VERPLEEGKUNDIGE VAARDIGHEDEN: MAAGDERMSTELSEL
PROBLEMEN TER HOOGTE VAN HET MAAGDARMSTELSEL
SLOKDARM
1. PYROSIS = MAAGZUUR, ZURE OPRISPINGEN
OORZAKEN:
- VERMINDERDE CARDIA (MAAGMOND) FUNCTIE
- LANGDURIG VOOROVERGEBOGEN HOUDING NA DE MAALTIJD
- VOEDING
¶ TE VEEL / TE SNEL ETEN
¶ PIKANT OF VEEL SUIKER
¶ DRINKEN VAN VEEL KOFFIE, ALCOHOL, KOOLZUURHOUDENDE DRANKEN ( →
VERZUREN STERK)
- ZWANGERSCHAP
¶ PROGESTERON VERSLAPT SLOKDARMSFINCTER
¶ BABY MAAKT MAAGINHOUD KLEINER
¶ DRUK OP MAAG DOOR BAARMOEDER
BEHANDELING EN PREVENTIE:
- RECHTOP ZITTEN (BIJ HET ETEN)
- LANGZAAM ETEN
- KLEINE PORTIES ETEN
- ONTDEKKEN WELKE VOEDINGSSTOFFEN LAST GEVEN
- NIET:
¶ CAFEÏNE (THEE EN KOFFIE), ZURE VRUCHTENSAPPEN, PIKANTE KRUIDEN,
KOOLZUURHOUDENDE DRANKEN, KAUWGOM (MUNT), CHOCOLADE, KLEINE BEETJES
ETEN, TE VET (GEFRITUURDE BEREIDINGEN)
¶ SPANNENDE KLEDIJ
- WEL:
¶ VEZELS BROOD, VOLKOREN, GROENTEN…
¶ SLAPEN IN ANTI TRENDELENBURG HOUDING
¶ MEDICATIE: MAALOX, ANTAGEL, REGLA PH, RENIE…
2. RUCTUS = BOER
OORZAKEN:
- NERVOSITEIT
- GULZIG ETEN EN DRINKEN
- KOOLZUURHOUDENDE DRANKEN
- AANDOENINGEN VAN SLOKDARM (PYROSIS) EN MAAG (MAAGZWEER)
BEHANDELING:
- RUSTIG ETEN
- WEINIG LUCHT LATEN HAPPEN
- SNOEPJE GEVEN (HEEFT SOMS EFFECT)
- MEDICATIE DIE GASVORMING TEGEN GAAT
- RUCTUS WORDT IN ONZE CULTUUR SOCIAAL NIET AANVAARD
3. REGURGITATIE = REFLUX (TERUGSTROMEN) VAN VOEDSEL
OORZAKEN:
- ZIE OORZAKEN PYROSIS
- NERVOSITEIT (TE VEEL ONBEWUST SLIKKEN)
- VERLAMMING VAN HET VERHEMELTE
- ONVOLDOENDE ONTWIKKELDE SFINCTER BIJ BABY’S (REFLUX)
4. THORACALE PIJN → OORZAAK KAN OESOFAGITIS ZIJN (REFLUX, INFECTIE)
= RETROSTERNALE PIJN = KRAMPACHTIGE PIJN ACHTER BORSTBEEN
OORZAKEN:
- OESOPHAGALE PIJN
¶ OESOFAGITIS DOOR PEPTISCHE REACTIE, REFLUX, INFECTIE TOXICITEIT
- CARDIALE PIJN
! DIFFERENTIËLE DIAGNOSE TUSSEN OESOPHAGALE PIJN EN CARDIALE PIJN IS ZEER
BELANGRIJK
ACTIES VROEDKUNDIGE / VERPLEEGKUNDIGE
- PROVOCATIETESTEN OM DIFFERENTIËLE DIAGNOSE (DD) TE STELLEN
- MEDICATIE OP VOORSCHRIFT ARTS
MAAG
1. NAUSEA ( = MISSELIJKHEID)
SYMPTOMEN:
, - SPEEKSELVLOED STIJGT
