Faculty of Health, Medicine and Life Sciences (FHML)
Bachelor Gezondheidswetenschappen (PGZ)
……………………
………….
Practicumdocent: Els Geelen
, Datum: 14 december 2020
1558 woorden
FiA 2.1
Demarcatiecriterium, Latour & ‘Dallas Buyers Club’
De Wiener Kreis (1920-1938) vond dat wetenschap los moet staan van sociaal politieke
onrust om tot universele waarden te komen. Demarcatie betekent de scheidslijn tussen ‘echte
wetenschappelijke kennis’ en ‘niet-wetenschappelijke kennis’. Het demarcatiecriterium is dat
wat wetenschappelijke kennis onderscheid van andere vormen van kennis. Bij de Wiener
Kreis is verifieerbaarheid/verificatie het demarcatiecriterium. Hierbij checken wetenschappers
of een algemene regel klopt uitgaande van specifieke waarnemingen (Knibbe, 2020).
Bruno Latour is een Frans socioloog en filosoof met een meer antropologische kijk op de
wetenschap. Kennis is volgens Latour mensenwerk dat niet alleen bestaat uit
wetenschappelijke aspecten, maar ook uit sociale en politieke aspecten. Latour gelooft niet in
demarcatie. Hij gelooft niet in de scheiding tussen wetenschap en niet-wetenschap, maar in
een complex netwerk waarin wetenschap, samenleving en technologie onlosmakelijk met
elkaar verbonden zijn. Dit heet ook wel coproductie. Een (wetenschappelijke) uitspraak wordt
volgens Latour geloofwaardiger op het moment dat meer mensen geloven in de uitspraak. Hij
introduceerde het vertalingsmodel waarin een idee vertaald wordt naar de doelgroep. De
claim/uitspraak ondergaat verschillende transformaties voordat het een feit kan worden
genoemd. Om de claim/uitspraak geloofwaardiger te maken zijn verschillende bondgenoten
nodig. Die bondgenoten kunnen zowel personen als materialen zijn (Latour, 1988).
Uit de film ‘Dallas Buyers Club’ blijkt dat de wetenschap in de praktijk anders werkt. In de
film wordt het medicijn tegen HIV/AIDS, genaamd AZT, goedgekeurd door de
farmaceutische industrie. Echter blijkt dat patiënten veel bijwerkingen krijgen van het
medicijn. Desondanks blijven artsen AZT voorschrijven. Reden hiervoor is waarschijnlijk van
financiële aard, de farmaceutische industrie blijft AZT immers financieren ondanks de slechte
werking ervan. Ron Woodroof, een aidspatiënt, streeft ernaar een ander medicijn op de markt
te brengen. Dit medicijn wordt echter niet goedgekeurd door de FDA (Food and Drug
Administration).
Uiteindelijk lukt het om vertrouwen te winnen in de samenleving, onder andere door het
maken van bondgenoten, en krijgt het nieuwe medicijn de voorkeur boven AZT.
Uit deze film blijkt dat het essentieel is dat wetenschap en samenleving samenwerken. Bij
onderzoek naar medicijnen zijn veel verschillende partijen betrokken waarbij de patiënten een