Hoofdstuk 1
Wat is licht?
- Licht heeft een duaal karakter
• Deeltjeskarakter
• golfkarakter
- Is een vorm van EM-straling
- Lichtstroom is een stroom van fotonen (kleine energiepakketjes) die zich als een golf
voortbewegen
- Frequentie is het hoeveel golftoppen die fotonen passeren in een bepaald tijd
- De energie van de fotonen hangt af van de frequentie van de golf
Elektromagnetische golven
- EM-spectrum is de verzameling van alle EM-golven
- De mens ziet alle EM-straling als licht als de golflengte tussen de 380 en 750 nm ligt
- Golflengte (λ)
- Toepassingen
• Infrarood: om te drogen
• UV: om iets snel hard te maken
• Radio Frequency IDentification (RFID): word gebruikt in de winkel om te scannen
welke producten je hebt
Lichtbron
- Bij het opnemen van energie (bv. Bestraling fotonen) verspringen de elektronen naar een
hoger energieniveau => aangeslagen atoom
- Als de elektronen weer naar een lager energieniveau verspringen geven ze energie af d.m.v.
een foton, er komt dus een foton vrij => emissie
,Elektroluminescentie => fotoluminescentie, bestaat uit:
1) Fosforescentie: fosforescerende stoffen
• Geraken in aangeslagen toestand bij bestraling door zichtbaar licht
• Het licht wordt opgeslagen
• Na een verloop van tijd wordt het licht weer uitgestraald
2) Fluorescentie: fluorescerende stoffen
• Hetzelfde als fosforescentie met het verschil dat het direct wordt uitgestraald
- OBA = Optical Brightening Agents, maakt iets opperwit doordat UV-straling wordt omgezet in
zichtbaar licht (bv. Dash en tandpasta)
TL- (Tube Luminescent) en spaarlampen
- TL = fluorescentielamp
- Spaarlamp = compactie fluorescentielamp
- Licht door
• Gasontlading: zorgt voor zichtbaar licht en UV
• Fluorescentie: fosfor op de binnenkant van het glazen omhulsel: UV => zichtbaar licht
(pieken in spectrum)
Laser = Light Amplification by Stimulated Emission of Radiation
- Monochromatisch: dezelfde golflengte
- De golflengtes moeten in fases zijn (golftoppen moeten overeen komen)
Hoofdstuk 2
Hoe is straling samengesteld?
- Een gloeilamp stuurt verschillende soorten golven uit
- Straling wordt voorgesteld a.d.h.v. een stralingsverdeling
Stralingsverdeling
- Discreet spectrum, bv. laser
- Continu spectrum: grafiek word hier meestal gekwantificeerd (in balkjes verdeeld worden)
Oefeningen: bereken P uit P(λ)
- Hoe uitrekenen?: som van de oppervlakten van de rechthoeken => ∑ P(λ) . ∆ λ = …W
, Straling ≠ licht
- Radiometrie
• EM-stralen
• Stralingsstroom
• Stralingsverdeling
- Fotometrie
• Rekening houden met ooggevoeligheid
• Lichtstroom ϕ (phi), eenheid = lm (lumen)
- Overstap van radiometrie naar fotometrie
• Stralingsstroom . ooggevoeligheidsfunctie K(λ) = lichtstroom
Oefening: ϕ berekenen uit P(λ)?
- K(λ): opzoeken in tabel (kolom 2)
- ∆ϕ = ∆P . K(λ) = P(λ) . K(λ) . ∆λ
- ϕ = ∑ ∆ϕ = ∑ P(λ) . K(λ) . ∆λ
Hoeveel licht geeft een lamp
- Een gloeilamp van 20 W geeft minder licht dan een spaarlamp van 20 W omdat er bij een
spaarlamp meer straling is waar wij gevoelig voor zijn
Oefening 6, DIA 39
- D65 zal meer energie geven (heeft een grotere stralingsstroom)
- Om een “eerlijke” vergelijking (relativeren) te kunnen maken normaliseren we D50 op het
punt 555 mm door de grafiek naar omhoog te brengen tot het de grafiek van D65 snijdt =>
relatieve stralingsverdeling
- D50 geeft meer rood licht dan D65
Wat is licht?
