Grondrechten
Site: helder recht
= een geheel van regels die opgesteld en opgelegd zijn door de samenleving. De belangen van de
enkeling in de gemeenschap worden geordend door middel van sociale dwang. (afdwingbaar)
4. Justitie
We vertrekken vanuit de behoeften en noden van de mens en de problemen die de mensen
ondervinden.
Als er conflicten kun je mensen doorsturen naar anderen. Een probleem wordt een conflict als er
andere bij betrokken zijn en niemand een oplossing heeft.
Nulde lijn: vrienden en familie die al informatie kunnen geven. bv. scheiding
Eerste lijn: professionals die eerste informatie kunnen geven preventieve toegangspoorten tot het
recht. Bv. hulporganisaties, huurdersbond
Tweede lijn: brok van informatie die men in vele organisaties kan krijgen. Uitgebreider advies, voor
rechtbank komen, bijstand, … als je je eigen advocaat niet kan betalen, heb je recht op
prodeoadvocaten.
Rechtshulporganisaties:
Eerstelijnsbijstand: commissies voor eerste lijnsbijstand Gratis juridisch advies
Juridische tweedelijnsbijstand: aanvragen van advocaat voor rechtbank kosteloze advocaat
Rechtsbijstand: kosten van procedure niet betalen bureau voor rechtsbijstand om kosteloze
tussenbijkomst te krijgen.
,Voorwaarden tweedelijnsbijstand:
Buitengerechtelijke conflictoplossing:
Niet alle conflicten komen voor de rechter.
Ingebrekestelling = aangetekende brief die je stuurt naar je tegenpartij en vraagt om zijn
verplichtingen na te komen. Dit is een laatste waarschuwing. . Je moet in die brief ook een termijn
aangeven. Je bent niet verplicht om een ingebrekestelling te doen, maar het heeft wel voordelen.
Verzoening of minnelijke schikking= je vraagt aan de rechter om hen te helpen met de besprekingen
om een oplossing te vinden. Als er een oplossing is, wordt er een proces verbaal gemaakt door de
rechter. Zo krijgt je zo iets als een vonnis. Als de andere partij niet nakomt wat er in de PV werd
gezet, kan je hiermee naar de rechter gaan.
Arbitrage = (private) overeenkomst met clausule. In geval van conflict, leggen we de zaak voor aan
een arbiter. Arbiter: rechter die zal oordelen. Scheidsrechterlijke overeenkomst sluiten, op dat
moment weten partijen dat er een zaak wordt voorgelegd aan arbitrage. Er wordt een uitspraak
gemaakt. Om deze scheidsrechterlijke beslissen te kunnen uitvoeren, moet je je wenden tot
voorzitter aan van rechtbank van eerste aanleg die hier goedkeuring aan zal geven. Je kan geen hoger
beroep aantekenen.
Familiaal conflict: familie, onderling tot een oplossing kunnen komen (=familiale bemiddeling). Taak
van bemiddelaar is tot een akkoord komen.
voordelen: voorkomen dat een conflict escaleert, oplossing maken op maat, oplossing niet tegen
belangen van eventuele kinderen, …
Bemiddelaar: probeert te bemiddelen, maar cliënten hebben uiteindelijke keuze. Bemiddelaar kiest
niet wat cliënten moeten doen.
,= een onpartijdige en onafhankelijke derde.
De taak van die bemiddelaar is om tot een minnelijke overeenkomst te komen. Er moet een
minimale bereidheid zijn bij beide partijen om tot een bemiddeling te komen en het is altijd
vertrouwelijk.
Ombudsman: voorkomen dat zaken voor de rechtbank komen. Klacht tussen u en overheidsdienst,
klacht doen tegen ombudsman.
4.4.1. waarborgen voor de burger
Procedurele waarborgen:
o Recht van verdediging
o Recht op toegang tot de rechter
o Openbaarheid van de zitting en openbaarheid van de uitspraak
Waarom openbaar? Controle van rechters
o Motivering van de uitspraak
o Onafhankelijkheid en onpartijdigheid van rechter
o Verbod van rechtsweigering
o Uitspraak binnen een redelijke termijn
o Dubbele aanleg
Hoge Raad voor Justitie : magistraten moet examens afleggen en worden zo geselecteerd.
