PMCI
NOTITIES EN TEKSTEN VAN
GANZENBORD
Laure Oscé
2e bachelor criminologische wetenschappen | 2022
,Inhoudsopgave
,Ganzenbord deel 1 & 2
Relatie tussen Justitie en hulpverlening
Doel van justitie
Aan basis v justitie ligt het recht = geheel v gedragsregels die het samenleven in
maatschappij reguleert geheel v. gedragsregels = wetten
Basisprincipe van al die gedragsregels In recht in westerse gematigde democratie = streven
naar evenwicht v macht doelstelling vh recht
Gedragsregels leggen noodzakelijke verhoudingen vast tss burgers onderling, tss burgers &
overheid, tss verschillende machten
Doel vh recht = proberen te vermijden v intermenselijke waarde geladen en belangenconflict
of als die conflicten zich voordoen om ze op te lossen, om ervoor te zorgen dat in veilige en
geordende maatschappij blijven leven waarbij onzekerheden geminimaliseerd worden en
waarbij dat het gezamenlijk welzijn gemaximaliseerd wordt. Voor de wet ligt het collectieve
belang centraal! Wet = niet bedoeld om iedereen gelukkig te maken, is wel bedoelt om te
zorgen dat we verder kunnen met elkaar minimale doelstelling. Zet soort v
minimumgrens vast waardoor we met zijn allen verder kunnen evolueren als SL
- Politie ziet toe op naleven v wetten & gedragsregels + kan die laten naleven met
macht & kracht
- Strafuitvoering = gt erop toezien dat beslissingen door rechter ook worden
uitgevoerd
- Hulpverlening = gericht op verhogen v welzijn v individuele cliënt individuele
belang primeert. Maximaliseren v welzijn v cliënt. Belang cliënt = centraal
1e spanningsveld: Justitie => collectieve belang = centraal
Hulpverlening => individuele welzijn = centraal
Mensbeeld bnn SR: 2 belangrijke elementen centraal: (Dan pas kunnen ze gestraft worden)
1) Vrije wil
2) Intentie
4 belangrijke theorieën inzake menselijk gedrag
1) Psychoanalyse
Vrije wil = relatief & intentie = heel erg onduidelijk/relatief begrip (we denken dat we
weten wrm we dingen doen, mr eig kennen we enkel het topje van redenen wrm we
bepaalde dingen doen)
We worden bestuurd door onbekende krachten
2) Leerpsychologie
Vrije wil & intentie = Geen object v studie
Object v studie = enkel waarneembare dingen
3) Humanistische stromingen
Innerlijke belevingswereld vd mens = centraal. De mens als zichzelf actualiserend
wezen, innerlijke wereld = heel erg belangrijk geacht ook als studieobject
, Vrije wil & intentie = centrale concepten Maar: Alles wat van buiten komt, alles wat
eisend is, … bedreiging voor gezondheid & ontwikkeling v mensen
4) Cognitivisme
Mens gezien als informatieverwerker en beslisser
Intentie & vrije wil = heel belangrijke rol
Elementen botsen niet met rol v intentie & vrije wil
Spanningsvelden tot nu toe:
1) Justitie streeft nr algemeen welzijn & hulpverlening nr individuele welzijn
2) In justitie & recht een mensbeeld aanwezig dat incompatibel was met het mensbeeld
bnn theorieën die bnn hulpverlening heel sterk werd ontwikkeld. Pas laatste 40 jaar
sporen die enigszins, mr nog niet altijd
3) Justitie & recht = waardengebonden; bnn hulpverlening = vooral beschrijvend &
verklarend, lange tijd geen plaats geweest voor waardendebat door verschuiving in
mensbeeld heeft dit wel plaats gekregen en kreeg men zelfs aandacht voor deze
waarden etc
Justitie = gericht op waarheidsvinding, “wat is er precies gebeurd?” prioritair gericht op
verzamelen & beschermen v feitenmaterialen & secundair gt men zorg hebben voor
betrokkenen (getuigen, slachtoffers, verdachten/daders). Interventie door justitie = mogelijk
als waarheid bewezen is
Bnn hulpverlening: geneigd om client op woord te geloven niet primair gericht op
waarheidsvinding, mr probeert men perspectief & beleving v cliënt centraal te stellen (wat
defacto is gebeurt = interessant, niet finale doel) secundair: aandacht voor mogelijke
congruentie door beleving en feitelijke werkelijkheid
Hulpverlening: Zorg voor betrokken = centraal; Justitie: Verzameling & bescherming v
feitenmateriaal = centraal
Justitie: ergst mogelijke fout => een vals positief = iemand veroordelen die een feit niet heeft
gepleegd
Hulpverlening: ergst mogelijke fout => vals negatieve Bv. je voelt pijn in linkerarm en druk op
borst, gt nr dokter, dokter zegt dat je nr huis mag omdat je gwn wat stress hebt. Je overlijdt.
Vs je gt nr dokter en dokter zegt dat je nr ziekenhuis moet voor allerlei onderzoeken en
nadien blijkt er niets aan de hand te zijn 1e fout = veel grotere fout dan 2e fout
Fundamenteel andere blik hebben op gevallen waarmee we te maken hebben, richten op
heel andere zaken & die zaken heel anders gewaardeerd worden in beiden systemen
4e dimensie/spanningsveld
5e spanningsveld: vrijwilligheid vs verplichting/dwang
Hulpverlening = in definitie vrijwillig, interne motivatie vd persoon = belangrijk (moet zelf
willen veranderen) er kan wel wat externe druk bijkomen, mr is nooit sprake v dwang,
cliënt behoudt steeds controle over wat er finaal gebeurt.
