Leerpad B – inspirerend coachen
1. inleiding – wat is coaching
⟹ is uitlokken en ondersteunen van leren bv. vaardigheden, rationeel leren, nieuwe
attitudes, nieuwe benaderingen,..
- In de praktijk brengen wat je al weet
- Durven een stap te zetten naar een nodige beslissing
- Openstaan voor een nieuwe en creatieve aanpak, voor nieuwe ideeën
- Enthousiasme aan te boren bij anderen
- Samenwerking te bevorderen
- Geen inhoudelijke expert: coach moet niet per se een mentorschap hebben
want dan kan hij nog meer richten op het leerproces
- Probleemgericht? Of kracht en mogelijkheden?: coachen is meestal op
eerste gedachte gebaseerd op optimaliseren, verbeteren, uitdagen, grenzen
verleggen, opnemen risico’s, kracht ontwikkelen en mogelijkheden uitzoeken,
dus niet probleemgericht
- Toekomstgericht en oplossingsgericht?: coaching is toekomstgericht bv.
minder op het probleem zelf maar de mogelijkheden tot groeien, niet ontdekte
kansen, krachtbronnen,..
- Coachen naar enthousiasme: een coachend gesprek laat vaak dingen
achter ‘er zin in hebben’, ‘een nieuw perspectief’
- Coachingswerk gebeurt onder de waterspiegel: als je werkelijk
enthousiasme en trots meent, zal de coachee dit merken
- Kwaliteit van aanwezigheid: werkelijk contact maken, benieuwd zijn naar de
ander, ontspannen instelling
o Connectie-rapport-klik:
- Het is hoe je je gedraagt als persoon (CC) → heeft sterke invloed op relatie
met de coachee want als CC zet je jezelf in als werkinstrument in de relatie
met de coachee (facilitative use of self domain)
- Voorbeeld: (m = mentor, s = student)
o m: wat is je gevoel bij het begin van deze stage
o s: goh ik heb schrik om te communiceren met de dokters, ik besef wel
dat dat moet. ’t Is niet dat ik mijn woorden niet vind, dat heb ik geleerd
in mijn jaar Germaanse, ’t is het zelfvertrouwen he.
o M: hmm, laten we inzetten op het vervagen van die schrik door meer
stevigheid, hoe klinkt dat?
o S: moest dat kunnen, super!
o M: heb jij een idee wat jou hierbij kan helpen?
o S: awel ik had gedacht om een aantal gesprekken die jij met de dokters
voert bij te wonen, als dat oké is?
o M: tof dat je zelf weet wat voor jou werkt. We gaan dat regelen, morgen
tijdens de vroegdienst met dr. Blaf en dr. Preek, neem ik je mee
o S: amai, zo veel moeite, dat ben ik niet gewoon van vorige stages!
o M: ah ik vind dat normaal, toch bedankt voor de appreciatie, doet
deugd. Wat ik aan jou vraag is om na de gesprekken een korte
schriftelijke neerslag te maken. Achteraf overlopen we wat voor jou
inspirerend kan werken
1
, 1.1 linken tussen CC en inspirerend coachen
Critical companion Inspirerend coachen
Faciliteren van anderen Weten wat er toe doet en wat niet
Professionele relatie willen aangaan met Oog voor timing
de lerende = verbinden
Veiligheid bieden zodat de lerende zich Bewust zijn van eigen kwaliteiten,
durft te tonen valkuilen, uitdagingen en allergieën
Gelijkwaardigheid Observeren, luisteren en bevragen
Men mag zijn wie men is Feedback voorzien
Elke lerende uniek benaderen Evenwicht: uitdagen-ondersteunen
Handelen met een doel = bewust Reflectie ondersteunen
handelen
Onbewust rolmodel
2. de 7 vaardigheden
2.1 exploreren
⟹ kunst om te luisteren en te laten spreken
- Kunst om via: authentiek, aandachtig, objectief en geïnteresseerd te
luisteren (laten spreken, iets nieuws laten ontdekken) → effect exploreren
- Authentieke belangstelling doet de ander openbloeien: wanneer de
persoon echte belangstelling voelt en echt wordt gewaardeerd
- Onderzoekende vs. Beoordelende aandacht: we zijn het niet gewoon te
onderzoeken zonder dat we ergens een oordeel hebben, hoe objectiever hoe
beter
- stilstaan en voorstellingsvermogen inzetten: we kijken naar het probleem
bv. ‘hoe ziet dat er uit?’ ‘hoe voel je je daarbij?’ ‘beschrijf dat eens concreet?’
