ICT: Make it happen
1. Informatiesystemen
1.1 Inleiding
Het juist analyseren en interpreteren van data geeft bedrijven nieuwe kansen.
Productiviteitsparadox
Hoewel bedrijven enorme sommen investeren aan informatiesystemen, zie je dat niet weerspiegeld in hun productiviteitscijfers.
Tegenargumenten:
- Verschuiving van opbrengsten over de grenzen van de sectoren
- Productiviteit vs diensten meten
Voordelen op vlak van techniek
- ICT is economisch belangrijk
- ICT zorgt voor nieuwe opportuniteiten
wie begrijpt hoe eindgebruikers met ICT omgaan, kan hier gebruik van maken om nieuwe platformen te creëren die voor diezelfde
eindgebruikers onmisbaar worden.
- ICT zorgt voor oplossingen van bedrijfsproblemen
vb. RFID
- ICT heeft een maatschappelijke impact
Overheden dienen dus een rol te spelen als regulerende factor om de maatschappelijke impact van informatiesystemen in goede
banen te leiden.
1.2 Informatiesystemen
Data
= een opeenvolging van vastgestelde instanties die zich hebben voorgedaan (ruwe grondstof)
Eigenschappen:
- Kan op verschillende manieren vergaard worden
- Kan op grote schaal vergaard worden
- Vormt de basis om informatie te creëren
Informatie
= vloeit voort uit data die gestructureerd verwerkt wordt of in een bepaalde context geplaatst wordt (eindproduct)
Eigenschappen:
- Nodig om een bedrijf te kunnen besturen
- Afleidbaar uit individueel vastgestelde indicatoren
- Vertaalbaar door data te verwerken
Doel informatiesystemen: zowel het vergaren en het opslaan van data als het verwerken van data tot inzetbare informatie
Indicatoren voor waarde informatie
- Tijd: waarde van data is tijdsgebonden
- Vorm
- Inhoud
1.3 Soorten informatiesystemen
3 categorieën:
- Operationeel ondersteunende systemen
Doel: dagdagelijkse werking ondersteunen
- Management ondersteunende systemen
Doel: management informatie geven die helpt bij het nemen van bepaalde beslissingen
- Overkoepelende systemen
1.4 Onderdelen van een informatiesysteem
Input: ruwe date (adhv verschillende hulpbronnen)
Verwerking: data verwerken tot inzetbare informatie (software)
Output: informatie uit systeem halen
Opslag: ruwe date opslaan
Terugkoppeling: nodig wanneer het systeem in een situatie terecht komt waar
het niet meer verder kan en bijkomende informatie nodig heeft (vb bij het printen
een melding krijgen dat het geen papier meer krijgt)
1.5 Hulpbronnen van informatiesystemen
IT-infrastructuur van een organisatie: alle hulbronnen samen
Zie H3
,1.6 Externe factoren die mee vorm geven aan IS
Stakeholders
- Klanten
Dienstverlening die ze verwachten + info die ze ter beschikking willen stellen
- Leveranciers
Helpen mee standaarden zetten (= vaste vormen om info door te sturen)
- Aandeelhouders
Verwachten dat bedrijven met IT mee evolueren en klanten de juiste dienstverlening geven
- Concurrenten
Brengen standaarden uit die dan de maat worden of kunnen door een nieuw systeem een marktvoordeel krijgen bedrijf moet
mee evolueren
- Financiële instellingen
Kunnen verplichte standaarden opleggen
- Personeel
Zijn dagelijks bezig met het systeem en kunnen dus advies geven
- Vakbonden
Kunnen eisen dat bepaalde info niet word opgenomen (vb aankomst en vertrek uren)
- De maatschappij
vb. acceptatie van robots in het dagelijkse leven
- De overheid
Wetgevende kaders bepalen mee de vorm van het systeem
1.7 Wie heeft nood aan informatie van organisaties?
De noden aan informatie zijn afhankelijk van de verschillende betrokkenen.
- Klanten: zo optimaal mogelijk van informatie voorzien
- Personeel: interne organisatie optimaal laten functioneren
- Leveranciers: vb. automatische bestelling
- Partners: samenwerking optimaliseren
1.8 Inzetbaarheid van informatie
1.8.1 Transactie verwerkende systemen
Doel: allerhande bedrijfstransacties ondersteunen.
1.8.2 Procesbesturingssystemen
Processen aansturen door informatiesystemen
Vb. digitale thermostaat
1.8.3 Samenwerkingssystemen
Doel: samenwerking bevorderen
Vb. gemeenschappelijke agenda
1.8.4 Managementsystemen
Doel: zorgen dat de manager voldoende informatie krijgt voor het maken van een gefundeerde beslissing.
