Samenvatting Wetenschappelijke onderbouwing van het beroep 1 semester 1

Wetenschappelijke onderbouwing van het beroep

WAT IS VERPLEEGKUNDE
Florence Nightingale = moeder verpleegkunde (1820-1910)
 Verschillende theorieën over verpleegkundigen
 Erkenning verpleegkunde  volwaardig beroep
 “To put the patient in the best condition for nature to act upon him”
o Idee, aangeboren hebben voor groei en zelfgenezing dat verpleegkundigen
het mee ondersteunen

1. Vereiste verpleegkundige kwaliteiten
Vereiste verpleegkundige vaardigheden
1. Cognitieve vaardigheden
2. Creativiteit en nieuwsgierigheid
3. Verpleegtechnische vaardigheden
4. Technologische vaardigheden
5. Intermenselijke vaardigheden
6. Culturele competentie


2. Verpleegkunde en medische focus
Algemene beschrijving verpleegkunde
 Mengeling vakbekwaamheid en wetenschap
 Holistisch  missie van opleiding
 Zorg
 Verschillende omgevingen
 Gezondheidsvordering, voorkomen ziekten en zorg tijdens ziekte


BELANGRIJKE EVOLUTIES VERPLEEGKUNIDE GEZONDHEIDSZORG
1. Historische ontwikkelingen van de verpleegkunde
 Verplegen en verzorgen = intuïtieve handeling (deze manier goed, doen op die
manier)
 Babylonië, Egypte, Israël, Griekenland (vader geneeskunde Hippocrates), Rome,
Christelijke periode, Renaissance, Rationalisme, Florence, Moderne tijd (’50-’60),
Moderne tijd (’70-nu)
 Moderne tijd ‘50  werken voor geld, aandacht verpleegtechnieken, mannen in VK
 Armste gingen naar gasthuis, sterftecijfer 25%

2. Ontwikkeling van de geneeskunde
 Belangrijke namen
o Louis Pasteur (1822-1895): microbioloog, sterilisatie en preventie v.
ziektes
o Robert Kock (1843-1910): ontdekker Tuberkelbacil


1

, o Löwenstein: ontdekking bloedgroepen
o Alexander Fleming: ontdekking van penicilline (1928)
 Oorlogen
o WO2  bloedtransfusie/antibioticatherapie
o Ontwikkeling farmacologie
o Verbeteren anesthesie/ operatietechnieken
 Gevolgen
o Geen thuisverpleging
o Zieken opgenomen gasthuizen
o Geneesheren belangrijke plaats
o Gasthuizen worden ziekenhuizen
o Verpleegkundigen hulpkracht geneesheren
 Moderne geneeskunde
o Specialisatie: (huis)arts
o Artsen worden supergespecialiseerd: meer weten over minder
o Gevolg: mens wordt gereduceerd tot onderdelen v. orgaan
Ontstaan gerelateerde wetenschappen
 Sociale wetenschappen
o Sociologie, psychologie, pedagogie
 Filosofie
o Evolutie in denken & opvatting over de mens
 Organisatieleer
o Ziekenhuisleer, hoe organiseren

3. Verpleegkunde volgens de wet
 Verpleegkundige opdracht vervat
o Art. 2 van het K.B. nr.78 van 10 november 1967
o Betreffende uitoefening vd geneeskunde, verpleegkunde,
paramedisch beroep en de geneeskundige commissies
 Wet op verpleegkunde, 1974  uitvoering vd verpleegkunde
 KB 1990  welke handelingen de technische vaardigheden verpleegkundigen
mogen uitvoeren
o A-functies  globale verpleegkundige verzorging te verzekeren
(informeren/adviseren patiënt, observatie patiënt, sterfbegeleiding)
o B1-functies  verpleegkundig-technische prestatie zonder voorschrift
arts
o B2-functies  verpleegkundig-technische prestatie met voorschrift
arts
o C-functies  toevertrouwde medische handeling, gekregen van arts



2

,  Belangrijke aanpassingen (b2  b1-functies geworden)
o Zuurstoftoediening
o Plaatsen infuus met fysiologische oplossing
o Reanimeren

4. Basisprincipes met betrekking tot verpleegtechnieken
 8 basisprincipes
o Hygiëne en steriliteit: kans besmetting klein mogelijk maken
o Veiligheid en het voorkomen van speciale gevaren: bed wassen
bedsponden omhoog doen
o Beleving van de patiënt: aandacht voor gevoelens patiënt
o Zelfzorg en inspraak patiënt: inspraak bij planning/ timing, patiënt
laten uitvoeren wat hij zelf nog kan
o Comfort: bij uitvoering rekening houden; houding, lawaai, temp
o Ergonomie: rug sparende technieken aanwenden
o Economie: kritische kijk naar patiënt gebruik en gewoontes
o Ecologie: aandacht voor afvalbeleid

5. Verpleegkundig beroepsprofiel
 Specifieke beschrijving in de verpleegkundige beroepsactiviteiten
o Gegevens verzamelen
o Verpleeg diagnose stellen (handboek)
o Voorbereiding
o Verzorging
o …
 Verpleegkundigen moeten hieraan meewerken


HOLISTISCHE MESNVISIE
1. Evoluerende mens
 Patiënten komen te weinig aan bod
 Verpleegkundigen ontevreden, lukken niet in ‘voor mens te zorgen’
 Eind jaren ‘60
o Patiënten ontevreden
o Verpleegkundigen minder arbeidsvoldoening
o Gezondheidszorg te duur
 Toepassen van principes vd organisatieleer
o Arbeidsanalyse
o Functiedifferentiatie
o Klinische paden
 Waar verbeteringen aanbrengen?

3