I. INLEIDING, ONTSTAAN EN BRONNEN
Actua
De belangrijkste overlapping tussen arbeidsrecht en sociaalzekerheidsrecht is het sociaal
handhavingsrecht.
We bekijken in deze cursus enkel het arbeidsrecht
,INHOUD CURSUS ARBEIDSRECHT
INHOUD
• Arbeid en recht
• Arbeid in de 21ste eeuw
̶ Wie? WG & WN (en niet zelfstandigen)
̶ Waar?
o Naar kantoor WG of fabriek à grote kans dat je WN bent.
o Klanten komen bij u of u gaat van ene klant naar andere à grotere kans dat
je zelfstandig bent
̶ Wanneer en hoelang? Je mag niet zomaar langer werken dan 38u/week of 8u/dag
̶ Hoe?
o Stelt WG fiets ter beschikking? à grotere kans WN
o Zelf fiets voorzien à zelfstandige eerder
̶ Voor wie?
o Voor clienteel van de andere partij (WG) à WN
o Clienteel dat je zelf aanspreekt à eerder zelfstandige
̶ Wat?
o Instructies à WN
o Zelf kiezen hoe à zelfstandige
• Arbeidsrecht als instrument: 20e eeuw
• Kennis wordt regelmatig getest
• Tijdens de hoorcolleges
• Casussen en voorbeeld examenvragen
KENNISOVERDRACHT
• Kennisoverdracht
– Maatschappelijk
– Wetenschappelijk
– Professioneel/technisch
• Juridische vaardigheden
– Lezen
– Schrijven
– Spreken
Voorbeeld 1: dagen
Art. 70 wet 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten:
“De bediende [...] behoudt het recht op zijn loon gedurende de eerste dertig dagen van
arbeidsongeschiktheid wegens ziekte of ongeval”.
Art. 35, derde lid, wet 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten:
“Ontslag om een dringende reden mag niet meer [...] worden gegeven, wanneer het feit ter
rechtvaardiging ervan sedert ten minste drie werkdagen bekend is aan de partij die zich hierop
beroept”.
à dagen = kalenderdagen
à werkdagen = ma, di, woe, do, vrij EN zat!!!! (alleen zondag is een rustdag)
,Voorbeeld 2: ploegenarbeid
Art. 17 Arbeidswet 16 maart 1971: “De werknemers die arbeid verrichten in opeenvolgende ploegen
kunnen op zondag worden tewerkgesteld op voorwaarde dat hun arbeid een keer per week wordt
onderbroken gedurende een periode van vierentwintig opeenvolgende uren waarvan er ten minste
achttien op de zondag vallen.”
Kunnen de WN op zondag werken? à JA, maar zij kunnen niet een volledige dag op zondag werken
1. Of je werkt tot zondag 6u als je zaterdagnacht bent tewerkgesteld, want dan heb je 18u rust
op zondag en dan moet daar nog eens 6u aan gekoppeld worden op maandag
2. Of je begint vanaf 18u op zondag te werken, maar dan moet je vanaf 18u op zaterdag rust
hebben gehad
LEES GOED – correct taalgebruik cruciaal
“De werknemers, die zich niet inspannen, zullen worden ontslagen.”
“De werknemers die zich niet inspannen, zullen worden ontslagen”.
De werknemers, die zich niet inspannen … = alle WN spannen zich niet in en worden dus allemaal
ontslagen
De werknemers die zich niet inspannen … à enkel diegenen die zich niet inspannen worden
ontslagen
ONTSTAAN EN FINALITEIT
Historische inleiding
Historische inleiding is geen actieve stof, maar je dient het te kennen om de achtergrond van het vak
te kaderen. Geen vragen over op het examen!
