Verzekeringsrecht
Inhoud
1 Waarom verzekeren? ..................................................................................................................1
2 Soorten verzekeringen ................................................................................................................1
2.1 Algemeen ............................................................................................................................1
2.2 Verschillende classificaties ...................................................................................................1
2.2.1 Schade- versus persoonsverzekering ............................................................................1
2.2.2 Verzekering tot vergoeding van schade versus verzekering tot uitkering van een vast
bedrag 2
2.2.3 Wettelijk verplichte verzekering versus contractueel verplichte verzekering versus vrij
te onderschrijven verzekering .....................................................................................................2
3 De verzekeringsovereenkomst ....................................................................................................3
3.1 Definitie ..............................................................................................................................3
3.2 Bestanddelen ......................................................................................................................4
3.2.1 De verzekeraar.............................................................................................................4
3.2.2 De verzekeringsnemer .................................................................................................4
3.2.3 De verzekerde..............................................................................................................4
3.2.4 De benadeelde, de begunstigde en/of rechthebbende .................................................4
3.2.5 Risico ...........................................................................................................................4
3.2.6 Verzekerbaar belang ....................................................................................................4
3.2.7 Premie .........................................................................................................................4
3.2.8 Verzekeringsprestatie ..................................................................................................5
4 Oefeningen .................................................................................................................................5
1 Structuur van de Verzekeringswet, deel IV ..................................................................................5
2 TITEL I Toepassingsgebied en definities .......................................................................................5
2.1 Toepassingsgebied ..............................................................................................................5
2.1.1 Principe .......................................................................................................................5
2.1.2 Voorbeelden van bijzondere wetgeving .......................................................................6
2.2 Dwingend recht ...................................................................................................................6
3 TITEL II De verzekeringsovereenkomst in het algemeen...............................................................6
3.1 De verzekeringsovereenkomst .............................................................................................6
3.2 Bepalingen betreffende alle verzekeringsovereenkomsten ..................................................6
3.2.1 Sluiten van de verzekeringsovereenkomst ...................................................................6
3.2.2 Voorafgaande fase .......................................................................................................7
3.2.3 De verzekeringspolis .................................................................................................. 10
, 3.3 Bewijs van de verzekeringsovereenkomst .......................................................................... 10
3.4 Verplichtingen van de verzekeringnemer en de verzekerde ............................................... 11
3.4.1 Mededelingsplicht ..................................................................................................... 11
3.4.2 Betaling van de premie .............................................................................................. 13
3.4.3 Meedelen van wijziging van het risico ........................................................................ 14
3.4.4 Maatregelen nemen ter voorkoming en beperking van de schade.............................. 15
3.4.5 Melding van het schadegeval ..................................................................................... 16
3.5 Verplichtingen van de verzekeraar ..................................................................................... 16
3.5.1 Principe ..................................................................................................................... 16
3.5.2 Uitzonderingen .......................................................................................................... 17
3.6 Duur en einde van de verzekeringsovereenkomst .............................................................. 18
3.6.1 Duur van de verzekeringsovereenkomst .................................................................... 18
3.6.2 Einde van de verzekeringsovereenkomst ................................................................... 19
3.7 De verjaring ....................................................................................................................... 20
3.7.1 Verjaringstermijnen ................................................................................................... 20
3.7.2 Schorsing en stuiting van verjaring ............................................................................. 21
3.8 Beding ten behoeve van derden ........................................................................................ 22
3.9 Faillissement ..................................................................................................................... 22
3.10 Scheidsrechtelijke uitspraken ............................................................................................ 23
3.10.1 Algemene verbodsbepaling ........................................................................................ 23
3.10.2 Uitzonderingen .......................................................................................................... 23
4 TITEL III Schadeverzekeringen ................................................................................................... 23
4.1 Algemeen .......................................................................................................................... 23
4.2 Bepalingen eigen aan de verzekeringen tot vergoeding van schade ................................... 23
4.2.1 Het verzekerbaar belang ............................................................................................ 23
4.2.2 Het indemnitair beginsel ............................................................................................ 23
4.2.3 Indeplaatsstelling ....................................................................................................... 24
4.2.4 Oververzekeringen..................................................................................................... 25
4.2.5 Onderverzekering ...................................................................................................... 25
4.2.6 Samenloop of pluraliteit van verzekeringen ............................................................... 26
4.2.7 Het overlijden van de verzekeringnemer .................................................................... 27
4.2.8 Afsluitende oefening .................................................................................................. 28
4.3 Regels eigen aan de zaakverzekeringen ............................................................................. 28
4.3.1 Waardebepaling ........................................................................................................ 28
4.3.2 Gesteldheid van plaats ............................................................................................... 28
4.3.3 Overdracht van de verzekerde zaak ........................................................................... 28
,4.3.4 Betaling van de schadevergoeding en voorrecht van de verzekeraar .......................... 29
