Functies van slaap
Waarom slapen we??
l Geen eenduidig antwoord
l Verschillende opvattingen:
¡ Eén opvatting = recuperatietheorie (zie verder)
¡ Andere opvatting: circadische theorie (zie verder)
¡ Volgens recent wetensch. OZ
l Opgeslagen info van overdag wordt bij nacht verwerkt door de hersenen
(ordening en stevig opslaan)
¡ Dromen helpen bij het verwerken van indrukken, belevenissen van overdag
¡ Recuperatietheorie
l Lichaam recupereert van de voorbije dag
doch: soms meer hersenactiviteit dan overdag, metabolisme slechts beperkt lager
¡ Circadische theorie
of ‘slapen is een instinct’
l Circadisch ritme (informatief)
= term voor de vele fysiologische verschijnselen van planten en dieren die een ritme
van circa 24 uur vertonen
+ dat niet door uitwendige omstandigheden (licht, donker) bepaald wordt
het organisme beschikt a.h.w. over een interne klok (biologische klok)
¡ Circadische theorie
l Slapen = drang om de mens te beschermen tegen de gevaren van de nacht
l Slapen hier volgt de dag-nachtcyclus
”circardische theorie”
l Slapen = instinct
Doch: fysiologische behoefte (ifv recupereren)
o Slaap = essentieel voor de fysieke gezondheid
o Een gezonde slaap lijkt ook onontbeerlijk voor het mentale welzijn. Het gunstige
effect van slaap speelt zich af op verschillende domeinen zoals
• Consolidatie van geheugensporen die voorafgaand aan de slaap verworven
zijn
• Het optimaliseren van mogelijkheden om nieuw materiaal op te nemen
• Het verwerken van emoties
• Het reguleren van de emotionele toestand (slaaptekort kan leiden tot
prikkelbaarheid)
o 2.1 Wat is slapen
o 2.2 5 stadia/fasen van de slaap
o 2.3 Slaapopbouw
o 2.4 Fysiologische veranderingen tijdens de slaap
o 2.5 Slaapbehoefte
o 2.6 Slaappatroon of slaap-waakritme
Wat is slapen?
, Slaap is een omkeerbare toestand met een verminderd bewustzijn van de omgeving
en een verminderde reactie op de omgeving, waarbij het lichaam in betrekkelijke rust
verkeert.
5 stadia/ fasen van de slaap
¡ Stadium 1 t.e.m. 4:
l Steeds dieper wordende slaap
l = nREM-slaap
¡ =Non-Rapid-Eye-Movement-slaap
¡ =Niet-droomslaap
¡ Stadium 5
l = REM-slaap
(rapid-eye-movement-slaap)
l = veel lichtere vorm van slaap
l = droomslaap
l rapid-eye-movement betekent …
slaapopbouw
1 slaapperiode duurt +/- 90 min.
1slaapperiode=
St.1St.2 St.3 St.4
St.3 St.2 St.1
REMslaap
4° slaapstadium = diepste slaap
REM-slaap=lichtste slaap, hierin 90% van de dromen
In begin van de slaap:
o meer diepe slaap
o met vooral recuperatiemogelijkheid
Op het eind van de slaap:
o vooral dromen
o zelfs tot op moment dat de wekker afloopt (HERKENBAAR?)
Bij verouderen
¡ een vermindering van de slaapkwaliteit!!
l De samenstelling van de slaap ondergaat grondige wijzigingen
¡ Het percentage REM-slaap (Rapid Eye Movement sleep of
droomslaap) blijft onveranderd.
¡ Oppervlakkige NREM slaap neemt toe met de leeftijd.
¡ Diepe NREM-slaap daarentegen vermindert gestadig en kan zo goed
als afwezig zijn bij de oudere.
Door oppervl slaap:
Waarom slapen we??
l Geen eenduidig antwoord
l Verschillende opvattingen:
¡ Eén opvatting = recuperatietheorie (zie verder)
¡ Andere opvatting: circadische theorie (zie verder)
¡ Volgens recent wetensch. OZ
l Opgeslagen info van overdag wordt bij nacht verwerkt door de hersenen
(ordening en stevig opslaan)
¡ Dromen helpen bij het verwerken van indrukken, belevenissen van overdag
¡ Recuperatietheorie
l Lichaam recupereert van de voorbije dag
doch: soms meer hersenactiviteit dan overdag, metabolisme slechts beperkt lager
¡ Circadische theorie
of ‘slapen is een instinct’
l Circadisch ritme (informatief)
= term voor de vele fysiologische verschijnselen van planten en dieren die een ritme
van circa 24 uur vertonen
+ dat niet door uitwendige omstandigheden (licht, donker) bepaald wordt
het organisme beschikt a.h.w. over een interne klok (biologische klok)
¡ Circadische theorie
l Slapen = drang om de mens te beschermen tegen de gevaren van de nacht
l Slapen hier volgt de dag-nachtcyclus
”circardische theorie”
l Slapen = instinct
Doch: fysiologische behoefte (ifv recupereren)
o Slaap = essentieel voor de fysieke gezondheid
o Een gezonde slaap lijkt ook onontbeerlijk voor het mentale welzijn. Het gunstige
effect van slaap speelt zich af op verschillende domeinen zoals
• Consolidatie van geheugensporen die voorafgaand aan de slaap verworven
zijn
• Het optimaliseren van mogelijkheden om nieuw materiaal op te nemen
• Het verwerken van emoties
• Het reguleren van de emotionele toestand (slaaptekort kan leiden tot
prikkelbaarheid)
o 2.1 Wat is slapen
o 2.2 5 stadia/fasen van de slaap
o 2.3 Slaapopbouw
o 2.4 Fysiologische veranderingen tijdens de slaap
o 2.5 Slaapbehoefte
o 2.6 Slaappatroon of slaap-waakritme
Wat is slapen?
, Slaap is een omkeerbare toestand met een verminderd bewustzijn van de omgeving
en een verminderde reactie op de omgeving, waarbij het lichaam in betrekkelijke rust
verkeert.
5 stadia/ fasen van de slaap
¡ Stadium 1 t.e.m. 4:
l Steeds dieper wordende slaap
l = nREM-slaap
¡ =Non-Rapid-Eye-Movement-slaap
¡ =Niet-droomslaap
¡ Stadium 5
l = REM-slaap
(rapid-eye-movement-slaap)
l = veel lichtere vorm van slaap
l = droomslaap
l rapid-eye-movement betekent …
slaapopbouw
1 slaapperiode duurt +/- 90 min.
1slaapperiode=
St.1St.2 St.3 St.4
St.3 St.2 St.1
REMslaap
4° slaapstadium = diepste slaap
REM-slaap=lichtste slaap, hierin 90% van de dromen
In begin van de slaap:
o meer diepe slaap
o met vooral recuperatiemogelijkheid
Op het eind van de slaap:
o vooral dromen
o zelfs tot op moment dat de wekker afloopt (HERKENBAAR?)
Bij verouderen
¡ een vermindering van de slaapkwaliteit!!
l De samenstelling van de slaap ondergaat grondige wijzigingen
¡ Het percentage REM-slaap (Rapid Eye Movement sleep of
droomslaap) blijft onveranderd.
¡ Oppervlakkige NREM slaap neemt toe met de leeftijd.
¡ Diepe NREM-slaap daarentegen vermindert gestadig en kan zo goed
als afwezig zijn bij de oudere.
Door oppervl slaap:
