OPO; Pediatrie en neonatologie
Dr. Docx
1 ADAPTATTE PASGEBORENE
- Een pasgeborene heeft ongeveer 12u nodig om zich te adapteren vanuit zijn placentaire
omgeving naar het extra-uteriene leven.
1.1 Fysiologische veranderingen bij de geboorte
Ademhaling Seconden
Veranderingen in bloeddoorstroming Seconden
Glucosehuishouding Minuten
Temperatuurcontrole Minuten
Detoxificatie Uren-dagen
Voeding en eetgedrag Uren- dagen
Integratie in de familie Dagen-jaren
1.2 Longontwikkeling
- Terminale luchtwegen op 24 weken zwangerschap → levensvatbaarheid 24w;
o Weinig longblaasjes
o Epitheel is cuboidaal
o Weinig surfactant productie
o Interstitium verdeelt de longblaasjes en de haarvaatjes.
- Terminale luchtwegen op 40 weken;
o 20-70 miljoen longblaasjes
o Surfactant geproduceerd door type II pneumocyten
o Longblaasjes-haarvaten liggen dicht bij elkaar
1.2.1 Long transitieperiode
- In de baarmoeder longen gevuld met vocht
- De longblaasjes zijn open en gevuld met fetaal longvocht
- Fetaal longvocht wordt geproduceerd door ultrafiltratie van capillair bloed en secreties van
de cellen van de longblaasjes.
- Doorheen het baarkanaal wordt de borstkas samengedrukt
- Drukken; 30-160cmH2O
- Ejectie van amniosvocht uit de luchtpijp
,1.2.2 Hoe weet baby dat hij geboren is?
Beëindiging van de placentaire bloeddoorstroming door afnaveling
300cc/min extra bloed wordt geshunteerd naar de systemische circulatie
Activatie van Stretch Receptoren
Vrijzetting van Catecholamines (= stresshormonen → belangrijk om de AH
in gang te zetten → zo weet baby dat hij geboren is)
1.2.3 Bloedsomloop van de placenta
- Uitwisseling van 02 en CO2 door eenvoudige diffusie
- Eliminatie van afvalstoffen
- Doet het werk van de longen in utero
- Veneus bloedgas genomen in de uterus;
o PCO2 = 38mmHg
o PO2 = 40-50 mmHg (→ in baarmoeder lager dan buiten)
o pH = 7,36
1.2.4 Welke veranderingen zijn noodzakelijk voor zelfstandige AH na de
geboorte?
, - Catecholamines triggeren bij de pasgeborene de initiatie van de ademhaling en de
cardiovasculaire veranderingen !!!
- Catecholamines verhogen de ademhalingsbewegingen;
o AH stijgt PO2
o AH vermindert onmiddellijk de vaatweerstand in de longen
o Opening van de bloedvaten
o Intrathoracale druk
- Catecholamines verminderen de productie van het vocht in de longblaasjes
1.3 Wanneer de adaptatie van het AH-orgaan niet normaal verloopt
1.3.1 Symptomen
- Tachypneu, kreunen, neusvleugelen, intrekkingen, cyanose
- Normale AH; 30-40x/min
- Cyanose kan je zien met blote oof vanaf een saturatie van 85%
1.3.2 Respiratoire adaptatieproblemen
- Minimale ademhalingsziekte bij de pasgeborene
o Milde ademhalingsproblemen bij de geboorte, gewoonlijk met milde cyanose
o Geen afwijkingen op Rx thorax
o Geen O2 nood
o Duur; <4 uur
o 25 – 30% van de pasgeborenen
- Transiente tachypneu van de pasgeborene (TTN)
o Etiologie: onrijpheid waardoor het amniosvocht tijdig verwijderd wordt of een foute
signalisatie waardoor niet tijdig er een beëindigen is in de productie van het
amniosvocht.
o Symptomen; respiratoire distress
o Rx: amniosvocht in de fissuren + oedeem
o O2 noodzakelijk
o Duur; gewoonlijk 48uur
o Meestal gezien bij repeat sectio zonder voorafgaande arbeid
1.3.3 AH-problemen die de adaptatie erg bemoeilijken zijn…
- Onrijpheid van de longen – prematuren – RDS
- Infectie; pneumonie (meest voorkomend door streptokokken → GBS-screening), sepsis
- Asfyxie, meconium aspiratie syndroom
- Afwijkingen van de bronchiaalboom en de thorax
- Problemen met de temperatuursregeling en de stofwisseling
1.4 Fetale bloedsomloop
1.4.1 De circulatie van de foetus
- 3 belangrijke factoren beïnvloeden de circulatie VOOR de geboorte;
1. De placenta: de VENA UMBILICALIS is de aanvoerweg, de ARTERIE UMBILICALIS zijn de
afvoerwegen.
2. De longen: functioneren NIET
3. In het hart: en op verloop van het vaatstelsel zijn er een aantal kortsluitingen aanwezig.
, 1. Navelvene – O2-rijk bloed
2. Navelarteriën – O2-arm bloed
3. Fetale shunts…
- Ductus venosus-leversysteem
- Foramen ovale – tussen rechter en linker
voorkamer
- Ductus arteriosus – verbinding tussen
longslagader en grote lichaamsslagader of
aorta descendens
CIRCULATOIRE ADAPTATIE
- Lage systemische
Fetale circulatie vasculaire weerstand
- Hoge pulmonale
vasculaire weerstand
- Hoge systemische
Postnatale vasculaire weerstand
circulatie - Lage pulmonale
vasculaire weerstand
CIRCULATOIRE ADAPTATIE ‘ONMIDDELLIJKE FASE’
Dr. Docx
1 ADAPTATTE PASGEBORENE
- Een pasgeborene heeft ongeveer 12u nodig om zich te adapteren vanuit zijn placentaire
omgeving naar het extra-uteriene leven.
