Kinderen, jongeren en volwassenen met een
autismespectrumstoornis
Waarom spreekt men van “spectrumstoornis”?
Alle personen met ASS delen bepaalde kenmerken, maar de stoornis uit
zich heel divers
- Beperking in de sociale communicatie en interactie
- Repetitief gedrag en specifieke interesses
Er is een verschillende intensiteit, alle begaafdheidsniveaus, contact
werend of verbaal vlotte, sociale persoon
Leg volgende gedragskenmerken uit:
tekorten in sociaal-emotionele wederkerigheid
- Niet kwantitatief, wel kwalitatief: wederkerigheid en aangepastheid
aan de sociale context
- 4 types:
- Inalert of afzijdig
Komt onverschillig over tegenover anderen
Contact hoofdzakelijk instrumenteel
Zelfden initiatiefname in contact
- Passief of meegaand
Doet wat er gevraagd wordt
Nemen zelf initiatief voor interactie
- Actief maar bizar
Veel initiatief tot sociaal contact
Contact name is naïef, vreemd, ongepast en eenzijdig
door egocentrische manier van contact
- Stijf formalistisch of hoogdravend
Adolescenten en jongvolwassenen
Sociale problemen zijn subtiel
Sociale regels uit het hoofd geleerd volgen ‘scripts’
tekorten in het voor sociale omgang gebruikelijke non-verbale
communicatieve gedrag
- Vertraagde ontwikkeling van spraak, echolalie, letterlijk nemen,
woorden die niet zichtbaar zijn worden niet begrepen
- Vertraagde ontwikkeling in de hoofdbeweging, kijkrichting, mimiek,
oogcontact…
tekorten in aangaan, onderhouden en begrijpen van relaties
- Past zich niet (voldoende) aan, aan de omstandigheden
- Moeite met fantasiespel (imitatiespel)
- Geen merkbare belangstelling naar leeftijdsgenoten
, - Moeite met sociale verbeelding, intenties achter gedrag
herhaling en stereotypie in motorisch gedrag, spreken, gebruik van
voorwerpen
- Meest intensief gedurende kindertijd
- Herhalen van bepaalde bewegingen of geluiden (vb: flapperen,
knarstanden)
- Steeds torens van eenzelfde aantal blokken maken
- Nazeggen
- Eenzelfde frase steeds herhalen
overmatig en star vasthouden aan routines of geritualiseerde patronen
van verbaal of non-verbaal gedrag
- Weerstand tegen veranderingen vooral onvoorspelbare/plotse
- Dwangmatig vasthouden aan bepaalde gewoonten
- Moeilijkere aanpassing aan nieuwe situaties
- Vasthouden aan bepaalde begroetingsrituelen of denkpatronen
- Steeds dezelfde weg lopen
- Tellen hoeveel tegels de voeten geraakt hebben
zeer beperkte, gefixeerde belangstellingen die opvallen door hun
intensiteit en onderwerp
- De stereotype omgang met voorwerpen kan plaatsmaken voor
stereotype interesses
- Interesses wijken af van de gewone interesses van leeftijdsgenoten
veel erger of specifieker
over- of onderreageren op zintuiglijke waarnemingen of ongewone
aandacht voor zintuiglijk waarneembare aspecten van de omgeving
- Niet altijd/enkel bij personen met ASS
- Niet reageren op harde geluiden of aangesproken worden, wel op
specifieke geluiden (vb: papier geritsel)
- Overgevoeligheid aan geluiden
- Fascinatie door fel licht, bewegende voorwerpen, bepaalde
lijnpatronen…
- Schijnbare ongevoeligheid voor koude/warmte
- Overgevoeligheid voor bepaalde kledingsstoffen
Kunnen herkennen aan de hand van een casus
Leg de inhoud van volgende psychologische theorieën uit. Leg
duidelijk de link met ASS.
autismespectrumstoornis
Waarom spreekt men van “spectrumstoornis”?
Alle personen met ASS delen bepaalde kenmerken, maar de stoornis uit
zich heel divers
- Beperking in de sociale communicatie en interactie
- Repetitief gedrag en specifieke interesses
Er is een verschillende intensiteit, alle begaafdheidsniveaus, contact
werend of verbaal vlotte, sociale persoon
Leg volgende gedragskenmerken uit:
tekorten in sociaal-emotionele wederkerigheid
- Niet kwantitatief, wel kwalitatief: wederkerigheid en aangepastheid
aan de sociale context
- 4 types:
- Inalert of afzijdig
Komt onverschillig over tegenover anderen
Contact hoofdzakelijk instrumenteel
Zelfden initiatiefname in contact
- Passief of meegaand
Doet wat er gevraagd wordt
Nemen zelf initiatief voor interactie
- Actief maar bizar
Veel initiatief tot sociaal contact
Contact name is naïef, vreemd, ongepast en eenzijdig
door egocentrische manier van contact
- Stijf formalistisch of hoogdravend
Adolescenten en jongvolwassenen
Sociale problemen zijn subtiel
Sociale regels uit het hoofd geleerd volgen ‘scripts’
tekorten in het voor sociale omgang gebruikelijke non-verbale
communicatieve gedrag
- Vertraagde ontwikkeling van spraak, echolalie, letterlijk nemen,
woorden die niet zichtbaar zijn worden niet begrepen
- Vertraagde ontwikkeling in de hoofdbeweging, kijkrichting, mimiek,
oogcontact…
tekorten in aangaan, onderhouden en begrijpen van relaties
- Past zich niet (voldoende) aan, aan de omstandigheden
- Moeite met fantasiespel (imitatiespel)
- Geen merkbare belangstelling naar leeftijdsgenoten
, - Moeite met sociale verbeelding, intenties achter gedrag
herhaling en stereotypie in motorisch gedrag, spreken, gebruik van
voorwerpen
- Meest intensief gedurende kindertijd
- Herhalen van bepaalde bewegingen of geluiden (vb: flapperen,
knarstanden)
- Steeds torens van eenzelfde aantal blokken maken
- Nazeggen
- Eenzelfde frase steeds herhalen
overmatig en star vasthouden aan routines of geritualiseerde patronen
van verbaal of non-verbaal gedrag
- Weerstand tegen veranderingen vooral onvoorspelbare/plotse
- Dwangmatig vasthouden aan bepaalde gewoonten
- Moeilijkere aanpassing aan nieuwe situaties
- Vasthouden aan bepaalde begroetingsrituelen of denkpatronen
- Steeds dezelfde weg lopen
- Tellen hoeveel tegels de voeten geraakt hebben
zeer beperkte, gefixeerde belangstellingen die opvallen door hun
intensiteit en onderwerp
- De stereotype omgang met voorwerpen kan plaatsmaken voor
stereotype interesses
- Interesses wijken af van de gewone interesses van leeftijdsgenoten
veel erger of specifieker
over- of onderreageren op zintuiglijke waarnemingen of ongewone
aandacht voor zintuiglijk waarneembare aspecten van de omgeving
- Niet altijd/enkel bij personen met ASS
- Niet reageren op harde geluiden of aangesproken worden, wel op
specifieke geluiden (vb: papier geritsel)
- Overgevoeligheid aan geluiden
- Fascinatie door fel licht, bewegende voorwerpen, bepaalde
lijnpatronen…
- Schijnbare ongevoeligheid voor koude/warmte
- Overgevoeligheid voor bepaalde kledingsstoffen
Kunnen herkennen aan de hand van een casus
Leg de inhoud van volgende psychologische theorieën uit. Leg
duidelijk de link met ASS.