- BLEEKHEID
- TRANSPIRATIE
- TACHYCARDIE
- TRANENVLOED
OORZAKEN:
- ZWANGERSCHAP
- HORMONAAL DOOR HCG, PROGESTERON OF OESTROGEEN
- BIJWERKINGEN VAN BEPAALDE MEDICIJNEN
- WAGENZIEKTE / ZEEZIEKTE
- STRESS
- PIJN
- MIGRAINE
BEHANDELING:
- RUSTIG IN- EN UITADEMEN
- OVERBODIGE PRIKKELS VERMIJDEN (BIJVOORBEELD GEHOOR- EN LICHTPRIKKELS)
- RUSTIG ZITTEN IN ZETEL OF IN BED
- VOORLOPIG GEEN VOEDSEL
- GEMBER
- ANTI-EMETICA
2. KOKHALZEN - DREIGEND BRAKEN
= BRAAKNEIGING
- ONTSTAAT DOOR DIEP INADEMEN TEGEN EEN GESLOTEN GLOTTIS ( = STEMSPLEET)
- REFLEX OM TE VOORKOMEN DAT PATIËNT GAAT STIKKEN
3. VOMEREN, VOMITING ( = BRAKEN)
OORZAKEN:
1. RECHTSTREEKS PRIKKELING BRAAKCENTRUM
- DOOR MECHANISCHE PRIKKEL: VERHOOGDE CEREBRALE DRUK DOOR TUMOR, OEDEEM,
BLOEDING
- DOOR CHEMISCHE PRIKKEL: EXOGEEN: ALCOHOL, VOEDSELINTOXICATIE, MEDICATIE ZOALS
DIGITALISPRODUCTEN, NARCOTICA
- DOOR CHEMISCHE PRIKKEL: ENDOGEEN: PRDUCTEN DOOR EIGEN LICHAAM GEVORMD
ZOALS HORMONEN, ACETON, UREUM
2. ONRECHTSTREEKSE PRIKKELING BRAAKCENTRUM = PERIFEER BRAKEN
- PSYCHOGEEN BIJVOORBEELD DOOR ANGST, STRESS
- MECHANISCH = PRIKKELING VAN DE KEELHOLTE, SLOKDARM, MAAG OF PRIKKELING
PERITONEUM
- REFLECTORISCH = OP BASIS VAN VERSTORING EVENWICHTSGEVOEL BIJVOORBEELD DOOR
REISZIEKTE
3. ORGANISCH BRAKEN DOOR EEN LETSEL
- AAN SLOKDARM
- AAN MAAG (PYLORUSSTENOSE BIJ BABY’S, TUMOR)
- AAN DE DARMEN (BIJVOORBEELD ILEUS TEN GEVOLGE VAN DARMOBSTRUCTIE)
OBSERVATIES:
1. KLEUR EN SAMENSTELLING:
- HELDER = NUCHTER MAAGVOCHT
- VOEDSELRESTEN, MEDICIJNRESTEN, INGESLIKTE FLUIMEN
- GEEL-GROEN = GAL
- BLOED (HEMATEMESIS)
¶ SCHUIMEND ROSÉ → LONGOEDEEM
¶ HELDER ROOD = LOSLATING INWENDIGE WEEFSELS, SLOKDARMVARICES,
BESCHADIGING SLIJMVLIES
¶ ROOD-BRUIN (KLEUR KOFFIEGRUIS) = DOOR INWERKEN VAN MAAGZUUR
- FAECOLOÏD VOCHT
¶ ILEUS = DARMOBSTRUCTIE → MECHANISCHE ILEUS ( = INKLEMMING DARM,
VERSTOPPING DOOR GALSTENEN, GEZWEL) OF PARALYTISCHE ILEUS ( = DOOR
UITVAL VAN DE PERISTALTIEK)
- GASTROCOLISCHE FISTEL
- JEJENUMDIVERTIKEL = UITSTULPINGEN IN DARMWAND
2. HOEVEELHEID:
- NUCHTER: 20-30 MILLILITER
PROBLEMEN TER HOOGTE VAN HET MAAGDARMSTELSEL
SLOKDARM
1. PYROSIS = MAAGZUUR, ZURE OPRISPINGEN
OORZAKEN:
- VERMINDERDE CARDIA (MAAGMOND) FUNCTIE
- LANGDURIG VOOROVERGEBOGEN HOUDING NA DE MAALTIJD
- VOEDING
¶ TE VEEL / TE SNEL ETEN
¶ PIKANT OF VEEL SUIKER
¶ DRINKEN VAN VEEL KOFFIE, ALCOHOL, KOOLZUURHOUDENDE DRANKEN ( →
VERZUREN STERK)
- ZWANGERSCHAP
¶ PROGESTERON VERSLAPT SLOKDARMSFINCTER
¶ BABY MAAKT MAAGINHOUD KLEINER
¶ DRUK OP MAAG DOOR BAARMOEDER
BEHANDELING EN PREVENTIE:
- RECHTOP ZITTEN (BIJ HET ETEN)
- LANGZAAM ETEN
- KLEINE PORTIES ETEN
- ONTDEKKEN WELKE VOEDINGSSTOFFEN LAST GEVEN
- NIET:
¶ CAFEÏNE (THEE EN KOFFIE), ZURE VRUCHTENSAPPEN, PIKANTE KRUIDEN,
KOOLZUURHOUDENDE DRANKEN, KAUWGOM (MUNT), CHOCOLADE, KLEINE BEETJES
ETEN, TE VET (GEFRITUURDE BEREIDINGEN)
¶ SPANNENDE KLEDIJ
- WEL:
¶ VEZELS BROOD, VOLKOREN, GROENTEN…
¶ SLAPEN IN ANTI TRENDELENBURG HOUDING
¶ MEDICATIE: MAALOX, ANTAGEL, REGLA PH, RENIE…
2. RUCTUS = BOER
OORZAKEN:
- NERVOSITEIT
- GULZIG ETEN EN DRINKEN
- KOOLZUURHOUDENDE DRANKEN
- AANDOENINGEN VAN SLOKDARM (PYROSIS) EN MAAG (MAAGZWEER)
BEHANDELING:
- RUSTIG ETEN
- WEINIG LUCHT LATEN HAPPEN
- SNOEPJE GEVEN (HEEFT SOMS EFFECT)
- MEDICATIE DIE GASVORMING TEGEN GAAT
- RUCTUS WORDT IN ONZE CULTUUR SOCIAAL NIET AANVAARD
3. REGURGITATIE = REFLUX (TERUGSTROMEN) VAN VOEDSEL
OORZAKEN:
- ZIE OORZAKEN PYROSIS
- NERVOSITEIT (TE VEEL ONBEWUST SLIKKEN)
- VERLAMMING VAN HET VERHEMELTE
- ONVOLDOENDE ONTWIKKELDE SFINCTER BIJ BABY’S (REFLUX)
4. THORACALE PIJN → OORZAAK KAN OESOFAGITIS ZIJN (REFLUX, INFECTIE)
= RETROSTERNALE PIJN = KRAMPACHTIGE PIJN ACHTER BORSTBEEN
OORZAKEN:
- OESOPHAGALE PIJN
¶ OESOFAGITIS DOOR PEPTISCHE REACTIE, REFLUX, INFECTIE TOXICITEIT
- CARDIALE PIJN
! DIFFERENTIËLE DIAGNOSE TUSSEN OESOPHAGALE PIJN EN CARDIALE PIJN IS ZEER
BELANGRIJK
ACTIES VROEDKUNDIGE / VERPLEEGKUNDIGE
- PROVOCATIETESTEN OM DIFFERENTIËLE DIAGNOSE (DD) TE STELLEN
- MEDICATIE OP VOORSCHRIFT ARTS
MAAG
1. NAUSEA ( = MISSELIJKHEID)
SYMPTOMEN:
, - SPEEKSELVLOED STIJGT
- BLEEKHEID
- TRANSPIRATIE
- TACHYCARDIE
- TRANENVLOED
OORZAKEN:
- ZWANGERSCHAP
- HORMONAAL DOOR HCG, PROGESTERON OF OESTROGEEN
- BIJWERKINGEN VAN BEPAALDE MEDICIJNEN
- WAGENZIEKTE / ZEEZIEKTE
- STRESS
- PIJN
- MIGRAINE
BEHANDELING:
- RUSTIG IN- EN UITADEMEN
- OVERBODIGE PRIKKELS VERMIJDEN (BIJVOORBEELD GEHOOR- EN LICHTPRIKKELS)
- RUSTIG ZITTEN IN ZETEL OF IN BED
- VOORLOPIG GEEN VOEDSEL
- GEMBER
- ANTI-EMETICA
2. KOKHALZEN - DREIGEND BRAKEN
= BRAAKNEIGING
- ONTSTAAT DOOR DIEP INADEMEN TEGEN EEN GESLOTEN GLOTTIS ( = STEMSPLEET)
- REFLEX OM TE VOORKOMEN DAT PATIËNT GAAT STIKKEN
3. VOMEREN, VOMITING ( = BRAKEN)
OORZAKEN:
1. RECHTSTREEKS PRIKKELING BRAAKCENTRUM
- DOOR MECHANISCHE PRIKKEL: VERHOOGDE CEREBRALE DRUK DOOR TUMOR, OEDEEM,
BLOEDING
- DOOR CHEMISCHE PRIKKEL: EXOGEEN: ALCOHOL, VOEDSELINTOXICATIE, MEDICATIE ZOALS
DIGITALISPRODUCTEN, NARCOTICA
- DOOR CHEMISCHE PRIKKEL: ENDOGEEN: PRDUCTEN DOOR EIGEN LICHAAM GEVORMD
ZOALS HORMONEN, ACETON, UREUM
2. ONRECHTSTREEKSE PRIKKELING BRAAKCENTRUM = PERIFEER BRAKEN
- PSYCHOGEEN BIJVOORBEELD DOOR ANGST, STRESS
- MECHANISCH = PRIKKELING VAN DE KEELHOLTE, SLOKDARM, MAAG OF PRIKKELING
PERITONEUM
- REFLECTORISCH = OP BASIS VAN VERSTORING EVENWICHTSGEVOEL BIJVOORBEELD DOOR
REISZIEKTE
3. ORGANISCH BRAKEN DOOR EEN LETSEL
- AAN SLOKDARM
- AAN MAAG (PYLORUSSTENOSE BIJ BABY’S, TUMOR)
- AAN DE DARMEN (BIJVOORBEELD ILEUS TEN GEVOLGE VAN DARMOBSTRUCTIE)
OBSERVATIES:
1. KLEUR EN SAMENSTELLING:
- HELDER = NUCHTER MAAGVOCHT
- VOEDSELRESTEN, MEDICIJNRESTEN, INGESLIKTE FLUIMEN
- GEEL-GROEN = GAL
- BLOED (HEMATEMESIS)
¶ SCHUIMEND ROSÉ → LONGOEDEEM
¶ HELDER ROOD = LOSLATING INWENDIGE WEEFSELS, SLOKDARMVARICES,
BESCHADIGING SLIJMVLIES
¶ ROOD-BRUIN (KLEUR KOFFIEGRUIS) = DOOR INWERKEN VAN MAAGZUUR
- FAECOLOÏD VOCHT
¶ ILEUS = DARMOBSTRUCTIE → MECHANISCHE ILEUS ( = INKLEMMING DARM,
VERSTOPPING DOOR GALSTENEN, GEZWEL) OF PARALYTISCHE ILEUS ( = DOOR
UITVAL VAN DE PERISTALTIEK)
- GASTROCOLISCHE FISTEL
- JEJENUMDIVERTIKEL = UITSTULPINGEN IN DARMWAND
2. HOEVEELHEID:
- NUCHTER: 20-30 MILLILITER