• Arbeidsrecht is een jonge rechtstak
• Franse Revolutie: introductie van vrijheid van nijverheid
§ Iedereen gelijk, zoveel mogelijk vrijheid en gaan dat broederlijk ondernemen
§ Wou van het klassensysteem af
• Decreet d’Allarde van 2 maart 1791
§ Absolute vrijheid om te ondernemen
• Absolute vrijheid: vrijheid om arbeidsvoorwaarden en –omstandigheden te bepalen
§ Volledige vrijheid om arbeidsomstandigheden te regelen
§ Werd lang misbruik van gemaakt
• Negentiende eeuw: misbruik van de vrijheid van nijverheid
§ Men gaat naar een maatschappij waarbij men weinig betaalt en ze zoveel mogelijk
laat werken.
§ Een ongebreidelde vrijheid zorgde voor misbruiken en leek nog meer voordelig te
zijn voor degene die er misbruik van maken.
• Gentse katoenindustrie: werkdagen van 12 tot 14 uur
• Kinderarbeid
, • Men kende een coalitieverbod als werknemers à men kon zo de werknemers tegenover
elkaar uitspelen
• Er is ook een verbod tot staken tot 1921
à dit verbod heeft er niet toe geleid dat er geen stakingen zijn geweest
• We zien geleidelijk aan dat er regelgeving ontstaat over arbeid
Werkboekje?
• Gaf aan dat er regels kwamen, een soort arbeidsovereenkomst; er werd loon betaald en er
werd gezegd hoeveel loon er werd betaald
• Discussie over loon? à dan werd de werkgever op zijn woord geloofd
Eerste sociale wetten:
• Verbod op truck systeem: je moet in die winkels zaken gaan kopen gefinancierd door
werkgever, je hebt niet de vrijheid om te bepalen wat je met dat geld gaat doen à verboden
• Verbod op vrouwen en kinderarbeid?
o Op dat moment werkten vrouwen in zeer ongunstige omstandigheden
• Werkplaatsreglement?
o Hoe de werkplaats moet worden georganiseerd, bepaalde veiligheidsnormen die in
acht moeten worden genomen
• Wet op arbeidscontract:
o Voor eerst verplicht opgelegd dat je met arbeiders verplicht bent om een
arbeidsovereenkomst te sluiten
Actua
De belangrijkste overlapping tussen arbeidsrecht en sociaalzekerheidsrecht is het sociaal
handhavingsrecht.
We bekijken in deze cursus enkel het arbeidsrecht
,INHOUD CURSUS ARBEIDSRECHT
INHOUD
• Arbeid en recht
• Arbeid in de 21ste eeuw
̶ Wie? WG & WN (en niet zelfstandigen)
̶ Waar?
o Naar kantoor WG of fabriek à grote kans dat je WN bent.
o Klanten komen bij u of u gaat van ene klant naar andere à grotere kans dat
je zelfstandig bent
̶ Wanneer en hoelang? Je mag niet zomaar langer werken dan 38u/week of 8u/dag
̶ Hoe?
o Stelt WG fiets ter beschikking? à grotere kans WN
o Zelf fiets voorzien à zelfstandige eerder
̶ Voor wie?
o Voor clienteel van de andere partij (WG) à WN
o Clienteel dat je zelf aanspreekt à eerder zelfstandige
̶ Wat?
o Instructies à WN
o Zelf kiezen hoe à zelfstandige
• Arbeidsrecht als instrument: 20e eeuw
• Kennis wordt regelmatig getest
• Tijdens de hoorcolleges
• Casussen en voorbeeld examenvragen
KENNISOVERDRACHT
• Kennisoverdracht
– Maatschappelijk
– Wetenschappelijk
– Professioneel/technisch
• Juridische vaardigheden
– Lezen
– Schrijven
– Spreken
Voorbeeld 1: dagen
Art. 70 wet 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten:
“De bediende [...] behoudt het recht op zijn loon gedurende de eerste dertig dagen van
arbeidsongeschiktheid wegens ziekte of ongeval”.
Art. 35, derde lid, wet 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten:
“Ontslag om een dringende reden mag niet meer [...] worden gegeven, wanneer het feit ter
rechtvaardiging ervan sedert ten minste drie werkdagen bekend is aan de partij die zich hierop
beroept”.