1.9 Verschil in informatiebehoefte
Niet elke personeelscategorie heeft dezelfde behoefte aan informatie om haar taak uit te
voeren.
Arbeiders: mensen met uitvoerende taken krijgen enkel informatie ter beschikking die nodig
is voor het uitvoeren van die taken.
Operationeel management: verkrijgen specifieke informatie die helpt bij het beheer van een
specifiek project. Informatie is historisch opgebouwd,
gedetailleerd en op vaste tijdstippen beschikbaar; opgebouwd uit
interne data
Topmanagement: informatie uit de hele organisatie staat beschikbaar; informatie
opgebouwd uit interne en externe data; interesse toekomstbeeld
Middenmanagement: systemen afhankelijk van de te maken beslissing
1.10 Enkele belangrijke wetten in het kader van informatiesystemen
,Het is noodzakelijk dat organisaties deze wetten begrijpen zodat ze in staat zijn om hun informatiesystemen vorm te geven.
1.10.1 De wet van Moore
Gordon Moore voorspelde dat de snelheid van de chips in onze computers zich steeds zou blijven verdubbelen om de 2 jaar, tegen
dezelfde kosten. Later werd de wet bijgesteld naar 18 maanden.
3 interpretaties:
- Processorkracht verdubbelt elke 18 maanden
- De kracht van computers verdubbelt elke 18 maanden
- De prijs voor computers (of rekenkracht) halveert elke 18 maanden
vrij grote impact
Technologische impact
Ontwikkeling van steeds kleinere chips rekenkracht in bijna alles verwerkbaar
Economische impact
Complexe taken kunnen steeds sneller en correcter worden uitgevoerd door de wijde verspreiding van processoren en toenemende
rekenkracht
Maatschappelijke impact
Computers spelen een steeds belangrijkere rol in onze maatschappij.
1.10.2 De wet van Mass digital storage
- De hoeveelheid opgeslagen digitale informatie verdubbelt bijna elk jaar
- De kost voor het opslaan van informatie neemt exponentieel af
Bedrijven moeten zich bewust worden van de mogelijkheden van informatie die soms verstopt zitten in data.
Vb. target
1.10.3 De wet van Metcalfe
De waarde en functie van een netwerk neemt exponentieel toe naarmate er meer deelnemers zijn
Vb. Clash Royal
1.11 Impact van nieuwe technologie op eindgebruikers
Informatiesystemenzijn sterk afhankelijk van de technologie die al dan niet gebruikt wordt door de eindgebruikers.
1.11.1 TALC: Technology adoption life cycle
Het is belangrijk dat ondernemingen kunnen inschatten in welk stadium een bepaalde technologie zich bevindt en of een bepaalde
technologie zal overleven.
Innovators: zijn op zoek naar de laatste nieuwe technologische snufjes
‘this is cool technology’
Early adopters: aanvaarden dat de technologie nog in haar kinderschoentjes staat
‘I see the impact’
Early majority: willen harde bewijzen van de impact van de nieuwe technologie
‘Show me’
Late majority: ze willen niet achterblijven
‘everybode else is doing it, so I guess we have to’
, Sceptici: gebruik ervan zo lang mogelijk uitstellen
‘the old way is the best way’
De kloof in TALC
De kloof ontstaat door de tegengestelde drijfveren voor het gebruik van technologie tussen Early adopters en majority.
Early adopter Pragmatici
1.11.2 Aanvaardt
UTAUT: unified een of
theory paradigma shock
acceptance and use of technology Ontwijkt een paradigma shock
4 constructen met directe impact
- Verwachting van de prestaties (Performance Expectancy)
mate waarin een individu gelooft dat het gebruik ervan hem zal helpen een voordeel te behalen
- Verwachting van de inspanning (Effort Expectancy)
moeilijkheidsgraad van het systeem voor individu
- Sociale invloed (Social Influence)
de mate waarin het individu ervaart dat andere individuen die voor hem belangrijk zijn het nodig vinden dat hij de technologie
gebruikt
- Omstandigheden die het gebruik vergemakkelijken (Facilitating Conditions)
mate waarin het individu zich gesteund voelt door de organisatie, maatschappij en/of technische infrastructuur om het gebruik van
het systeem te ondersteunen.
4 constructen met invloed op bovenstaande
- Geslacht (Gender)
- Leeftijd (Age)
- Ervaring (Experience)
- Bereidwilligheid (Voluntariness of Use)
1.11.3 Uitbreiding UTAUT
1. Informatiesystemen
1.1 Inleiding
Het juist analyseren en interpreteren van data geeft bedrijven nieuwe kansen.
