandigheden (krijgen richtlijnen, zelfstandige werkuren,
• Zonder: aansprakelijk indien niet gehandeld als normale makelaar KBO-inschrijving alleen niet genoeg)
-Moet optreden tegen vergoeding = commissie en/of vast bedrag
-Opdrachtgever moet loon betalen (wordt verondersteld bij • Onderscheid Commissie indien zaak afgesloten tijdens of na
onderneming), niet te matigen (tenzij rechter het ziet als duur OK
lastgevingsovereenkomst) • Verbod op eenzijdige wijziging vergoeding
Zie casus p139
-Solo consensu, dus moet niet per se schriftelijk (behalve
delcrederebeding, concurrentiebeding, contract bepaalde tijd)
Zie casus p 141 en oefensessie
, Vorm bij opzeggingstermijn
• Geschrift aan andere partij
• Aangetekende brief
• Gerechtsdeurwaardersexploot
Einde
Vorm zonder opzeggingstermijn
Binnen 7 werkdagen vanaf het feit dat er aanleiding toe geeft
• Aangetekend schrijven
• Gerechtsdeurwaardersexploot
Uitwinningsvergoeding: art. X.18
Bijkomende schadevergoeding: X.19
Concurrentiebeding: X.22
• Matigen tot X.22
• Partiële nietigheid van wat in strijd is met openbare orde
Lees heel goed boek X !!!
Commissionair
Intern: lastgeving
Extern: in eigen naam en voor rekening committent (art. XX.197 WER)
=> Heel beperkt geregeld (zie art. 12-17 wet betreffende het pand en de commissie)
=> Commissionair handelt in eigen naam en voor rekening van de committent (middelijke vertegenwoordiging)
=> Vaak bij kunstveilingen en vervoerssector
• Aankoopcommissie bv. wijn inkopen voor supermarkt door iemand die er veel van kent
• Verkoopcommissie bv. commissionair op kunstveiling zal beter een schilderij kunnen verkopen dan eigenaar zelf
-Ad nutum herroepbaar zonder vergoeding of termijn (dus niet veel bescherming voor de tussenpersoon)
-Enkel vorderingen en verweer van commissionair tav derde en omgekeerd (want geen verbintenisrechtelijke band tussen derde en committent)
-Evt. is zijdelingse vordering mogelijk door committent
-Plichten committent -Plichten commissionair
• Commissionair vergoeden • Geheimhoudingsplicht van de committent
• Hoofdelijke aansprakelijkheid indien meerdere • Informatieverplichting tav committent
, committenten • Naleven instructies committent
• Rechtshandelingen die ontstaan tav derden nakomen
• Hoofdelijke aansprakelijkheid van verschillende commissionairs tav
committent
-Waarborg van de commitent -Waarborg van de commissionair
• Wij was altijd al eigenaar van de goederen • Voorrecht van artikel 14
• Dus indien commissionair failliet kan curator de • Dus indien committent failliet kan commissionair de aangekochte
aangekochte goederen (betaald, maar ze staan nog bij goederen (betaald, maar ze staan nog bij commissionair) bijhouden tot
commissionair) niet verkopen om schuldeisers zijn schuldvorderingen tav committent zijn voldaan
commissionair te betalen
Handelstussenpersonen in economische zin
Concessiehouder Franchisenemer = commerciële samenwerkingsovereenkomst
-Concessiehouder verkrijgt recht om in eigen naam en voor eigen -Zelfstandig handelaar (franchisenemer) krijgt recht van franchisegever
rekening het product (kan niet gaan over diensten) van concessiegever af om tegen betaling (instapkost + recurrente vergoeding) een zaak met
te nemen en vervolgens te verkopen binnen een bepaald territorium (art. handelsnaam en zijn individualiserende tekens te exploiteren (voor- en
I.11, 3° WER) nadelen)
• Kadercontract waarin bepaalde voorwaarden worden gesteld
• Geen algemene wettelijke regeling, behalve titel 3 boek X -Veel risico’s voor franchisenemer, maar toch zal hij contract inhoudelijk
• Voor de rest is mededingingsrecht van toepassing niet kunnen aanpassen (enkel wet waardoor hij vooraf voldoende
• Exclusiviteitsovereenkomst – combinatie van informatie krijgt)
o Alleenverkoopconcessie (enige verdeler die mag verkopen)
-Soorten
o Alleenaankoopconcessie (enige verdeler die mag
aankopen) • Distributiefranchising bv. Bodyshop
• Dienstenfranchising bv. Kreatos
-Titel 3, Boek X – eenzijdige beëindiging, onbepaalde tijd, alleenverkoop • Industriële franchising productie wordt uitbesteed, je krijgt enkel
IR
• Maar wel ruimer toepassingsgebied (zie casus p145)
