Foundations of respiratory medicine
Ademhalingsfunctietests (RFT’s) vormen een integraal onderdeel van de
behandeling van ademhalingsstoornissen gebruikt bij:
- Diagnose en monitoring van patiënten met symptomatische
ziekte
- Het screenen op vroege asymptomatische ziekte bij risicogroepen
- De prognose
- Het bewaken van de respons op de behandeling
Interpretatie van longfunctie testen vereist kennis van de
ademhalingsfysiologie
Indicaties voor het uitvoeren van RFT’s:
- Onderzoek van patiënten met klinische kenmerken die wijzen op
longziekten
- Monitoring van patiënten met bekende longziekten op progressie en
respons op de behandeling
- Onderzoek van patiënten met een ziekte die mogelijk een
respiratoire complicatie heeft
- Pre-operatieve evaluatie
- Evaluatie van patiënten met een risico op longziekten
- Surveillance na longtransplantatie
- Onderzoek
Het uitvoeren van RFT’s is over het algemeen veilig, maar contra-
indicaties (= reden om bepaalde behandeling/geneesmiddel niet toe te
passen) zijn:
- Myocardinfarct (= hartinfarct) in de voorgaande maand
- Instabiele angina (= dreigend hartinfarct)
- Recente oogchirurgie
- Thoracaal of abdominaal aorta-aneurysma (= abnormale
verwijding van de aorta)
- Huidige pneumothorax (= klaplong)
Bij RFT’s worden in de dagelijkes praktijk de meeste manoeuvres drie keer
uitgevoerd om ervoor te zorgen dat de testresultaten reproduceerbaar en
nauwkeurig zijn:
- Eerst worden dynamische onderzoeken uitgevoerd
- Gevolgd door longvolumes, luchtwegverwijdertests
- Ten slotte diffusiecapaciteit
Belangrijkste factoren die de longfunctie bij gezonde mensen
beïnvloeden:
- Lengte
- Geslacht
- Leeftijd
Deze zijn verantwoordelijk voor ongeveer 70% van de groepsvariabiliteit
,Etnische verschillen:
- Proefpersonen van Afro-Carabische afkomst hebben doorgaans een
kortere romp:beenverhouding dan blanken kleinere
spirometrische parameters in verhouding tot hun totale lengte
Omgevingsinvloeden die bijdragen aan de variabiliteit omvatten gewone
activiteit:
- Voeding
- Body-mass-index
- Blootstelling aan hoogte
- Klimaat
- Luchtverontreiniging
- Roken
Normale referentiepopulatie zou idealiter een gelijk aantal mannen en
vrouwen in elke leeftijdscohort moeten omvatten die:
- Nooit roken
- Vrij zijn van luchtwegaandoeningen
- Lokaal wonen
Hoe wordt beoordeeld of een testresultaat abnormaal is?
De gemeten waarde wordt vergeleken met de voorspelde normale waarde
Standaarddeviatie (SD) = de gemiddelde hoeveelheid variabiliteit in
dataset deze score vertelt je hoe ver iedere score gemiddeld van het
gemiddelde verwijderd is. Hoe hoger hoe variabeler
Gestandaardiseerde residuele (SR) = het aantal SD’s dat boven of
onder de voorspelde waarde
SR-waarde Afwijking schaal
-1.65 tot -2.5 Milde afwijking
-2.5 tot -3.5 Matige afwijking
Meer dan -3.5 Ernstige afwijking
Het gebruik van de ondergrens van normaal (LLN) en SR’s moet altijd
worden gebruikt om longfunctie gegevens te interpreteren
RFT’s bieden metingen van:
- Luchtstroom
- Longgrootte
- Gasuitwisseling
- Reactie op luchtwegverwijders
- Ademhalingsspierfunctie
- Ademhalingscontrole
Spirometrie = longarts kan zien hoeveel longinhoud u heeft
Pulsoximetrie = hier kan de hoeveel zuurstof in het bloed mee worden
bepaald
, Deze twee kunnen vaak worden gebruikt om snel een differentiële
diagnose te beperken en een volgende strategie van aanvullende
tests voor te stellen.
