Inleiding bestuurksunde
De studie van de overheid, openbaar bestuur en de publiek sector
Het is belangrijk om deze 3 elementen uit elkaar te houden
1) Overheid
a. Politici + ambtenaren
b. Politici zijn de bazen van de ambtenaren
2) Openbaar bestuur
a. Overheid + semi-overheid
b. Verzelfstandigde overheidsdiensten met eigen rechtspersoonlijkheid
i. Bv De Lijn, OVAM, VDAB
c. Afstand van politici en klassieke administratie met eigen responsabilisering op
bestuursniveau
3) Publieke sector
a. Openbaar bestuur en maatschappelijke organisaties met een publiek doel
i. Zijn ook particuliere organisaties met publieke taak
• Organisaties opgericht door private personen (onderwijs, mutualiteiten, vakorganisaties…)
• Politiek → ideologosche discussies en strijd
• Politieke verantwoordelijkheid (indirect)
• Vertrouwen in deze sectoren light hoog
• Deze organisaties lang geleden opgericht : overheid voerde hun taken niet uit
• Belangrijke organisaties → subsidies
,De bestuurksundige wereld in Vlaanderen en daarbuiten p67-68
• Bestuurskunde wordt bestudeert over heel de wereld
Wat is bestuurskunde?
Bestuurskunde is een maatschappijwetenschap ➔ bestudeert de relaties tussen de mensen onderling
Pag 38 (hier staan al definities duidelijk beschreven)
• Begrip is ruimer geworden
o Interne focus → openbaar bestuur
o Toepassing → wetenschappelijke benadering
o Organisatie → processen en beleid
o Meer aandacht van het interne na het externe
• Bestuurskunde bestudeert Het openbaar bestuur (publieke sector) als het geheel van
organisaties en activiteiten (beleid en management) die gericht zijn op de besturing van de
maatschappij. Binnen de maatschappelijke, politieke en juridische omgeving (tijd en ruimte)
Met het oog op kennisintegratie (vier niveaus). Gericht op verbetering van de kwaliteit
(rechtmatig; doelmatig; democratisch; integer) van het openbaar bestuur (publieke sector)
o Verbetering van kwaliteit: bv met de vaccinaties van COVID → door steun OH is er
snel onderzoek gebeurt en snel een vaccin kunnen ontwikkelen
,De 3 machten houden elkaar in evenwicht → uitvoerende, rechterlijke en wetgevende macht
Rechterlijke macht vooral federaal niveau
Uitvoerende macht vooral bestuursniveaus, sectoren of domeinen, soorten organisaties, inrichting en
werking van de organisaties
• Processen : management en beleid, gaat om actie en om activiteiten
• Management : beheer van de organisatie (personeel, financiën, wagenpark…)
• Beleid : het op samenleving gericht handelen van de organisatie
• Bedrijven kunnen regels overtreden en als er op toegezien wordt gaat er in het ergste geval
geen gevolg aan worden gegevev,
• Bestuurskunde en publiek management hebben een gelijkaardige discipline
Een overheid staat niet los van een omgeving en staan in interactie met een omgeving
Met omgeving van openbaar bestuur bedoelen we alle aspecten die een grote impact hebben op de
inrichting en de werking van het openbaar bestuur
Er zijn een aantal politiek institiutionele aspecten waardoor het openbaar bestuur in België zch
onderscheid van bestuursstelsels in andere Europese staten (zie pag 49)
Het openbaar bestuur zal voornamelijk afhangen van de regering
S Y S T E E M B EN A DE R I N G EASTON
1. Open systeem, verbonden met omgevingskenmerken die inwerken
2. Input, throughout, output en feedback
3. Input wordt gevormd door de eisen en de steun vanuit de omgeving
, a. Burgers hebben bepaalde verwachtingen en kunnen door bv verkiezingen hun stem
laten kennen
4. Black box van Easton → organisatie en processen in en van openbaar bestuur
a. Zwarte box waarin organisatie werken
b. Bv: een bedrijf wil winsten maken en staat in nauw contact met mensen van dat
systeem en krijgt een oplossing die voor hen het meest gunstig is
Deze box is altijd in beweging
Overheid moet in beleidsvorming rekening houden met de omgeving zoals ervoor zorgen dat bedrijven
niet weglopen en nog steeds denken aan de volksgezondheid
O M G E VI NG
1) Poltiek, institutionele aspecten
2) Rechtsstaat (juridische omgeving)
3) Brede maatschappelijke omgeving (sociaal, economosch, klimaat, geografisch…)
Bestuurskunde → empirsch, normatief en prescriptief
Bestuurskundige wil kennis creëren, begrijpen wat gebeurt in bestuur
Empirisch → beschrijven + verklaren
Normatief → beoordelen
Prescriptief → aanbevelen tot verbertering
De studie van de overheid, openbaar bestuur en de publiek sector
Het is belangrijk om deze 3 elementen uit elkaar te houden
1) Overheid
a. Politici + ambtenaren
b. Politici zijn de bazen van de ambtenaren
2) Openbaar bestuur
a. Overheid + semi-overheid
b. Verzelfstandigde overheidsdiensten met eigen rechtspersoonlijkheid
i. Bv De Lijn, OVAM, VDAB
c. Afstand van politici en klassieke administratie met eigen responsabilisering op
bestuursniveau
3) Publieke sector
a. Openbaar bestuur en maatschappelijke organisaties met een publiek doel
i. Zijn ook particuliere organisaties met publieke taak
• Organisaties opgericht door private personen (onderwijs, mutualiteiten, vakorganisaties…)
• Politiek → ideologosche discussies en strijd
• Politieke verantwoordelijkheid (indirect)
• Vertrouwen in deze sectoren light hoog
• Deze organisaties lang geleden opgericht : overheid voerde hun taken niet uit
• Belangrijke organisaties → subsidies
,De bestuurksundige wereld in Vlaanderen en daarbuiten p67-68
• Bestuurskunde wordt bestudeert over heel de wereld
Wat is bestuurskunde?
