AFDELING 1: ALGEMENE
SITUERING VD ANALYTISCHE
EXPLOITATIEBOEKHOUDING
Hoofdstuk 1: Werkterrein vd analytische boekhouding
A. Werkterrein vd boekhouding
Vervaardigingsprijs =GEHEIM (als je het kent, dan weet je hoe ON ineen zit)
Berekenen is veel werk
Controle (controle op kostenzijde, niet zoals bij audit op fin vlak)
Administratie in enge zin= boekhouding
Administratie in brede zin = “ + personeelsadministratie + voorraden + klantengegevens +
concurrentiegegevens + …
B. Werkterrein Analytische boekhouding (An BH)
a) Bedrijfskosten
Kostensoorten?
60 GS-HS-HG
600/604 Aankopen
609 Voorraadwijziging
61 D&DG
617 Interimpersoneel
618 Bezoldigingen ZV/bestuurders
62 Personeelskosten
620 Bezoldigingen arbeider/bedienden
621 WG bijdrage
622 Extra wettelijke verzekeringen
623 Andere personeelskosten
63 Afschrijvingen, WM ↓ & voorzieningen
64 Andere BK belastingen die niet verrekenbaar zijn met de Venn B
[65] alleen opnemen in vervaardigingsprijs als er directe link is tss product &
lening
indelen in kostenplaatsen = kosten met gemeenschappelijk kenmerken ( hebben
altijd administratiekosten, productiekosten)
Verdelen naar kostendrager = product/dienst waarvoor kost gemaakt wordt
(evenveel dragers als producten die je maakt)
VKK nooit opnemen in vervaardigingsprijs
Directe K gaan direct naar kostendrager (enkel productielonen & grondstoffen)
Indirecte K (al de rest) gaan vd kostensoort naar kostenplaats & dan pas naar
kostendrager
b) Bedrijfsopbrengsten
70
700 Verkopen/Omzet
71 Voorraadwijziging gereed product (GP) & goederen in bewerking (GIB)
72 Geproduceerde VA
!!! VA voor eigen ON geproduceerd loods, directiewagen, eigen kantoormeubilair,
productiemachine, mal (gietvorm),…
74 Andere bedrijfsopbrengsten
, Huur – Bedrijfssubsidies – Teruggevorderde Kosten
c) Doel vd An BH
1. Beheersen v Kosten
2. Bepalen vd waarden
3. Rentabiliteit Bepalen VP!
C. Algemeen vb
Productierapport wat er geproduceerd is
Milieubelasting geen aankoop, geen btw wel in aankoopboek opnemen
Huur niet opnemen, geen
aankoopdocument
Vervaardigingsprijs = enkel verbruik opnemen BV+ aankopen (incl
aankoopkosten) – EV
Herhaling berekening loon
Brutoloon 620 + RSZ WG (+108% arbeiders) 621 = Personeelskost
-RSZ WN 454
=Belastbaar
-BV 453
=Nettoloon 455
Analytisch bedrijfsresultaat= verkochte producten * VP – Verkochte producten
*vervaardigingsprijs
INVULLEN V RR
70/74 som 70 tot 74
70 Verkochte producten * VP
71 Vervaardigingsprijs* totaal # geproduceerde goederen - Verkochte
producten * VP
72
74
60/64 som 60 tot 649
60 onderdeel GS – HS – HG
600/8 aankoopfacturen GS-HS-HG
609 EV-BV v onderdeel GS-HS-HG
61 D&DG
62 Personeelskosten ( brutoloon + RSZ WG)
630 Afschrijvingen
631/4
635/7 Voorziening
640/8 Andere bedrijfskosten (bv milieukosten)
