Algemene economie
SAMENVATTING
Schooljaar 2021/2022
,Inhoudsopgave
Hoofdstuk 1 - DESTEP: economische factoren.....................................................................................................2
1.1 DESTEP............................................................................................................................................................2
1.2 Economische factoren....................................................................................................................................2
1.2.1 Economische factoren die van invloed zijn op de consumptie van huishoudens
(B2C):............................................................................................................................................ 2
1.2.2 Economische factoren die invloed hebben op de B2B transacties................................3
Hoofdstuk 2 – Macro-economie: aanbod, conjunctuur en inflatie...................................................................4
2.1 Bruto binnenlands product en economische groei.........................................................................................4
2.2 Aanbodzijde van de goederenmarkt..............................................................................................................4
2.3 Vraagzijde van de goederenmarkt.................................................................................................................5
2.3.1 vraagzijde: definities en formules.....................................................................................5
2.3.2 Wisselwerking tussen EV en BBP.....................................................................................5
2.3.3 Factoren die de macro-economische bestedingen beïnvloeden....................................6
2.3.4 Conjunctuurgolven............................................................................................................. 6
2.3.5 Inflatie: oorzaken en gevolgen...........................................................................................7
Hoofdstuk 3 - Macro-economie: arbeidsmarkt, export- en importsector en actuele stand van de economie.....9
3.1 Arbeidsmarkt..................................................................................................................................................9
3.1.1 Vraag en aanbod van arbeid.............................................................................................. 9
3.1.2 Verband tussen arbeidsproductiviteit, economische groei en werkgelegenheid.........9
3.1.3 Verband tussen werkgelegenheid en werkloosheid........................................................9
3.1.4 Conjuncturele en structurele werkloosheid....................................................................10
3.1.5 verband tussen arbeidsproductiviteit en loonkosten per eenheid product.................10
3.2 De export- en importsector..........................................................................................................................10
3.2.1 Factoren die van invloed zijn op de export.....................................................................10
3.2.2 Factoren die van invloed zijn op de import.....................................................................11
3.2.3 De handelsbalans van de betalingsbalans.....................................................................11
3.3 Actuele stand van de Nederlandse economie en verwachtingen op korte termijn.....................................12
Hoofdstuk 4 – Volledig vrije mededinging en prijsvorming............................................................................15
4.1 Vraag naar goederen...................................................................................................................................15
4.1.1 Vraagcurve......................................................................................................................... 15
4.2 Aanbod van goederen..................................................................................................................................16
4.2.1 Aanbodcurve..................................................................................................................... 16
4.3 Marktevenwicht...........................................................................................................................................16
4.4 marktonevenwichtigheden..........................................................................................................................17
Hoofdstuk 5 – Omzetbelasting..................................................................................................................... 18
5.1 Omzetbelasting: theorie en voorbeelden.....................................................................................................18
Hoofdstuk 6 – De inkomenselasticiteit en de prijselasticiteit van de vraag....................................................19
6.1 De inkomenselasticiteit van de vraag naar goederen..................................................................................19
6.2 De prijselasticiteit van de vraag naar goederen..........................................................................................19
6.2.1 Prijs-afzetfunctie............................................................................................................... 19
6.2.2 De prijselasticiteit van de vraag.......................................................................................19
6.2.3 Prijselasticiteit van de vraag en het verband met de omzet..........................................20
1
, 6.3 De kruislingse prijselasticiteit van de vraag.................................................................................................20
6.4 De prijselasticiteit van het aanbod van goederen........................................................................................20
Formuleblad H1 t/m H6.....................................................................................................................................21
Hoofdstuk 1 - DESTEP: economische factoren
1.1 DESTEP
De marktomgeving bestaat uit alle factoren die invloed hebben op de afzet- en omzet-
mogelijkheden van een bedrijf. Er zijn drie niveaus van de marktomgeving:
1. Microniveau
2. Mesoniveau
3. Macroniveau
In dit hoofdstuk wordt er dieper ingegaan op de macro-omgeving. De macro-omgeving kan
worden onderverdeeld in de DESTEP-factoren; demografisch, economisch, sociaal-
cultureel, technologisch, ecologisch en politiek-juridisch. In deze module wordt de
economische factor besproken.
Economische ontwikkelingen leiden niet meteen tot nieuwe behoeften of doelgroepen. Ze
bepalen wel de randvoorwaarde van het koopgedrag van de consumenten, bedrijven en de
overheid. Een redelijke economische groei is van belang voor bedrijven omdat hun afzet
daarvan afhankelijk is. Deze economische groei, vormt dus een randvoorwaarde.