Bestuurskunde is een maatschappijwetenschap ➔ bestudeert de relaties tussen de mensen onderling
Pag 38 (hier staan al definities duidelijk beschreven)
• Begrip is ruimer geworden
o Interne focus → openbaar bestuur
o Toepassing → wetenschappelijke benadering
o Organisatie → processen en beleid
o Meer aandacht van het interne na het externe
• Bestuurskunde bestudeert Het openbaar bestuur (publieke sector) als het geheel van
organisaties en activiteiten (beleid en management) die gericht zijn op de besturing van de
maatschappij. Binnen de maatschappelijke, politieke en juridische omgeving (tijd en ruimte)
Met het oog op kennisintegratie (vier niveaus). Gericht op verbetering van de kwaliteit
(rechtmatig; doelmatig; democratisch; integer) van het openbaar bestuur (publieke sector)
o Verbetering van kwaliteit: bv met de vaccinaties van COVID → door steun OH is er
snel onderzoek gebeurt en snel een vaccin kunnen ontwikkelen
,De 3 machten houden elkaar in evenwicht → uitvoerende, rechterlijke en wetgevende macht
Rechterlijke macht vooral federaal niveau
Uitvoerende macht vooral bestuursniveaus, sectoren of domeinen, soorten organisaties, inrichting en
werking van de organisaties
• Processen : management en beleid, gaat om actie en om activiteiten
• Management : beheer van de organisatie (personeel, financiën, wagenpark…)
• Beleid : het op samenleving gericht handelen van de organisatie
• Bedrijven kunnen regels overtreden en als er op toegezien wordt gaat er in het ergste geval
geen gevolg aan worden gegevev,
• Bestuurskunde en publiek management hebben een gelijkaardige discipline
Een overheid staat niet los van een omgeving en staan in interactie met een omgeving
Met omgeving van openbaar bestuur bedoelen we alle aspecten die een grote impact hebben op de
inrichting en de werking van het openbaar bestuur
Er zijn een aantal politiek institiutionele aspecten waardoor het openbaar bestuur in België zch
onderscheid van bestuursstelsels in andere Europese staten (zie pag 49)
Het openbaar bestuur zal voornamelijk afhangen van de regering
S Y S T E E M B EN A DE R I N G EASTON
1. Open systeem, verbonden met omgevingskenmerken die inwerken
2. Input, throughout, output en feedback
3. Input wordt gevormd door de eisen en de steun vanuit de omgeving
, a. Burgers hebben bepaalde verwachtingen en kunnen door bv verkiezingen hun stem
laten kennen
4. Black box van Easton → organisatie en processen in en van openbaar bestuur
a. Zwarte box waarin organisatie werken
b. Bv: een bedrijf wil winsten maken en staat in nauw contact met mensen van dat
systeem en krijgt een oplossing die voor hen het meest gunstig is
Deze box is altijd in beweging
Overheid moet in beleidsvorming rekening houden met de omgeving zoals ervoor zorgen dat bedrijven
niet weglopen en nog steeds denken aan de volksgezondheid
O M G E VI NG
1) Poltiek, institutionele aspecten
2) Rechtsstaat (juridische omgeving)
3) Brede maatschappelijke omgeving (sociaal, economosch, klimaat, geografisch…)
Bestuurskunde → empirsch, normatief en prescriptief
Bestuurskundige wil kennis creëren, begrijpen wat gebeurt in bestuur
Empirisch → beschrijven + verklaren
Normatief → beoordelen
Prescriptief → aanbevelen tot verbertering
