WC Perinatale asfyxie
Afname zuurstoftoevoer naar organen waarbij er meestal sprake is van hypoperfusie,
hetgeen leidt tot zuurstoftekort (hypoxie), overmaat aan koolzuurgas (hypercapnie) en een
daling van de zuurgraad (acidose).
Longen van de foetus hoeven in de placenta niks te doen voor de gaswisseling, alleen maar
groeien.
Meest zuurstofrijke bloed gaat naar de hersenen.
Doordat de longen na de geboorte groot / luchthoudend worden, gaan de bloedvaten in de
longen openstaan en gaat het bloed niet meer van de arteria pulmonalis naar de aorta, maar
naar de longen.
Cardiopulmonale transitie bij de geboorte
- Placentafunctie valt weg
- Long voor de geboorte
Gevuld met vocht
Hoge pulmonale vaatweerstand
<20% bloed door long
- Long na de geboorte
Vocht moet geklaard worden
Luchthoudend maken van de longen
Pulmonale vaatweerstand moet dalen
Perfusie door de long naar 100%
,Apgar tussen de 7-10 is bijna altijd goed
Apgar tussen 5-7 > baby ietwat stimuleren (rug wrijven, afdrogen etc.)
Apgar < 5 ondersteunen
Apgar < 3 gevaar! (als je niks doet gaat de baby dood)
Perinatale asfyxie als:
1 ernstige metabole of gemengde acidose (ph<7) in het navelstrengbloed
2 apgar 0-3 gedurende meer dan 5 minuten
3 neurologische symptomen in de neonatale periode
4 multi-orgaan falen in de neonatale periode
Oorzaken van perinatale asfyxie
- Intra uteriene asfyxie
Maternale factoren
Placentaire factoren
Navelstrengproblematiek
Foetale factoren
- Extra-uteriene asfyxie
Depressie ademcentrum
Onvermogen longontplooiing (pneumothorax / longhypoplasie of
luchtwegafwijkingen)
Spierziekten
Gevolgen perinatale asfyxie
- Multi orgaan falen
Circulatoire shock bij hartfalen
Respiratoire insufficientie bij ARDS, MAS, vaak icm persisterende pulmonale
hypertensie
Acute nierinsufficientie met oligo- / anurie
leverfalen
- Hypoxische ischemische (te weinig zuurstof) encephalopathie (HIE)
<6 uur primaire neurale schade
>6 uur secundaire neurale schade (probeer dit te voorkomen!)
Klinisch beeld HI-encephalopathie
- Bewustzijnsstoornissen
- Afwijkende spiertonus
- Stoornissen in het autonome zenuwstelsel (bv temperatuurregeling, hartslag)
- Convulsies (epileptische activiteit)
Diagnostiek bij HI-encephalopathie
- Sarnat score:
Mild (stadium 1) hyperalert, overprikkelbaar
Matig (2) lethargie, hypotonie, convulsies
Ernstig (3) stuporeus, comateus, hypotonie, areflexie, abnormaal
ademhalingspatroon
, - Thompson score: afgeleid van Sarnat, score 0-22
- Neurofysiologisch onderzoek
Cerebrale functie monitor (CFM) of amplitude-geïntegreerde elektrische
encefalografie (aEEG)
Volledig elektrische encefalografie (EEG)
- Beeldvormend onderzoek
ECHO
MRI liefst tussen dag 3-7, voorkeur dag 4-5
Behandeling HI-encephalopathie
- Ondersteuning orgaanfalen
- Beperken van reperfusie-schade met gecontroleerde hypothermie (cooling)
33,5 graden gedurende 72h
Whole body of selective head cooling
Minder kans op dood of ernstige handicap (NNT= 7) (NNT aantal kinderen dat je
moet behandelen om een te redden die niet ernstig gehandicapt is)
Prognose HI-encephalopathie
- Afhankelijk van ernst HIE
- Alle factoren wegen mee, maar vooral van belang zijn:
Sarnat score (stadium 3: kans op dood of handicap 100%)
EEG afwijkingen, zeker als die langer dan 48-72 h persisteren
Cytotoxisch oedeem op de MRI
Mogelijke lange termijn gevolgen
- Spasticiteit
- Mentale retardatie
- Visusstoornissen
- Spraakstoornissen
- Epilepsie
Overall uitkomsten HIE
- Licht > geen gevolgen
- Matig > 5% overlijdt, 20% stoornissen
- Ernstig > 75% overlijdt, 100% stoornissen
Follow up schema na koeling ivm asfyxie
- Op de leeftijd van ½, 1, 2, 5 ½ en 8 jaar
- Anamnese, lichamelijk, neurologisch en ontwikkelingsonderzoek
Indicatie tot koelen (bij premature niet koelen)
- Apgar < 5 na 10 minuten
- Ph < 7
- BE < -16
- >36 weken
- < 6 uur oud
- Thompsonscore > 7
, Met de koeling wil je dat de bloedvaten gaan knijpen, minder doorbloeding, want bij hoge
doorbloeding na de primaire apneu komen toxische stoffen vrij die aanzetten tot secundaire
apneu. Je wil die toxische stoffen voorkomen door het knijpen.