Productiviteitsparadox
Hoewel bedrijven enorme sommen investeren aan informatiesystemen, zie je dat niet weerspiegeld in hun productiviteitscijfers.
Tegenargumenten:
- Verschuiving van opbrengsten over de grenzen van de sectoren
- Productiviteit vs diensten meten
Voordelen op vlak van techniek
- ICT is economisch belangrijk
- ICT zorgt voor nieuwe opportuniteiten
wie begrijpt hoe eindgebruikers met ICT omgaan, kan hier gebruik van maken om nieuwe platformen te creëren die voor diezelfde
eindgebruikers onmisbaar worden.
- ICT zorgt voor oplossingen van bedrijfsproblemen
vb. RFID
- ICT heeft een maatschappelijke impact
Overheden dienen dus een rol te spelen als regulerende factor om de maatschappelijke impact van informatiesystemen in goede
banen te leiden.
1.2 Informatiesystemen
Data
= een opeenvolging van vastgestelde instanties die zich hebben voorgedaan (ruwe grondstof)
Eigenschappen:
- Kan op verschillende manieren vergaard worden
- Kan op grote schaal vergaard worden
- Vormt de basis om informatie te creëren
Informatie
= vloeit voort uit data die gestructureerd verwerkt wordt of in een bepaalde context geplaatst wordt (eindproduct)
Eigenschappen:
- Nodig om een bedrijf te kunnen besturen
- Afleidbaar uit individueel vastgestelde indicatoren
- Vertaalbaar door data te verwerken
Doel informatiesystemen: zowel het vergaren en het opslaan van data als het verwerken van data tot inzetbare informatie
Indicatoren voor waarde informatie
- Tijd: waarde van data is tijdsgebonden
- Vorm
- Inhoud
1.3 Soorten informatiesystemen
3 categorieën:
- Operationeel ondersteunende systemen
Doel: dagdagelijkse werking ondersteunen
- Management ondersteunende systemen
Doel: management informatie geven die helpt bij het nemen van bepaalde beslissingen
- Overkoepelende systemen
1.4 Onderdelen van een informatiesysteem
Input: ruwe date (adhv verschillende hulpbronnen)
Verwerking: data verwerken tot inzetbare informatie (software)
Output: informatie uit systeem halen
Opslag: ruwe date opslaan
Terugkoppeling: nodig wanneer het systeem in een situatie terecht komt waar
het niet meer verder kan en bijkomende informatie nodig heeft (vb bij het printen
een melding krijgen dat het geen papier meer krijgt)
1.5 Hulpbronnen van informatiesystemen
IT-infrastructuur van een organisatie: alle hulbronnen samen
Zie H3
,1.6 Externe factoren die mee vorm geven aan IS
Stakeholders
- Klanten
Dienstverlening die ze verwachten + info die ze ter beschikking willen stellen
- Leveranciers
Helpen mee standaarden zetten (= vaste vormen om info door te sturen)
- Aandeelhouders
Verwachten dat bedrijven met IT mee evolueren en klanten de juiste dienstverlening geven
- Concurrenten
Brengen standaarden uit die dan de maat worden of kunnen door een nieuw systeem een marktvoordeel krijgen bedrijf moet
mee evolueren
- Financiële instellingen
Kunnen verplichte standaarden opleggen
- Personeel
Zijn dagelijks bezig met het systeem en kunnen dus advies geven
- Vakbonden
Kunnen eisen dat bepaalde info niet word opgenomen (vb aankomst en vertrek uren)
- De maatschappij
vb. acceptatie van robots in het dagelijkse leven
- De overheid
Wetgevende kaders bepalen mee de vorm van het systeem
1.7 Wie heeft nood aan informatie van organisaties?
De noden aan informatie zijn afhankelijk van de verschillende betrokkenen.
- Klanten: zo optimaal mogelijk van informatie voorzien
- Personeel: interne organisatie optimaal laten functioneren
- Leveranciers: vb. automatische bestelling
- Partners: samenwerking optimaliseren
1.8 Inzetbaarheid van informatie
1.8.1 Transactie verwerkende systemen
Doel: allerhande bedrijfstransacties ondersteunen.
1.8.2 Procesbesturingssystemen
Processen aansturen door informatiesystemen
Vb. digitale thermostaat
1.8.3 Samenwerkingssystemen
Doel: samenwerking bevorderen
Vb. gemeenschappelijke agenda
1.8.4 Managementsystemen
Doel: zorgen dat de manager voldoende informatie krijgt voor het maken van een gefundeerde beslissing.
