Gwen Peeters
HC 5.5
VO205
Accessoire organen spijvertering, voeding en energie
Anatomie pancreas/alvleesklier
De pancreas:
- Geeft verteringsenzymen af
- Geeft buffers die spijsbrij neutraliseren.
- Is zowel exocrien als endocrien
De pancreas ligt achter de maag en loopt vanaf het duodenum lateraal
door naar de milt. Het is een langwerpig, roze-grijs orgaan met een
lengte van circa 15 cm en een gewicht van ongeveer 80 g. het
oppervlak van de pancreas heeft een bobbelig uiterlijk en het weefsel is
zacht en scheurt gemakkelijk. Evenals het duodenum ligt de pancreas
retroperitoneaal: alleen het voorste oppervlak is door het buikvlies
bedelt.
De ductus pancreaticus komt in het duodenum uit
De ductus levert het pancreassap af
De ductus heeft vele vertakkingen
De dunne takjes komen uit in de klierblaasjes (acini)
Endocriene cellen tussen de acini aanwezig
De cauda is de staart van de pancreas
De kop grenst aan de duodenum
De lobules bestaan uit eilandje van langerhans, klierblaasjes en afvoerbuizen
Secreties van pancreas
Endocriene secretie (hormonen) IBGA
Insuline (gemaakt door bètacellen)
Glucagon (gemaakt door alfacellen)
Exocriene secretie (vertering)
Water
Ionen
Enzymen
- Carbohydrasen
- Lipasen
- Proteasen
- Nucleasen
Functies van de pancreas
- Exocriene pancreas > productie van mengsel van buffers en enzymen > essentieel voor
normale vertering.
- Secretie door de pancreas wordt gestimuleerd door hormonen (secretine en CCK) die het
duodenum afgeeft.
1
, Gwen Peeters
HC 5.5
VO205
Regulering secretie pancreas
- Chymus (bewerkte maaginhoud, zuur) uit maag in duodenum > start afgifte hormonen
- Hormonen starten de afgifte van het pancreassap
Secretine start afgifte water en
bicarbonaat
CCK start afgifte enzymen
Amylase, lipase
Proteasen, nl. trypsine,
chymotrypsine,
carboxypeptidase
Uitwendige anatomie lever
- Rechter lobus / kwab (grootste)
- Linker lobus
- Lobus caudatus boven de galblaas
- Lobus quadratus onder de galblaas
- Kransband en ronde band en sikkelvormig
ligament
- Leverhilus (-poort) met a. hepatica en v.
porta instroom en ductus hepaticus
uitstroom
- Aparte uitstroom v. hepatica
Histologische organisatie lever
Poortaderstelsel / portale stelsel:
- 6-hoekig leverlobje is de functionele
basiseenheid met levercellen en bindweefselkapsel en centrale ader
- Interlobulaire ruimte met op 6 hoekpunten: takjes van arteria hepatica, vena porta en
galgang
- Bloedtoevoer door de a. hepatica en v. porta
- Bloed stroomt langs plaatjes hepatocyten
- Bloedkanalen zijn bloedruimten
- Bloed verzamelt zich in de centrale vene
- Alle centrale venes leverader (vena hepatica)
- Galkanaaltjes brengen de gal naar de galafvoergangen
- Alle galgangen leverbuis (ductus hepaticus)
Galafvoerkanalen
- Elk leverlobje heeft zijn eigen galafvoerkanaal
- Alle galafvoerkanalen samen > ductus hepaticus communis
- De ductus cysticus brengt de gal naar de galblaas
- De ductus choledochus brengt de gal naar het duodenum
Wand galblaas
2
HC 5.5
VO205
Accessoire organen spijvertering, voeding en energie
Anatomie pancreas/alvleesklier
De pancreas:
- Geeft verteringsenzymen af
- Geeft buffers die spijsbrij neutraliseren.
- Is zowel exocrien als endocrien
De pancreas ligt achter de maag en loopt vanaf het duodenum lateraal
door naar de milt. Het is een langwerpig, roze-grijs orgaan met een
lengte van circa 15 cm en een gewicht van ongeveer 80 g. het
oppervlak van de pancreas heeft een bobbelig uiterlijk en het weefsel is
zacht en scheurt gemakkelijk. Evenals het duodenum ligt de pancreas
retroperitoneaal: alleen het voorste oppervlak is door het buikvlies
bedelt.
De ductus pancreaticus komt in het duodenum uit
De ductus levert het pancreassap af
De ductus heeft vele vertakkingen
De dunne takjes komen uit in de klierblaasjes (acini)
Endocriene cellen tussen de acini aanwezig
De cauda is de staart van de pancreas
De kop grenst aan de duodenum
De lobules bestaan uit eilandje van langerhans, klierblaasjes en afvoerbuizen
Secreties van pancreas
Endocriene secretie (hormonen) IBGA
Insuline (gemaakt door bètacellen)
Glucagon (gemaakt door alfacellen)
Exocriene secretie (vertering)
Water
Ionen
Enzymen
- Carbohydrasen
- Lipasen
- Proteasen
- Nucleasen
Functies van de pancreas
- Exocriene pancreas > productie van mengsel van buffers en enzymen > essentieel voor
normale vertering.
- Secretie door de pancreas wordt gestimuleerd door hormonen (secretine en CCK) die het
duodenum afgeeft.
1
, Gwen Peeters
HC 5.5
VO205
Regulering secretie pancreas
- Chymus (bewerkte maaginhoud, zuur) uit maag in duodenum > start afgifte hormonen
- Hormonen starten de afgifte van het pancreassap
Secretine start afgifte water en
bicarbonaat
CCK start afgifte enzymen
Amylase, lipase
Proteasen, nl. trypsine,
chymotrypsine,
carboxypeptidase
Uitwendige anatomie lever
- Rechter lobus / kwab (grootste)
- Linker lobus
- Lobus caudatus boven de galblaas
- Lobus quadratus onder de galblaas
- Kransband en ronde band en sikkelvormig
ligament
- Leverhilus (-poort) met a. hepatica en v.
porta instroom en ductus hepaticus
uitstroom
- Aparte uitstroom v. hepatica
Histologische organisatie lever
Poortaderstelsel / portale stelsel:
- 6-hoekig leverlobje is de functionele
basiseenheid met levercellen en bindweefselkapsel en centrale ader
- Interlobulaire ruimte met op 6 hoekpunten: takjes van arteria hepatica, vena porta en
galgang
- Bloedtoevoer door de a. hepatica en v. porta
- Bloed stroomt langs plaatjes hepatocyten
- Bloedkanalen zijn bloedruimten
- Bloed verzamelt zich in de centrale vene
- Alle centrale venes leverader (vena hepatica)
- Galkanaaltjes brengen de gal naar de galafvoergangen
- Alle galgangen leverbuis (ductus hepaticus)
Galafvoerkanalen
- Elk leverlobje heeft zijn eigen galafvoerkanaal
- Alle galafvoerkanalen samen > ductus hepaticus communis
- De ductus cysticus brengt de gal naar de galblaas
- De ductus choledochus brengt de gal naar het duodenum
Wand galblaas
2
