100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na je betaling Lees online óf als PDF Geen vaste maandelijkse kosten 4.2 TrustPilot
logo-home
Samenvatting

Samenvatting LEERSTOORNISSEN

Beoordeling
-
Verkocht
-
Pagina's
85
Geüpload op
16-05-2022
Geschreven in
2021/2022

DIT IS EEN SAMENVATTING VAN HET VAK LEERSTOORNISSEN AAN DE HAND VAN DE CURSUS EN DE PPT SLIDES, AANGEVULD MET MIJN EIGEN NOTITIES GEMAAKT TIJDENS DE LESSEN IN HET ACADEMIEJAAR .














Oeps! We kunnen je document nu niet laden. Probeer het nog eens of neem contact op met support.

Documentinformatie

Geüpload op
16 mei 2022
Aantal pagina's
85
Geschreven in
2021/2022
Type
Samenvatting

Voorbeeld van de inhoud

LEERSTOORNISSEN




1

,INHOUDSOPGAVE

1. LEERSTOORNISSEN ..................................................................................................................................................................... 5
1.1. Conceptueel kader....................................................................................................................................................... 5
1.2. diagnostische systemen .............................................................................................................................................. 5
1.2.1. neurodevelopmental disorder ...................................................................................................................................................5
1.2.2. DSM-5 CRITERIA .........................................................................................................................................................................6
1.2.3. ICF criteria ..................................................................................................................................................................................6
1.3. Leerproblemen in Vlaanderen ..................................................................................................................................... 7
1.3.1. CRITERIA BESCHRIJVENDE DIAGNOSE ........................................................................................................................................7
1.3.2. comorbiditeit / exclusiecriterium...............................................................................................................................................8
1.4. Intelligentie ................................................................................................................................................................. 9
1.4.1. Iq ................................................................................................................................................................................................9
1.4.2. CHC-MODEL .............................................................................................................................................................................10
1.4.3. WISC-V .....................................................................................................................................................................................10
1.5. Geralateerde concepten ............................................................................................................................................ 13
1.5.1. zorglandschap ..........................................................................................................................................................................13
1.6. Toepassingen ............................................................................................................................................................ 14
2. DYSLEXIE................................................................................................................................................................................ 15
2.1. ASSESMENT DYSLEXIE ............................................................................................................................................... 15
2.1.1. voorbereidend lezen ................................................................................................................................................................15
2.1.2. aanvankelijk lezen ....................................................................................................................................................................15
2.1.3. Begrijpend lezen ......................................................................................................................................................................15
2.1.4. celebrale organisatie ................................................................................................................................................................16
2.2. Dyslexie ..................................................................................................................................................................... 17
2.2.1. criteria voor van dyslexie te spreken .......................................................................................................................................17
2.2.2. prevalentie en comorbiditeit ...................................................................................................................................................17
2.2.3. etiologie: erfelijkheid ...............................................................................................................................................................18
2.2.4. Verklarende cognitieve modellen ............................................................................................................................................18
2.2.5. Kenmerken van dyslexie ..........................................................................................................................................................19
2.2.6. Cognitieve fenotypes ...............................................................................................................................................................20
2.2.7. Dysorthografie versus dysgrafie ...............................................................................................................................................20
2.3. Assessment dyslexie .................................................................................................................................................. 21
2.3.1. Test is setting afhankelijk .........................................................................................................................................................21
2.3.2. TESTS VOOR KLEUTERS ............................................................................................................................................................21
2.3.3. TESTEN LAGERE SCHOOL ..........................................................................................................................................................22
2.3.4. Test voor jongeren ...................................................................................................................................................................26
2.3.5. Tests volwassenen ...................................................................................................................................................................27
2.3.6. brede assesment ......................................................................................................................................................................27
3. TOEPASSINGEN ........................................................................................................................................................................ 29
4. DYSCALCULIE .......................................................................................................................................................................... 30
4.1. Rekenen ..................................................................................................................................................................... 30
4.1.1. Belang van rekenen / hoeveelheden .......................................................................................................................................30
4.1.2. Hoeveelheden ..........................................................................................................................................................................30
4.1.3. Sponaniously focussing on numbers/ subitzing .......................................................................................................................31
4.2. Leren rekenen ............................................................................................................................................................ 31
4.2.1. representatie/ translatie ..........................................................................................................................................................31
4.2.2. Drie fasen van rekenrijpheid ....................................................................................................................................................31
4.2.3. LEREN REKENEN PIAGET ..........................................................................................................................................................32
4.2.4. Tellen .......................................................................................................................................................................................34
4.2.5. maten en patronen ..................................................................................................................................................................34
4.2.6. rekentaal ..................................................................................................................................................................................35
4.3. Cerebrale organisatie ................................................................................................................................................ 35
4.3.1. Model Caramazza & Mc Closkey ..............................................................................................................................................35
4.3.2. Triple Code Model (Dehaene) ..................................................................................................................................................37
4.4. Dyscalculie ................................................................................................................................................................. 37
4.4.1. criteria diagnose ......................................................................................................................................................................38
4.4.2. Etiologie: erfelijkheid (neurobiologische ontwikkelingsstoornis) ............................................................................................38