4.4.2. functies binnen justitie
Zittende magistratuur: onafhankelijk en onpartijdig
o Vonnis (rechtbanken, eerste aanleg)
o Arrest ( hogere aanleg, hof, belangrijke mensen)
Staande magistratuur:
o Burgerlijke zaken
o Strafzaken
o Hiërarchie, orde
Verschil zittende en staande: de rechters blijven zitten en de advocaten en het parket / openbaar
ministerie staan recht.
Openbaar ministerie willen dat iemand veroordeelt worden. Openbaar ministerie zorgt ervoor dat je
weet dat je veroordeelt bent en als je vrijgelaten wilt worden moet je dat aan hen vragen. Zij kijken
of dit kan en mogelijk is.
, Griffer secretaris van rechtbanken, kijkt of alles van de wet correct verloopt = ‘
administrator ‘
Advocaat: eisende partij & verwerende partij
o Zelfstandige, onafhankelijk
o Masteropleiding in de recht en een stage van 3 jaar
o Balie
o Pleitmonopolie: de enige die iemand mag vertegenwoordigen in de rechtbank.
Al deze mensen zie je in de rechtbank.
Gerechtsdeurwaarder: diegene die mensen oproept om voor te rechter te komen, dagvaardt
mensen. Benoemd door de koning.
Gerechtsdeskundige: zaken waar rechter, advocaten, griffiers geen kennis van hebben.
bv. er is iemand die zot is, de gerechtsdeskundige moet zien of deze wel echt zot is. Anders
wordt deze gewoon veroordeeld.
bv. over huurschade. Rechter, … weten hier niets over dus schakelen we een deskundige in.
Bemiddelaar bij een gerechtelijke bemiddeling
Sociaal werker binnen justitie: rechters hebben kennis nodig over de leefwereld. Sociale
werkers gaan mensen onderzoeken voor de rechter. Ook advies geven aan rechter.
4.4.3. de rechtbanken
Site: helder recht
= een geheel van regels die opgesteld en opgelegd zijn door de samenleving. De belangen van de
enkeling in de gemeenschap worden geordend door middel van sociale dwang. (afdwingbaar)
4. Justitie
We vertrekken vanuit de behoeften en noden van de mens en de problemen die de mensen
ondervinden.
Als er conflicten kun je mensen doorsturen naar anderen. Een probleem wordt een conflict als er
andere bij betrokken zijn en niemand een oplossing heeft.
Nulde lijn: vrienden en familie die al informatie kunnen geven. bv. scheiding
Eerste lijn: professionals die eerste informatie kunnen geven preventieve toegangspoorten tot het
recht. Bv. hulporganisaties, huurdersbond
Tweede lijn: brok van informatie die men in vele organisaties kan krijgen. Uitgebreider advies, voor
rechtbank komen, bijstand, … als je je eigen advocaat niet kan betalen, heb je recht op
prodeoadvocaten.
Rechtshulporganisaties:
Eerstelijnsbijstand: commissies voor eerste lijnsbijstand Gratis juridisch advies
Juridische tweedelijnsbijstand: aanvragen van advocaat voor rechtbank kosteloze advocaat
Rechtsbijstand: kosten van procedure niet betalen bureau voor rechtsbijstand om kosteloze
tussenbijkomst te krijgen.
,Voorwaarden tweedelijnsbijstand:
Buitengerechtelijke conflictoplossing:
Niet alle conflicten komen voor de rechter.
Ingebrekestelling = aangetekende brief die je stuurt naar je tegenpartij en vraagt om zijn
verplichtingen na te komen. Dit is een laatste waarschuwing. . Je moet in die brief ook een termijn
aangeven. Je bent niet verplicht om een ingebrekestelling te doen, maar het heeft wel voordelen.
Verzoening of minnelijke schikking= je vraagt aan de rechter om hen te helpen met de besprekingen
om een oplossing te vinden. Als er een oplossing is, wordt er een proces verbaal gemaakt door de
rechter. Zo krijgt je zo iets als een vonnis. Als de andere partij niet nakomt wat er in de PV werd
gezet, kan je hiermee naar de rechter gaan.
