Samenvatting Arbeidsparticipatie

Arbeidsmarktbeleid ten aanzien van mensen met een arbeidshandicap
Arbeidsmarktbeleid
- 2 Belangrijke beleidsinstrumenten regelen de relatie arbeidsmarkt en personen met een handicap
 Vergoedingsbeleid
o Passief beleid
 Herstel en inclusiebeleid
o Actief beleid
o Stimuleren participatie arbeidsmarkt

Beleidsinstrumenten
- Vergoedingsbeleid
 Passief beleid
 Vervangingsinkomen (RIZIV/verzekering, inkomensvervangende tegem,…)
 Biedt de mogelijkheid om zich terug te trekken uit de arbeidsmarkt

Vergoedingsbeleid
- Uitgangspunt
 Geen (aangepaste) arbeid
 Wel: een vervangingsinkomen ter compensatie
 Bestaanszekerheid, met als uitgangspunt solidariteit tussen de zwakkeren en de sterkeren in de
maatschappij
 Nadrukkelijke erkenning dat je dezelfde rechten hebt in de maatschappij als de valide personen
- Voordeel:
 Tegemoetkoming kan in vele gevallen niet worden afgenomen. Meer zekerheid dan een job.
 Mogelijkheid om zich te kunnen onttrekken arbeidsmarkt
- Nadeel:
 Geen stimulatie om voor jezelf te zorgen
 Je krijgt hiertoe ook niet meer de kans
 Geen invloed van de positieve effecten van arbeid
 Stigmatiserend
- Knelpunten
 Vergoeding moet hoog genoeg zijn om reële compensatie te zijn voor het verlies aan loon
 Vergoeding stimuleert de deelname aan de arbeidsmarkt niet
 Inactiviteitsval
o Nieuwe tendenzen ikv disablilty management

Beleidsinstrumenten
- Herstel en inclusiebeleid
 Uitgangspunten
o Herstel van het arbeidsvermogen
o Integratie in het arbeidsproces
 Kansen op de arbeidsmarkt van mensen met een arbeidshandicap te vergroten
o Mensen met een arbeidshandicap
o Werkgevers
1. Regulerende sturing
 Geboden en verboden
2. Vervangende sturing

1

,  Niet sturen van de private arbeidsmarkt maar de overheid organiseert beschutte tewerkstellingen
3. Compenserende sturing
 Bv. Beroepsrevalidatie, beroepsopleiding
 Loonkostensubsidies
 Aanpassing van de werkplek
 Informatie, bemiddeling en begeleiding

Regulerende sturing
- Uitgangspunt: dwingende verplichtingen
1. Quota-verplichtingen (geboden)
2. Anti-discriminatie wetgeving (verboden)
- Quota-verplichtingen
 Doel: kansen van de minderheidsgroepen op de arbeidsmarkt vergroten
 Beginsel: evenredige participatie
 Alle doelgroepen, op alle functieniveaus van een onderneming, in verhouding tot hun aandeel in de
beroepsbevolking
 Voordeel van de quota-verplichting
o Minder bijkomende kosten van de overheid
o De kosten worden gedragen door de bedrijven zelf
o Geen aantasting van de concurrentie positie van een bedrijf/ verhoudingsgewijs wordt ieder
bedrijf gelijk belast
o Maatschappij wordt nadrukkelijk voor zijn verantwoordelijkheid geplaatst
o Recht op arbeid!
 Nadeel van de quota-verplichting
o Wordt ervaren als een negatieve maatregel
o Niet positief stimulerend
o Roept weerstand op
 Werknemers met een handicap zijn hierdoor niet altijd welkom
 Integratie wordt niet bevorderd
o Competenties
o Stigma
o Boetesysteem, afkomen van de quota-verplichting

- België
 Vroeger: de regulerende sturing is zwak ontwikkeld
 Nu: nog steeds geen dwingend karakter wel persuasieve sturing
o Positieve actieplannen: streefcijfers en actieplannen maar zonder verplichtingen
o Sensibiliseringscampagnes: bv. Goede praktijkengidsen
o Enkel quotum bij de overheidsdiensten
o Streefcijfer in de Vlaamse overheid: 4,5%
- Anti-discriminatie wetgeving
 Bv. Americans with Disabilities Act (1990)
 Geen discriminatie obv handicap
 GRIP

Vervangende sturing
- Uitgangspunt
 Compenseren van de nadelige positie van personen met een handicap op de arbeidsmarkt
 Door: arbeidsplaatsen creëren enkel voor personen met een handicap
 Doel: betaalde tewerkstelling
2

, - Wat? Voor 1/04/2015
 Betaalde arbeid: beschutte werkplaats, sociale werkplaats (invoegbedrijven en lokale
diensteneconomie)
 (Onbetaalde arbeid, arbeidszorg: dagcentra, activiteitencentra)

Maatwerkdecreet sociale economie
- 1/04/2015
- Doel
 Creëren van een gemeenschappelijk kader voor de sociale economie
 Doorstroming: om de 5 jaar evaluatie
 Individuele noden
- Persoonsgebonden financiering
- WOP: werkondersteuningspakket
 Loonpremie
o Compensatie rendementsverlies
 Begeleidingspremie
- Organisatiepremie

Maatwerkdecreet – Participatieladder




Doelgroep maatwerkdecreet
- Tussenschotten tussen werkplaatsen weg:
 BW/SW/invoegbedrijven
- Tussenschotten tussen doelgroepen weg:
 Personen psychosociale problematiek (SW)
 Personen met een Arbeidshandicap (BW)
 Uiterst kwetsbare groepen (invoegmedewerkers (min 24 maanden werkloos))

Maatwerkdecreet: vormen tewerkstelling
3