à dagen = kalenderdagen
à werkdagen = ma, di, woe, do, vrij EN zat!!!! (alleen zondag is een rustdag)
,Voorbeeld 2: ploegenarbeid
Art. 17 Arbeidswet 16 maart 1971: “De werknemers die arbeid verrichten in opeenvolgende ploegen
kunnen op zondag worden tewerkgesteld op voorwaarde dat hun arbeid een keer per week wordt
onderbroken gedurende een periode van vierentwintig opeenvolgende uren waarvan er ten minste
achttien op de zondag vallen.”
Kunnen de WN op zondag werken? à JA, maar zij kunnen niet een volledige dag op zondag werken
1. Of je werkt tot zondag 6u als je zaterdagnacht bent tewerkgesteld, want dan heb je 18u rust
op zondag en dan moet daar nog eens 6u aan gekoppeld worden op maandag
2. Of je begint vanaf 18u op zondag te werken, maar dan moet je vanaf 18u op zaterdag rust
hebben gehad
LEES GOED – correct taalgebruik cruciaal
“De werknemers, die zich niet inspannen, zullen worden ontslagen.”
“De werknemers die zich niet inspannen, zullen worden ontslagen”.
De werknemers, die zich niet inspannen … = alle WN spannen zich niet in en worden dus allemaal
ontslagen
De werknemers die zich niet inspannen … à enkel diegenen die zich niet inspannen worden
ontslagen
ONTSTAAN EN FINALITEIT
Historische inleiding
Historische inleiding is geen actieve stof, maar je dient het te kennen om de achtergrond van het vak
te kaderen. Geen vragen over op het examen!
• Arbeidsrecht is een jonge rechtstak
• Franse Revolutie: introductie van vrijheid van nijverheid
§ Iedereen gelijk, zoveel mogelijk vrijheid en gaan dat broederlijk ondernemen
§ Wou van het klassensysteem af
• Decreet d’Allarde van 2 maart 1791
§ Absolute vrijheid om te ondernemen
• Absolute vrijheid: vrijheid om arbeidsvoorwaarden en –omstandigheden te bepalen
§ Volledige vrijheid om arbeidsomstandigheden te regelen
§ Werd lang misbruik van gemaakt
• Negentiende eeuw: misbruik van de vrijheid van nijverheid
§ Men gaat naar een maatschappij waarbij men weinig betaalt en ze zoveel mogelijk
laat werken.
§ Een ongebreidelde vrijheid zorgde voor misbruiken en leek nog meer voordelig te
zijn voor degene die er misbruik van maken.
• Gentse katoenindustrie: werkdagen van 12 tot 14 uur
• Kinderarbeid
, • Men kende een coalitieverbod als werknemers à men kon zo de werknemers tegenover
elkaar uitspelen
• Er is ook een verbod tot staken tot 1921
à dit verbod heeft er niet toe geleid dat er geen stakingen zijn geweest
• We zien geleidelijk aan dat er regelgeving ontstaat over arbeid
Werkboekje?
• Gaf aan dat er regels kwamen, een soort arbeidsovereenkomst; er werd loon betaald en er
werd gezegd hoeveel loon er werd betaald
• Discussie over loon? à dan werd de werkgever op zijn woord geloofd
Eerste sociale wetten:
• Verbod op truck systeem: je moet in die winkels zaken gaan kopen gefinancierd door
werkgever, je hebt niet de vrijheid om te bepalen wat je met dat geld gaat doen à verboden
• Verbod op vrouwen en kinderarbeid?
o Op dat moment werkten vrouwen in zeer ongunstige omstandigheden
• Werkplaatsreglement?
o Hoe de werkplaats moet worden georganiseerd, bepaalde veiligheidsnormen die in
acht moeten worden genomen
• Wet op arbeidscontract:
o Voor eerst verplicht opgelegd dat je met arbeiders verplicht bent om een
arbeidsovereenkomst te sluiten