649
9901 70/74 – 60/64
Stappenplan oplossen v oef
1. Kostensoorten verzamelen
2. Vervaardigingsprijs deze periode
3. Resultaat
Factuur = HG-HK+kosten = sub tot – Fin k = MVH +btw+ terugstuurbare
verpakking= factuurbedrag
,Hoofdstuk 2: Het begrip kostprijs
A. Opname als kostprijsfactor in analytische berekeningen
Full costing = directe (verbruik grondstoffen + directe loonkosten)
Alle K verbonden bedrijfsuitoefening & GEEN rechtstreeks deel vd
vervaardigingsprijs afgetrokken bij analytisch bedrijfsresultaat
- Indirecte bijdrage tot productie (huur, onderhoud,…)
- Administratiekosten (telefoon, adviesverlening,…)
- Verkoopkosten (reclame, transport,…)
61-rek enkel K deze periode verbruikt (p49 vb) werken via wachtrekeningen
AFDELING 2 STUDIE VD
KOSTPRIJSFACTOREN
Waarderingsregels
BASIS: Historische kostprij
- AW (zie factuur)
- Vervaardigingsprijs
- Inbreng in natura
UITZONDERINGEN:
Martkprijs alleen waarderen wanneer deze lager is dan historische
aankoopwaard !!! (werken via subrekeningen)
Vast voorraad
o Vaste waarde (BV=EV)
o Geen grote waarde
o VR wijzigt (verbruik = aankopen)
HISTORISCHE KP waarderen tegen:
FIFO
LIFO
Gewogen gemiddelde
Hoofdstuk 1 Grond- en hulpstoffen en handelsgoederen
A. Administratie
Zie audit 3e j
B. Opname als kostprijsfactor in de analytische berekeningen
1. Hoeveelheidsbepaling
Directe hoeveelheidsbepaling Begin VR + aankopen – Verbruik = EV
Indirecte hoeveelheidsbepaling Begin VR + aankopen – EV = Verbruik
2. Bepaling van de verstrekkingsprijs
i. Zie waarderingsregels hierboven
ii. Waardeverminderingen geboekt op:
- GIB vervaardigingsprijs + geraamd nog te maken K > netto-verkooppijs
- Andere VR (bv gebruikt op beurzen, etalageartikel
iii. AW uitgaande goederen bepaald door:
Gewogen gemiddelde per verkoop of per maand
FIFO meest logische
LIFO goederen met grote schommelingen (bv petroleum) resultaat
stemt best overeen met werkelijkheid
a) Gewogen gemiddelde prijs
,Verbruik tegen berekend met laatste gemiddeld wordt gebruikt bij weinig
aankopen & verstrekkingen (=verbruik)
Per periode berekend? BV+ aankopen / totaal aantal stuks = gemiddelde prijs
v periode
b) FIFO
Goederen waarderen tegen oudste prijs
EV kunnen boeken + verbruik opnemen in vervaardigingsprijs
Per periode ?
Eerst zien hoeveel verbruikte eenheden er zijn, dan kijken naar BV <
verbruik eerst alles v BV nemen dan rest v aankopen gebruiken (beginnen met
oudste aankoop eerst), gebruik maken v gemiddelde prijs (totaal aankopen /
totaal aan stuks), optellen = verbruik op jaarbasis
c) LIFO
Goederen waarderen tegen nieuwste prijs (kijken naar laatste aankoop)
Periode?
Zie berekening FIFO, uitgezonderd volledige AK opnieuw verkocht (Gebruik
berekende AKprijs)
Werken met welke?