2

, 4.4.3. Kenmerken/ symptomatologie ................................................................................................................................................40
4.4.4. cognitieve fenotypes ................................................................................................................................................................41
4.4.5. Andere taxonomieën van subtypes (2) ....................................................................................................................................42
4.5. Assessment van rekenen ........................................................................................................................................... 42
4.5.1. HGD: sterkteperspectief - breed evalueren + achteraf kijken wat ‘helpt' ................................................................................42
4.5.2. Onderkennende diagnostiek: welke instrumenten? ................................................................................................................43
4.5.3. 5.3 Diagnostiek kleuters (testen) .............................................................................................................................................43
4.5.4. Diagnostiek lagere school ........................................................................................................................................................44
4.5.5. Diagnostiek adolescenten en volwassenen .............................................................................................................................45
4.5.6. Screeners .................................................................................................................................................................................45
4.6. toepassing ................................................................................................................................................................. 47
4.6.1. Toepassing 1 ............................................................................................................................................................................47
4.6.2. Toepassing 2 ............................................................................................................................................................................47
5. ONDERSTEUNING DYSLEXIE........................................................................................................................................................ 48
5.1. Visie op ondersteuning .............................................................................................................................................. 48
5.1.1. evidence based = wat werkt ? ..................................................................................................................................................48
5.2. Zorgcontinuüm (handelingsgericht werken op school ) ............................................................................................ 49
5.2.1. Brede basiszorg (fase 0) ...........................................................................................................................................................49
5.2.2. Verhoogde zorg (fase 1) ...........................................................................................................................................................49
5.2.3. Dispenseren: ............................................................................................................................................................................50
5.3. Vooroefeningen ......................................................................................................................................................... 50
5.3.1. Visuele vooroefeningen ...........................................................................................................................................................50
5.3.2. auditieve vooroefeningen ........................................................................................................................................................50
5.4. Lezen ......................................................................................................................................................................... 51
5.4.1. lezen zelf ..................................................................................................................................................................................51
5.4.2. moeilijkheidsgraad ...................................................................................................................................................................52
5.4.3. remediëringsmaterialen...........................................................................................................................................................53
5.4.4. de desi-speler ...........................................................................................................................................................................53
5.4.5. sticordi/ dicordi/ REDELIJKE AANPASSINGEN ...........................................................................................................................53
5.5. SPELLEN: LEERPAD .................................................................................................................................................... 54
5.5.1. Remediëringsmaterialen ..........................................................................................................................................................54
5.5.2. Dicordi ......................................................................................................................................................................................54
6. ONDERSTEUNING DYSCALCULIE................................................................................................................................................... 55
6.1. inleiding ..................................................................................................................................................................... 55
6.1.1. visie op ondersteuning + Evidence based technieken .............................................................................................................55
6.2. SPECIFIEKE PRINCIPES: WAT WERKT BIJ REKENPROBLEMEN/ DYSCALCULIE? .......................................................... 55
6.2.1. EVB 4: OPBOUWENDE MOEILIJKHEIDSGRAAD = Wat is moeilijkst? ........................................................................................56
6.2.2. EVB 5: STRUCTUUR (DIRECTE INSTRUCTIE) ..............................................................................................................................56
6.2.3. Directe instructie: ....................................................................................................................................................................57
6.2.4. EVB 6: DOEL = DUIDELIJK & HAALBAAR ...................................................................................................................................57
6.2.5. EVB 7: BEPERKT AANTAL STRATEGIEEN → soms niet de meest...............................................................................................58
6.2.6. EVB 8: HERHALEN & VERANKEREN ..........................................................................................................................................58
6.2.7. EVB 9: UITDAGENDE ‘BEREIKBARE’ DOELEN ............................................................................................................................58
6.2.8. EVB 10: BEL. VAN MOTIVATIE&METACOGNITIE ......................................................................................................................59
6.3. Vooroefeningen - prenumerische vaardigheden ....................................................................................................... 59
6.4. NUMERISCHE ONDERSTEUNING/ REKENEN: ............................................................................................................ 59
6.4.1. L-taken .....................................................................................................................................................................................60
6.4.2. K-taken .....................................................................................................................................................................................61
6.4.3. S-taken .....................................................................................................................................................................................61
6.4.4. T, V, C en R taken .....................................................................................................................................................................62
6.4.5. p-taken .....................................................................................................................................................................................62
6.4.6. g-taken .....................................................................................................................................................................................63
6.5. Meetkunde en metend rekenen ................................................................................................................................ 64
6.6. REMEDIËRENDE MATERIALEN................................................................................................................................... 64
7. ONDERSTEUNING DYSLEXIE EN DYSCALCULIE – WOOCLAP ................................................................................................................. 65
7.1. dyslexie ...................................................................................................................................................................... 65
7.2. Dyscalculie ................................................................................................................................................................. 66