Arbitrage = (private) overeenkomst met clausule. In geval van conflict, leggen we de zaak voor aan
een arbiter. Arbiter: rechter die zal oordelen. Scheidsrechterlijke overeenkomst sluiten, op dat
moment weten partijen dat er een zaak wordt voorgelegd aan arbitrage. Er wordt een uitspraak
gemaakt. Om deze scheidsrechterlijke beslissen te kunnen uitvoeren, moet je je wenden tot
voorzitter aan van rechtbank van eerste aanleg die hier goedkeuring aan zal geven. Je kan geen hoger
beroep aantekenen.
Familiaal conflict: familie, onderling tot een oplossing kunnen komen (=familiale bemiddeling). Taak
van bemiddelaar is tot een akkoord komen.
voordelen: voorkomen dat een conflict escaleert, oplossing maken op maat, oplossing niet tegen
belangen van eventuele kinderen, …
Bemiddelaar: probeert te bemiddelen, maar cliënten hebben uiteindelijke keuze. Bemiddelaar kiest
niet wat cliënten moeten doen.
,= een onpartijdige en onafhankelijke derde.
De taak van die bemiddelaar is om tot een minnelijke overeenkomst te komen. Er moet een
minimale bereidheid zijn bij beide partijen om tot een bemiddeling te komen en het is altijd
vertrouwelijk.
Ombudsman: voorkomen dat zaken voor de rechtbank komen. Klacht tussen u en overheidsdienst,
klacht doen tegen ombudsman.
4.4.1. waarborgen voor de burger
Procedurele waarborgen:
o Recht van verdediging
o Recht op toegang tot de rechter
o Openbaarheid van de zitting en openbaarheid van de uitspraak
Waarom openbaar? Controle van rechters
o Motivering van de uitspraak
o Onafhankelijkheid en onpartijdigheid van rechter
o Verbod van rechtsweigering
o Uitspraak binnen een redelijke termijn
o Dubbele aanleg
Hoge Raad voor Justitie : magistraten moet examens afleggen en worden zo geselecteerd.
4.4.2. functies binnen justitie
Zittende magistratuur: onafhankelijk en onpartijdig
o Vonnis (rechtbanken, eerste aanleg)
o Arrest ( hogere aanleg, hof, belangrijke mensen)
Staande magistratuur:
o Burgerlijke zaken
o Strafzaken
o Hiërarchie, orde
Verschil zittende en staande: de rechters blijven zitten en de advocaten en het parket / openbaar
ministerie staan recht.
Openbaar ministerie willen dat iemand veroordeelt worden. Openbaar ministerie zorgt ervoor dat je
weet dat je veroordeelt bent en als je vrijgelaten wilt worden moet je dat aan hen vragen. Zij kijken
of dit kan en mogelijk is.
, Griffer secretaris van rechtbanken, kijkt of alles van de wet correct verloopt = ‘
administrator ‘
Advocaat: eisende partij & verwerende partij
o Zelfstandige, onafhankelijk
o Masteropleiding in de recht en een stage van 3 jaar
o Balie
o Pleitmonopolie: de enige die iemand mag vertegenwoordigen in de rechtbank.
Al deze mensen zie je in de rechtbank.
Gerechtsdeurwaarder: diegene die mensen oproept om voor te rechter te komen, dagvaardt
mensen. Benoemd door de koning.
Gerechtsdeskundige: zaken waar rechter, advocaten, griffiers geen kennis van hebben.
bv. er is iemand die zot is, de gerechtsdeskundige moet zien of deze wel echt zot is. Anders
wordt deze gewoon veroordeeld.
bv. over huurschade. Rechter, … weten hier niets over dus schakelen we een deskundige in.
Bemiddelaar bij een gerechtelijke bemiddeling
Sociaal werker binnen justitie: rechters hebben kennis nodig over de leefwereld. Sociale
werkers gaan mensen onderzoeken voor de rechter. Ook advies geven aan rechter.
4.4.3. de rechtbanken