- oplossingsgedrevenheid staat goede oplossingen vaak in de weg: we
hebben de spontane neiging om al snel advies te geven, dit belet ons vaak
eerst het probleem te zien
- oplossingen de tijd te geven om te groeien: we gaan niet direct een
oplossing zoeken maar eerst exploreren en dat laten bezinken, als we even
op afstand blijven zal ons ‘voelend vermogen’ de ruimte krijgen → doorvoelde
oplossing
- zo verkennen dat de ander iets nieuws ziet: nieuwe sporen die ontwikkelen
omdat je zo aandachtig luistert, dat de andere nauwkeurig naar de situatie
kijkt
- 80/20 regel: pareto analyse, 20% van inspanningen geeft 80% van resultaten
- Liften: vragen naar feiten, doen, denken en gevoelens
2.1.1 valkuilen
- Het of-of denken: je kan de ander geen aandacht geven omdat iets in jezelf
aandacht vraagt, of je spendeert aandacht aan de persoon of aan je eigen
bekommernissen
o Bv. ‘nu kan ik niet heb geen tijd’ of ‘ik denk dat je het zo moet doen, dat
is de beste oplossing’
o Ofwel gaan we onze aandacht wel richten en doen we een schijn-
luisterhouding ‘hmm’ ‘ja hmm’
- Te oplossingsgericht luisteren
- Eigen bekommernissen van het moment niet kunnen loslaten
2
1. inleiding – wat is coaching
⟹ is uitlokken en ondersteunen van leren bv. vaardigheden, rationeel leren, nieuwe
attitudes, nieuwe benaderingen,..
- In de praktijk brengen wat je al weet
- Durven een stap te zetten naar een nodige beslissing
- Openstaan voor een nieuwe en creatieve aanpak, voor nieuwe ideeën
- Enthousiasme aan te boren bij anderen
- Samenwerking te bevorderen
- Geen inhoudelijke expert: coach moet niet per se een mentorschap hebben
want dan kan hij nog meer richten op het leerproces
- Probleemgericht? Of kracht en mogelijkheden?: coachen is meestal op
eerste gedachte gebaseerd op optimaliseren, verbeteren, uitdagen, grenzen
verleggen, opnemen risico’s, kracht ontwikkelen en mogelijkheden uitzoeken,
dus niet probleemgericht
- Toekomstgericht en oplossingsgericht?: coaching is toekomstgericht bv.
minder op het probleem zelf maar de mogelijkheden tot groeien, niet ontdekte
kansen, krachtbronnen,..
- Coachen naar enthousiasme: een coachend gesprek laat vaak dingen
achter ‘er zin in hebben’, ‘een nieuw perspectief’
- Coachingswerk gebeurt onder de waterspiegel: als je werkelijk
enthousiasme en trots meent, zal de coachee dit merken
- Kwaliteit van aanwezigheid: werkelijk contact maken, benieuwd zijn naar de
ander, ontspannen instelling
o Connectie-rapport-klik:
- Het is hoe je je gedraagt als persoon (CC) → heeft sterke invloed op relatie
met de coachee want als CC zet je jezelf in als werkinstrument in de relatie
met de coachee (facilitative use of self domain)
- Voorbeeld: (m = mentor, s = student)
o m: wat is je gevoel bij het begin van deze stage
o s: goh ik heb schrik om te communiceren met de dokters, ik besef wel
dat dat moet. ’t Is niet dat ik mijn woorden niet vind, dat heb ik geleerd
in mijn jaar Germaanse, ’t is het zelfvertrouwen he.