3

,8. COMORBIDITEIT BIJ LEERSTOORNISSEN ......................................................................................................................................... 67
8.1. ADHD en leerstoornissen ........................................................................................................................................... 67
8.1.1. ‘echte comorbiditeit ? ..............................................................................................................................................................67
8.1.2. Implicaties van comorbide ADHD ............................................................................................................................................68
8.1.3. Activiteiten doorheen de dag...................................................................................................................................................68
8.1.4. Time on task in functie van de lesvorm ...................................................................................................................................68
8.1.5. Aandacht in functie van de lesinhoud ......................................................................................................................................69
8.1.6. ADHD in de klas ........................................................................................................................................................................69
8.2. ASS en leerstoornissen .............................................................................................................................................. 69
8.2.1. ASS en leerstoornissen .............................................................................................................................................................70
8.2.2. ‘Echte’ comorbiditeit? ..............................................................................................................................................................70
8.2.3. Impact van ASS op het leren ....................................................................................................................................................70
8.2.4. Implicaties van comorbide ASS bij kind met leerstoornis ........................................................................................................71
8.3. DCD: developmental Coordination Disorder ............................................................................................................. 72
8.3.1. DCD ..........................................................................................................................................................................................72
8.3.2. DCD en leerstoornissen ............................................................................................................................................................72
8.3.3. echte’ comorbiditeit? ...............................................................................................................................................................72
8.3.4. Impact van DCD........................................................................................................................................................................72
8.3.5. Wooclap ...................................................................................................................................................................................72
8.4. Aandachtspunten bij jonge kinderen ........................................................................................................................ 74
8.4.1. Opportunity-propensity model ................................................................................................................................................74
8.4.2. Illustratie: adrian et al., 2020 ...................................................................................................................................................76
8.4.3. Distaal: SES / thuisomgeving ....................................................................................................................................................76
8.4.4. Gen x omgeving: diathesis stress .............................................................................................................................................76
8.4.5. Scaffolding ...............................................................................................................................................................................77
8.4.6. Ouder-kind interactie ...............................................................................................................................................................77
8.4.7. Jonge kinderen: besluit ............................................................................................................................................................78
8.5. Psycho-educatie ........................................................................................................................................................ 78
8.5.1. Waarom/ voor wie ...................................................................................................................................................................78
8.5.2. Ouders......................................................................................................................................................................................79
8.5.3. Leerkracht ................................................................................................................................................................................80
8.5.4. Attitudes van ouders en leerkrachten......................................................................................................................................80
8.5.5. Kennis van leerkrachten? .........................................................................................................................................................81
8.5.6. Leeftijdsgenoten/ klasgenoten ................................................................................................................................................82
8.6. Psycho-educatie ........................................................................................................................................................ 83
8.6.1. Inhoud: Cf. definitie .................................................................................................................................................................83
8.6.2. Effectiviteit van pyscho-educatie .............................................................................................................................................84
8.6.3. Psycho-educatie: besluit ..........................................................................................................................................................84




4

,1. Leerstoornissen

1.1. Conceptueel kader
Is een categoriale diagnose voor niet goed kunnen lezen, spellen en rekenen. ≠ verklarende diagnose