LIFO/FIFO hangt af v sector bv petroleumsector (grote prijsschommelingen)
IND/PERIODE hangt af v soort product
Matchingprincipe K stemmen overeen met O
C. Algemene BH
1 Uitgangspunt : de aanschaffingswaarde
▪ Het boeken van de aankoopfacturen (21% BTW)
6000 AK GS 444 530,00
4110 BTW op AK 93 351,30
440 aan Leveranciers 537 881,30
▪ Het boeken van voorraadwijzigingen mag in 1 (1vd2fout = 0, anders nog de
helft)
→ De beginvoorraad
60900 VW GS 85 500,00
3000 aan GS 85 500,00
→ De eindvoorraad
3000 GS 62 550,00
60900 aan VW GS 62 550,00
2 Het gebruik van de rekeningen “voorraadwijzigingen”
Zie handboek blz. 43, 44 en 45: lezen
3 Aanpassing aan de marktprijs
Voorbeeld: zie handboek blz. 45 en 46
▪ Het boeken van de aankoopfacturen: zie 1
▪ Het boeken van voorraadwijzigingen: zie 1
▪ Aanpassing van de eindvoorraad aan de marktprijs
60901 VW GS : subrek 15 050,00
3001 aan GS : subrek 15 050,00
,ALTIJD GERBUIK MAKEN V SUBREKENINGEN
4 Aanvullende waardeverminderingen
Voorbeeld: zie handboek blz. 46
▪ Het boeken van de eindvoorraad tegen AW
3000 GS 152 000,00
60900 aan VW GS 152 000,00
▪ Aanpassing van de eindvoorraad aan de marktprijs
60901 VW GS : subrek 7 000,00
3001 aan GS : subrek 7 000,00
▪ Boeken van een aanvullende waardevermindering
6310 WVI op voor : toevoeging 60 000,00
309 aan GS : G WVI 60 000,00
Opmerking : Indien de waardevermindering niet meer verantwoord is,
dan boeken we ze af via de rekening:
6311 Waardeverminderingen op voorraden: terugneming (C)
5 Waardering volgens Vaste Voorraad
Vaste voorraadwaarde of ijzeren voorraad (BV = EV)
Voorwaarden:
- Kan niet voor HG, enkel voor GS en HS
- Voorraadwaarde is verwaarloosbaar in verhouding tot het
balanstotaal
- Voorraden worden regelmatig vernieuwd
Gevolg:
- Verbruik = aankopen van de periode
- Geen voorraadwijzigingen
Voorbeeld: zie handboek blz. 47
, Hoofdstuk 2: Diensten en diverse goederen
617 Uitzendkrachten
618 Bezoldigingen à (werkende) bestuurders & ZV
LIGT VAST
61 Aankopen D&DG
490
491 om kosten toe te wijzen
492 aan de juiste periode JAARBASIS = VERBRUIK
493
PERIODEBASIS werken met wachtrekening 4991 ‘Wachtrekening
D&DG’
Vb p 53
Op 61 enkel verbruik
Rest op wachtrekening 4991 ( bv overgedragen K vorig jaar ,
aankopen D&DG, …)
Vb p 54
In dit geval is er 7863 te weinig opgenomen geworden
Via te ontvangen facturen overbrengen voor
volgend jaar
Te ontvangen factuur > uiteindelijk factuurbedrag verschil C op wachtrekening
4991
SITUERING VD ANALYTISCHE
EXPLOITATIEBOEKHOUDING
Hoofdstuk 1: Werkterrein vd analytische boekhouding
A. Werkterrein vd boekhouding
Vervaardigingsprijs =GEHEIM (als je het kent, dan weet je hoe ON ineen zit)
Berekenen is veel werk
Controle (controle op kostenzijde, niet zoals bij audit op fin vlak)
Administratie in enge zin= boekhouding
Administratie in brede zin = “ + personeelsadministratie + voorraden + klantengegevens +
concurrentiegegevens + …
B. Werkterrein Analytische boekhouding (An BH)
a) Bedrijfskosten
Kostensoorten?
60 GS-HS-HG
600/604 Aankopen
609 Voorraadwijziging
61 D&DG
617 Interimpersoneel
618 Bezoldigingen ZV/bestuurders
62 Personeelskosten
620 Bezoldigingen arbeider/bedienden
621 WG bijdrage
622 Extra wettelijke verzekeringen
623 Andere personeelskosten
63 Afschrijvingen, WM ↓ & voorzieningen
64 Andere BK belastingen die niet verrekenbaar zijn met de Venn B
[65] alleen opnemen in vervaardigingsprijs als er directe link is tss product &
lening
indelen in kostenplaatsen = kosten met gemeenschappelijk kenmerken ( hebben
altijd administratiekosten, productiekosten)
Verdelen naar kostendrager = product/dienst waarvoor kost gemaakt wordt
(evenveel dragers als producten die je maakt)
VKK nooit opnemen in vervaardigingsprijs
Directe K gaan direct naar kostendrager (enkel productielonen & grondstoffen)