Wanneer er sprake is van een economische krimp negatieve economische groei, heeft dit
grote gevolgen voor de besteding van de economische subjecten. De afzet van veel
bedrijven zal dalen en hierdoor zullen bedrijven failliet gaan. Voor bedrijven zijn de
ontwikkelingen in de macro-omgeving van groot belang. Het is belangrijk om inzicht te
hebben in de verwachtingen met betrekking tot de economie om macro-economische
factoren zoals, economische groei, de werkloosheid et cetera, in te kunnen schatten.
1.2 Economische factoren
1.2.1 Economische factoren die van invloed zijn op de consumptie van huishoudens
(B2C):
- Koopkracht = het reële inkomen
De koopkracht is de reële waarde van het inkomen. Oftewel, de hoeveelheid goederen en
diensten die je voor je geld kan kopen. De koopkracht is van belang als het neerkomt op
consumptie omdat mensen meer gaan kopen als hun geld meer waard is en minder als het
geld minder waard is. De vraag naar goederen wordt beïnvloed door de hoogte van dit reële
inkomen. Als de overheid de stijging van de vraag wilt stimuleren, kan bijvoorbeeld de loon-
en inkomstenbelasting verlaagd worden. Dit proces wordt later besproken.
- De rentestand
De rentestand heeft invloed op de consumptie van huishoudens omdat de rentestand
betrekking heeft op de interest die betaald moet worden over een lening. Een hogere
rentetstand zorgt ervoor dat de consument minder snel consumptieve kredieten en
hypotheken gaan afsluiten. Dit zorgt voor lagere bestedingen.
De rentestand wordt bepaald door de Europese Centrale Bank en gelden voor de gehele
EMU.
- Het consumentenvertrouwen
Het consumentenvertrouwen is een indicator die informatie geeft over het vertrouwen en
de verwachtingen van de consument. Een laag consumentenvertrouwen zorgt voor een
afwachtende houding van de consument op het gebied van consumptieve bestedingen,
vooral duurzame goederen. Sommige branches hebben helemaal geen last van laag
2
SAMENVATTING
Schooljaar 2021/2022
,Inhoudsopgave
Hoofdstuk 1 - DESTEP: economische factoren.....................................................................................................2
1.1 DESTEP............................................................................................................................................................2
1.2 Economische factoren....................................................................................................................................2
1.2.1 Economische factoren die van invloed zijn op de consumptie van huishoudens
(B2C):............................................................................................................................................ 2
1.2.2 Economische factoren die invloed hebben op de B2B transacties................................3
Hoofdstuk 2 – Macro-economie: aanbod, conjunctuur en inflatie...................................................................4
2.1 Bruto binnenlands product en economische groei.........................................................................................4
2.2 Aanbodzijde van de goederenmarkt..............................................................................................................4
2.3 Vraagzijde van de goederenmarkt.................................................................................................................5
2.3.1 vraagzijde: definities en formules.....................................................................................5
2.3.2 Wisselwerking tussen EV en BBP.....................................................................................5
2.3.3 Factoren die de macro-economische bestedingen beïnvloeden....................................6
2.3.4 Conjunctuurgolven............................................................................................................. 6
2.3.5 Inflatie: oorzaken en gevolgen...........................................................................................7
Hoofdstuk 3 - Macro-economie: arbeidsmarkt, export- en importsector en actuele stand van de economie.....9
3.1 Arbeidsmarkt..................................................................................................................................................9
3.1.1 Vraag en aanbod van arbeid.............................................................................................. 9
3.1.2 Verband tussen arbeidsproductiviteit, economische groei en werkgelegenheid.........9
3.1.3 Verband tussen werkgelegenheid en werkloosheid........................................................9
3.1.4 Conjuncturele en structurele werkloosheid....................................................................10
3.1.5 verband tussen arbeidsproductiviteit en loonkosten per eenheid product.................10
3.2 De export- en importsector..........................................................................................................................10
3.2.1 Factoren die van invloed zijn op de export.....................................................................10
3.2.2 Factoren die van invloed zijn op de import.....................................................................11
3.2.3 De handelsbalans van de betalingsbalans.....................................................................11
3.3 Actuele stand van de Nederlandse economie en verwachtingen op korte termijn.....................................12
