H1: INLEIDENDE BEGRIPPEN
Definities
Sociale economie = heeft betrekking op de sociale aspecten van de economische activiteit
Micro-economie = bestudeert het gedrag van individuele gezins- en bedrijfshuishoudingen (vb.
inkomensbestedingen, spaargedrag, sociale tewerkstellingen, specifieke doelgroepen…)
Macro-economie = economie van bovenaf bekeken (het geheel, vb. nationale inkomen, arbeidsmarkt
(vragers en aanbieders), werkloosheid, participatiegraad, inkomensverdeling…)
De economische kringloop
• Gezinnen = consumenten hebben behoeften -> worden bevredigd door goederen en diensten
• Goederen en diensten worden geproduceerd door overheid en bedrijven = producenten
• Om goederen te kunnen kopen -> inkomen nodig -> werken op de arbeidsmarkt of RSZ-uitkering
• Om de uitkeringen van de RSZ te financieren -> bijdragen van WN en WG (= loonkost)
• Bedrijven vragen naar arbeid = vragers, gezinnen bieden zich aan = aanbieders
Effectieve vraag = vraag naar goederen en diensten
Vraag door 3 partijen: gezinnen (consumenten), bedrijven & de overheid (producenten)
Het bruto binnenlands product (bbp)
= de totale geldwaarde van alle in een land geproduceerde goederen en diensten gedurende een
bepaalde periode (meestal een jaar)
= optelsom van welke goederen er allemaal op 1 jaar tijd worden verkocht x de prijs van deze goederen
Weergeeft in welke mate inwoners hun behoeften kunnen bevredigen -> is dus een welvaartsmeter:
• BPP -> koopkracht -> behoeften meer bevredigt -> welvaart
• BPP -> koopkracht -> behoeften minder bevredigt -> welvaart
BBP vergelijken met vorige periodes: deze uitdrukken in % = de economische groei
Gevolgen daling: lagere winsten, lager inkomen, meer werklozen, RSZ-inkomsten dalen…
H2: PRIJSVORMING OP DE ARBEIDSMARKT
Arbeidsmarkt: het geheel van vraag naar en aanbod van arbeid
Bedrijven vragen naar arbeid = vragers, gezinnen bieden zich aan = aanbieders
Partijen op de arbeidsmarkt:
• Overheid: werkgever, biedt werkmogelijkheden, innen belastingen (belangrijke inkomstenbron)
• WG’s: loon uitbetalen, verenigen zich in vakverenigingen, willen zo veel mogelijk winst
• WN’s: arbeid verrichten, verenigen zich in vakbonden, willen hun koopkracht beschermen
WG’s en WN’s zijn verbonden via een arbeidsovereenkomst
Collectieve arbeidsovereenkomst (cao) = overeenkomst tussen vakverenigingen en vakbonden
Gevaar: inflatie -> bedreigd de koopkracht van de WN & zorgt voor hogere loonkosten voor de WG
(hogere kosten en lagere opbrengsten = minder winst)
1
, Wetten van vraag en aanbod:
• Economisch goed: vraag naar arbeid -> lonen -> koopkracht -> …
• Economisch slecht: vraag naar arbeid -> lonen -> koopkracht -> …
mensen die zouden kunnen werken
mensen die zich aanbieden op de arbeidsmarkt
mensen die effectief werken werklozen
van een WG, invalide, beperking, langdurig ziek…
verboden aan een AO
te kennen gegeven dat men wilt
werken -> ingeschreven bij de VDAB
2.1 De vraag naar arbeid
Effectieve vraag = vraag naar goederen en diensten -> beïnvloedt de afgeleide vraag
Afgeleide vraag = vraag naar arbeid -> afhankelijk van de effectieve vraag
Vertrouwen consument -> effectieve vraag -> minder consumeren -> productie -> minder arbeid
nodig -> vraag naar arbeiders -> werkloosheid
Effectieve vraag -> productie -> gebruik machines -> vraag naar arbeiders -> werkloosheid ->
na verloop van tijd gebrek aan arbeid -> arbeiders eisen hogere lonen -> loonkosten per WN
Welke factoren oefenen een invloed uit op de vraag naar arbeid ?
1) De prijselasticiteit van de productvraag
Hoe reageert de consument op een prijsverandering?