1.1 Fysiologische veranderingen bij de geboorte
Ademhaling Seconden
Veranderingen in bloeddoorstroming Seconden
Glucosehuishouding Minuten
Temperatuurcontrole Minuten
Detoxificatie Uren-dagen
Voeding en eetgedrag Uren- dagen
Integratie in de familie Dagen-jaren
1.2 Longontwikkeling
- Terminale luchtwegen op 24 weken zwangerschap → levensvatbaarheid 24w;
o Weinig longblaasjes
o Epitheel is cuboidaal
o Weinig surfactant productie
o Interstitium verdeelt de longblaasjes en de haarvaatjes.
- Terminale luchtwegen op 40 weken;
o 20-70 miljoen longblaasjes
o Surfactant geproduceerd door type II pneumocyten
o Longblaasjes-haarvaten liggen dicht bij elkaar
1.2.1 Long transitieperiode
- In de baarmoeder longen gevuld met vocht
- De longblaasjes zijn open en gevuld met fetaal longvocht
- Fetaal longvocht wordt geproduceerd door ultrafiltratie van capillair bloed en secreties van
de cellen van de longblaasjes.
- Doorheen het baarkanaal wordt de borstkas samengedrukt
- Drukken; 30-160cmH2O
- Ejectie van amniosvocht uit de luchtpijp
,1.2.2 Hoe weet baby dat hij geboren is?
Beëindiging van de placentaire bloeddoorstroming door afnaveling
300cc/min extra bloed wordt geshunteerd naar de systemische circulatie
Activatie van Stretch Receptoren
Vrijzetting van Catecholamines (= stresshormonen → belangrijk om de AH
in gang te zetten → zo weet baby dat hij geboren is)
1.2.3 Bloedsomloop van de placenta
- Uitwisseling van 02 en CO2 door eenvoudige diffusie
- Eliminatie van afvalstoffen
- Doet het werk van de longen in utero
- Veneus bloedgas genomen in de uterus;
o PCO2 = 38mmHg
o PO2 = 40-50 mmHg (→ in baarmoeder lager dan buiten)
o pH = 7,36
1.2.4 Welke veranderingen zijn noodzakelijk voor zelfstandige AH na de
geboorte?
, - Catecholamines triggeren bij de pasgeborene de initiatie van de ademhaling en de
cardiovasculaire veranderingen !!!
- Catecholamines verhogen de ademhalingsbewegingen;
o AH stijgt PO2
o AH vermindert onmiddellijk de vaatweerstand in de longen
o Opening van de bloedvaten
o Intrathoracale druk
- Catecholamines verminderen de productie van het vocht in de longblaasjes
1.3 Wanneer de adaptatie van het AH-orgaan niet normaal verloopt
1.3.1 Symptomen
- Tachypneu, kreunen, neusvleugelen, intrekkingen, cyanose
- Normale AH; 30-40x/min
- Cyanose kan je zien met blote oof vanaf een saturatie van 85%
1.3.2 Respiratoire adaptatieproblemen
- Minimale ademhalingsziekte bij de pasgeborene
o Milde ademhalingsproblemen bij de geboorte, gewoonlijk met milde cyanose
o Geen afwijkingen op Rx thorax
o Geen O2 nood
o Duur; <4 uur
o 25 – 30% van de pasgeborenen
- Transiente tachypneu van de pasgeborene (TTN)
o Etiologie: onrijpheid waardoor het amniosvocht tijdig verwijderd wordt of een foute
signalisatie waardoor niet tijdig er een beëindigen is in de productie van het
amniosvocht.
o Symptomen; respiratoire distress
o Rx: amniosvocht in de fissuren + oedeem
o O2 noodzakelijk
o Duur; gewoonlijk 48uur
o Meestal gezien bij repeat sectio zonder voorafgaande arbeid
1.3.3 AH-problemen die de adaptatie erg bemoeilijken zijn…
- Onrijpheid van de longen – prematuren – RDS
- Infectie; pneumonie (meest voorkomend door streptokokken → GBS-screening), sepsis
- Asfyxie, meconium aspiratie syndroom
- Afwijkingen van de bronchiaalboom en de thorax
- Problemen met de temperatuursregeling en de stofwisseling
1.4 Fetale bloedsomloop
1.4.1 De circulatie van de foetus
- 3 belangrijke factoren beïnvloeden de circulatie VOOR de geboorte;
1. De placenta: de VENA UMBILICALIS is de aanvoerweg, de ARTERIE UMBILICALIS zijn de
afvoerwegen.
2. De longen: functioneren NIET
3. In het hart: en op verloop van het vaatstelsel zijn er een aantal kortsluitingen aanwezig.
, 1. Navelvene – O2-rijk bloed
2. Navelarteriën – O2-arm bloed
3. Fetale shunts…
- Ductus venosus-leversysteem
- Foramen ovale – tussen rechter en linker
voorkamer
- Ductus arteriosus – verbinding tussen
longslagader en grote lichaamsslagader of
aorta descendens
CIRCULATOIRE ADAPTATIE
- Lage systemische
Fetale circulatie vasculaire weerstand
- Hoge pulmonale
vasculaire weerstand
- Hoge systemische
Postnatale vasculaire weerstand
circulatie - Lage pulmonale
vasculaire weerstand
CIRCULATOIRE ADAPTATIE ‘ONMIDDELLIJKE FASE’