Indirecte K (al de rest) gaan vd kostensoort naar kostenplaats & dan pas naar
kostendrager
b) Bedrijfsopbrengsten
70
700 Verkopen/Omzet
71 Voorraadwijziging gereed product (GP) & goederen in bewerking (GIB)
72 Geproduceerde VA
!!! VA voor eigen ON geproduceerd loods, directiewagen, eigen kantoormeubilair,
productiemachine, mal (gietvorm),…
74 Andere bedrijfsopbrengsten
, Huur – Bedrijfssubsidies – Teruggevorderde Kosten
c) Doel vd An BH
1. Beheersen v Kosten
2. Bepalen vd waarden
3. Rentabiliteit Bepalen VP!
C. Algemeen vb
Productierapport wat er geproduceerd is
Milieubelasting geen aankoop, geen btw wel in aankoopboek opnemen
Huur niet opnemen, geen
aankoopdocument
Vervaardigingsprijs = enkel verbruik opnemen BV+ aankopen (incl
aankoopkosten) – EV
Herhaling berekening loon
Brutoloon 620 + RSZ WG (+108% arbeiders) 621 = Personeelskost
-RSZ WN 454
=Belastbaar
-BV 453
=Nettoloon 455
Analytisch bedrijfsresultaat= verkochte producten * VP – Verkochte producten
*vervaardigingsprijs
INVULLEN V RR
70/74 som 70 tot 74
70 Verkochte producten * VP
71 Vervaardigingsprijs* totaal # geproduceerde goederen - Verkochte
producten * VP
72
74
60/64 som 60 tot 649
60 onderdeel GS – HS – HG
600/8 aankoopfacturen GS-HS-HG
609 EV-BV v onderdeel GS-HS-HG
61 D&DG
62 Personeelskosten ( brutoloon + RSZ WG)
630 Afschrijvingen
631/4
635/7 Voorziening
640/8 Andere bedrijfskosten (bv milieukosten)
649
9901 70/74 – 60/64
Stappenplan oplossen v oef
1. Kostensoorten verzamelen
2. Vervaardigingsprijs deze periode
3. Resultaat
Factuur = HG-HK+kosten = sub tot – Fin k = MVH +btw+ terugstuurbare
verpakking= factuurbedrag
,Hoofdstuk 2: Het begrip kostprijs
A. Opname als kostprijsfactor in analytische berekeningen
Full costing = directe (verbruik grondstoffen + directe loonkosten)
Alle K verbonden bedrijfsuitoefening & GEEN rechtstreeks deel vd
vervaardigingsprijs afgetrokken bij analytisch bedrijfsresultaat
- Indirecte bijdrage tot productie (huur, onderhoud,…)
- Administratiekosten (telefoon, adviesverlening,…)
- Verkoopkosten (reclame, transport,…)
61-rek enkel K deze periode verbruikt (p49 vb) werken via wachtrekeningen
AFDELING 2 STUDIE VD
KOSTPRIJSFACTOREN
Waarderingsregels
BASIS: Historische kostprij
- AW (zie factuur)
- Vervaardigingsprijs
- Inbreng in natura
UITZONDERINGEN:
Martkprijs alleen waarderen wanneer deze lager is dan historische
aankoopwaard !!! (werken via subrekeningen)
Vast voorraad
o Vaste waarde (BV=EV)
o Geen grote waarde
o VR wijzigt (verbruik = aankopen)
HISTORISCHE KP waarderen tegen:
FIFO
LIFO
Gewogen gemiddelde
Hoofdstuk 1 Grond- en hulpstoffen en handelsgoederen
A. Administratie
Zie audit 3e j
B. Opname als kostprijsfactor in de analytische berekeningen
1. Hoeveelheidsbepaling
Directe hoeveelheidsbepaling Begin VR + aankopen – Verbruik = EV
Indirecte hoeveelheidsbepaling Begin VR + aankopen – EV = Verbruik
2. Bepaling van de verstrekkingsprijs
i. Zie waarderingsregels hierboven
ii. Waardeverminderingen geboekt op:
- GIB vervaardigingsprijs + geraamd nog te maken K > netto-verkooppijs
- Andere VR (bv gebruikt op beurzen, etalageartikel
iii. AW uitgaande goederen bepaald door:
Gewogen gemiddelde per verkoop of per maand
FIFO meest logische
LIFO goederen met grote schommelingen (bv petroleum) resultaat
stemt best overeen met werkelijkheid
a) Gewogen gemiddelde prijs
,Verbruik tegen berekend met laatste gemiddeld wordt gebruikt bij weinig
aankopen & verstrekkingen (=verbruik)
Per periode berekend? BV+ aankopen / totaal aantal stuks = gemiddelde prijs
v periode
b) FIFO
Goederen waarderen tegen oudste prijs
EV kunnen boeken + verbruik opnemen in vervaardigingsprijs
Per periode ?
