Samenvatting Psychopathologie Hoofdstuk 12.1 Persoonlijkheidsstoornissen

Persoonlijkheidsstoornissen
Algemeen

Eigenschappe  Problemen die in persoonlijkheid verweven zijn
n  Soort rigide, inflexibele en ineffectieve gedragspatronen
 Overdreven of excessieve karaktertrekken
 Verstrekkende gevolgen voor psychologische aanpassing van persoon in kwestie en
voor interpersoonlijke relaties
 Leiden tot persoonlijk lijden of sociaal of beroepsmatig disfunctioneren
 Weinig probleeminzicht en externalisatie van problemen
 Problemen: grote mate van overlap  niet langer categorieën maar dimensies

Begrippen Persoonlijkheidsstoornisse Excessief rigide gedragspatronen of een manier om van
n omgaan met anderen die uiteindelijk negatieve consequenties
heeft

Diagnostische  Duurzaam patroon van innerlijke ervaringen en gedragingen die duidelijk binnen de
criteria cultuur van betrokkene afwijken van de verwachtingen
 Op 2 of meer van volgende terreinen:
- Cognities (waarnemen en interpreteren van zz, anderen, gebeurtenissen)
- Affecten (intensiteit, adequaatheid van emotionele reacties, labiliteit)
- Functioneren in contact met anderen
- Beheersing van de impulsen

Duur  Stabiel
 Lange duur
 Begin: ten minste adolescentie of vroege volwassenheid

Types 3 clusters:

 Cluster A: vreemd en/of excentriek gedrag
 Cluster B: dramatische, emotionele en onvoorspelbare gedragingen
 Cluster C: angst en nervositeit in verschillende situaties

, Persoonlijkheidsstoornissen
Cluster A: vreemd en/of excentriek gedrag
Paranoïde persoonlijkheidsstoornis

Kenmerken  Vermoedt, ongegrond, dat anderen hem bedriegen, uitbuiten, schade berokkenen

 Geheel gepreoccupeerd door ongerechtvaardigde twijfels aan de trouw van
vrienden/collega’s

 Neemt anderen met tegenzin in vertrouwen owv de ongerechtvaardigde vrees dat de
informatie op een kwaadaardige manier tegen hem gebruikt zal worden

 Zoekt achter onschuldige opmerkingen/gebeurtenissen verborgen vernederingen en
bedreigingen

 Halsstarrig rancuneus ; vergeeft geen beledigingen, aangedaan onrecht of
kleineringen

 Bespeurt kritiek op zijn karakter die door anderen niet of nauwelijks te bespeuren is
en reageert snel met woede of tegenaanval en kritiek

 Is terugkerend achterdochtig zonder rechtvaardiging mbt trouw partner

Centrale kenmerk Diepgaande achterdocht

Beschrijving Een persoonlijkheidsstoornis die wordt gekenmerkt door onterecht wantrouwen omtrent
de motieven van anderen, maar niet zo sterk dat de betrokkenen aan wanen leiden.