Justitie = heel veel zaken afdwingbaar/verplicht
NOTITIES EN TEKSTEN VAN
GANZENBORD
Laure Oscé
2e bachelor criminologische wetenschappen | 2022
,Inhoudsopgave
,Ganzenbord deel 1 & 2
Relatie tussen Justitie en hulpverlening
Doel van justitie
Aan basis v justitie ligt het recht = geheel v gedragsregels die het samenleven in
maatschappij reguleert geheel v. gedragsregels = wetten
Basisprincipe van al die gedragsregels In recht in westerse gematigde democratie = streven
naar evenwicht v macht doelstelling vh recht
Gedragsregels leggen noodzakelijke verhoudingen vast tss burgers onderling, tss burgers &
overheid, tss verschillende machten
Doel vh recht = proberen te vermijden v intermenselijke waarde geladen en belangenconflict
of als die conflicten zich voordoen om ze op te lossen, om ervoor te zorgen dat in veilige en
geordende maatschappij blijven leven waarbij onzekerheden geminimaliseerd worden en
waarbij dat het gezamenlijk welzijn gemaximaliseerd wordt. Voor de wet ligt het collectieve
belang centraal! Wet = niet bedoeld om iedereen gelukkig te maken, is wel bedoelt om te
zorgen dat we verder kunnen met elkaar minimale doelstelling. Zet soort v
minimumgrens vast waardoor we met zijn allen verder kunnen evolueren als SL
- Politie ziet toe op naleven v wetten & gedragsregels + kan die laten naleven met
macht & kracht
- Strafuitvoering = gt erop toezien dat beslissingen door rechter ook worden
uitgevoerd
- Hulpverlening = gericht op verhogen v welzijn v individuele cliënt individuele
belang primeert. Maximaliseren v welzijn v cliënt. Belang cliënt = centraal
1e spanningsveld: Justitie => collectieve belang = centraal
Hulpverlening => individuele welzijn = centraal
Mensbeeld bnn SR: 2 belangrijke elementen centraal: (Dan pas kunnen ze gestraft worden)
1) Vrije wil
2) Intentie
4 belangrijke theorieën inzake menselijk gedrag
1) Psychoanalyse
Vrije wil = relatief & intentie = heel erg onduidelijk/relatief begrip (we denken dat we
weten wrm we dingen doen, mr eig kennen we enkel het topje van redenen wrm we
bepaalde dingen doen)
We worden bestuurd door onbekende krachten
2) Leerpsychologie
Vrije wil & intentie = Geen object v studie
Object v studie = enkel waarneembare dingen
3) Humanistische stromingen
Innerlijke belevingswereld vd mens = centraal. De mens als zichzelf actualiserend
wezen, innerlijke wereld = heel erg belangrijk geacht ook als studieobject
, Vrije wil & intentie = centrale concepten Maar: Alles wat van buiten komt, alles wat
eisend is, … bedreiging voor gezondheid & ontwikkeling v mensen
4) Cognitivisme
Mens gezien als informatieverwerker en beslisser
Intentie & vrije wil = heel belangrijke rol
Elementen botsen niet met rol v intentie & vrije wil
Spanningsvelden tot nu toe:
1) Justitie streeft nr algemeen welzijn & hulpverlening nr individuele welzijn
2) In justitie & recht een mensbeeld aanwezig dat incompatibel was met het mensbeeld
bnn theorieën die bnn hulpverlening heel sterk werd ontwikkeld. Pas laatste 40 jaar
sporen die enigszins, mr nog niet altijd
3) Justitie & recht = waardengebonden; bnn hulpverlening = vooral beschrijvend &
verklarend, lange tijd geen plaats geweest voor waardendebat door verschuiving in
mensbeeld heeft dit wel plaats gekregen en kreeg men zelfs aandacht voor deze
waarden etc
Justitie = gericht op waarheidsvinding, “wat is er precies gebeurd?” prioritair gericht op
verzamelen & beschermen v feitenmaterialen & secundair gt men zorg hebben voor
betrokkenen (getuigen, slachtoffers, verdachten/daders). Interventie door justitie = mogelijk
als waarheid bewezen is
Bnn hulpverlening: geneigd om client op woord te geloven niet primair gericht op
waarheidsvinding, mr probeert men perspectief & beleving v cliënt centraal te stellen (wat
defacto is gebeurt = interessant, niet finale doel) secundair: aandacht voor mogelijke
congruentie door beleving en feitelijke werkelijkheid
Hulpverlening: Zorg voor betrokken = centraal; Justitie: Verzameling & bescherming v
feitenmateriaal = centraal
Justitie: ergst mogelijke fout => een vals positief = iemand veroordelen die een feit niet heeft
gepleegd
Hulpverlening: ergst mogelijke fout => vals negatieve Bv. je voelt pijn in linkerarm en druk op
borst, gt nr dokter, dokter zegt dat je nr huis mag omdat je gwn wat stress hebt. Je overlijdt.
Vs je gt nr dokter en dokter zegt dat je nr ziekenhuis moet voor allerlei onderzoeken en
nadien blijkt er niets aan de hand te zijn 1e fout = veel grotere fout dan 2e fout
Fundamenteel andere blik hebben op gevallen waarmee we te maken hebben, richten op
heel andere zaken & die zaken heel anders gewaardeerd worden in beiden systemen
4e dimensie/spanningsveld
5e spanningsveld: vrijwilligheid vs verplichting/dwang
Hulpverlening = in definitie vrijwillig, interne motivatie vd persoon = belangrijk (moet zelf
willen veranderen) er kan wel wat externe druk bijkomen, mr is nooit sprake v dwang,
cliënt behoudt steeds controle over wat er finaal gebeurt.
Justitie = heel veel zaken afdwingbaar/verplicht