, Hoofdstuk 1 De verzekeringswereld
1 Waarom verzekeren?
Beschermen tegen talrijke en gevarieerde gevaren of risico’s die een financiële bedreiging kunnen
vormen
3 verschillende beschermingswijzen:
1. Preventieve maatregelen om realisatie van risico te voorkomen
2. Sparen om voldoende financiële middelen te hebben bij realisatie van de risico’s → spreiding
van de risico’s in de tijd
3. Kostenspreiding over verschillende personen → spreiding van risico’s in de ruimte
= onvoldoende bescherming, zeker indien elk apart beschouwd:
- Preventie is ontoereikend: soms kostelijker dan schade, soms onmogelijk ➔ ondoeltreffend
- Sparen is niet voldoende: omvang ramp of schade kan te groot zijn om gevolgen met eigen
spaarmiddelen op te vangen of schadegeval kan zich voordoen vooraleer men voldoende
gespaard heeft.
- Solidariteit is evenmin altijd voldoende, zelfs niet de verplichte solidariteit zoals sociale
zekerheid.
= verzekering is oplossing = techniek die berust op interpersonele en intertemporele spreiding van 1
of meer risico’s tussen dragers van gelijksoortig risico.
2 Soorten verzekeringen
2.1 Algemeen
2 classificaties:
1. Schadeverzekeringen = verzekering tot vergoeding van schade = indemnitair
2. Persoonsverzekering = verzekering tot uitkering van vast bedrag = forfaitair
2.2 Verschillende classificaties
2.2.1 Schade- versus persoonsverzekering
Verzekeringswet Deel 4: TITEL III en TITEL IV: indeling in schade- en persoonsverzekering
2.2.1.1 Schadeverzekeringen
= verzekering waarbij verzekeringsprestatie afhankelijk is van een onzeker voorval dat schade
veroorzaakt aan iemands vermogen
➔ Vergoedt schade aan verzekerde zijn patrimonium of vermogen, die voortvloeit uit het zich
voordoen van een onzeker voorval
Schadeverzekering → naast algemene bepalingen van de wet, bepalingen van schadeverzekering
naleven + verder bepalen of betreffende verzekering een zaak-, aansprakelijkheids- of een
rechtsbijstandsverzekering is.
2.2.1.2 Persoonsverzekeringen
Persoonsverzekering = verzekering waarbij verzekeringsprestatie of premie afhankelijk is van
onzeker voorval dat iemands leven, fysieke integriteit of gezinstoestand aantast.
1
Inhoud
1 Waarom verzekeren? ..................................................................................................................1
2 Soorten verzekeringen ................................................................................................................1
2.1 Algemeen ............................................................................................................................1
2.2 Verschillende classificaties ...................................................................................................1
2.2.1 Schade- versus persoonsverzekering ............................................................................1
2.2.2 Verzekering tot vergoeding van schade versus verzekering tot uitkering van een vast
bedrag 2
2.2.3 Wettelijk verplichte verzekering versus contractueel verplichte verzekering versus vrij
te onderschrijven verzekering .....................................................................................................2
3 De verzekeringsovereenkomst ....................................................................................................3
3.1 Definitie ..............................................................................................................................3
3.2 Bestanddelen ......................................................................................................................4
3.2.1 De verzekeraar.............................................................................................................4
3.2.2 De verzekeringsnemer .................................................................................................4
3.2.3 De verzekerde..............................................................................................................4
3.2.4 De benadeelde, de begunstigde en/of rechthebbende .................................................4
3.2.5 Risico ...........................................................................................................................4
3.2.6 Verzekerbaar belang ....................................................................................................4
3.2.7 Premie .........................................................................................................................4
3.2.8 Verzekeringsprestatie ..................................................................................................5
4 Oefeningen .................................................................................................................................5
1 Structuur van de Verzekeringswet, deel IV ..................................................................................5
2 TITEL I Toepassingsgebied en definities .......................................................................................5
2.1 Toepassingsgebied ..............................................................................................................5
2.1.1 Principe .......................................................................................................................5
2.1.2 Voorbeelden van bijzondere wetgeving .......................................................................6
2.2 Dwingend recht ...................................................................................................................6
3 TITEL II De verzekeringsovereenkomst in het algemeen...............................................................6
3.1 De verzekeringsovereenkomst .............................................................................................6
3.2 Bepalingen betreffende alle verzekeringsovereenkomsten ..................................................6
3.2.1 Sluiten van de verzekeringsovereenkomst ...................................................................6
3.2.2 Voorafgaande fase .......................................................................................................7
3.2.3 De verzekeringspolis .................................................................................................. 10
, 3.3 Bewijs van de verzekeringsovereenkomst .......................................................................... 10
3.4 Verplichtingen van de verzekeringnemer en de verzekerde ............................................... 11