Hoofdstuk 4 – Volledig vrije mededinging en prijsvorming............................................................................15
4.1 Vraag naar goederen...................................................................................................................................15
4.1.1 Vraagcurve......................................................................................................................... 15
4.2 Aanbod van goederen..................................................................................................................................16
4.2.1 Aanbodcurve..................................................................................................................... 16
4.3 Marktevenwicht...........................................................................................................................................16
4.4 marktonevenwichtigheden..........................................................................................................................17
Hoofdstuk 5 – Omzetbelasting..................................................................................................................... 18
5.1 Omzetbelasting: theorie en voorbeelden.....................................................................................................18
Hoofdstuk 6 – De inkomenselasticiteit en de prijselasticiteit van de vraag....................................................19
6.1 De inkomenselasticiteit van de vraag naar goederen..................................................................................19
6.2 De prijselasticiteit van de vraag naar goederen..........................................................................................19
6.2.1 Prijs-afzetfunctie............................................................................................................... 19
6.2.2 De prijselasticiteit van de vraag.......................................................................................19
6.2.3 Prijselasticiteit van de vraag en het verband met de omzet..........................................20
1
, 6.3 De kruislingse prijselasticiteit van de vraag.................................................................................................20
6.4 De prijselasticiteit van het aanbod van goederen........................................................................................20
Formuleblad H1 t/m H6.....................................................................................................................................21
Hoofdstuk 1 - DESTEP: economische factoren
1.1 DESTEP
De marktomgeving bestaat uit alle factoren die invloed hebben op de afzet- en omzet-
mogelijkheden van een bedrijf. Er zijn drie niveaus van de marktomgeving:
1. Microniveau
2. Mesoniveau
3. Macroniveau
In dit hoofdstuk wordt er dieper ingegaan op de macro-omgeving. De macro-omgeving kan
worden onderverdeeld in de DESTEP-factoren; demografisch, economisch, sociaal-
cultureel, technologisch, ecologisch en politiek-juridisch. In deze module wordt de
economische factor besproken.
Economische ontwikkelingen leiden niet meteen tot nieuwe behoeften of doelgroepen. Ze
bepalen wel de randvoorwaarde van het koopgedrag van de consumenten, bedrijven en de
overheid. Een redelijke economische groei is van belang voor bedrijven omdat hun afzet
daarvan afhankelijk is. Deze economische groei, vormt dus een randvoorwaarde.
Wanneer er sprake is van een economische krimp negatieve economische groei, heeft dit
grote gevolgen voor de besteding van de economische subjecten. De afzet van veel
bedrijven zal dalen en hierdoor zullen bedrijven failliet gaan. Voor bedrijven zijn de
ontwikkelingen in de macro-omgeving van groot belang. Het is belangrijk om inzicht te
hebben in de verwachtingen met betrekking tot de economie om macro-economische
factoren zoals, economische groei, de werkloosheid et cetera, in te kunnen schatten.
1.2 Economische factoren
1.2.1 Economische factoren die van invloed zijn op de consumptie van huishoudens
(B2C):
- Koopkracht = het reële inkomen
De koopkracht is de reële waarde van het inkomen. Oftewel, de hoeveelheid goederen en
diensten die je voor je geld kan kopen. De koopkracht is van belang als het neerkomt op
consumptie omdat mensen meer gaan kopen als hun geld meer waard is en minder als het
geld minder waard is. De vraag naar goederen wordt beïnvloed door de hoogte van dit reële
inkomen. Als de overheid de stijging van de vraag wilt stimuleren, kan bijvoorbeeld de loon-
en inkomstenbelasting verlaagd worden. Dit proces wordt later besproken.
- De rentestand
De rentestand heeft invloed op de consumptie van huishoudens omdat de rentestand
betrekking heeft op de interest die betaald moet worden over een lening. Een hogere
rentetstand zorgt ervoor dat de consument minder snel consumptieve kredieten en
hypotheken gaan afsluiten. Dit zorgt voor lagere bestedingen.
De rentestand wordt bepaald door de Europese Centrale Bank en gelden voor de gehele
EMU.
- Het consumentenvertrouwen
Het consumentenvertrouwen is een indicator die informatie geeft over het vertrouwen en
de verwachtingen van de consument. Een laag consumentenvertrouwen zorgt voor een
afwachtende houding van de consument op het gebied van consumptieve bestedingen,
vooral duurzame goederen. Sommige branches hebben helemaal geen last van laag
2