o M: hmm, laten we inzetten op het vervagen van die schrik door meer
stevigheid, hoe klinkt dat?
o S: moest dat kunnen, super!
o M: heb jij een idee wat jou hierbij kan helpen?
o S: awel ik had gedacht om een aantal gesprekken die jij met de dokters
voert bij te wonen, als dat oké is?
o M: tof dat je zelf weet wat voor jou werkt. We gaan dat regelen, morgen
tijdens de vroegdienst met dr. Blaf en dr. Preek, neem ik je mee
o S: amai, zo veel moeite, dat ben ik niet gewoon van vorige stages!
o M: ah ik vind dat normaal, toch bedankt voor de appreciatie, doet
deugd. Wat ik aan jou vraag is om na de gesprekken een korte
schriftelijke neerslag te maken. Achteraf overlopen we wat voor jou
inspirerend kan werken
1
, 1.1 linken tussen CC en inspirerend coachen
Critical companion Inspirerend coachen
Faciliteren van anderen Weten wat er toe doet en wat niet
Professionele relatie willen aangaan met Oog voor timing
de lerende = verbinden
Veiligheid bieden zodat de lerende zich Bewust zijn van eigen kwaliteiten,
durft te tonen valkuilen, uitdagingen en allergieën
Gelijkwaardigheid Observeren, luisteren en bevragen
Men mag zijn wie men is Feedback voorzien
Elke lerende uniek benaderen Evenwicht: uitdagen-ondersteunen
Handelen met een doel = bewust Reflectie ondersteunen
handelen
Onbewust rolmodel
2. de 7 vaardigheden
2.1 exploreren
⟹ kunst om te luisteren en te laten spreken
- Kunst om via: authentiek, aandachtig, objectief en geïnteresseerd te
luisteren (laten spreken, iets nieuws laten ontdekken) → effect exploreren
- Authentieke belangstelling doet de ander openbloeien: wanneer de
persoon echte belangstelling voelt en echt wordt gewaardeerd
- Onderzoekende vs. Beoordelende aandacht: we zijn het niet gewoon te
onderzoeken zonder dat we ergens een oordeel hebben, hoe objectiever hoe
beter
- stilstaan en voorstellingsvermogen inzetten: we kijken naar het probleem
bv. ‘hoe ziet dat er uit?’ ‘hoe voel je je daarbij?’ ‘beschrijf dat eens concreet?’
- oplossingsgedrevenheid staat goede oplossingen vaak in de weg: we
hebben de spontane neiging om al snel advies te geven, dit belet ons vaak
eerst het probleem te zien
- oplossingen de tijd te geven om te groeien: we gaan niet direct een
oplossing zoeken maar eerst exploreren en dat laten bezinken, als we even
op afstand blijven zal ons ‘voelend vermogen’ de ruimte krijgen → doorvoelde
oplossing
- zo verkennen dat de ander iets nieuws ziet: nieuwe sporen die ontwikkelen
omdat je zo aandachtig luistert, dat de andere nauwkeurig naar de situatie
kijkt
- 80/20 regel: pareto analyse, 20% van inspanningen geeft 80% van resultaten
- Liften: vragen naar feiten, doen, denken en gevoelens
2.1.1 valkuilen
- Het of-of denken: je kan de ander geen aandacht geven omdat iets in jezelf
aandacht vraagt, of je spendeert aandacht aan de persoon of aan je eigen
bekommernissen
o Bv. ‘nu kan ik niet heb geen tijd’ of ‘ik denk dat je het zo moet doen, dat
is de beste oplossing’
o Ofwel gaan we onze aandacht wel richten en doen we een schijn-
luisterhouding ‘hmm’ ‘ja hmm’
- Te oplossingsgericht luisteren
- Eigen bekommernissen van het moment niet kunnen loslaten
2