1.9 Verschil in informatiebehoefte
Niet elke personeelscategorie heeft dezelfde behoefte aan informatie om haar taak uit te
voeren.
Arbeiders: mensen met uitvoerende taken krijgen enkel informatie ter beschikking die nodig
is voor het uitvoeren van die taken.
Operationeel management: verkrijgen specifieke informatie die helpt bij het beheer van een
specifiek project. Informatie is historisch opgebouwd,
gedetailleerd en op vaste tijdstippen beschikbaar; opgebouwd uit
interne data
Topmanagement: informatie uit de hele organisatie staat beschikbaar; informatie
opgebouwd uit interne en externe data; interesse toekomstbeeld
Middenmanagement: systemen afhankelijk van de te maken beslissing
1.10 Enkele belangrijke wetten in het kader van informatiesystemen
,Het is noodzakelijk dat organisaties deze wetten begrijpen zodat ze in staat zijn om hun informatiesystemen vorm te geven.
1.10.1 De wet van Moore
Gordon Moore voorspelde dat de snelheid van de chips in onze computers zich steeds zou blijven verdubbelen om de 2 jaar, tegen
dezelfde kosten. Later werd de wet bijgesteld naar 18 maanden.
3 interpretaties:
- Processorkracht verdubbelt elke 18 maanden
- De kracht van computers verdubbelt elke 18 maanden
- De prijs voor computers (of rekenkracht) halveert elke 18 maanden
vrij grote impact
Technologische impact
Ontwikkeling van steeds kleinere chips rekenkracht in bijna alles verwerkbaar
Economische impact
Complexe taken kunnen steeds sneller en correcter worden uitgevoerd door de wijde verspreiding van processoren en toenemende
rekenkracht
Maatschappelijke impact
Computers spelen een steeds belangrijkere rol in onze maatschappij.
1.10.2 De wet van Mass digital storage
- De hoeveelheid opgeslagen digitale informatie verdubbelt bijna elk jaar
- De kost voor het opslaan van informatie neemt exponentieel af
Bedrijven moeten zich bewust worden van de mogelijkheden van informatie die soms verstopt zitten in data.
Vb. target
1.10.3 De wet van Metcalfe
De waarde en functie van een netwerk neemt exponentieel toe naarmate er meer deelnemers zijn
Vb. Clash Royal
1.11 Impact van nieuwe technologie op eindgebruikers
Informatiesystemenzijn sterk afhankelijk van de technologie die al dan niet gebruikt wordt door de eindgebruikers.
1.11.1 TALC: Technology adoption life cycle
Het is belangrijk dat ondernemingen kunnen inschatten in welk stadium een bepaalde technologie zich bevindt en of een bepaalde
technologie zal overleven.
Innovators: zijn op zoek naar de laatste nieuwe technologische snufjes
‘this is cool technology’
Early adopters: aanvaarden dat de technologie nog in haar kinderschoentjes staat
‘I see the impact’
Early majority: willen harde bewijzen van de impact van de nieuwe technologie
‘Show me’
Late majority: ze willen niet achterblijven
‘everybode else is doing it, so I guess we have to’
, Sceptici: gebruik ervan zo lang mogelijk uitstellen
‘the old way is the best way’
De kloof in TALC
De kloof ontstaat door de tegengestelde drijfveren voor het gebruik van technologie tussen Early adopters en majority.
Early adopter Pragmatici
1.11.2 Aanvaardt
UTAUT: unified een of
theory paradigma shock
acceptance and use of technology Ontwijkt een paradigma shock
4 constructen met directe impact
- Verwachting van de prestaties (Performance Expectancy)
mate waarin een individu gelooft dat het gebruik ervan hem zal helpen een voordeel te behalen
- Verwachting van de inspanning (Effort Expectancy)
moeilijkheidsgraad van het systeem voor individu
- Sociale invloed (Social Influence)
de mate waarin het individu ervaart dat andere individuen die voor hem belangrijk zijn het nodig vinden dat hij de technologie
gebruikt
- Omstandigheden die het gebruik vergemakkelijken (Facilitating Conditions)
mate waarin het individu zich gesteund voelt door de organisatie, maatschappij en/of technische infrastructuur om het gebruik van
het systeem te ondersteunen.
4 constructen met invloed op bovenstaande
- Geslacht (Gender)
- Leeftijd (Age)
- Ervaring (Experience)
- Bereidwilligheid (Voluntariness of Use)
1.11.3 Uitbreiding UTAUT