Afname zuurstoftoevoer naar organen waarbij er meestal sprake is van hypoperfusie,
hetgeen leidt tot zuurstoftekort (hypoxie), overmaat aan koolzuurgas (hypercapnie) en een
daling van de zuurgraad (acidose).
Longen van de foetus hoeven in de placenta niks te doen voor de gaswisseling, alleen maar
groeien.
Meest zuurstofrijke bloed gaat naar de hersenen.
Doordat de longen na de geboorte groot / luchthoudend worden, gaan de bloedvaten in de
longen openstaan en gaat het bloed niet meer van de arteria pulmonalis naar de aorta, maar
naar de longen.
Cardiopulmonale transitie bij de geboorte
- Placentafunctie valt weg
- Long voor de geboorte
Gevuld met vocht
Hoge pulmonale vaatweerstand
<20% bloed door long
- Long na de geboorte
Vocht moet geklaard worden
Luchthoudend maken van de longen
Pulmonale vaatweerstand moet dalen
Perfusie door de long naar 100%
,Apgar tussen de 7-10 is bijna altijd goed
Apgar tussen 5-7 > baby ietwat stimuleren (rug wrijven, afdrogen etc.)
Apgar < 5 ondersteunen
Apgar < 3 gevaar! (als je niks doet gaat de baby dood)
Perinatale asfyxie als:
1 ernstige metabole of gemengde acidose (ph<7) in het navelstrengbloed
2 apgar 0-3 gedurende meer dan 5 minuten
3 neurologische symptomen in de neonatale periode
4 multi-orgaan falen in de neonatale periode
Oorzaken van perinatale asfyxie
- Intra uteriene asfyxie
Maternale factoren
Placentaire factoren
Navelstrengproblematiek
Foetale factoren
- Extra-uteriene asfyxie
Depressie ademcentrum
Onvermogen longontplooiing (pneumothorax / longhypoplasie of
luchtwegafwijkingen)
Spierziekten
Gevolgen perinatale asfyxie
- Multi orgaan falen
Circulatoire shock bij hartfalen
Respiratoire insufficientie bij ARDS, MAS, vaak icm persisterende pulmonale
hypertensie
Acute nierinsufficientie met oligo- / anurie
leverfalen
- Hypoxische ischemische (te weinig zuurstof) encephalopathie (HIE)
<6 uur primaire neurale schade
>6 uur secundaire neurale schade (probeer dit te voorkomen!)
Klinisch beeld HI-encephalopathie
- Bewustzijnsstoornissen
- Afwijkende spiertonus
- Stoornissen in het autonome zenuwstelsel (bv temperatuurregeling, hartslag)
- Convulsies (epileptische activiteit)
Diagnostiek bij HI-encephalopathie
- Sarnat score:
Mild (stadium 1) hyperalert, overprikkelbaar
Matig (2) lethargie, hypotonie, convulsies
Ernstig (3) stuporeus, comateus, hypotonie, areflexie, abnormaal
ademhalingspatroon
, - Thompson score: afgeleid van Sarnat, score 0-22
- Neurofysiologisch onderzoek
Cerebrale functie monitor (CFM) of amplitude-geïntegreerde elektrische
encefalografie (aEEG)
Volledig elektrische encefalografie (EEG)
- Beeldvormend onderzoek
ECHO
MRI liefst tussen dag 3-7, voorkeur dag 4-5
Behandeling HI-encephalopathie
- Ondersteuning orgaanfalen
- Beperken van reperfusie-schade met gecontroleerde hypothermie (cooling)
33,5 graden gedurende 72h
Whole body of selective head cooling
Minder kans op dood of ernstige handicap (NNT= 7) (NNT aantal kinderen dat je
moet behandelen om een te redden die niet ernstig gehandicapt is)
Prognose HI-encephalopathie
- Afhankelijk van ernst HIE
- Alle factoren wegen mee, maar vooral van belang zijn:
Sarnat score (stadium 3: kans op dood of handicap 100%)
EEG afwijkingen, zeker als die langer dan 48-72 h persisteren
Cytotoxisch oedeem op de MRI
Mogelijke lange termijn gevolgen
- Spasticiteit
- Mentale retardatie
- Visusstoornissen
- Spraakstoornissen
- Epilepsie
Overall uitkomsten HIE
- Licht > geen gevolgen
- Matig > 5% overlijdt, 20% stoornissen
- Ernstig > 75% overlijdt, 100% stoornissen
Follow up schema na koeling ivm asfyxie
- Op de leeftijd van ½, 1, 2, 5 ½ en 8 jaar
- Anamnese, lichamelijk, neurologisch en ontwikkelingsonderzoek
Indicatie tot koelen (bij premature niet koelen)
- Apgar < 5 na 10 minuten
- Ph < 7
- BE < -16
- >36 weken
- < 6 uur oud
- Thompsonscore > 7
, Met de koeling wil je dat de bloedvaten gaan knijpen, minder doorbloeding, want bij hoge
doorbloeding na de primaire apneu komen toxische stoffen vrij die aanzetten tot secundaire
apneu. Je wil die toxische stoffen voorkomen door het knijpen.