Prijs goederen -> vraag naar goederen -> productie -> vraag naar arbeid
2
Definities
Sociale economie = heeft betrekking op de sociale aspecten van de economische activiteit
Micro-economie = bestudeert het gedrag van individuele gezins- en bedrijfshuishoudingen (vb.
inkomensbestedingen, spaargedrag, sociale tewerkstellingen, specifieke doelgroepen…)
Macro-economie = economie van bovenaf bekeken (het geheel, vb. nationale inkomen, arbeidsmarkt
(vragers en aanbieders), werkloosheid, participatiegraad, inkomensverdeling…)
De economische kringloop
• Gezinnen = consumenten hebben behoeften -> worden bevredigd door goederen en diensten
• Goederen en diensten worden geproduceerd door overheid en bedrijven = producenten
• Om goederen te kunnen kopen -> inkomen nodig -> werken op de arbeidsmarkt of RSZ-uitkering
• Om de uitkeringen van de RSZ te financieren -> bijdragen van WN en WG (= loonkost)
• Bedrijven vragen naar arbeid = vragers, gezinnen bieden zich aan = aanbieders
Effectieve vraag = vraag naar goederen en diensten
Vraag door 3 partijen: gezinnen (consumenten), bedrijven & de overheid (producenten)
Het bruto binnenlands product (bbp)
= de totale geldwaarde van alle in een land geproduceerde goederen en diensten gedurende een
bepaalde periode (meestal een jaar)
= optelsom van welke goederen er allemaal op 1 jaar tijd worden verkocht x de prijs van deze goederen
Weergeeft in welke mate inwoners hun behoeften kunnen bevredigen -> is dus een welvaartsmeter:
• BPP -> koopkracht -> behoeften meer bevredigt -> welvaart
• BPP -> koopkracht -> behoeften minder bevredigt -> welvaart
BBP vergelijken met vorige periodes: deze uitdrukken in % = de economische groei
Gevolgen daling: lagere winsten, lager inkomen, meer werklozen, RSZ-inkomsten dalen…
H2: PRIJSVORMING OP DE ARBEIDSMARKT
Arbeidsmarkt: het geheel van vraag naar en aanbod van arbeid
Bedrijven vragen naar arbeid = vragers, gezinnen bieden zich aan = aanbieders
Partijen op de arbeidsmarkt:
• Overheid: werkgever, biedt werkmogelijkheden, innen belastingen (belangrijke inkomstenbron)
• WG’s: loon uitbetalen, verenigen zich in vakverenigingen, willen zo veel mogelijk winst
• WN’s: arbeid verrichten, verenigen zich in vakbonden, willen hun koopkracht beschermen
WG’s en WN’s zijn verbonden via een arbeidsovereenkomst
Collectieve arbeidsovereenkomst (cao) = overeenkomst tussen vakverenigingen en vakbonden
Gevaar: inflatie -> bedreigd de koopkracht van de WN & zorgt voor hogere loonkosten voor de WG
(hogere kosten en lagere opbrengsten = minder winst)
1
, Wetten van vraag en aanbod:
• Economisch goed: vraag naar arbeid -> lonen -> koopkracht -> …
• Economisch slecht: vraag naar arbeid -> lonen -> koopkracht -> …
mensen die zouden kunnen werken
mensen die zich aanbieden op de arbeidsmarkt
mensen die effectief werken werklozen
van een WG, invalide, beperking, langdurig ziek…
verboden aan een AO
te kennen gegeven dat men wilt
werken -> ingeschreven bij de VDAB
2.1 De vraag naar arbeid
Effectieve vraag = vraag naar goederen en diensten -> beïnvloedt de afgeleide vraag
Afgeleide vraag = vraag naar arbeid -> afhankelijk van de effectieve vraag
Vertrouwen consument -> effectieve vraag -> minder consumeren -> productie -> minder arbeid
nodig -> vraag naar arbeiders -> werkloosheid
Effectieve vraag -> productie -> gebruik machines -> vraag naar arbeiders -> werkloosheid ->
na verloop van tijd gebrek aan arbeid -> arbeiders eisen hogere lonen -> loonkosten per WN
Welke factoren oefenen een invloed uit op de vraag naar arbeid ?
1) De prijselasticiteit van de productvraag
Hoe reageert de consument op een prijsverandering?
Prijs goederen -> vraag naar goederen -> productie -> vraag naar arbeid
2