Complexere tests omvatten metingen van de compliantie (= de mate
waarin een orgaan meegeeft wanneer daar kracht op wordt uitgeoefend)
van de:
- Longen
- Borstwand
- Gasuitwisseling en ademhalingscontrole
- Eenvoudige inspanningstesten
- Complex pulmonale inspanningstesten
Keuze en volgorde van testen bepaald door informatie uit de
anamnese (= wat een patiënt met betrekking tot de voorgeschiedenis en
relevante omstandigheden van zijn ziekte aan een zorgverlener kan
vertellen)
RFT’s helpen als diagnostische test bij het classificeren van diffuse
longziekte in een van de drie brede categorieën:
- Obstructieve longziekte vernauwing van luchtwegen en veel
slijmproductie
- Restrictieve longziekte inhoud van longen kleiner dan normaal
- Longvaatziekte
Het gasvolume in de longen is in verschillende delen verdeeld:
Tidal Volume (TV) = het volume van de ingeademde of
uitgeademde lucht bij elke normale ademhaling in rust
Expiratoir Reserve Volume (ERV) = het maximale luchtvolume
dat kan worden uitgeademd na het verstrijken van het
ademvolume (tidal volume)
Inspiratoir Reserve Volume (IRV) = het maximale luchtvolume
dat kan worden ingeademd na het inademen van een ademvolume
Rest Volume (RV) = het gasvolume dat in de longen achterblijft na
maximale uitademing
Functionele Rest Capaciteit (FRC) = het luchtvolume in de
longen na uitademing van het ademvolume (ERV + RV)
Vitale Capaciteit (VC) of geForceerde Vitale Capaciteit (FVC)
= het totale gasvolume dat volledig kan worden uitgeademd na een
maximale inspiratie inspanning (IRV+TV+ERV)
Totale Long Capaciteit (TLC) = het luchtvolume in de longen bij
maximale inspiratie (IRV+TV+ERV+RV)
Longvolumes zoals:
- TV
- FVC
Ademhalingsfunctietests (RFT’s) vormen een integraal onderdeel van de
behandeling van ademhalingsstoornissen gebruikt bij:
- Diagnose en monitoring van patiënten met symptomatische
ziekte
- Het screenen op vroege asymptomatische ziekte bij risicogroepen
- De prognose
- Het bewaken van de respons op de behandeling
Interpretatie van longfunctie testen vereist kennis van de
ademhalingsfysiologie
Indicaties voor het uitvoeren van RFT’s:
- Onderzoek van patiënten met klinische kenmerken die wijzen op
longziekten
- Monitoring van patiënten met bekende longziekten op progressie en
respons op de behandeling
- Onderzoek van patiënten met een ziekte die mogelijk een
respiratoire complicatie heeft
- Pre-operatieve evaluatie
- Evaluatie van patiënten met een risico op longziekten
- Surveillance na longtransplantatie
- Onderzoek
Het uitvoeren van RFT’s is over het algemeen veilig, maar contra-
indicaties (= reden om bepaalde behandeling/geneesmiddel niet toe te
passen) zijn:
- Myocardinfarct (= hartinfarct) in de voorgaande maand
- Instabiele angina (= dreigend hartinfarct)
- Recente oogchirurgie
- Thoracaal of abdominaal aorta-aneurysma (= abnormale
verwijding van de aorta)
- Huidige pneumothorax (= klaplong)
Bij RFT’s worden in de dagelijkes praktijk de meeste manoeuvres drie keer
uitgevoerd om ervoor te zorgen dat de testresultaten reproduceerbaar en
nauwkeurig zijn:
- Eerst worden dynamische onderzoeken uitgevoerd
- Gevolgd door longvolumes, luchtwegverwijdertests
- Ten slotte diffusiecapaciteit
Belangrijkste factoren die de longfunctie bij gezonde mensen
beïnvloeden:
- Lengte
- Geslacht
- Leeftijd
Deze zijn verantwoordelijk voor ongeveer 70% van de groepsvariabiliteit
,Etnische verschillen:
- Proefpersonen van Afro-Carabische afkomst hebben doorgaans een
kortere romp:beenverhouding dan blanken kleinere
spirometrische parameters in verhouding tot hun totale lengte
Omgevingsinvloeden die bijdragen aan de variabiliteit omvatten gewone
activiteit:
- Voeding
- Body-mass-index
- Blootstelling aan hoogte
- Klimaat
- Luchtverontreiniging
- Roken
Normale referentiepopulatie zou idealiter een gelijk aantal mannen en
vrouwen in elke leeftijdscohort moeten omvatten die:
- Nooit roken
- Vrij zijn van luchtwegaandoeningen
- Lokaal wonen
Hoe wordt beoordeeld of een testresultaat abnormaal is?