• Ook als tweede verkoper heel klein is om te ontsnappen aan
wetgeving -Wel titel 2, boek X voor precontractuele informatie
• Indien overeenkomst op Belgisch grondgebied • Ontwerpovereenkomst en afzonderlijk document overdragen
• Na 2 vernieuwingen van OK voor bepaalde duur val je onder wet • Verplichte denkperiode 1 maand (uitz: vertrouwelijkheidsakkoord)
• Sanctie = nietigheid (lees artikel X.30 WER)
-In de bedenktermijn van een maand mag je dus geen verbintenissen
Beëindigingsgronden
aangaan of betalingen doen/ontvangen, tenzij het sluiten van
• Onderlinge toestemming
!!! Nieuwe wetgeving is er gekomen om de principaal te beschermen (tussenpersonen zijn de sterke partij)
-Groeiende onderneming moet kiezen hoe ze goederen aan de man wil brengen => handelstussenpersoon
Handelsagent = werkt voor 1 maatschappij
Handelsvertegenwoordiger
Makelaar = werkt voor verschillende verzekeringsmaatschappijen
Concessiehouder bv. garagist
Commissionair
Franchising = concept verkopen bv. MacDonalds
-Onderscheid kan gemaakt worden obv interne verhouding, externe verhouding en economische sector
• Intern: duurzaam of occasioneel + zelfstandig of werknemer
• Extern: in naam en voor rekening opdrachtgever of in eigen naam maar voor rekening opdrachtgever
• Economische sector: financiële dienstverlening of vervoersovereenkomsten
-Keuze is geen neutrale keuze => welke wetgeving van toepassing
Gedetailleerd dwingend kader (handelsagent, concessiehouder)
Summier wettelijk kader (commissionair),
Afwezigheid specifieke wetgeving (makelaar, franchise)
=> Vertegenwoordiging die in naam en voor => Opdrachtgever verkoopt aan distributeur, die
rekening van opdrachtgever handelt (onmiddellijk) voor eigen rekening en in eigen naam handelt
Makelaar Concessiehouder cfr. probleem met
Handelsagent sjoemelsoftware
Franchising
=> Apart geval: in eigen naam en voor rekening van opdrachtgever: commissie-overeenkomst (middelijk)
,Handelstussenpersonen in juridische zin
Makelaar Handelsagent
Intern: occasionele band Intern: duurzame band
Extern: optreden in naam en voor rekening principaal Extern: optreden in naam en voor rekening principaal
-Moet contractspartijen zoeken en evt. met lastgeving om contract te -Moet contractspartijen zoeken en eventueel met volmacht contract
sluiten (in naam & voor rekening P) sluiten (in naam & voor rekening P)
• Vooral bemiddelingsfunctie • Vooral bemiddelingsfunctie
• Geen permanente band • Permanente band vereist om OK te sluiten (bepalen door
• Geen ondergeschikt verband feitelijke elementen) zie casus p138
• Geen ondergeschikt verband
• Gedetailleerde, dwingende wetgeving boek X WER (interne
• Vooral gemeen recht (lastgeving en aanneming => verhouding)
absorptieleer)
• Algemene regels lastgeving bij afsluiten van OK
• Sectorspecifieke regels
• Consumentenrecht • In de externe verhouding geldt het gemeenrecht
-Wettelijk vermoeden ondergeschiktheid in art. 4, tweede lid WAO
-Makelaar aansprakelijk • Principaal moet vermoeden weerleggen met feitelijke
• Met Delcrederebeding: tussenpersoon staat in voor solvabiliteit omstandigheden (krijgen richtlijnen, zelfstandige werkuren,
• Zonder: aansprakelijk indien niet gehandeld als normale makelaar KBO-inschrijving alleen niet genoeg)
-Moet optreden tegen vergoeding = commissie en/of vast bedrag
-Opdrachtgever moet loon betalen (wordt verondersteld bij • Onderscheid Commissie indien zaak afgesloten tijdens of na
onderneming), niet te matigen (tenzij rechter het ziet als duur OK
lastgevingsovereenkomst) • Verbod op eenzijdige wijziging vergoeding
Zie casus p139
-Solo consensu, dus moet niet per se schriftelijk (behalve
delcrederebeding, concurrentiebeding, contract bepaalde tijd)
Zie casus p 141 en oefensessie
, Vorm bij opzeggingstermijn
• Geschrift aan andere partij
• Aangetekende brief
• Gerechtsdeurwaardersexploot
Einde
Vorm zonder opzeggingstermijn
Binnen 7 werkdagen vanaf het feit dat er aanleiding toe geeft
• Aangetekend schrijven
• Gerechtsdeurwaardersexploot
Uitwinningsvergoeding: art. X.18
Bijkomende schadevergoeding: X.19
Concurrentiebeding: X.22
• Matigen tot X.22
• Partiële nietigheid van wat in strijd is met openbare orde
Lees heel goed boek X !!!