Beschrijvende/categoriale diagnose




→ Verklarend = een besmetting door het covid-19 virus, de oorzaak wordt beschreven
→ Beschrijvend = koorts , droge hoest, vermoeidheid, aangetast reuk en smaak vermogen en
ademhalingsproblimen ➔ een fenomeen wordt dus omschreven adhv de symptomen
→ Handelingsgericht = vooral rusten en extra zuurstof geven, bijkomend kans om besmettingen
voorkomen en contacten beperken. De begeleidings- en behandelingsbehoeften worden in kaart
gebracht, aangevuld met ev. Protectieve & risicofactoren

Er zijn 3 beschrijvende kenmerken, wordt er voldaan aan deze 3 kenmerken kan je een leerstoornis
hebben. Voldoe je er niet aan dan heb je een leermoeilijkheid. Beide zijn leerproblemen, dit is dus een
verzamelterm van leerstoornissen en leerproblemen.

Dyscalculie = moeite met rekennen

Dyslexie = moeite met taal

1.2. diagnostische systemen
ICF-kader, DSM-5, ICD-11

➔ voor leerstoornissen wordt er eigenlijk heel weinig gewerkt via diagnostische systemen, men heeft
eigen criteria die vrij vast zijn

In de DSM-5 vind je leerstoornissen onder de neurodevelopmental disorders, meer bepaald specific
learning disorders.



1.2.1. NEURODEVELOPMENTAL DISORDER
Leerstoornis = neurobiologische ontwikkelingsstoornis



5

, → Aanvang in (vroege) kinderjaren (pas te constateren vanaf 1ste leerjaar)
→ Stoornis in verwerving taal, cognitieve, motorische of sociale vaardigheden
→ Tamelijk stabiel verloop met progressieve verbetering ( maar vaak blijven deficieten in
volwassenheid)
→ Meestal hogere prevalentie bij jongens ( meer jongens bij dyslexie, maar discalculie is evenveel
jongens als meisjes)
→ Etiologie vaak onbekend, aanwijzingen voor genetische/ neurobiologische bepaaldheid

1.2.2. DSM-5 CRITERIA
Met beperkingen in het lezen

→ Accuraat lezen van woorden
→ Snelheid of vloeiendheid van lezen
→ Begrijpend lezen

Met beperkingen in de schriftelijke uitdrukkingsvaardigheden

→ Accuraat spellen
→ Accuraat gebruik van grammatica en interpunctie
→ Helderheid of structuur van de geschreven tekst

Met beperkingen in het rekenen

→ Gevoel voor getallen
→ Onthouden van rekenkundige feiten
→ Accuraat of vlot reken
→ Accuraat cijfermatig redeneren

Drie varianten= licht, matig, ernstig.

→ Wij in Vlaanderen gebruiken bijna nooit de DSM-5, maar dit is niet verkeerd.

1.2.3. ICF CRITERIA




6

Maak kennis met de verkoper

Seller avatar
De reputatie van een verkoper is gebaseerd op het aantal documenten dat iemand tegen betaling verkocht heeft en de beoordelingen die voor die items ontvangen zijn. Er zijn drie niveau’s te onderscheiden: brons, zilver en goud. Hoe beter de reputatie, hoe meer de kwaliteit van zijn of haar werk te vertrouwen is.
sitta Universiteit Gent
Bekijk profiel
Volgen Je moet ingelogd zijn om studenten of vakken te kunnen volgen
Verkocht
110
Lid sinds
7 jaar
Aantal volgers
73
Documenten
2
Laatst verkocht
3 maanden geleden

4,3

30 beoordelingen

5
15
4
9
3
5
2
1
1
0

Waarom studenten kiezen voor Stuvia

Gemaakt door medestudenten, geverifieerd door reviews

Kwaliteit die je kunt vertrouwen: geschreven door studenten die slaagden en beoordeeld door anderen die dit document gebruikten.

Niet tevreden? Kies een ander document

Geen zorgen! Je kunt voor hetzelfde geld direct een ander document kiezen dat beter past bij wat je zoekt.

Betaal zoals je wilt, start meteen met leren

Geen abonnement, geen verplichtingen. Betaal zoals je gewend bent via Bancontact, iDeal of creditcard en download je PDF-document meteen.

Student with book image

“Gekocht, gedownload en geslaagd. Zo eenvoudig kan het zijn.”

Alisha Student

Veelgestelde vragen