HOOFDSTUK 1: METHODISCH HANDELEN
VERPLEEGKUNDIGE INTERVENTIES: begrip en basisprincipes
Bepaling van de verpleegkundige/vroedkundige technieken
- Technieken = manuele vaardigheden
Op punt gestelde werkwijze
Door verschillende personen gehanteerd
Met als doel doelstelling van handeling zo efficiënt mogelijk te bereiken
- Interventies
Wet op de verpleging
- Vastgesteld door wet (verschillende updates sinds KB 78 van 1968)
- 3 categorieën:
A-functie: zelfstandige zorgen
B-functie: technische verpleegkundige handelingen
B1: zonder voorschrift
B2: met medisch voorschrift (mondeling, schriftelijk)
C-functies: toevertrouwde medische handelingen
Belang van technieken in de verpleegkunde/vroedkunde
Vaste werkwijze
- Voorbereiding
- Uitvoering zorg (basisprincipes, handig, nauwkeurig, tempo)
- Nazorg
Verloop van de verpleegtechnische handelingen
Voorbereiding van de zorg
Verpleegkundige/vroedvrouw
- Bij aanvang van dienst:
Verzorgd voorkomen, haren uit gezicht
Kortgeknipte verzorgde nagels
Zuivere schort met korte mouwen
Op zak: schaartje, notaboekje, schrijfgerief
Geen juwelen
Correcte handhygiëne
Gegevens over zorgvrager
Zorgvrager
- Verwittig en informeren over handelingen
- Informatie inwinnen om gegevens aan te vullen
Materiaal
- Juiste materiaal verzamelen + rangschikken over verzorgingskar
- Basismateriaal: niet-steriel & steriel
- Bijkomend materiaal aangepast aan zorgvrager + situatie
Kamer
1
, - Privacy verzekeren, zorgvrager afschermen
- Aanwezigheid aanduiden
- Indien noodzakelijk of gewenst: bezoek kamer laten verlaten
- Persoonlijk materiaal zorgvrager voor zorg aanvullen
Uitvoering van de zorg
- Handig, vlot + nauwkeurig
- Stipt volgens voorschrift
- Aangepast aan zorgvrager
- Rekening houdend met basisprincipes
Nazorg
Kamer
- Comfortabel eventueel therapeutische houding geven aan zorgvrager
- Persoonlijk materiaal terug opbergen
- Schermen verwijderen
- Alles terug in omgeving van zorgvrager plaatsen
- Informeren of zorgvrager nog iets nodig heeft
- Kamertemperatuur aanpassen
- Bellichtje terug uit doen
Materiaal
- Vuil materiaal op gepaste + verantwoorde manier sorteren
- Gebruikte instrumenten op gepaste wijze reinigen
- Proper materiaal bergen, verzorgingskar reinigen
Verpleegkundige/vroedvrouw
- Handhygiëne
- Rapportage: mondeling + schriftelijk
VG-MZG: een kennismaking
Basisprincipes ivm verpleegtechnieken/vroedkundige technieken
Reden van de basisprincipes
- Redenen:
Waarom van techniek belangrijker dan techniek zelf
Technieken hebben korte levensduur
- Praktijk vraagt om aanpassingen aan concrete omstandigheden
- 8 basisprincipes:
Hygiëne en steriliteit
Veiligheid en preventie
Beleving
Zelfzorg en inspraak
Comfort
Ergonomie
Economie
Ecologie
2
,Hygiëne en steriliteit
- Kans op besmetting bij zorgvrager minimaal
Waarom?
- Preventie van besmetting en kruisinfecties
Algemene regels voor preventie van besmetting
- Contact met besmettingsbron vermijden: direct en indirect
- Vermijden dat kiemen zich verspreiden
Besmet materiaal meteen wegbrengen
In handelingsstrategieën vertaald:
- Handen wassen + ontsmetten na aanraking van besmettingsbron
- Handen wassen voor contact met niet-besmette patiënt
- Eerst contact met niet-besmette dan contact met besmette
- Zuiver + bevuild materiaal steeds gescheiden houden
- Materiaal dat besmet is onmiddellijk verwijderen of ontsmetten
Veiligheid en preventie
- Voorkomen
- Voor zorgvrager en zorgverlener
Hoe?
- Patiëntidentificatie
- Efficiënte communicatie tussen verschillende zorgverstrekkers
- Veilig gebruik van medicatie
- Voorkomen van zorg-gerelateerde infecties
- Voorkomen valincidenten
Beleving
Voorbeelden van enkele vaak voorkomende gevoelens
- Angst voor onbekende
- Angst voor ongenoegen TGV verstoren van privacy: toon respect voor privacy
Toelating vragen aan patiënt
Niet meer dan noodzakelijk binnen dringen
Door patiënt af te schermen (gordijnen)
Mogelijkheid laten aan patiënt om zorgen zelf uit te voeren
Bij weigering van zorg kan je daarop ingaan (tenzij consequenties)
- Onrust over diagnose
Zelfzorg en inspraak
- Ziekte brengt patiënt in afhankelijke positie moeten alles uit handen geven
Zorgvrager zo veel mogelijk impact op zorg laten hebben
- Zelfzorg + inspraak zijn belangrijk bij planning, timing + uitvoering van zorg
- Z&I belangrijk bij:
Planning van zorg
Timing van zorg
Uitvoering van zorg
3
, Comfort
- Belangrijke aspecten:
Houding
Temperatuur
Lawaai
Sfeer
Tempo
Organisatie
Handigheid
Ergonomie
- = bestuderen van menselijke activiteiten in hun materiële omgeving, met focus op
aanpassing van werk, omstandigheden, hulpmiddelen,.. aan eigenschappen van
mens
Economie
- Zorg voor welslagen van onderzoek/behandeling (kwaliteit van zorg)
- Niet meer materiaal gebruiken dan nodig + waar mogelijk goedkoopste oplossing
(kwantiteit)
- Time is money
- !! Kritisch kijken naar gewoonten en alternatieven afwegen
Ecologie
- Wegwerpmateriaal is ingeburgerd
- Veel ‘hinderlijk’ afval
- Ecologische overwegingen moeten meespelen bij keuzes van vpk/vv
- Sorteren
- Correct behandelen van schadelijke producten
- Minder shampoo, handdoeken,…
METHODISCH HANDELEN
Inleiding
- Klinisch redeneren of verpleegkundig proces = manier van systematisch denken +
handelen binnen zorgproces
- Methode die erop gericht is om vpk/vv interventie te structureren, door het
systematisch ter discussie stellen van eigen handelen
Definitie van methodiek
- Methode = vaste wel overlegde manier van handelen om bepaald doel te bereiken
Vroedkundige methodiek: het methodisch handelen
- 6 centrale stappen:
Anamnese
Diagnose of probleemidentificatie
Plannen van doelen of beoogde resultaten
Plannen van interventies
Implementatie van geplande interventies
Evaluatie
- Bij elke stap: verzamelt vv gegevens van cliënt, identificeert problemen/behoeften,
formuleert doelen + kiest interventies
4