Eerst zien hoeveel verbruikte eenheden er zijn, dan kijken naar BV <
verbruik eerst alles v BV nemen dan rest v aankopen gebruiken (beginnen met
oudste aankoop eerst), gebruik maken v gemiddelde prijs (totaal aankopen /
totaal aan stuks), optellen = verbruik op jaarbasis
c) LIFO
Goederen waarderen tegen nieuwste prijs (kijken naar laatste aankoop)
Periode?
Zie berekening FIFO, uitgezonderd volledige AK opnieuw verkocht (Gebruik
berekende AKprijs)
Werken met welke?
LIFO/FIFO hangt af v sector bv petroleumsector (grote prijsschommelingen)
IND/PERIODE hangt af v soort product
Matchingprincipe K stemmen overeen met O
C. Algemene BH
1 Uitgangspunt : de aanschaffingswaarde
▪ Het boeken van de aankoopfacturen (21% BTW)
6000 AK GS 444 530,00
4110 BTW op AK 93 351,30
440 aan Leveranciers 537 881,30
▪ Het boeken van voorraadwijzigingen mag in 1 (1vd2fout = 0, anders nog de
helft)
→ De beginvoorraad
60900 VW GS 85 500,00
3000 aan GS 85 500,00
→ De eindvoorraad
3000 GS 62 550,00
60900 aan VW GS 62 550,00
2 Het gebruik van de rekeningen “voorraadwijzigingen”
Zie handboek blz. 43, 44 en 45: lezen
3 Aanpassing aan de marktprijs
Voorbeeld: zie handboek blz. 45 en 46
▪ Het boeken van de aankoopfacturen: zie 1
▪ Het boeken van voorraadwijzigingen: zie 1
▪ Aanpassing van de eindvoorraad aan de marktprijs
60901 VW GS : subrek 15 050,00
3001 aan GS : subrek 15 050,00
,ALTIJD GERBUIK MAKEN V SUBREKENINGEN
4 Aanvullende waardeverminderingen
Voorbeeld: zie handboek blz. 46
▪ Het boeken van de eindvoorraad tegen AW
3000 GS 152 000,00
60900 aan VW GS 152 000,00
▪ Aanpassing van de eindvoorraad aan de marktprijs
60901 VW GS : subrek 7 000,00
3001 aan GS : subrek 7 000,00
▪ Boeken van een aanvullende waardevermindering
6310 WVI op voor : toevoeging 60 000,00
309 aan GS : G WVI 60 000,00
Opmerking : Indien de waardevermindering niet meer verantwoord is,
dan boeken we ze af via de rekening:
6311 Waardeverminderingen op voorraden: terugneming (C)
5 Waardering volgens Vaste Voorraad
Vaste voorraadwaarde of ijzeren voorraad (BV = EV)
Voorwaarden:
- Kan niet voor HG, enkel voor GS en HS
- Voorraadwaarde is verwaarloosbaar in verhouding tot het
balanstotaal
- Voorraden worden regelmatig vernieuwd
Gevolg:
- Verbruik = aankopen van de periode
- Geen voorraadwijzigingen
Voorbeeld: zie handboek blz. 47
, Hoofdstuk 2: Diensten en diverse goederen
617 Uitzendkrachten
618 Bezoldigingen à (werkende) bestuurders & ZV
LIGT VAST
61 Aankopen D&DG
490
491 om kosten toe te wijzen
492 aan de juiste periode JAARBASIS = VERBRUIK
493
PERIODEBASIS werken met wachtrekening 4991 ‘Wachtrekening
D&DG’
Vb p 53
Op 61 enkel verbruik
Rest op wachtrekening 4991 ( bv overgedragen K vorig jaar ,
aankopen D&DG, …)
Vb p 54
In dit geval is er 7863 te weinig opgenomen geworden
Via te ontvangen facturen overbrengen voor
volgend jaar
Te ontvangen factuur > uiteindelijk factuurbedrag verschil C op wachtrekening
4991
