GEZONDHEIDSRECHT
2 lessen over beroepsregulering in de gezondheidszorg
wie mag wat doen op grond van welke diploma’s en welke ervaringen
2 lessen voer aansprakelijkheid in de gezondheidszorg
wat als er verkeerde medicatie is gegeven, wat als de verkeerde patiënt is geopereerd,…
BEROEPSREGULERING
1. Mogelijke niveaus van normering (= maatstaf die gehanteerd wordt)
A. Titelbescherming
Wie mag welke titel dragen: welk diploma of welke ervaring moet je hebben om deze titel te
mogen dragen?
Tot voor kort was in de geestelijke gezondheidszorg de regulering van psychologie beperkt tot de
pure titelbescherming = je moet psychologie gestudeerd hebben en geregistreerd zijn bij de
psychologencommissie
vb. heisa rond Kaat Bollen die waarschuwing gekregen had omdat ze een website had waar ze
uitdagend op stond en waar ze sexspeeltjes op verkocht
heeft als reactie gezegd dat ze de titel van psycholoog niet meer zal gebruiken en daardoor
niet meer onder die reglementering valt
B. Bescherming van de uitoefening van het beroep
Wie mag welke handelingen stellen? Vb. geneesmiddelen voorschrijven
- Handelingen die je exclusief voorbehoudt aan een bepaalde beroepscategorie
- Sommige handelingen toelaten aan meerdere gezondheidsbeoefenaars
vb. diagnose stellen van psychologisch probleem mag door artsen en klinisch psycholoog
vb. inenting mag door artsen en verpleegkundigen
C. Normen over de samenwerking tussen de verschillende beroepsgroepen
- Piramidaal systeem (hiërarchisch): bovenaan staat arts, deze geeft voorschriften aan de
verpleegkundige en deze geeft het dan door aan de zorgkundige
Piramidaal systeem = delegatie (overdragen v. bevoegdheden)
- Nevengeschikt model: doorverwijzing
- Coöperatief model: samen behandelen
D. Normen over de wijze waarop er moet gehandeld worden tov de patiënt
Bij ons hoofdzakelijk geregeld in de wet patiënten rechten
1
, 2. Mogelijke vormen van regulering: op welk niveau worden beslissingen genomen?
I. Op Europees niveau
Vb. minimumopleiding die je moet gevolgd hebben om bepaalde beroepen in de gezondheidszorg
te mogen uitoefenen
II. Federale wetten en uitvoeringsbesluiten:
Voorwaarden wie welk beroep mag uitoefenen
III. Vlaamse decreten en uitvoeringsbesluiten
Die specifieke persoon is een dokter
IV. Bekrachtigde deontologische codes
Sommigen zijn ontstaan door autoregulering = door regulering binnen het beroep
V. Er zijn bepaalde normen waar er sancties op zitten:
- Strafrechtelijke sancties: gevangenisstraf, geldboete vb. onwettig beoefenen van arts
- Administratieve geldboetes
- Schadevergoeding vb. verpleegkundige neemt zelf beslissing om patiënt medicijn te geven
- Beroeps specifieke sancties: waarschuwing, schorsing ,… vb. artsen die op gerichte wijze
mensen afraden om zich te laten vaccineren
-
3. WUG
Beroepsregulering in de gezondheidszorg is vooral geregeld in 1 wet, namelijk de wet op de uitoefening
gezondheidsberoepen (WUG), deze wordt door veel mensen nog gezien als het KB 78
Het KB 78 werd aangepast (niet inhoudelijk) om zo te komen naar de wet van 10 mei 2015:
gecoördineerde wet betreffende de uitoefening van de gezondheidsberoepen
De wet moet grondig hervormd worden: staat ook in regeerakkoord van Decroo 1
Welke hervormingen willen ze?
- Ze willen de wet opsplitsen in 2 wetten:
Kaderwet inzake uitoefening van gezondheidszorgberoepen: minder hiërarchisch
model, meer gericht op samenwerking + beroep uitvoeringsbesluiten maken vb.
voor arts, voor tandarts, …
nog niet gelukt, er is teveel verzet
Wet inzake de kwaliteitsvolle praktijkvoering in de gezondheidszorg
is wel gelukt in 2019, de kwaliteitswet, treed 1 juli 2021 in werking
- Kwaliteitswet is in werking getreden op 1 januari 2022 behalve de bepalingen over
Permanentie
Toegang tot gezondheidsgegevens
Register van praktijkvoering
Toezicht commissie
treden pas 1 juli 2022 in werking
2
, ARTS
Autonome bevoegdheid om diagnoses te stellen,
therapieën te bepalen, handelingen mogen
delegeren aan andere beroepen vb. aan
verpleegkundigen, paramedici, …
TANDARTS
Mag stukjes bevoegdheid van arts ook autonoom
uitoefenen, maar vb. enkel in de mond
KLINISCH PSYCHOLOOG/ORTHOPEDAGOOG
Mag ook stukje bevoegdheid van de arts autonoom
uitoefenen, vb. enkel psychologische problemen
KINESITHERAPEUT
Mag veel autonome handelingen stellen, maar
patiënt moet altijd naar arts doorverwezen worden
VROEDVROUW
Mag autonoom uitvoeren, normale maar niet riscio
volle bevallingen
ZORGKUNDIGE
Handelt onder toezicht van verpleegkundige
3
2 lessen over beroepsregulering in de gezondheidszorg
wie mag wat doen op grond van welke diploma’s en welke ervaringen
2 lessen voer aansprakelijkheid in de gezondheidszorg
wat als er verkeerde medicatie is gegeven, wat als de verkeerde patiënt is geopereerd,…
BEROEPSREGULERING
1. Mogelijke niveaus van normering (= maatstaf die gehanteerd wordt)
A. Titelbescherming
Wie mag welke titel dragen: welk diploma of welke ervaring moet je hebben om deze titel te
mogen dragen?