3.4.1 Mededelingsplicht ..................................................................................................... 11
3.4.2 Betaling van de premie .............................................................................................. 13
3.4.3 Meedelen van wijziging van het risico ........................................................................ 14
3.4.4 Maatregelen nemen ter voorkoming en beperking van de schade.............................. 15
3.4.5 Melding van het schadegeval ..................................................................................... 16
3.5 Verplichtingen van de verzekeraar ..................................................................................... 16
3.5.1 Principe ..................................................................................................................... 16
3.5.2 Uitzonderingen .......................................................................................................... 17
3.6 Duur en einde van de verzekeringsovereenkomst .............................................................. 18
3.6.1 Duur van de verzekeringsovereenkomst .................................................................... 18
3.6.2 Einde van de verzekeringsovereenkomst ................................................................... 19
3.7 De verjaring ....................................................................................................................... 20
3.7.1 Verjaringstermijnen ................................................................................................... 20
3.7.2 Schorsing en stuiting van verjaring ............................................................................. 21
3.8 Beding ten behoeve van derden ........................................................................................ 22
3.9 Faillissement ..................................................................................................................... 22
3.10 Scheidsrechtelijke uitspraken ............................................................................................ 23
3.10.1 Algemene verbodsbepaling ........................................................................................ 23
3.10.2 Uitzonderingen .......................................................................................................... 23
4 TITEL III Schadeverzekeringen ................................................................................................... 23
4.1 Algemeen .......................................................................................................................... 23
4.2 Bepalingen eigen aan de verzekeringen tot vergoeding van schade ................................... 23
4.2.1 Het verzekerbaar belang ............................................................................................ 23
4.2.2 Het indemnitair beginsel ............................................................................................ 23
4.2.3 Indeplaatsstelling ....................................................................................................... 24
4.2.4 Oververzekeringen..................................................................................................... 25
4.2.5 Onderverzekering ...................................................................................................... 25
4.2.6 Samenloop of pluraliteit van verzekeringen ............................................................... 26
4.2.7 Het overlijden van de verzekeringnemer .................................................................... 27
4.2.8 Afsluitende oefening .................................................................................................. 28
4.3 Regels eigen aan de zaakverzekeringen ............................................................................. 28
4.3.1 Waardebepaling ........................................................................................................ 28
4.3.2 Gesteldheid van plaats ............................................................................................... 28
4.3.3 Overdracht van de verzekerde zaak ........................................................................... 28
,4.3.4 Betaling van de schadevergoeding en voorrecht van de verzekeraar .......................... 29
, Hoofdstuk 1 De verzekeringswereld
1 Waarom verzekeren?
Beschermen tegen talrijke en gevarieerde gevaren of risico’s die een financiële bedreiging kunnen
vormen
3 verschillende beschermingswijzen:
1. Preventieve maatregelen om realisatie van risico te voorkomen
2. Sparen om voldoende financiële middelen te hebben bij realisatie van de risico’s → spreiding
van de risico’s in de tijd
3. Kostenspreiding over verschillende personen → spreiding van risico’s in de ruimte
= onvoldoende bescherming, zeker indien elk apart beschouwd:
- Preventie is ontoereikend: soms kostelijker dan schade, soms onmogelijk ➔ ondoeltreffend
- Sparen is niet voldoende: omvang ramp of schade kan te groot zijn om gevolgen met eigen
spaarmiddelen op te vangen of schadegeval kan zich voordoen vooraleer men voldoende
gespaard heeft.
- Solidariteit is evenmin altijd voldoende, zelfs niet de verplichte solidariteit zoals sociale
zekerheid.
= verzekering is oplossing = techniek die berust op interpersonele en intertemporele spreiding van 1
of meer risico’s tussen dragers van gelijksoortig risico.
2 Soorten verzekeringen
2.1 Algemeen
2 classificaties:
1. Schadeverzekeringen = verzekering tot vergoeding van schade = indemnitair
2. Persoonsverzekering = verzekering tot uitkering van vast bedrag = forfaitair
2.2 Verschillende classificaties
2.2.1 Schade- versus persoonsverzekering
Verzekeringswet Deel 4: TITEL III en TITEL IV: indeling in schade- en persoonsverzekering
2.2.1.1 Schadeverzekeringen
= verzekering waarbij verzekeringsprestatie afhankelijk is van een onzeker voorval dat schade
veroorzaakt aan iemands vermogen
➔ Vergoedt schade aan verzekerde zijn patrimonium of vermogen, die voortvloeit uit het zich
voordoen van een onzeker voorval
Schadeverzekering → naast algemene bepalingen van de wet, bepalingen van schadeverzekering
naleven + verder bepalen of betreffende verzekering een zaak-, aansprakelijkheids- of een
rechtsbijstandsverzekering is.
2.2.1.2 Persoonsverzekeringen
Persoonsverzekering = verzekering waarbij verzekeringsprestatie of premie afhankelijk is van
onzeker voorval dat iemands leven, fysieke integriteit of gezinstoestand aantast.
1