De gemeten waarde wordt vergeleken met de voorspelde normale waarde
Standaarddeviatie (SD) = de gemiddelde hoeveelheid variabiliteit in
dataset deze score vertelt je hoe ver iedere score gemiddeld van het
gemiddelde verwijderd is. Hoe hoger hoe variabeler
Gestandaardiseerde residuele (SR) = het aantal SD’s dat boven of
onder de voorspelde waarde
SR-waarde Afwijking schaal
-1.65 tot -2.5 Milde afwijking
-2.5 tot -3.5 Matige afwijking
Meer dan -3.5 Ernstige afwijking
Het gebruik van de ondergrens van normaal (LLN) en SR’s moet altijd
worden gebruikt om longfunctie gegevens te interpreteren
RFT’s bieden metingen van:
- Luchtstroom
- Longgrootte
- Gasuitwisseling
- Reactie op luchtwegverwijders
- Ademhalingsspierfunctie
- Ademhalingscontrole
Spirometrie = longarts kan zien hoeveel longinhoud u heeft
Pulsoximetrie = hier kan de hoeveel zuurstof in het bloed mee worden
bepaald
, Deze twee kunnen vaak worden gebruikt om snel een differentiële
diagnose te beperken en een volgende strategie van aanvullende
tests voor te stellen.
Complexere tests omvatten metingen van de compliantie (= de mate
waarin een orgaan meegeeft wanneer daar kracht op wordt uitgeoefend)
van de:
- Longen
- Borstwand
- Gasuitwisseling en ademhalingscontrole
- Eenvoudige inspanningstesten
- Complex pulmonale inspanningstesten
Keuze en volgorde van testen bepaald door informatie uit de
anamnese (= wat een patiënt met betrekking tot de voorgeschiedenis en
relevante omstandigheden van zijn ziekte aan een zorgverlener kan
vertellen)
RFT’s helpen als diagnostische test bij het classificeren van diffuse
longziekte in een van de drie brede categorieën:
- Obstructieve longziekte vernauwing van luchtwegen en veel
slijmproductie
- Restrictieve longziekte inhoud van longen kleiner dan normaal
- Longvaatziekte
Het gasvolume in de longen is in verschillende delen verdeeld:
Tidal Volume (TV) = het volume van de ingeademde of
uitgeademde lucht bij elke normale ademhaling in rust
Expiratoir Reserve Volume (ERV) = het maximale luchtvolume
dat kan worden uitgeademd na het verstrijken van het
ademvolume (tidal volume)
Inspiratoir Reserve Volume (IRV) = het maximale luchtvolume
dat kan worden ingeademd na het inademen van een ademvolume
Rest Volume (RV) = het gasvolume dat in de longen achterblijft na
maximale uitademing
Functionele Rest Capaciteit (FRC) = het luchtvolume in de
longen na uitademing van het ademvolume (ERV + RV)
Vitale Capaciteit (VC) of geForceerde Vitale Capaciteit (FVC)
= het totale gasvolume dat volledig kan worden uitgeademd na een
maximale inspiratie inspanning (IRV+TV+ERV)
Totale Long Capaciteit (TLC) = het luchtvolume in de longen bij
maximale inspiratie (IRV+TV+ERV+RV)
Longvolumes zoals:
- TV
- FVC