Commissionair
Intern: lastgeving
Extern: in eigen naam en voor rekening committent (art. XX.197 WER)
=> Heel beperkt geregeld (zie art. 12-17 wet betreffende het pand en de commissie)
=> Commissionair handelt in eigen naam en voor rekening van de committent (middelijke vertegenwoordiging)
=> Vaak bij kunstveilingen en vervoerssector
• Aankoopcommissie bv. wijn inkopen voor supermarkt door iemand die er veel van kent
• Verkoopcommissie bv. commissionair op kunstveiling zal beter een schilderij kunnen verkopen dan eigenaar zelf
-Ad nutum herroepbaar zonder vergoeding of termijn (dus niet veel bescherming voor de tussenpersoon)
-Enkel vorderingen en verweer van commissionair tav derde en omgekeerd (want geen verbintenisrechtelijke band tussen derde en committent)
-Evt. is zijdelingse vordering mogelijk door committent
-Plichten committent -Plichten commissionair
• Commissionair vergoeden • Geheimhoudingsplicht van de committent
• Hoofdelijke aansprakelijkheid indien meerdere • Informatieverplichting tav committent
, committenten • Naleven instructies committent
• Rechtshandelingen die ontstaan tav derden nakomen
• Hoofdelijke aansprakelijkheid van verschillende commissionairs tav
committent
-Waarborg van de commitent -Waarborg van de commissionair
• Wij was altijd al eigenaar van de goederen • Voorrecht van artikel 14
• Dus indien commissionair failliet kan curator de • Dus indien committent failliet kan commissionair de aangekochte
aangekochte goederen (betaald, maar ze staan nog bij goederen (betaald, maar ze staan nog bij commissionair) bijhouden tot
commissionair) niet verkopen om schuldeisers zijn schuldvorderingen tav committent zijn voldaan
commissionair te betalen
Handelstussenpersonen in economische zin
Concessiehouder Franchisenemer = commerciële samenwerkingsovereenkomst
-Concessiehouder verkrijgt recht om in eigen naam en voor eigen -Zelfstandig handelaar (franchisenemer) krijgt recht van franchisegever
rekening het product (kan niet gaan over diensten) van concessiegever af om tegen betaling (instapkost + recurrente vergoeding) een zaak met
te nemen en vervolgens te verkopen binnen een bepaald territorium (art. handelsnaam en zijn individualiserende tekens te exploiteren (voor- en
I.11, 3° WER) nadelen)
• Kadercontract waarin bepaalde voorwaarden worden gesteld
• Geen algemene wettelijke regeling, behalve titel 3 boek X -Veel risico’s voor franchisenemer, maar toch zal hij contract inhoudelijk
• Voor de rest is mededingingsrecht van toepassing niet kunnen aanpassen (enkel wet waardoor hij vooraf voldoende
• Exclusiviteitsovereenkomst – combinatie van informatie krijgt)
o Alleenverkoopconcessie (enige verdeler die mag verkopen)
-Soorten
o Alleenaankoopconcessie (enige verdeler die mag
aankopen) • Distributiefranchising bv. Bodyshop
• Dienstenfranchising bv. Kreatos
-Titel 3, Boek X – eenzijdige beëindiging, onbepaalde tijd, alleenverkoop • Industriële franchising productie wordt uitbesteed, je krijgt enkel
IR
• Maar wel ruimer toepassingsgebied (zie casus p145)
• Ook als tweede verkoper heel klein is om te ontsnappen aan
wetgeving -Wel titel 2, boek X voor precontractuele informatie
• Indien overeenkomst op Belgisch grondgebied • Ontwerpovereenkomst en afzonderlijk document overdragen
• Na 2 vernieuwingen van OK voor bepaalde duur val je onder wet • Verplichte denkperiode 1 maand (uitz: vertrouwelijkheidsakkoord)
• Sanctie = nietigheid (lees artikel X.30 WER)
-In de bedenktermijn van een maand mag je dus geen verbintenissen
Beëindigingsgronden
aangaan of betalingen doen/ontvangen, tenzij het sluiten van
• Onderlinge toestemming