Tot voor kort was in de geestelijke gezondheidszorg de regulering van psychologie beperkt tot de
pure titelbescherming = je moet psychologie gestudeerd hebben en geregistreerd zijn bij de
psychologencommissie
vb. heisa rond Kaat Bollen die waarschuwing gekregen had omdat ze een website had waar ze
uitdagend op stond en waar ze sexspeeltjes op verkocht
heeft als reactie gezegd dat ze de titel van psycholoog niet meer zal gebruiken en daardoor
niet meer onder die reglementering valt
B. Bescherming van de uitoefening van het beroep
Wie mag welke handelingen stellen? Vb. geneesmiddelen voorschrijven
- Handelingen die je exclusief voorbehoudt aan een bepaalde beroepscategorie
- Sommige handelingen toelaten aan meerdere gezondheidsbeoefenaars
vb. diagnose stellen van psychologisch probleem mag door artsen en klinisch psycholoog
vb. inenting mag door artsen en verpleegkundigen
C. Normen over de samenwerking tussen de verschillende beroepsgroepen
- Piramidaal systeem (hiërarchisch): bovenaan staat arts, deze geeft voorschriften aan de
verpleegkundige en deze geeft het dan door aan de zorgkundige
Piramidaal systeem = delegatie (overdragen v. bevoegdheden)
- Nevengeschikt model: doorverwijzing
- Coöperatief model: samen behandelen
D. Normen over de wijze waarop er moet gehandeld worden tov de patiënt
Bij ons hoofdzakelijk geregeld in de wet patiënten rechten
1
, 2. Mogelijke vormen van regulering: op welk niveau worden beslissingen genomen?
I. Op Europees niveau
Vb. minimumopleiding die je moet gevolgd hebben om bepaalde beroepen in de gezondheidszorg
te mogen uitoefenen
II. Federale wetten en uitvoeringsbesluiten:
Voorwaarden wie welk beroep mag uitoefenen
III. Vlaamse decreten en uitvoeringsbesluiten
Die specifieke persoon is een dokter
IV. Bekrachtigde deontologische codes
Sommigen zijn ontstaan door autoregulering = door regulering binnen het beroep
V. Er zijn bepaalde normen waar er sancties op zitten:
- Strafrechtelijke sancties: gevangenisstraf, geldboete vb. onwettig beoefenen van arts
- Administratieve geldboetes
- Schadevergoeding vb. verpleegkundige neemt zelf beslissing om patiënt medicijn te geven
- Beroeps specifieke sancties: waarschuwing, schorsing ,… vb. artsen die op gerichte wijze
mensen afraden om zich te laten vaccineren
-
3. WUG
Beroepsregulering in de gezondheidszorg is vooral geregeld in 1 wet, namelijk de wet op de uitoefening
gezondheidsberoepen (WUG), deze wordt door veel mensen nog gezien als het KB 78
Het KB 78 werd aangepast (niet inhoudelijk) om zo te komen naar de wet van 10 mei 2015:
gecoördineerde wet betreffende de uitoefening van de gezondheidsberoepen
De wet moet grondig hervormd worden: staat ook in regeerakkoord van Decroo 1
Welke hervormingen willen ze?
- Ze willen de wet opsplitsen in 2 wetten:
Kaderwet inzake uitoefening van gezondheidszorgberoepen: minder hiërarchisch
model, meer gericht op samenwerking + beroep uitvoeringsbesluiten maken vb.
voor arts, voor tandarts, …
nog niet gelukt, er is teveel verzet
Wet inzake de kwaliteitsvolle praktijkvoering in de gezondheidszorg
is wel gelukt in 2019, de kwaliteitswet, treed 1 juli 2021 in werking
- Kwaliteitswet is in werking getreden op 1 januari 2022 behalve de bepalingen over
Permanentie
Toegang tot gezondheidsgegevens
Register van praktijkvoering
Toezicht commissie
treden pas 1 juli 2022 in werking
2
, ARTS
Autonome bevoegdheid om diagnoses te stellen,
therapieën te bepalen, handelingen mogen
delegeren aan andere beroepen vb. aan
verpleegkundigen, paramedici, …
TANDARTS
Mag stukjes bevoegdheid van arts ook autonoom
uitoefenen, maar vb. enkel in de mond
KLINISCH PSYCHOLOOG/ORTHOPEDAGOOG
Mag ook stukje bevoegdheid van de arts autonoom
uitoefenen, vb. enkel psychologische problemen
KINESITHERAPEUT
Mag veel autonome handelingen stellen, maar
patiënt moet altijd naar arts doorverwezen worden
VROEDVROUW
Mag autonoom uitvoeren, normale maar niet riscio
volle bevallingen
ZORGKUNDIGE
Handelt onder toezicht van verpleegkundige
3