- Licht heeft een duaal karakter
• Deeltjeskarakter
• golfkarakter
- Is een vorm van EM-straling
- Lichtstroom is een stroom van fotonen (kleine energiepakketjes) die zich als een golf
voortbewegen
- Frequentie is het hoeveel golftoppen die fotonen passeren in een bepaald tijd
- De energie van de fotonen hangt af van de frequentie van de golf
Elektromagnetische golven
- EM-spectrum is de verzameling van alle EM-golven
- De mens ziet alle EM-straling als licht als de golflengte tussen de 380 en 750 nm ligt
- Golflengte (λ)
- Toepassingen
• Infrarood: om te drogen
• UV: om iets snel hard te maken
• Radio Frequency IDentification (RFID): word gebruikt in de winkel om te scannen
welke producten je hebt
Lichtbron
- Bij het opnemen van energie (bv. Bestraling fotonen) verspringen de elektronen naar een
hoger energieniveau => aangeslagen atoom
- Als de elektronen weer naar een lager energieniveau verspringen geven ze energie af d.m.v.
een foton, er komt dus een foton vrij => emissie
,Elektroluminescentie => fotoluminescentie, bestaat uit:
1) Fosforescentie: fosforescerende stoffen
• Geraken in aangeslagen toestand bij bestraling door zichtbaar licht
• Het licht wordt opgeslagen
• Na een verloop van tijd wordt het licht weer uitgestraald
2) Fluorescentie: fluorescerende stoffen
• Hetzelfde als fosforescentie met het verschil dat het direct wordt uitgestraald
- OBA = Optical Brightening Agents, maakt iets opperwit doordat UV-straling wordt omgezet in
zichtbaar licht (bv. Dash en tandpasta)
TL- (Tube Luminescent) en spaarlampen
- TL = fluorescentielamp
- Spaarlamp = compactie fluorescentielamp
- Licht door
• Gasontlading: zorgt voor zichtbaar licht en UV
• Fluorescentie: fosfor op de binnenkant van het glazen omhulsel: UV => zichtbaar licht
(pieken in spectrum)
Laser = Light Amplification by Stimulated Emission of Radiation
- Monochromatisch: dezelfde golflengte
- De golflengtes moeten in fases zijn (golftoppen moeten overeen komen)
Hoofdstuk 2
Hoe is straling samengesteld?
- Een gloeilamp stuurt verschillende soorten golven uit
- Straling wordt voorgesteld a.d.h.v. een stralingsverdeling
Stralingsverdeling
- Discreet spectrum, bv. laser
- Continu spectrum: grafiek word hier meestal gekwantificeerd (in balkjes verdeeld worden)
Oefeningen: bereken P uit P(λ)
- Hoe uitrekenen?: som van de oppervlakten van de rechthoeken => ∑ P(λ) . ∆ λ = …W
, Straling ≠ licht
- Radiometrie
• EM-stralen
• Stralingsstroom
• Stralingsverdeling
- Fotometrie
• Rekening houden met ooggevoeligheid
• Lichtstroom ϕ (phi), eenheid = lm (lumen)
- Overstap van radiometrie naar fotometrie
• Stralingsstroom . ooggevoeligheidsfunctie K(λ) = lichtstroom
Oefening: ϕ berekenen uit P(λ)?
- K(λ): opzoeken in tabel (kolom 2)
- ∆ϕ = ∆P . K(λ) = P(λ) . K(λ) . ∆λ
- ϕ = ∑ ∆ϕ = ∑ P(λ) . K(λ) . ∆λ
Hoeveel licht geeft een lamp
- Een gloeilamp van 20 W geeft minder licht dan een spaarlamp van 20 W omdat er bij een
spaarlamp meer straling is waar wij gevoelig voor zijn
Oefening 6, DIA 39
- D65 zal meer energie geven (heeft een grotere stralingsstroom)
- Om een “eerlijke” vergelijking (relativeren) te kunnen maken normaliseren we D50 op het
punt 555 mm door de grafiek naar omhoog te brengen tot het de grafiek van D65 snijdt =>
relatieve stralingsverdeling
- D50 geeft meer rood licht dan D65
