Motorische controle en
motorisch leren
1 Inleiding
Motorische controle bestudeerd de aard van een beweging en hoe deze gecontroleerd
wordt.
Met kinesitherapie proberen we in vele gevallen de motorische controle te herstellen.
We gaan de patiënt telkens begeleiden in nieuwe bewegingen.
Motorische controle is ook de basis bij neuromotorische revalidatie.
2 Controle van beweging
2.1 Motorische controle en motorisch leren: definiëring en
domeinbepaling
Motorische controle = processen die een rol spelen bij het tot stand komen van een actie.
Hoe komt de beweging tot stand op dit moment.
Motorisch leren = op welke manieren intrinsieke en extrinsieke factoren een invloed kunnen
hebben op die processen.
Veranderingen in het proces van motorische controle in verloop van de tijd.
Motorisch herleren = wanneer je op volwassen leeftijd een functieverlies hebt en je
vaardigheden opnieuw moet aanleren.
2.1.1 Hoe komt beweging tot stand
Doorheen de jaren zijn er verschillende visies ontstaan
1. Nadruk op de rol van het centrale zenuwstelsel met weinig aandacht voor verschillen
tussen individuen of factoren in de omgeving.
= stimulus – respons theorie van Pavlov ziet het gedrag als reflexmatig
2. Nadruk op de verscheidenheid van factoren zowel intrinsiek en extrinsiek die een rol
spelen bij het tot stand komen van een beweging.
= dynamisch systeem theorie kan geen koppeling leggen aan de neurologische
processen die plaats vinden.
1
, 3. Nadruk op de neurologische processen
= theorie van centrale patroon generatoren (CPG)
Functionele eenheden van neuronen gelokaliseerd in het centrale zenuwstelsel.
2.2 Motorisch gedrag en motorische controle
2.2.1 Motorisch gedrag
= gedrag dat tot stand komt bij het uitoefenen van spierkrachten die inwerken op de
ledematen of andere lichaamsdelen.
Hieruit volgt dat niet bewegen ook tot motorisch gedrag behoord.
Je hoofd rechtop houden vraagt spiercontractie.
Het menselijk motorisch gedrag past zich aan de omgevingsfactoren aan, in tegenstelling tot
bv. een voorgeprogrammeerde robotarm.
Het gedrag wordt vertoond met een doel voor ogen = doelgerichte bewegingen uitvoeren.
Het motorisch gedrag is een oplossing voor het probleem dat meekomt met een motorische
taak.
Een motorische taak kan uit verschillende deeltaken bestaan.
Vb. thee maken = water koken, theezakje nemen, kopje nemen, …
Wanneer we een taak niet kunnen opdelen in deeltaken spreken we van een elementaire
actie. Elementaire acties zijn dus de bouwstenen waarmee complexe acties mee uitgevoerd
kunnen worden.
Een motorische actie is niet identiek aan het uitvoeren van een bepaalde combinatie van
bewegingen of spiercontracties.
Vb. een deur kan je sluiten op verschillende manieren
- Met je hand de klink vastnemen
- Met je voet tegen de deur duwen
- …
Er wordt telkens dezelfde actie uitgevoerd maar de details van de beweging is verschillend.
Zelfs wanneer je de deur 10 keer met je hand toe duwt gaat er toch telkens een verschil zijn.
Dit ligt aan de omgevingsomstandigheden en begincondities
Om verschillende omstandigheden dezelfde actie te kunnen uitvoeren zijn er
bewegingspatronen en spieractivatiepatronen nodig.
= motorische fit het motorisch gedrag moet aangepast zijn aan de omstandigheden.
Doelgerichte bewegingen zijn dus adaptief. We kunnen ons gedrag aanpassen aan
veranderde of nieuwe condities.
2
motorisch leren
1 Inleiding
Motorische controle bestudeerd de aard van een beweging en hoe deze gecontroleerd
wordt.
Met kinesitherapie proberen we in vele gevallen de motorische controle te herstellen.
We gaan de patiënt telkens begeleiden in nieuwe bewegingen.
Motorische controle is ook de basis bij neuromotorische revalidatie.
2 Controle van beweging
2.1 Motorische controle en motorisch leren: definiëring en
domeinbepaling
Motorische controle = processen die een rol spelen bij het tot stand komen van een actie.
Hoe komt de beweging tot stand op dit moment.
Motorisch leren = op welke manieren intrinsieke en extrinsieke factoren een invloed kunnen
hebben op die processen.
Veranderingen in het proces van motorische controle in verloop van de tijd.
Motorisch herleren = wanneer je op volwassen leeftijd een functieverlies hebt en je
vaardigheden opnieuw moet aanleren.
2.1.1 Hoe komt beweging tot stand
Doorheen de jaren zijn er verschillende visies ontstaan
1. Nadruk op de rol van het centrale zenuwstelsel met weinig aandacht voor verschillen
tussen individuen of factoren in de omgeving.
= stimulus – respons theorie van Pavlov ziet het gedrag als reflexmatig
2. Nadruk op de verscheidenheid van factoren zowel intrinsiek en extrinsiek die een rol
spelen bij het tot stand komen van een beweging.
= dynamisch systeem theorie kan geen koppeling leggen aan de neurologische
processen die plaats vinden.
1
, 3. Nadruk op de neurologische processen
= theorie van centrale patroon generatoren (CPG)
Functionele eenheden van neuronen gelokaliseerd in het centrale zenuwstelsel.
2.2 Motorisch gedrag en motorische controle
2.2.1 Motorisch gedrag
= gedrag dat tot stand komt bij het uitoefenen van spierkrachten die inwerken op de
ledematen of andere lichaamsdelen.
Hieruit volgt dat niet bewegen ook tot motorisch gedrag behoord.
Je hoofd rechtop houden vraagt spiercontractie.
Het menselijk motorisch gedrag past zich aan de omgevingsfactoren aan, in tegenstelling tot
bv. een voorgeprogrammeerde robotarm.
Het gedrag wordt vertoond met een doel voor ogen = doelgerichte bewegingen uitvoeren.
Het motorisch gedrag is een oplossing voor het probleem dat meekomt met een motorische
taak.
Een motorische taak kan uit verschillende deeltaken bestaan.
Vb. thee maken = water koken, theezakje nemen, kopje nemen, …
Wanneer we een taak niet kunnen opdelen in deeltaken spreken we van een elementaire
actie. Elementaire acties zijn dus de bouwstenen waarmee complexe acties mee uitgevoerd
kunnen worden.
Een motorische actie is niet identiek aan het uitvoeren van een bepaalde combinatie van
bewegingen of spiercontracties.
Vb. een deur kan je sluiten op verschillende manieren
- Met je hand de klink vastnemen
- Met je voet tegen de deur duwen
- …
Er wordt telkens dezelfde actie uitgevoerd maar de details van de beweging is verschillend.
Zelfs wanneer je de deur 10 keer met je hand toe duwt gaat er toch telkens een verschil zijn.
Dit ligt aan de omgevingsomstandigheden en begincondities
Om verschillende omstandigheden dezelfde actie te kunnen uitvoeren zijn er
bewegingspatronen en spieractivatiepatronen nodig.
= motorische fit het motorisch gedrag moet aangepast zijn aan de omstandigheden.
Doelgerichte bewegingen zijn dus adaptief. We kunnen ons gedrag aanpassen aan
veranderde of nieuwe condities.
2
